Þjóðviljinn - 12.03.1953, Page 4

4) — ÞJÓÐVILJINN — Fimmtudagur 12. marz 1953
Abb«1 konisiaaim i&ka bandalagitíl
©g slarísemi þess
Árið 1945 kom saman í
Lundúnaborg hópur manna og
réð þar riáðum sinum. Þetta
var ekki fjölmenn samkunda,
aðeins nokkrir tugir manna.
En þrátt fyrir fámenni þessa
Ihóps, þá voru þarna gerðar
samþykktir sem vörðuðu allt
mannkyn á þessari jörð. Hvers
tko-nar menn voru þetta, og
!hvað vildu þeir með þessari
leynisamkundu ? Því ekki hafði
Iverið boðið til hennar á venju-
legan hátt, með aúglýsingum
eða þvíumlíku. Allir þeir sem
þarna voru mættir voru eig-
endur og fulltrúar frá stærstu
auðsamsteypum heimsins.
Bandaríkjamenn voru þarna
fjölmennastir og höfðu forust-
una. Aðaláhugamál samkund-
unnar var stofnun andkomm-
únistísks bandalags. — Þetta
bandalag var síðan stofnað,
þó furðu hafi verið hljótt um
það síðan. En hvert var svo
höfuð markmið bandalagsins ?
Markmið bandalagsins var að
spilla sambúð vesturveldanna
og sovétlýðveldanna, og stöðva
framþróun hinnár sósíalísku
alþýðuhreyfingar í heiminum.
Til þessarar starfsemi skyldi
ekkert sparáð, hvorki fé né
fyrirhöfn. Þegar við lítum yfir
þróunina í Ameríku og Vestur-
Evrópu síðan í stríðslokin, þá
er nauðsynlegt að hafa í huga
auðmannasamkunduna er hald-
in var í Lundúnum árið 1945,
því það var hún sem lagði
grundvöllinn að þessari þróun.
Það voru þessir menn sem
oipphugsuðu og komu af stað
kalda stríðinu, vígbúnaðarkapp-
ttilaupinu, Marshallhjálpinni,
'Atlanzhafsbandalaginu og fleir-
um slíkum tækjum til að þjóna
liinu heilaga markmiði þeirra,
Titrýmingu kommúnismans af
yfirborði jarðar. Þó að þessa
leynibandalags sé aldrei get-
ið í opinberum fréttum þá er
þáð ennþá lifandi og skipu-
leggur nú auðvaldsheiminn til
hinnar heilögu herferðar gegn
kommúnisma.
En þróun hehnsins hefur
snúizt öndverð gegn samþykkt-
um og markmiði andkommún-
íska bandalagsins. Sósíalisminn
ibreiðist út með risaskrefum
þrátt fyrir allar samþykktir,
fjáraustur, lygaáróður, skemmd
aúverkastarfsemi, njósnir og
Asíustyrjaldir. í forsetakosn-
ingum Bandaríkjanna í vetur
ákvað svo andkommúníska
bandalagið, eða stjórn þess í
„guðs eigin landi“, að setja
hershöfðingja í forsetastólinn,
og freista þess hvort hann yrði
sigursælli í baráttunni gegn
kommúnismanum en fyrirrenn-
ari hans var.
Hinn vestræni heimur mun
eiga í vændum marga kalda
daga, svo lengi sem andkomm
úníska bandalagið og þjónar
þess fá að marka stefnuna á
leiðarkortið. ;En við getum
glatt okkur við, að til lengd-
ar munu þeir ekki marka stefn-
una í alþjóðamálum, fyrir því
mun hin óstöðvandi þróun vax-
andi alþýðuhreyfingar sjá. Og
við Islendingar sem til þiessa
höfum orðið hart úti, vegna
samsæris andkommúniska
bandalagsins, er kom því til
leiðar að við erum í dag her-
setin þjóð, skulum ekki láta
lygaáróður sem greitt er fyrir
með fé frá þessu bandalagi,
blinda dómgreind okkar. Snú-
umst einhuga til varnar og
verum þátttakendur í sigur-
göngu alþýðunnar inn í bjartari
framtíð. — Það vinnur enginn
sitt dauðastríð, ekki heimsauð-
valdið heldur. — J.
