Þjóðviljinn - 16.04.1953, Blaðsíða 5

Fimmtudagur 16. apríl 1953 — ÞJÓÐVILJINN — (5
Opiziberir starismenii reknir
!rá störium iyrir bænrækni
Sex milljónir Afrikumanna óttasf kúgun 170
þúsund hvitra i fyrirhuguÓu MiS-Afrikuriki
'~zz
Eftir atkvæöagreiöslu 49.000 hvítra manna í brezku
jiýlendunni Suður-Ródesíu í Miö-Afríku er það ákveðiö
að stofnað verði sambandsríki af henni og tveim öör-
um nýlendum, Norður-Rhodesíu og Nyasalandi.
Hvítu mennirnir 49.000 samfþykktu stofnun sambands-
rikisins meö 82% atkvæöa en ekkert tillit er tekið til
vilja 6.400.000 Afríkumanna, sem eru eindregiö andvíg-
ir sameiningunni.
I -s“i var tekin af Maurice Thorez, foringja franskra
]: cg konu hans, Jeanette Vermeersch, í Sovétríkj-
n-v-. -, - ■ c nr. Thorez kom heim í fyrri viku eftir rúmra tveggja
' ' "‘"’dvöl í Sovétríkjumim eftir heilablæðiiigu og lömun.
Skýrsla Efnahags- og félagsmálaráös SÞ fyrir árin
1951-1952 sýnir stöðnun eöa samdrátt í framleiðslu auö-
valdsríkjanna en stóraukna framleiðslu í sósíalistisku
löndunum.
Eftir iatkvæðagreiðslun.a í
Suður-Rhodesíu eir ekkert stofn-
un siambandsríkisiins til fyrir-
stöðu nemn formlegt &amþykk'i
nýlendustjóirnarinniar í Nyasa-
landi en .búizt er við því hvern
d:ag.
Óttast landrán
FyrirætJanir lum stofnun þessa
ríkis í Mið-Afrífcu eru búniar iað
veria lengi á döfnni. Hefur hver
tUraunin iaf annarri verið gerð
til að fá höfðingjia Afrífcumanna
rtiil lað samþykkja þær en þiað
hefur lalltaf mistekázt. Óttast þeir
að hvítir landnemar ræni þá
viku á þingi sambands félaga
tilrauina líffiræðing í bandaríska
borginni Chioago.
Hitavakar í stað sýkla
Hægt e.r iað vinna úr sýklum
sem drepnir hafa verið, efni scm
nefnast pyrogen eða hitavakiar.
Með inngjöf þeiri'a er hægt að
gera sjúklingnum hitasótt, ákala
eða væga eftir því sem v’ð ð.
Hitavakarnir koma þannig í
síað þeirrar laðferðar að sýkja
menn af mýraköldu eða öðrum
sjúkdómum með lifandi svklum
ef igera átti mönnum hitasött.
Ber oft árangur
.Hitasótt, sem isjúklingnum t-r
gerð iaf ráðnum h.ug, hefur oft
reynzt koma að haldi við fjölda
kvilla, svo sem háum blóðþryst-
ingi, bruna, ofnæmi, iið.igigt,
sköddun eða isýkingu í taugakcrf
inu og geðsjúkdómum.
Gailinn á hitiavökunum hefur
reynzt vera sá, að þótt hverf-!
fram lii á ?rasi
Fjöldi fólks í Suður-Kóreu
dregur fram lífið með grasáti
að sögn Thomas Critchley,
fulltrúa Ástralíu í nefnd þeirri,
sem SÞ hafa skipað til að und-
irbúa endurreisn í Kóreu eftir
styrjöldina.
„Hungursneyð vofir yfir
fjölda fólks“, sagði Chritchley
eftir ferðalag um tvö héruð í
Suður-Kóreu.
■■■>
jöirðum sínum og beiti þá mis-
rétti eins og igert er í Suður-
Rhod.es.iu, sem hefur næstum eins
mikla sjálfsstjóm og brezkt
samv eld isQiamd. N ýlend umála-
ráðuneytið í London hefur haft
æðsta va.ld í málum Norður-
Rhodesíu og Nyasailands og ekki
leyft nema mjög takmairkað
ilandnám hvitra roanna.
