Þjóðviljinn - 02.08.1953, Blaðsíða 11

Sunnudagur 2. ágúst 1953 — ÞJÓÐVILJINN — («;
Átökin um olíuna
Oraumur og reruieiki— íiid&trup teiknaði
Framh. af 6. síðu.
og hafa því ekki hafzt mik-
ið að um sinn. Áhugi þeirra
beinist ekki að því að leysa
olíudeiluna, heldur hinu að
hindra að Bretland nái aftur
aðstöðu sinni í íran, því það
stórbæiti aðstöðu Breta á
heimsmarkaðnum. Bandarísku
hringarnir hafa stórgrætt á
olíudeilunni, ekki einungis
með því að selja Bretum olíu,
heldur hafa þeir líka gert að
engu fyrirætlun Breta frá
1949 um að útrýana „dollara-
olíu“ af sterlingsvæðinu og
láta brezka oliu koma í stað-
inn. Þegar íranska olían hætti
að streyma tókst Bandaríkj-
unum víða að vinna markaði
frá Bretum. Nái Bretar aftur
tökum á olíuframleiðslu írans,
verða þeir skæðir keppinautar
á þeim mörkuðum.
í klóm olíuhringanna.
Eins og nú er málum kom-
ið, nægja hin gífurlegu nátt-
úruauðæfi Arabalandanna
ekki til að forða þjóðum
þeirra frá fátækt og skorti.
Erlendir auðhringar hafa rænf
þær þeim möguleikum að
nýta náttúruauðæfin í sjálfs
sín þágu. í Arabablöðum hef-
ur löndum þessum réttilega
verið líkt við úlfalda á eyði-
merkurferð, klyfjaðan vatns-
belgjum, en þjáist sjálf-
ur af þorsta. Meira að segja
steinolía til heimilisnota er ó-
fáanlegur lúxus fyrir yfir-
gnæfandi hluta þjóða þessara
olíuríkustu landa heims.
Þjóðir þessar, undir Óki er-
lendra auðhrínga, teljast til
þéirra sem skemmst eru á
veg kcmnar efnahagslega, og
þær lifa í átakanlegri fátækt.
Verkamenn olíuiðnaðarins eru
reknir áfram eins og fangar,
en fá í laun aðeins fimmtung
eða sjöttung launa banda-
risks verkamanns. Bagdad-
blaðið Al-Shaab segir um
arabísku verkamennina hjá
ARAMCO í Saúdí-Arabíu:
„Þessir menn hafa þolað og
vanizt harðneskju og skorti
hirðingjalífsins, en þeir li-fa
ekki af bandarísku meðferð-
ina.“
Olíuhringarnir eru uggandi
um framtíð þeirrar miklu f jár-
festingar og ofsagróðans,
sem tengt er olíuvinnslunni í
Arabalöndunum. Þeir óttast
■ hver annan. En þó óttast þeir
enn meir þjóðfrelsishreyfing-
arnar. Atburðirnir í íran hafa
sýnt þeim í tvo heimana.
Síðustu aðgerðir olíuhring-
anna bera vott um þennan
ótta. Árin 1950-’52 voru
„endurskoðaðir" sérleyfis-
samningarnir við írak og
Saúdí-Arabíu. Biöð í Bretlandi
og Bandaríkjunum gerðu mik
ið veður af þessari „endur-
skoðun", er merkja ætti lok
nýlenduátefnunnar, því stjórn
ir Arabalandanna ættu að fá
helming olíugróðans.
Þetta var þó einungis
bragðaleikur og bætti í engu
kjör fólksins í Arabaríkjunum
Auðlindir olíunnar verða eftir
sem áður á valdi erlendra
hringa, er mega fara með þær
eins og þeim sýnist. Hvað
snertir skiptingu gróðans er
það athugandi að ríkisstjórn-
ir framleiðslulandanna hafa
engan aðgang að bókhaldi
olíufélaganna og geta því lítið
1 eftirlit haft með gróða þeirra.
Út úr „endurskoðuninni" kem-
ur því ekki annað en hækkun
á greiðslu fyrir sérleyfin, sem
alltaf hefur verið eins konar
rnútufé. Breytingarnar hafa
engin áhrif í þá átt að koma
efnahgaslífi Arabalandanna á
heilbrigöari grundvöll eða
lief ja fóikið upp úr fátæktinni.