Tékkar nótmæla
lofthelgisbrotum
Tékkneska stjómin sendi
Bandaríkj.astjóm mótmælaorð-
sendingu í gær vegna ítrekaðra
brota bandarískra hemaðarllug-
véla á lofthelgi Tékkósló-
v.akiu.
í fyrradag skutu tékkneskar
orustufliugvélar af gerðinni MIG-
15 niður bandaríska orustuflug-
vél af Thunderjetgerð. Banda-
ríska flugvélin féll til jarðar um
25 km frá tékknesku landamær-
unum Þýzkalandsmégin. Flug-
maðurinn bjargáði sér í fallhlíf.
Beinið
vlðsldptum ýltlcar til þelrra
sem atiglýsa í ÞjóS- 11
viljanum
Sisrar vinnast aðeins með samstarfi
Látið því sendimenn snndrungar og aSturhalds víkja
Á fáum vinnustöðum hefur
betur tekizt að sundra heiðar-
legum samtökum launþega en
í strætisvagnadeild stéttarfé-
lagsins Hreyfils.
Fyrir nokkrum árum var
þessi deild einhver hin stétt-
vísasta sem vann að velferðar-
málum sínum í sátt og sam-
lyndi, sigrarnir -unnust þá líka
hver af öðrum. En á síðari ár-
■um hefur sá háttur komizt á,
,að kosið hefui' verið í trúnaðar-
stöður félagsins eftir pólitísk-
um leiðum, enda hefur allt
snúizt á ógæfuhlið, því óbil-
gjarnir og þröngsýnir sundr-
ungarmenn hafa setzt í stjórn
deildarinnar, stefna þeirra hef-
ur verið að veikja samtök og
vekja sundrung innan deildar-
innar.
Síðasta og eftirminnilegasta
tiltæki þessara framhleypnu
ævintýramanna var það að
þeim tókst að æsa upp nokkra
menn innan deildarinnar til að
Ijá því máli lið að segja sig úr
tengslum við hið 20 ára gamla
stéttarfélag sitt. Ástæða sú er
færð hefur verið fram fyrir
þessum skiinaðaræfingum er,
að úthlutun nýrra bifreiða til
félagsmanna vegna áður gerðra
samninga milli stéttarfélaganna
og stöðvanna, gat ekki fallið í
hlut strætisvagnastjóra. Þess
ber þó að gæta að þegar þeir
samningar voru gerðir voru
þeir hinir sömu menn í stjórn
deildarinnar, en höfðu þá ekk-
ert við þá að athuga.
Á s. 1. hausti voru strætis-
vagnastjórar í verkfalli.
Þeir hafa fært það fram sem
aðra höfuðástæðu fyrir klofn-
ingi sínum að samúð hafi þeir
ekki fengið frá öðrum deildum
félagsins, eða með öðrum orð-
um frá formanni sínum og
meirihluta stjórnar. Því verð-
ur ekki neitað að afstaða meiri
hluta stjórnar og trúnaðarráðs
var hin óstéttvísasta, að maður
nú ekki minnist á þann leiðin-
lega atburð, er tveir menn úr
stjórninni gerðu sig seka um
að ráðast með ofbeldi á verk-
fallsverði á næturþeli.
Arið 1951 voru strætisvagna-
stjórar líka í lön.gu verkfalii.'
Þá var formaður félagsins hinn
.sami og var í þessu siðasta
verkfalli. Afstaða hans var ná-
kvæmlega sama þá og hún var
nú. Þá voru líka sömu menn
í síjórn 'SYR-deildar. Þá höfðu
þeir ekkert við formann sinn
að .athuga og enginn nefndi að
kljúfa 'félágið, en þeir hinir
'sömu ævintýramenn er hér að
framan hafa verið nefndir,
.gengust fyrir miklum húrra-
'hrópum formannmum til heið-
iurs fyrir góða frammistöðu í
því verkfalli!!
