Þjóðviljinn - 18.10.1953, Blaðsíða 4

4)' — ÞJÖÐVILJINN — Sunnudagur 18. október 1953
SKÁK
Ritstjóri:. Guémimdur Arnlaugsson
SkákþingiB í Zurich
Nú líður að lokum stórþin»sins
í Ziirich, en óvissan um úrslitin
er þó jafnmikil og nokkru sinni
fyrr. Að vísu hafa sömu mennirn-
ir haldið forustunni lengstum, en
bilin eru það mjó, að allt getur
breytzt í þeim fáu umferðum sem
eftir eru. Þetta mót er framariega
1 röð stærstu þinga, sem haldin
hafa verið og er gífurleg þrek-
raun. Þótt eigi sé tefld umferð
á hverjum degi eru biðskákirnar
nægar til að haida vöku fyrir
skákmönnum, og er ekki ótrúlegt
að einhver þátttakenda verði full-
saddur þegar þessum tveggja
mánaða hreinsunareldi lýkur.
Áhorfandinn veit varla hverju
.hann á frekast að dást að: ör-
uggri og þrautseigri taflmennsku
þeirra, Reshevskys og Smysloffs,
er hafa haldið forustunni nærri
allt mótið; nærri dæmalausum
■Jokaspretti Kotoffs, er hefur sóp-
• að til sín fleiri vinningum en
nokkur annar á síðari hluta móts-
,ins, rifið sig frá neðsta sæti til
hinna efstu, og meðal annars lagt
báða forustumennina að ve'l.;
/þrótti Keresar er hefur fylgt Kot-
,off fast eftir, eða jafnvel frammi-
stöðu Euwes, sem er elztúr þátt-
takenda og fáir væntu m.ikill;
afreka af. Hann hefur að v'su
mátt slaka á klónni í síðari hluta
'mótsins, en hefur teflt margar
, ágætar skákir, meðal annars í ní-
.undu umferð þá er hér fer á eft-
ir með skýringum sænska tafl-
meistarans Lundins, en hann tel-
ur þessa skák ekki ólíklega til
fegurðarverðlauna. .
Kóngsindversk vörn.
Euwe — Najdorf
J d2—d4 Kg8—f6
2 c2—c4 g7—g6
3 g2—g3 Bf8—g“
4 Bfl—g2 0—0
5 Bbl—c3 “C7—c5
6 d4—d5 e7—eö
7 Bcl—gð h7—h6
Örlagaríkt vanmat. Rétt var áð
leika d7—d6.
8 Bg5xf6 Dd8xf6
Ótrúlegt má kalla að svarti hafi
sézt yfir þennan leik, en hvernig
hefur hann þá hugsað sér að
losa um sig?
9 — — Kb8—c6
10 e2—e3 b7—b6
n Bg2—d5 Kg8—h8
12 Kc3—e4 Df6—d8
13 h2—h4 f7—f5
14 Be4—g5 BcS—b7
15 g3—g4 e5—e4
16 Bgl—e2 Bg7xb2
Svartur á sennilega engan betri
20 Rg5xe4 Bal—c3t
21 Kel—f l Df6xf5
22 Bg6—f4! Kg7—h8
Eftir Be5 vinnur hvitur með Rg3.
23 Be4xc3 Ha8—e8
24 Bc3—e2 Hf8—g8
Að öðrum kosti ræður Rg3 úr-
slitum.
leik. Kraftinn í sókn hvíts má
bezt marka af því, að svarti tekst
ekki að ráða við hana, þótt hann
eigi um tíma heilah hrók yfir.
17-.Ke2—f4 Dd8—Í6
Taflstaðan eftir 17. —Df8
ABCDEFOH

18 g4xf5!
19 Rf4xg6f
Bb2xal
KU8—gl
25 h4—h5
26 Ke2—g3
HgS—g5
Hg5xg3
Andartak freistast maður til að
halda að svartur sleppi. En lokin
eru eins og taflþraut:
Hvítur á leik og á að vinna! •—
Taflstaðan eftir 27. —Hxe3.
ABCDEFGH
Jm&m mJm.
28 Iífl—f2
29 Hhl-^-el
He3—e8
He8xel
Deikslokin 29. —Hf8 30. Dalt Df6
31, He8!! — (Nú leiðir Dxal 32.
Hxf8 Kg7 33. Hf7í til hiáts).
Kg7 32. Dxf6f Hxf6 33. He7t! og
vinnur!