Ótti olíuhringanna við þjóð-
frelsishreyfingar Arabaland-
anna er ekki ástæðulaus.
Enda má nú sjá þess merki
að þeir treysta ékki eins vel
og áður hinum mútuðu lepp-
um sínum, stjórnmálamönn-
unum, heldur telja nauðsyn á
hernámi. Það er því engu síð-
ur gert fyrir gróðahagsmuni
olíuhringanna en hernaðar-
þarfir USA cg Bretlands að
nýjum og nýjum herstöðvum
er komið upp í hinum nálægu
Austurlöndum, að Bretar
halda írak hemumdu og Ara-
bíulöndunum, neita að fara
með her sinn úr Egyptalandi
og hafa gert víðtæka áætlun
uim hernaðarlega undirokun
Arabaríkjanna í formi
„hernaðarbandalags".
nys
sméþjjéðlr
Framhald af 7. síðu.
varðveitir ' þann samheyrileik
sem heitir þjóðerni, varðveitir
hann sem lifandi ver'ðmæti í
hug og hjarta, þá er eingin
þjóð stærri en hún. Margmenn
ríki hafa ekki aðeins .l’ðast i
sundur, heldur hefur gersam-
lega liðið uppaf þ$im á þess-
um tæpum ellefu hundruð ár-
um síðan vér íslendíngar hóf-
umst í landi voru. Vér höfum
sjálfir lifað af sjö hundrað
ára erlenda áþján, af því sam-
heyrileikur vor sem þjóðar
var ekki aðeins lifandi afl i
oss, heldur einnig óhagganlegt
bjarg sem svarf að lokum
sundur alla hlekki. Höfðatala
og kroppþúngi eru líti'lfjör-
legar og hiæg’legar gáfur út-
af fyrir sig, enda sprínga þær
þjóðir fyrstar sem rembast
mest af stærð sinni. Ég vil
áður en ég hætti nefna aftur
nafn þjóðar sem ég mintist á
áðan, og lík er íslendíngum
um mart, en það eru gyðíng-
ar. Þessi þjóð var í tvö þús-
imd ár viðskilá við það land
sem liún taldi þjóðarvöggu
sína, og þo’.di landlaus svip-
aðar búsifjar og vér íslendíng-
ar urðum að þola í landi vor
sjálfra, svo að þeim lá hvað
eftir a.nnað við útsloknan eins-
og oss. Þjóðernislegur sam-
heyrileiki þeirra var slíkur
um aldaraðir, livar sem þeir
fóru og flæktust, að þó þeir
væru landlausir, nema hvað
þeir áttu Israelsland í bókum
sínum helgum, þá efaðist
einginn um að þeir væru sér-
stök þjóð; og þó landteingsl
þeirra væru að vísu óáþre'fan-
legri en vor íslendínga, þá vó
þar upp á móti, að þeir áttu
sérstaka.n guð, sem a’taf hélt
áfram að vera hjá þeim, hvort
heldur þeir köfuðu í undir-
djúpin eða settust á ystu brún
morgunroðans, einn og sannur
ofar öllum guðum eins fyr’r
því þó bæði kristnir menn og
múhameðsmenn rejindu að
hremma hann frá þeim. Og
þar kom að lokum, þegar ótal
stórþjóðir sem kölluðu sig, og
Skrsfstofur worar
eru fluftar
úr Hafnarstræti 9
»F« !€©]L & SH-EaT1
Sími 1120 (4 línur)
einkum þær sem höfðu þrúg-
■að þá mest í tvö þúsund ár,
vofu orðnar daufar og afllaus-
ar til illverka, þá var sam-
heyrileiki gýðinga enn svo lif-
andi afl, og stafur Móisesar
svo máttugur, sem áður hafði
slegið vatn úr klettum, að skýrari um að það er ekki
það land sem þeir altaf höfðu höfðatala né samanlagður
átt í helgum bókum og kroppþúngi sem skapar stór-
draumum upplaukst þeim, og þjóð.
þángað eru þeir nú komnir að . . ... ... .
sækja flautabollann eftir tvö Áilfaskeiði í Hrunamannahrcppi 2G,
þúsund ár. Fá dæmi eru öllu júií.I