Þjóðviljinn - 20.05.1953, Blaðsíða 6

8) — 1>JÓÐVILJINN — Miðvikudagur 20. maí 1953
IMÓÐVÍUHIN
OtgefancU: Sameiningarflokkur alþýðu t— Sósíalistaflokkurirm.
Ritstjórar: Magnús Kjartansson (áb.), Sigurður Guðmundsson.
Fréttastjóri: Jón Bjarnason.
Blaðamenn: Ásmundur Sigurjónsson, Bjarni Benediktsson, Guð-
mundur Vigfússon, Magnús Torfi Ólafsson.
Auglýsingastjóri: Jónsteinn Haraldsson.
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðustíg.
10. — Sími 7500 (3 línur).
Ágkriftarverð kr. 20 á mánuði í Reykjavík og nágrenni; kr. 17
smnars staðar á landinu. — Lausasöluverð 1 kr. eintakið.
Prentsmiðja Þjóðviljane h.f.
Eigendaskipti á hækju
Árið 1949 skrifaði Hannibal Valdimarsson greinaflokk í
blaöiö Þjóövörn og lýsti þar AlþýÖuflokknum sem hug-
sjónalausu værltæru hækjuliði. Rakti hann hvernig flokk-
urinn gengi til skiptis á mála hjá andstæðingum sínum
gegn staögreiöslu en heföi algerlega misst sjónar á forn-
um hug'sjónum sinum og stefnumiðúm.
Nýjustu dæmin um þessa sönnu lýsingu blasa nú viö.
UndanfariÖ hafa staðið yfir samningar milli ráðamanna
Framsóknarflokksins og Alþýðufloklcsins um samvinnu í
kosningunum í sumar. Frá Alþýðuflokksins hálfu er þaö
’helzta keppikefliö aö fá afhent atkvæði Framsóknar-
flokksins á ísafirði, þar sem frambjóðandi Alþýðuflokks-
ins er í mikilli hæ'ttu, en í staöinn eiga svo Alþýöuflokks-
menn aö afhenda atkvæöi sín í ýmsum þeim kjördæmum
þar sem Framsóknarmenn eru tæpastir.
Öfl eru þessi viðskipti í nánasta samræmi viö lýsingu
Hannibals Valdimarssonar 1949. Undanfarin ár hefur
Framsóknarflokkurinn veitt forustu einhverri verstu og
óvinsælustu ríkisstjórn sem þjakaö hefur þióöina. Rík-
isstjórn þessi hefur sérstaklega gert sig bera aö fjandskap
við alþýöu bæjánna, og einmitt ráöherrar Framsóknar-
flokksins hafa lagt mikla áherzlu á þaö stefnumiö.
Mættu öllum vera í fersku minni skrif Tímans í desem-
berverkföllunum miklu þegar segja má að blaðið froðu-
felldi daglega af heift og hatri.
Þaö mun vera í þakklætisskyni fyrir þessi verk og þessa
afstöðu sem Alþýðuflokkurinn ætlar aö fyrirskipa kjós-
endum sínum í ýmsum kjördæmum að kjósa forustuflokk
ríkisstjórnarinnar. Og ekki er aö efa áö þaö er þaulhugs-
að mat á hinni „ábyrgu stjórnarandstöðu“ sem veldur
því að Framsóknarmönnum á ísafirði er skipáð að reyna
að koma formanni hennar á þing.
Tíminn fer í gær ekkert dult meö skilning sinn á
þessum viðskiptum. Hann segir orörétt í ritstjórnargrein
í gær: „Forkólfar Sjálfstæðisflokksins eru að verða að
athlægi um land ailt vegna þess hve iila þeim tekst að
leyna óttanum við það að einhver samdráttur kunni að
eiga sér stað milli Framsóknarflokk’sins og Alþýðuflokks-
ins. Hver stórfyrirsögnin hefur rekið aðra í Morgunblað-
inu um þennan óttalega oröróm og bera þær ótvírætt
með sér, að höfundar þeirra eru hinir óttaslegnustu. ...
Forkólfar Sjálfstæðisflokksins eru hræddir um að þeir
séu búnir að missa hækjuna. Hér skal ekki um það dæmt
hve réttmætur sá ótti er. En hann er hins vegar ótvíræð
sönnun um það, live mikilsvert það hefur verið forkólfum
Sjálfstæðisflokksins að geta stuðzt við hækjulið Alþýðu-
flokksins. Þess vegna geta þeir ekki leynt óttanum við
það að þessi hækja kunni að vera töpuð“.
