Þjóðviljinn - 05.10.1945, Qupperneq 5

Föstudagur
it L'.i'.:j_.mj'i' 4», ».-áB
5. ókti 1945.
PJ ÓÐVIL J IN N
—rf^aeyi— ■

Hámark ósvífninnar
„Ranglætisverk í verölags
málum,“ „dýrtíðinni velt
yfir á bændur,“ „12 aurum
minna en þeir (bændurnir)
eiga að fá samkvæmt sex-
mannanef ndarálitinu“.
Þetta eru umsagnir Tím-
ans út af verðlögn búvara.
Og svo áskorunin: „Ef
bændur vilja ekki skapa þá
hefð að vera undirlægjur
annarra stétta, verða þeir
að rísa upp til öflugra mót-
mæla og láta samtök sín
sýna, að þau geta beitt þýö-
ingarmiklu valdi engu
síður en verkalýðssamtök-
in.“
Manni verður á að
spyrja: Halda mennirnir.
sem þannig skrifa, að bænd
urnir í sveitinni)Vsem þetta
lesa, séu upp til hópa fá
bjánar. Ef þáð er álit
þeirra, þá er um hreinan
misskilning að ræða. Bænd-
urnir vita það fyrir löngu
síöan, að sexmannanefndar
álitið er ekki lengur í gildi.
Þeim líkaði samningurinn
vel, og þeir vildu,. að hann
yrði endurskoðaður, svo að
hægt yrði í framtíðinni að
verðleggja búvörur meö
samningum milli framleið-
enda og neytenda, — þeir
vita, að í þessum efnum er
samkomulagið eitt út af fýr
ir sig mikils virði. Þeir vita
líka ,að endurskoöun samn-
ingsins hefur ekki farizt
fyrir fyrir vangá eða
Útvarpsráð fellir
Daglega
NÝ EGG, soðin og hrá.
Kaffisalan
HAFNARSTRÆTI lfi.
1.0. G.T.
Tilkynning til barna-
stúknanna i Reykjavík.
Fundir hefjast í öll-
um barnastúkunum i
Rvík sunnud. 7. okt. i
GT-húsinu.
Allar stúkurnar hafa
sama fundartíma og s.l.
ár.
Félagar, mætið vel
og stundvíslega.
Þinggæzlumaður.
' leymsku, þeir vita, að hinn
samningsaðilinn diefur að-
varað og tilkynnt, að hann
væri reiðubúinn að athuga
möguleika á framhaldandi
samningum. Og bændumir
vita það ennfremur, að
samhlngaumleitanir hafa
^kki f arið fram, af því ur
að Framsóknarforingjamir
hafa ekki viljað samkomu-
lag, þeir vilja um fram allt
látlausa styrjöld milli
bænda og neytenda.
En fyrr má þáð vera fá-
vitahátturinn hjá Fram-
sóknarforingjunum, að
halda að hægt sé að halda
sér við samning, sem fall-
inn er úr gildi og ekki hafa
fengizt viðræður rnn endur-
skoðun á, en yfir er lýst af
öðrum aðilanum. að ekki
verði framlengdur. Hyggur
Tíminn að hann stöðvi
flóttann frá Framsókn meö
slíkum asnaskap.
Það mætti gjarnan fræða
Tímann um þáð, ef hann
gæti nokkurri fræðslu tek-
ið, að bændur eru líka fam
ir að átta sig á því, að verði
áframhald á því, að búskap
ur sé rekinn á jafnúreltan
hátt og nú er hér á landi,
og jafn fjarri tilliti til ís-
lenzkra neytenda, þá er ó-
hugsandi mál, að bændur
hér á landi geti búiö viö
sambærileg lífskjör og þær
stéttir, sem hafa framfær:
sitt af tækniþróuðum
rekstri. Verkamenn hafa
líka lýst því yfir, að þeir
geti ekki viðurkennt neitt
réttlæti í því, svo framar-
lega sem ekki örlar íyrir við
leitni til að breyta fram-
leiðsluháttúnum. Bændur
eru farnir að líta á það
sem óumflýjanlegan hlut,
áð amböguhátturinn, sem
verið hefur á stjórn búnað-
armálanna að undanförnu.
hlýtur að koma þeim sjálf-
um í koll með æ meiri
þunga, ef ekkert er að gert.