Uppbygging öll og meðferð
þessa skilnaðarrnáís var af
hendi ævintýramannanna hin
einkennilegasta og endaði með
allsherjaratkvæðagreiðslu í
deildinni, ævintýramennirnir
hvöttu félagana, sem þeir voru
búnir að blekkja til fylgis við
málið, að taka ekki þátt í at-
kvæðagreiðslunni; þannig
drápu þeir málið í sínum eigin
höndum. Úrslit atkvæðagreiðsl-
unnar urðu þó þau, þó kjör-
sókn væri léleg, að deildin sam-
þykkti að vera áfram í stéttar-
félaginu Hreyfli. •
Þessir menn hafa sýnt svo
greinilega innræti sitt til stétt-
arfélagsins, að enginn þarf að
villast á á þeim lengur.
Eitt ,af verkum sundrungar-
mannanna er ótalið, krafa
þeirra er lesa mátti í dagblöð-
nm bæjarins um forgangsrétt
sér til handa í allri umferð, líkt
'Og sjúkrabifreiðar og lögregla
hafa. — Betur hefði ég skilið
þessa menn ef þeir hefðu sett
fram kröfu um það að ef „úr-
valsflokksmaður" og „annars
flokks“ maður mættust, ætti
„ú!rvá,l'sflokksmaðurinn“ ævin-
lega rétt'inn!
’Með þessu virtist eiga að
stefna að því að hefja kapp-
akstur á þessum almennings-
farartækjum, strætisvagninum,
en öryggi annarra vegfarenda
látið sig litlu skipta. Betur
hefði farið á því að straétis-
vagnastjórar hefðu óskað eftir
betri umferðarháttum sér tíl'
handa með auknum umferðar-'
, RS 4 ; f3j. -jt
IjosUm, betri vegum og fleiri
rúmgóðum nýtízku vögnum.
Hörður Gestsson,
formannsefni Strætisvagnadeildar
Hreyfils
Þær kröfur hefðu líka sam-
ræmzt betur við þá nafnbót,
sem húsbóndi þeirra hefur gef-
ið þeim: „Úrvalsmenn".
Sundrungarmennirnir munu
nú sjá sitt óvænna, og ekki
telja sér fært að hafa sig
frammi lengur í þeim trúnað-
arstöðum, sem þeir hafa áður
verið í, en þeir munu senda
aðra fram á völlinn í sinn stað,
,af sama sauðahúsi.
Innan fárra daga verður
gengið til kosninga í stéttarfé-
laginu Hreyfli. Hver einasti fé-
lagsmaður verður að haf.a það
hugfast áður en hann greiðir
atkvæði sitt, ,að aðeins þeir
menn koma til greina í trún-
aðarstöður sem vilja stéttar-
lega einingu innan fléagsins.
Þið strætisvagnastjórar, .sem
nú um stund hafið látið villa
ykkur sýn, minnizt þess að sigra
vinnið þið .aðeins með sam-
starfi. Látið erindreka aftur-
halds og sundrungar víkja fy.r-
ir sameiningarmönnum. Látið
atkvæði ykkar falla á þá menn
sem með margra ára starfi hafa
sýnt að þeir láta aldrei hafa
sig til óhæfuverka. Sameinizt
allir um þann lista, sem settur
er saman-af-ópólitískum mönn-
um, lista þann er borinn er
fram af Vilhjálmi Pálssyni.
Jón Guðmundsson.
„EITTHVAÐ það sérkennileg-
asta, sem fyrir reykvískan inn-
byggjara getur komið, er ,að
vakna um miðja nótt við hófa-
•tak fimm eða sex gæðinga,
sem þeysast eftir malbikaðri
götunni. Hann hrekkur upp úr
svefninum; o.g sé hann ekki
iaus við að vera taugaveiklað-
ur, þá gengur hann út að glugg-
anum til að fullvissa sig um,
hversu mikil hsetta sé á ferð-
<um. Hann sér fimm hesta. Tvo
þeirra sitja kempulegir menn
með toarðastóra hatta eins og
í rómantískri skáldsögu og
berja fótastokkinn. Fylkingin
geysist í austurátt, og enginn
veit hvaðan hún kemur eða
hvert hún fer, né heldur hverj-
'ir það eru, sem þama fara.