Samkvæmt lýsingum Tímans hafa þannig órðið eig-
endaskipti á hækju. íhaldsforsprakkamir hafa misst hana
í bili, en Framsóknarforkólfarnir hreppt hana gegn stað-
greiöslu — bæði í atkvæöum á ísafiröi og stórlánum frá
Sambandi íslenzkra samvinnufélaga og Olíufélaginu h.f.
Eftir er að sjá hversu margir þeir óbreyttu flokksmenn
eru sem vilja láta brodda sína nota sig þannig sem
hækju sem föl er hæstbjóðanda á hverjum tíma.. Þau
viöskipti hafa hefnt sím í hverjum kosningum undanfar-
iö, og eins mun verða nú.
Einn af boðberum band arískrar menningar.
Ættförðin umfram alít
ísland, Island, ó, ættarland
þú aldna gyðjumynd . . .
K. Jónsson
. Eg er einn af þeim, sem lengst
hef dvalið af æfinni í sveit. Eitt
af þv.í sem mér verður einna
minnisstæðast, frá iþeim árum,
iþótt ég væri þá lítið farinn að
hugsa um þjóðfélagsmál — var
sá lifandi áhugi bænda og búa-
liðs á því . sem . við kom sjálf-
stæði landsins og einkanlega ut-
anríkisroálunum.
Þeir fylgdus't lika óvenju vel
með öllum slíkum máliun, þrátt
fyrir skilyrði til þess mjög af
skornum skammti, ef miðað er
við það sem nú er. Slíkt fyrir-
brigði stendur mér ávallt fyrir
hugskotsjónum síðan, sem menn-
ingartákn islenzkrar bændastétt-
ar á 'þeim árum.
í ihvert sinn og gest bar að
garði 1 þann tíð og talið barst
að þvi, hver stæði bezt á verði
í utanríkismálum þjóðarinnar,
gagnvart Dönum, þá færðist nýtt
líf í þessa vinnulúnu menn. Þeir
réttu úr bognum bökum og aug-
un skutu eldingum. — Þetta var
þeirra mál, heilagt mál, hafið yf-
ir alla eiginhag&muni, hugsjónin
sjálf. —
Sagan um sjálfstæðisbaráttu ís-
lendinga, við Dani, fram til 1944
sýnir, þrátt fyrir skiþtar skoðan-
ir, að yfir henni 'hvilir, öðrurr
þræði, mikill glæsileiki. —
Á þeim árurn litu bændur
þannig á þessi mál, að ekki kæm:
til máia að kiósa ' þann þing-
mann aftur á þing, sém að þeirrr
dómi hefði að eirihverju leyt'
brugðizt í sjálfstæðisbaráttunn:
við Dani. —
Síðan iþetta var, hefir margt
breytzt í þjóðmálum fslendinga.
Stjórnarfarslegu sambandi við
í
Dani slitið 1944, og stórveldi
vesturheims, Bandaríkjunum, gef-
inn kostur á, fyrir atbeina ís-
lenzkra stjórnarvalda, að ná fs-
landi undir sig, bæði fjárhags-
lega og landfræðilega.
Að þessum óhappaverkum hafa
þeir unnið í sameiningu, bæði
ljú&t og leynt: Framsóknarflokk-
urinn, Sjálfstæðisflokkurinn og
ALþýðuflokkurirtn. Þessi verk
þeirra eru: að leyfa hersetu í
landinu á friðartihmm og að
' leyfa BandarikjunUm að hafa
hér töglin og hagldimar í aðal-
fjármálum landsins. sem leitt
’hefir til sívaxandi dýrtiðar og
atvinnuleysis. Iðnaðurinn hefir
•verið lagður í rústir með þvi að
leyfa Ðandaríkjunum innflutning
inn i laridið á vörum sem hægt
var að framleiða hér inanlands.
