Þjóðviljinn - 30.06.1953, Blaðsíða 6

G) — ÞJÓÐVILJINN — Þriðjudagur 30. júní 1953
þlÓOVIUINN
Ctgefandi: Bamelnlngarflokkur alþýðu — Sósíalistaflokkurinn.
Ritstjórar: Magnús Kjartansson (áb.), Sigurður Guðmundsson.
Fréttastjóri: Jón Bjarnason.
Blaóamenn: Ásmundur Sigurjónsson, Bjarnl Benediktsson, Gu5-
mundur Vigfússon, Magnús Torfi Ólafsson.
Auglýsingastjóri: Jónsteinn Haraldsson.
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðustíg.
19. — Sími 7500 (3 iinur).
Áskriftarverð kr. 20 á mánuði í Reykjavík og nágrenni; kr. IX
annRr« staðar á landinu. — Lausasöluverð 1 kr. eintakið.
Prentsmiðja Þjóðviljane h.f.
_______________________________________;----'
* Kosningarnar
Fyrir þessar kosningar lagó'i Sósíalistaflokkurinn meg-
jnáherzlu á þá nauðsyn þjóðarinnar ao koma á sem víð-
tækastri einingu gegn hernáminu og hei námsstefnunni
í efnahagsmálum. Slík þjóðfylking ætti að beina allri
orku sinni að þessum megihverkefnum, en láta öll
þrengri flokkasjónarmið víkja á meðan; sjálf tilvera og
heill þjóðarinnar ylti á því að henni tækist að koma á
slíkri samvinnu.
Þessi stefna Sósíaiistaflokksins átti sér hinn víðtækasta
hljómgrunn, og flokknum bættust mikilhæfir banda-
menn, sem unnu hin ágætustu störf, en því miður auðn-
aðist andstæðingum hernámsins þó ekki að samein-
fist á þennan hátt í kosningunum. Þaö var stofnaður
sérstakur flokkur, Þjóövarnarflokkurinn — ekki til áð
sameina, heldur til að sundra. Aö flokki þessum stóðu
annarleg öfl, þótt fylgismcnnirnir og ýmsir forustumanna
geröu sér það ekki ljóst. Þessi flokkur beitti öllum rök-
semdum sósíalista og endurtók málflutning þeirra allan,
en hann bætti einu við: rússagrýlu afturhaldsins. Hann
lýsti yfir því aö flokkur verkalýössamtakanna væri ekki
samstarfshæfur vegna grýlu þessarar, jafnhliða því sem
hann átti engar röksemdir til aðrar en þær sem fengnar
voru aö láni hjá sósíalistum. Við almenning hélt hann
svo hinu fram að þessi baráttuaöferð sundrungarinnar
væri hin vænlegasta til árangurs; þennan nýja flokk
myndi kjósa fjöldi fólks sem kæmi frá hernámsflokkun-
um en fengist aldrei; til að kjósa sósíalista; með þessu móti
rnyndu þúsundir koma til skila sem týndust meö öðru
móti. Reynslan talar nú sínu mál/ um þessa röksemda-
færslu og sannar að Þjóövarnarflokknum auðnað/st þaö
oitt að sundra; svo til hvert atkvæð/ sem honum var
greitt var frá sósíalistum komið; það er klofn/ngurinn
e/nn sem blasir við sem árangur þeirra manna sem að
þessu óþurftarverk/ stóðu.
Og sagan er ekki nema hálfsögð með atkvæöatölum.
Allir vita hver áhrif klofningur hefur á baráttuliug al-
mennings, og hvílíkur fengur hann er andstæðingunum.
Þetta hefur nú enn einu sinni sannazt á áþreifanlegasta
hátt. Klofningiir vinstriaflanna hefur fært íhaldinu sig-
urinn í þessum kosningum, sigur sem er líkastur því
að endurvakinn draugur fortíðarinnar grúfi: sig yfir al-
þýðu landsins. Þessi sigur er jafnframt afleiðing annarrar
klofningsiðju. þeirrar sem íeiötogar Alþýðuflokksins hafa
illu heilli ástundaö innan verkalýöshreyfingarinnar á
undanförnum árum.