•Kannske eru þetta vofur, bæði
hestar og menn. Það er frost-
nótt, tunglskin og örlítill strekk
ingur af vestri. Upplagt ferða-
veður fyrir framliðna! Og séu
þeir frá tímum Gvendar kíkis
Hver ríður svo geyst? — Andvaka — Líísgleði njóttu
og írafellsmóra, þá fara þeir
ekki lengra en inn að Rauðará.
Fá þar igistingu. Næsti áfangi
verður svo Árbær. Jafnvel gist
þar. En þetta ,voru farangurs- .
lausir menn, svo að varla get-
iur verið, að þeir hafi ætlað sér SVO líður á nóttina. Hann vakir.
að fara mjög langt. En aftur- Hann byltir sér, og svo hættir
til konu sinnar. Og ef hann
verður andvaka það sem eftir
er nætur, þá gætir hann þess
að vekja hana ekki.
igöngum er flest fært. Þær
þurfa sjálfsagt engan farang-
ur fremur en þeim sýnist. Og
hófadynur næfcurgestanna
hverfur smám saman og verð-
ur á undarlegan hátt samruna
nálegu vindhljóðinu, sem kveð-
ur við milli húsa. Reýkvíking-
urinn ' gengur .aftur frá glugg-
anum og skreiðist niður í bólið
•hann ,að feylta sér, hættir að
igera tilraun til að sofna, held-
ur hlustar; hlustar á það, sem
nóttin hvislar að honum eða
æpir að honum. Því fyrir glugg
an hans reika annað slagið alls
konar útilegukindur, sem gefa
frá sér allavega jarm og umr.
Svo koma lengst utan úr nótt-
inni urrandi bifreiðar með
syngjandi fólki, bruna framhjá
'glugga Reykvíkingsins; og þar
sem áður glumdi hófadynur
hestanna, kveður nú við <und-
arlegur sónn, þegar hjól bif-
reiðarinnar. skrika til á gler-
ungnum. Hvernig skyldi hon-
um líða í hausnum, náungan-
um sem heldur í taumana á
reiðskjótanum þeim arna? Til
. hvaða vinnu skyldi hann hverfa
í fyrramálið? Hann skyldi þó
aldrei vera atvinnulaus, bless-
aður maðurinn, og hafa stolið
bifreiðinni sem hann ekur? Nei.
Þannig má andvaka samborg-
ari ekki hugsa. ILann má ekki
hugsa ljótara í garð þeirra,
sem eru að skemmta sér, held-
ur en tilefni er til. — Einu
sinni var hann sjálfur ungur.
UNGUR, já. Það er svosem ekki
víst, að þeir sem eru að
skemmta sér fram eftir öllum
nóttum og halda vöku fyrir
öðrum mönnum, séu ætíð ,af
yngri kynslóðinni. Hvernig var
það ekki með knapana á hest-
unum, þessa, sem vöktu hann
laust eftir miðnættið? Voru
það ekki rosknir menn? Ojújú.
Og kannske vei'ið með pyttluna
innan á sér, bannsettir. Og
hvernig var það ekki með gam-
almennið sem lögreglan tók á
dögunum. Það var vist komið
fast ,að áttræðu, — og kven-
maður í þokkabót. Já. Svo
sannarlega er erfitt að henda
reiður á þeim, sem eru á ferð
á næturnar. Það er eiginlega
ekki hægt nema með einu móti.
Reykvíkingurinn kemst ,að
þeirri niðurstöðu, þegar komið
er fram undir morgun og ,hann
þarf að fara að klæða sig til
vinnunnar. Það er auðveldast
,að fara sjálfur á kreik, vera
sjálfur einn af nátthröfnunum
— þó ekki sé nema eina nótt
— til reynslu. — Reykvíkingur
(enn einn)“.