Afleiðing slíkrar fjámiálastefnu
er þegar farin að kreppa að land-
búnaðinum. Minnkandi kaupgeta
verkamanna og kaupstaðabúa
þýðir minnkandi markaði fvrir
landbúnaðarvörur, framleiðslu
'bændanna. Nú er því svo kom-
ið málum, að framtíð og tilvera
íslenzku þjóðarinnar er í veði, ef
ekki er stungið yið fótum. —■
Aldrei hafa verið háðar j'afn
örlagaríkar kosningar á íslandi
og þær sem í hönd fara. Fari
svo að sömu flokkar fari með
völd áfram þýðir það vaxandi
dýrtáð, áframhaldandi landssölu
og stofnun innlends hers, út-
þurrkun islenzks þjóðernis. —
Bænda-ráðherrann, Hermann
Jónasson, hefir áreiðanlega meiri
áhuga á því að stofna innlendan
her, en á málum bænda yfirleitt.
— Það þarf enginn að spyrja,
sem þekkir stjórnmálascguna, frá
þeim tímum, þegar barábtan var
sem hörðust við Dani, hvað gömlu
bændurnir gerðu. Eins og nú er
komið málum, mættu þeir líta
upp úr gi'öfum sinum og greiða
atkvæði við næstu kosningar.
Þeir mundu þuri’ka þá fourt af
Alþingi, sem stóðu að landssöiu-
samningnum fræga frá^ 30. marz
1949, hvort þeir tilheyrðu Fram-
sóknarflokknum eða ekki. — —
'ffittjörðin umfram allt — var
belrra ofcjörorð. En nú spyrja
margir: Hvað 'hugsa 'bændurnir
nú á því herrans ári 1953, i
sjálfstæðismáium þjéðarinnar, á
tímum bcka, blaða, útvarps og
tækni? Þeir láta lítið til sín
heyi-a. en ef eitthvað ihefir verið
þá vix-ðist það fremur neikvætt
málstað íslands. — Og hitli mað-
ur þá og taki tali, snýst tal
þeirra eingöngu um þeirra eigin
hagsmunamál. Framsóknarþing-
menn og forráðamenn þeirra
hafa nú síðan þeir komust i
stjórn 'þyrlað upp áróðri og rússa
grýlu fyrir bændur, svo þeir
misstu siónar á málum málanna,
sjálfstæðismalunum , og tækju
þess vegna síður eftir. því að
Framsóknarmenn væru að svíkja
íslenzku þjóðina. Framsóknar-
flokkurinn hefir stutt Sjálfstæð-
isflokkinn í öllum verstu óhappa-
verkum, sem framin hafa verið
í íslenzkum þjóðfélagsmálum á
síðustú árum, og ber því ábyrgð
þeirra, frammi fyrir þjóðinni, án
hans var íhaldið máttlaúst. Þetta
eru stór orð, en þau erú sönn
og sagan mun staðfesta- þau. En
þrátt fyrir allan áróður útvarps
og folaðá, vona ég og allir þeir
sem aettjörð sinni unna, að ís-
lenzkri bændamenningu sé ekki
svo illa hrakað, að hún hafi misst
sjónir ó því sögulega og menn-
ingarlega 'hlutverki sem afar og
feður þeirra héldu svo glæsilega
á lofti og báru fram til sigurs
á sínum tíma — — .
Nú styttist óðum til kosninga
og kosningar snúast fyrst og
fremst um ísland, landið mitt og
landið þit't, hvort íslenzka þjóð-
in fær að búa ein' í sínu landi
sér til þroska og menningar, eða
hún . verður undirokuð nýlendu-
Iþjóð Bandaríkjanna um aldir.—
Þess .vegna. eru þessar kosning-
ar þess. eðlis,. að enginn má. láta
þrörjg' sjónarmið, flokkssjónarmið
i’áða, heldúr íslandi allt:
Sósíalistaflokkurinn h'efur einn
staðið á verði um'íslenzkan mal-
stað ög "sjá-lfstæði á' s'íðustu ,.ár-
um og þess vegna honum einum
treystandi í þessum málum.
Að Isíðustu ætla ég að' enda
þessar líijui- með trú og trausti
á foændur og búaiið þéssa lands,
að flestií hugsi eins' og bóridinn
og skáldið i Borgarfirði. 'Hann
talar við son ,sinn:
Hér bjó afi og. amma
eins og pabbi og mamrna.
Eina . ævi og skamma
eignast, hver um sig,
— stundum þröngan stig.
En þú ótt að muna,
alla. tilveruna.
að þetta land á þig.
Ef að 'illarl vagítir
' inn 'urn 'myrkragættir 'r
ibjóða svikásættir,
syó sem löngum ber
við í heimi tór,
þá er éi jjörf að velja:
þú m!á£t aldrei Selja
það úr hendi þér.
Svlpall.