Meinað að ná fundi
Elísabetar
f Suður Rhodesíu ráða hins-
vegar hvítir stórbændur og
brezk-ha.nd:.arisk námufélög lög-
um og lofum og þar viðgengst
andi lítið magn þurfi af þeim
í fyrsta skipti til að gera sjúkl-
ingi hitasótt, venst likaminn
þeim f.ljótt og verður ónæmur
fyrir öðr.u en stórum skömmt-
um. Því hefur oft ekki ve.rið
hæigt að halda meðferðinni nógu
tenigi ófram til að hún hefði
áhrif.
Verður reynt gegn
krabbameini
Nú hefur prófessor Ronald
Gnant vð Stanfordháskólann
komizt iað því hvernig sambönd
hitavakarnir þurfa að mynda í
blóðinu til að hafa áhrif á hita-
.stiilLinin í heilanum, sem venju-
lega heildur lika.mshitan.um jöfn-
um. Standia vonir til .að árang-
ur þessara r.annsóikna verði sá,að
aðfeirð finnist til að gera mönn-
um 'lan'gvinna hitasótt með hita-
vökunium.
Ef sá árangur nœst er fullvíst
,að reynt verður iað beiita hitasótit
igegn krabbameini. Það er talið
fyílilegia staðfest af allmörgum
sjúkdómssögum að iiUkynjuð
mein h.afa horfið af sjóifu sér
meðian sjúklingurinn hafði eða
irétt efitir að hann liafði orðið
fyxir sýkingu, sem óköf hita-
sótt fylgdi, einkum þó he.ima-
komu. Sumir læknar tafa talið
siig ná ór.angri ;í baráttu við
kpabbamein bæði í mönnum og
itiilnaunadýnum með inngjöfum
sýkilaeiturs, en þar hefur verið
'samia saga,n, ónæmið kemur oft-
ast fyrr en ánangurinn. Niðui'-
stöður prófessons Grants vekja
vonir um að hægt verði að beita.
sýklaeitrum að staðaldri við
krabbameinssjúklinga ásamt öðr-
rum læknisaðgerðúm.
kynþáttakúigun svipað og í Suð-
lur-Afríku. í vetur vörðu höfð-
ingjar Afríkum.anna í Norður-
Rhodesíu og Nyasaiiandi aleigu
,sin,ni ti,l að kostn ferð sínia til
London þar sem þei,r hugðusit ná
fundi Elísabetair dro.ttningar en
yfirráð Breta yfir löndum þeirra
byggjast á ve.rndarsamningum
forfeðra þeirra við brezku krún-
una. Afríkumennirnir fór,u e,r-
lindisleysu til London því að
Lyttleton nýilendumálaráðhe,rm
neitaði ,að leyf.a drottningu iað
veita. þeim áheyrn.
E'irn af hverjum 4700
Við ,,þjóðaratkvæðagreiðslun‘a“
í Suður-Rhodesíu höfðu 49.000
hvítir menn af 129.000 kosninga-
rétt. Af tveim milljónum Afríku-
mianna máttu hinsvegar aðeins
429 eða einn af hverj.um 4700
'greiða atkvæði. í No.rður-Rhode-
síu eru hvíitir menn 36.000 tais-
ins en Afríkumenn 1.849.000 og
í Ny.asalandi eru hvíti.r menn
4000 en, Afríkumenn 2.330.000. í
hinu fyrirhugaða sambandsríki
munu því 169.000 hvííir menn
stjóima 6.179.000 Afríkumönnum
í ilandi sem er 1,3 milljón'ir fer-
kílómetra að flatarmáli
Boða óvirka andstöðu
Samtök Afríkumianna í Norð-
ur-Rhodesíu og NyasaJandi hafa
samþykkt að berjast gegn sam-
einingunni með öllum tiJtækileg-
um iráðum. Ef sambandsríkið
■ verður stofnað munu þeir leggja
niður vinniu fyirir h,vít.a menn og
neita að borga skatta. Michael
Scott, hvlti trúboðinn, sem hef-
ur heJgað Jiíf siitt bairáttunni fyr-
ir réttindum Afríkumanna og
verið gerður úUæigur fyrir það
frá Suður-Afríku, hefiur tek'ið
Framh. á 9. síðu.
Að minnsta kosti tuigur þing-
iruanna bæði úr íhaldsflokknum
og Verkamannaflokknum hefur
ákveðið að bjóða sig ekki oftar
fram til þingmennsku iaf fjá.r-
hagsástæðum.