En nú er mjög um það
spurt með þjóðinni ,hve
lengi bændur muni enn
velta vöngum áður en þeii-
láta koma til framkvæmda
að reka Framsókn úr for-
ustu mála sinna, — 1-1 ve
u
d
Sigurðar
Einarssonar
Alþýðublaðið er heldur
skömmustulegt í gær. Sigurð-
Einarsson, fyrrverandi
fréttastjóri útvarpsins og
flutningsmaður frægra erinda
um alþjóðamál, hafði borið
fram á fundi í útvarpsráði
tillögu í Alþýðublaðsstíl um
erindi Björns Franzsonar,
sem tíðrætt er orðið um.
Þessi fundur útvarpsráðs, þar
sem fulltrúi sósíalista átti.
þess ekki kost að vera við-
staddur, felldi að sjálfsögðu
þessa dellutillögu séra Sig-
urðar, en samþykkti að fela
formanni ráðsins að ræða
málið við fréttastofuna.
Hinsvegar telur Þjóðvilj-
inn rétt, að marggefnu tilefni
í róggreinum Alþýðublaðsins,
og nú síðast- í afstöðu Sig-
urðar Einarssonar, að fjalla
nokkru ýtarlegar um þessi
mál og mun það gert innan
skamms.
Bæjarstjórnar-
fundurinn
Frh. af.l. síðu.
til hvort þau verða 1 eigu fé
laga,. einstaklinga, eða bæj
arfélaga. Allir þeir aðilar
væru jafnréttháir.
Frávísunartill. borgarstjóra.
Borgarstjóri lagöi fram
eftirfarandi frávísunartil-
lögu í þessu máli!
„Bæjarstjórn telur ekki
rétt aö hindra einstaklinga
og félög í bænumú aö leggja
fram fé til togarakaupa og
þar sem nú er aðeins um að
ræöa úthlutun byggingar-
leyfa takmarkaðs fjölda
togara, þá getur bæjar
stjó’min ekki fallizt. á við-
aukatillögu bæjarfulltrúa
Sósíalistaflokksins, enda
hefur bæjarstjórnin nú sam
þykkt að kaupa allt aö 20
togara, ef framtak einstak
linga og félaga ekki hrekk
ur til og er tillaga Sósíal-
. . , .__istaflokksins að því leyti ó
lengi þeir ætli enn að la-a , 1 J
VioTrlo þvónn hiino'A. *-
hana halda þróun búnaö-
arins í helgreipum, — hve
lengi þeir ætli að láta Fram
sókn halda sér í einangrun
frá öðrum stéttum þjóðfé-
lagsins og láta þá heyja
styrjöld við nauðsynlega
bandamenn bændastéttar-
innar.
Trésmiðaféag Reykjavíkur
heldur fund í Baðstofu iðnaðarmanna laug-
ardaginn 6. okt. 1945 kl. 4 síðd.
DAGSKRÁ:
1. Rætt urn fjölgun nemenda.
2. Kosning fulltrúa á næsta iðnþing.
3. Önnur mál.
StjómmÁ
L jseltogarar.
Jón Axel flutti aöra viö-
aukatillögu við sambykkt
bæjarráðs, svohljóöandi:
„Jafnframt samþykkir bæj
arstjórnin að fela borgar-
stjóra og bæjarráöi að und-
irbúa byggingu og kaup 10
dieseltogara með það fyrir
augum aö bærinn geri þá
út sjálfur.“
Bæjarfulltrúar Sósíalista-
flokksins lýstu því yfir að
þeii: myndu til samkomu-
lags greiða þessari tillögu
atkv., en borgarstjóri prjónr
aði þá aöra frávísunartill.
gegn till. Jóns Axels, aftan.
við fyrri frávísunartill. sína,
og var samþykkt aö vísa
till. Sósíalistafl og AlþfL
frá meö 8 atkv. Sjálfstæöis-
flokksins gegn 7 atkv. Sós
íalista og Alþfl.