Einnig olli það verulegu um kosningaúrslitin, að margir
láta andstöðu sína viö ríkisstjórn eingöngu bitna á þeim
iiokki sem fer með stjórnarforustuna, enda hagnýtti í-
haldið þá afstöðu óspart. Hugur fólksins til stjórnarinnar
birtist í því að Framsókn beið herfilegan kosningaósigur,
cins og Alþýðuflokkurinn 1949. En þótt þetta sé maklegur
dómur, er refsingin skainmsýn; hernámsflokkarnir ailir
bera sömu þungu ábyrgöina, og einum veröur ekki refsaö
)neð því að kjósa aöra.
En fyrst og fremst eru þessar kosningar ósigur fyrir ís-
lenzku þjóðina sjálfa. Sósíalistaflokkurinn varaði alvar-
lega viö afleiðingum þess ef hernámsflokkarnir sameigin-
lega héidu aöstööu sinni eða bættu hana, og Þjóðviljinn
vi.ll enn minna á þessi varnaöarorð. Þeir sem nú hafa vsitt
hernámsflokkunum brautargengi skyldu minnast ábyrgð-
ar sinnar á næstu árum og læra af henni í þetta sinn.
í hverri baráttu má búast við stundarósigrum. Þá er
verkefniö að læra af iþví sem gerzt hefur og undirbúa
nýja,trausta og örugga sókn til sigurs. Þannig mun ís-
lenzk alþýða einnig bregöast við þessum kosningaúrslit-
um. Meginverkefnin framundan eru að vinna óþrotlega
að því aö treysta og efla eininguna sem bezt, einingu
verkalýðssamtakanna og einingu allra þeirra landsmanna
sem andvígir eru hernáminu. Þótt hernámsflokkarnir
muni hlakka næstu daga yfir klofningi þeim sem tekizt
hefur að framkvæma, efast ráðamenn þeirra ekki um
þrek og baráttuhug Sósíaiistaflokksins; þeir vita aö þáö
verður sótt fram á nýjan leik, til sigurs. íslenzk alþýða
iætur það verða heitstrengingu sína að vinna upp með
-tvíefldu starfi, þreki og fórnfýsi það sem glataöist.
Landnemans þrá
Ávarp effir Sigfús Sigurhjarfarson, prenfaS
i fyrsta sinn i bókinni ,,Sigurbraut fólksins"
Þessa dagana eru menn að íá í hendur bók Sig-
fúsar Sigurhjartarsonar, Sigurbraui fólksins, úrval
úr greinum og ræðum hans. Væntanlega verður
skrifað ýtarlega um þessa gagnmerku bók hér í
blaðinu innan skamms, en hér er birt sem sýnis-
horn stutt ræða úr bókinni, sem er prentuð þar í
íyrsta sinn. Þetta er ávarp sem Sigfús hélt, er
Æskulýðsfylkingin vígði skíðaskála sinn. Sigfús
nefndi ávarpið Landnemans þrá. og því táknræna
nafni er fyrsti kafli bókarinnar nefndur, ræður Sig-
íúsar og greinar af aðalvettvangi landsmálanna.
1938-1951.
Æsliumenn, félasar.
Hvérs vegna lögðuð þið
land undir fót, hvers vegna
Sigfús Sigurhjartarson
reglu. Á sviði viðskiptamála
þróast ömurleg og svívirði-
leg spilling og á vettvangi
stjórrmáianna þeysa nié'ur-
rifsöil og afturhalds gand-
reið á lygum og þvættingi.
Allt kallar þelta á land-
nemans þrá, allt kallar þetta
á menn sem vilja brjóta
brautjr, rækta lönd, byggja
háreist hús, alit ltallar þetta
á menn sem vilja liefja gildi
hvers mánns í liærra teldi,
menn sem vilja hefja sér-
hvern einsta.-íling, sérhverja
stétt og þjóðina í heild tU
meira manngildis.
En það er sagt: Það cr
gagnlaust að berjast, menn-
irnir eru eins og þeir eru,
þjóðfélagið er eins og það
er, vilji þinn, vilji minn, bar-
átta mín, barátta þín, fá þar
engu um þokað.