Þingfararfcaup brezkra þing-
mjannia er 45.000 fcrónur á ári.
Mikiil hugtur er í þingmönnum
að fá það hækkað um helming
en ríkisstjórnin stendur ó móti.
Telur hún að hækkun þin'gfarar-
lcaups y.rði tekin sem opinber
viðuirkenninig á stórfeJJdri hækk-
un fraimfærslukostnaðar.
Þykjast afskiptir
Brezkum þingmönnum bykja
kjor sín laum þegar þeir bera
þau tsaman við þau sem þing-
menn hafa í breztou sanweldis-
Skýrslan var birt um síð-
ustu mánaðamót og er samin
Þelrn snerht
Soks hugur
Séra Osgood Cosgrove, sem
er 89 ára gamall, og ungfrú
Isabel Jacobs, sem stendur á
níræðu, hafa verið gefin sam-
aa í Morrison 1 fyllcinu Illinois
í Bandaríkjunum. Hjónavígslan
fór fram nákvæmlega 63 árum
eftir að þau slitu trúlofun
sinni vegna þess að þeim hafði
orðið sundurorða.
lönduritim og Bandaríkjunum.
Biandarískir þingmenn bafa rtil
dæmis 204.000 torónia þingfarar-
toaup á ári oig ,að auki 40.000
króna stoattfrjálsa r.isnu, 10.000
krónur tiil ritfærakaupia, megia
senda lallan póst sinn burðiar-
gj.aldsfritt o,g fá g.reiddar frá
320.000 til 1 milJj. krótnur á ári
ti,l skrifstofuhaJds.
í f.lestum brezku siamveJdis-
löndunum eru þingmönnum
'lagðir til eintoaritarar og risnu-
fé ,auto stónum hærr.a þingfarar-
toaups e.n. igreitt e,r ií BreU'andi.
Nú þykir svo komið að ekki
'geti aðrir en efnaðir menn gegnt
þimgmennsku í Bretlandi. Ýmis
verkalýðsfélög greiða mörgiun
Ve rkam anna f lokks þ imgmönmim
uppbót á þin'gfararkaup þeirra.
í hagstoýrsludeild SÞ. Hún ligg-
ur til grundvallar starfi efna-
hags- og félagsmálaráðsins á
fundi þess sem nú stendur yfir
í New York.
Skýrslan leiðir í ljós að í
iðnþróuðustu löndum auðvalds-
heimsins teknum sem heild stóð
framleiðslan í stað frá 1951
til 1952. Nokkur aukning varð
í Ástralíu, Kanada, Frakklandi
og Vestui’-Þýzkalandi. Mestur
samdráttur var í framleiðslunni
í Eelgíu, Danmörku og iBret-
landi.
í „löndum áætlunarbúskap-
ar“ eins og komist er að orði
í skýrslunni, „jókst framleiðsl-
an verulega“ árin 1952.
Vlðskipti milli Austur-Ev-
rópulandanna og vestrænna
landa eru helmingí minni en
var fyrir stríð. Hinsvegar hafa
viðskipti sósíalist-'sku ríkjanna
innbyrðis þrefaldazt frá því
sem var JS37.
Aldrei hcfur verlð framleitt
meira í heiminum af vörum en
árlð 1952 en misrænii í þjóð-
aríekj'um milli háþróaðra landa
og þelrra sem dregizt hafa
aftur tir tækniþróuninni er enn
meira en það var fyrir heims-
styrjöldina siðari.
á bi'iitgiiMSi
í bandarískum biöðum eru
nú auglýstar „Tarzanhárköll-
ur“ og látið mjög af því, hve
þær geri notendur karlmann-
lega. Eru þetta loínir leppar,
sem ætlazt er til að þeir sem
ekki eru gæddir nógu ríku-
legu búkhári klíni á bringuna
á sér á baðströndum og ann-
arsstaðar þar sem fólk gengur
fáklætt.
Stöðugiir sótthiti gegn- tor-
læknuðum sjúkdómum
Vonir standa til að fundizt hafi aðferð sem geri fært að
nota eiturefnissýkla til langframa í baráttunni við ýmsa
torlæknaða sjúkdóma.
Firá þessu var skýrt í síðustu
Brezkir þingmenn eru unnvörpuln aö gefast upp við
þingsetu veg-na þess aö þeir telja sig ekki geta lifað á
þingfararkaupinu.