Stofnun alþjóðasambands
verkalýðsins
^LÞÝÐA -heimsins hefur unnið stórsigur. í fyrsta
sinni í veraldarsögunni hafa alþýðusamtök allra
landa bundizt traustum böndum til baráttu fyrir
hagsmunum hins vinnandi fólks, í víðtækustu merk-
ingu þess orðs, baráttu gegh þeim öflum sem lifa
á því að fjötra alþýðuna og arðræna. Fagnaðarlæti
fulltrúanna á heimsþingi verkalýðsins í París, er
skipulagsskrá hins nýja alþjóðasambands hafði verið
samþykkt einróma,. vekja bergmál um allan heim.
Þarna tókst það sem aldrei hefur tekizt áður, að
sameina í einu sambandi 50 milljónir verkamanna
frá 65 löndum, til stofnenda sambandsins teljast öll
meiriháttar verkalýðsfélagasambönd heimsins, nema
bandaríska sambandið A. F. L., sem undir forustu
sósíaldemókratans William Green hefux unnið gegn
stofnun hins nýja alþjóðasambands, og neitað að
taka þátt í því.
•
pREGNIN um stofnun alþjóðasambands verkalýðs-
félaga hefði alltaf vakið fögnuð alþýðumanna um
allan heim. En einmitt nú.kemur fregnin um þennan
ágæta sigur einingarinnar eins og ljósgeisli gegnum
þann sorta, sem virðist vera að draga upp á loft
alþjóðamálanna. Það er öllum sjáanlegt að aftur-
haldsöfl heimsauðvaldsins, sem urðu að gera sér að
góðu að hafa heldur hægt um sig meðan .*stóð á
styrjöldinni við fasismann, eru að safna liði til
varnar allsherjarsókn alþýðunnar og reyna jafnvel ,
að snúa vörn í sókn. Það eru málgögn þessara afla,
sem reyna að spilla sambúð og samvinnu sameinuðu
þjóðanna, og hlakkast yfir hverju ágreiningsatriði.
Það eru afturhaldsöfl heimsauðvaldsins, sem fágna .
því, að ekki náðist samkomulag um öll þau mál, er
í-ædd voru á fundi: utanríkisráðherranna í London.
Það eru málgögn afturhaldsafla heimsauðvaldsins'
sem þegar. er farið að dreyma um nýtt- bandalag
auðvaldsríkja til að ráða niðurlögum hinna sósíalist-
ísku Sovétríkja, og þjóðfrelsisstjórnanna á meginlandi
Evrópu. Það er athyglisvert, að brezk og bandarísk
blöð gera sem mest úr ágreiningsatriðum ráðherra-
fundarins í London, en Molotoff og rússnesku blöðin
leggja áherzlu á það sem samkomulag varð um og á
samvinnumöguleikana. Auðvald Frakka og Hollend-
inga notar nýfengið frelsi til að senda her gegn
sjálfstæðishreyfingum Indó-Kína og Java. Auðvald
Bandaríkjanna hefur þegar byrjað harðvítuga sókn
gegn verkalýð síns eigin lands. Og þannig mætti
lengi telja.
jy|EÐ STOFNUN alþjóðasambands verkalýðsins
kemur nýtt stórveldi fram á svið heimsstjórn-
málanna, og starf þess getur haft úrslitaáhrif um
mikilvægustu mál mannkynsins, ef það verður á þá
leið, sem alþýða heimsins vonar. Alþjóðasamband
verkalýðsins getur haft úrslitaatkvæði um stríð og
frið, — um það hvort stórveldi á að takast að kúga
smáþjóð, ef það telur land hennar sér „hernaðar-
lega nauðsynlegt“, — um það hvort sókn alþýðu
heimsins til bættra lífskjara, frelsis og valda á að
vera mörkuð sífellt stærri sigrum. Víst er um það,
að verkalýður heimsins tengir sterkar vonir við þetta
alþjóðasamband og óskar því gengi, og farsældar.
íslenzka verkalýðshreyfingin má vera stolt af því
að hafa lagt sinn skerf til þessa stórsigurs. alþýð-
unnar — stofnunar alþjóðasambands verkalýðsfélag-
anna.