Þessi svör eru álíka vitur-
leg eins og sagt væri við
manninn, sem gengur út til að
rækta Iand: Landið er nu
svona eins og ]>ú sérð, því
verður ekki breyít. Maðurinn
sem gengur út til að rækta
landið veit betur. Ef landið
er grýtt, tekur hann steina
burtu, ef það er of blautt,
ræsir hann það fram, ef mold-
ina skortir frjóefni þá veit-
ir hann henni áburð, og hann
VEIT, að þegar hann hefur
gert allt þetta, ber jörðin
lionum ávöxt, já hundniðí'aUl-
an ávöxt.
Það Iíf sem viff lifum, það
líf sem við sjáum í kringum
okkur, er vaxið úr þeim jarð-
vegi sem við köllum þjóðfé-
lag. Vissulega þarf sá jarð-
vegur ræktunar, grýttur er
hann og votur og snauður að*
frjóefnum.
Landnemans þrá krefst þéss
af okliur öllum að við ræktu-
um þennan jarðveg, krefst
|íess . að vlð nemum burtu
steina sérhyggju og eigin-
girni, hún krefst, þess að við
fcllúm úr gildi hiff siðlausa
lögmál að eins dauði sé ann-
ars líf, hún krefst þess að við
í stað samkeppni setjum sam-
vinnu, í stað sérhyggju sam-
úð, hún krefst þess að við
í stað séreignarstefnu auð-
valdsins . setjuni sameignar-
stefnu sósialismans.
genguð þið yfir mó og mel,
berandi spýtur og járn, hvers
vegna reistuð þið þennan
glæsilega skála í fjalladal,
fjari-i alfaraleið?
Ugglaust má svara þeirri
spurningu á marga vegu, en
mitt svar er þannig:
Landnemans þrá brann ykk-
ur í brjósti, og þið voruð
henni trú, þit hlýdduð kalli
hennar.
Sérhverjum heilbrigðum
manni er þrá landnemans í
blóð borin, það er hún sem
knýr mennina til að brjóta
brautir um tcrleiði, það er
hún, sem knýr þá til að ryffja
og rækta lönd, það er hún
sem knýr þá til að byggja
háreist hús, það er liún ,sem
er aflgjafi framfaranna jai'nt
í heimi anda geni efnis.
Það er mikið lán sérhverj-
úm einstaklingi, sérhverri
stétt og sérhverrj þjóð að
vera trúr landnemans þrá.
Það er ykkur mikíð lán aff
liafa hlýtt kalli hennar, vegna
þess hafið þið reist þennan
veglega skála, vegna þess get-
ið þið komið hingað frjáls og
glöð og skemmt ykkur sem
æskunni ber og sæmir.
En lííið í kringum ykkur.
Horfið á lífiff eins og það er,
gaiigið út á stræti og gatna-
mót okkar kæru höfuðborgar
Reykjavíkur, og sjáið hvað er
að gerast.
Þúsundum saman búa Reyk-
vikingar í iágreistum hreys-
um, hernxannaskálum, skúr-
um, kjöllurum. Fjöldi manns
fyrirgerir manndómi sínum
sökum áfengisnautnar og
hvers konar vansæmandi ó-
JÓN ÞÓRÐARSOX
frá Borgiu holti:
ársiiss
1944
Við munum hve ljúft var að lifa þann dag-.
— — Þær lokkuðu vonirnar ungu,
og liigöu sinn (lraum í hvert iag og livern brag,
og lotgjörð á sírhverja tungu.
Þær ófu sinn draum inn í æslumnar þt’ár,
í ótrikviSu starfandi handa,
í vorglaða smáblómsins tindrandi tár,
í tíbrá um öræfa sanda.
ViS munum þann dag og sú minning er góð.
NÚ inyrkvast þær vonirnar ungu,
er frelsinu er glatað og fallin er þjóð
í fjötrana örlagaþungu.
Þeir sóru við allt, sem er heilagt og hátt,
og hétu því dýrasta, eina,
en rufu sinn trúnað og lyppuðust lágt,
svo lágt, þegar á þurfti að reyna.
En hræddir og sekir þcir lialda sitt strik
— í hrapinu að síðustu ienda —
með blekliiug (.g lygi, með loforð og svik.
Og leiðin er vörðuð til enda.
En frjáls skal hún aftur hin íslenzka strönd.
Þar eigum við lögum að ráða.
Og okkar er viljinn, sem lirýtur þau bönd
og brj'nir tll sóknar og dáða,
(Ljóðið cr endurprentað hcr vegna prentvillu er varð um
daginn).