30 Ddlxel
31 Bel—e8
32 Kf2—gl
33 Kgl—h2
34 Rf4—g2
35 De8—g8f
36 Dg8—h8f
37 Dh8—g7f
Kh8—g7
Df5—c2f
Dc,2—dlf
Ddl—c2f
Dc2—f5
Kg7—f6
Kf6—g5
Gefst upp.
Merkjasöludagur Blindravinaíélagsins — Merkur íé-
- lagsskapur — 111 aðbúð öryrkja — Bæjarstjórn
„á vegi til graíar”
FÉLÖGIN ERU mörg og það er
margt félagið. Flest eru þau
stofnuð í góðum tilgangi,
stundum verður minna úr
framkvæmdum þe'rra, stund-
um sýna þau lofsverðan dugn-
að og framtak. Oft er kvartað
yfir öllum þessum merkjasölu-
dögum og fjáröflunardögum,
dyrabjallan ómar allaíi daginn
eða þá. að höggin dynja í sí-
fellu á útldyrahurðinni. Marg-
ir grípa til þess ráðs að taka
hana úr sambandi, aðrir festa
merki dagsins innaná rúðuna
í útihurðinni ef hún er nokkur
til þess að sölubörn sjái að
húsráðendur eru búnir að
kaupa merki. En möldrið út
af ónæði merkjasöludaganna,
er mest í nösunum; Reykvik-
ingar eru ekki fastheldnir á
aurana sína, ef þeir eiga þá
1 til, og þeir eru alltaf reíðu-
búnir til að styrkja gott mál-
efni. í dag er menkjasöludag-
ur Blindravinafélagsins og
víða mun verða knúið dyra áð-
ur en kvöld er komið. Og
Reykvíkingar munu enn elnu
sinni sýna, að þeir vilja leggja
þeim lið, sem dæmdir erú til
að lifa lífinii í myrkri. En það
er hægt að leggja blinda fólk-
inu lið á fleiri vegu en að
kaupa menki, t.d. með því að
kaupa framleiðslu þess. Marg-
jr kaupa í hugsunarleysi út-
lenda vöru, sem sténdur á eng-
an hátt framar framleiðslu
blinda fólksins hérlendis, en
við ættum að gera okkur að
reglu að aðgæta, hvort
skrúbburinn sem við ætlum að
fara að kaupa er ekki merktur
,,blindraiðn“. Fyr.'r nokkru var
viðtal í útvarpinu við blinda
konu, sem að lokum var spurð
hverju hún óskaði að ikoma á
framfæri í sambandi v:ð starf
blinda fólksins. Hún óskaði
þess að gjaldeyrisyfirvöldin
sýndu meiri skilning en hiingað
til; leyfðu méiri innflutning á
hráefni t;l vinnu blinda fólks-
ins og drægju um leið úr inn-
flutningi á fullunnum vörum
til að keppa við framleiðslu
blindra. Þetta virðist ekki
vera ósanngjörn ósk; annað
imál er það hvort þau andlega
blindu yfirvöld sjá sóma sinn
í að verða við henni.
BÆJARPÓSTINUM liefur bor-
izt bréf það um Styrktarfélag
lamaðra og fatlaða sem hér
fer á eftir:
„Mikil undur og gleðit'íðindi
hafa gerzt. Félag, sem aðeins
er e'ns og hálfs árs hefur boð-
izt til að leggja fram %' millj.
króna til að komið verði upp
deild fyrir lömunar- og bækl-
unarsjúklinga í viðbyggingu
þeíc^ sem hafið er að reisa
við Landspítalann. Vissulega
má það kallast fáheyrður höfð-
ingsskapur að bjóða fram al-
eiguna og þó mlnni væri en
þetta, og væri vel ef þeir sem
meira eiga en ekkert bjóða
fram, tækju sér þetta til fyrir-
myndar við stuðning góðra at-
hafna.
Með þessu er þó háifsögð sag-
' an. Þetta b.’rtist eins og fag-
ur Ijósgeisli í ömurleik haust-
myrkursins, því að með þessu
sjá þeir, sem að flestra dómi
eru e.'nna verst settir, fatlað-
ir og lamaðir, hilla’ undir vón
um bata, og verustað þeim
sem batans er varnað. Vissu-
lega ættu góðir menn og kon-
ur að leggjast á eitt, að svo
megi verða. Stuðlum að þyí, að
brátt tilheyri það fortíðinni,
að fatlað og lamað fólk á öll-
um aldri sé látið hafast við á
gamalmennahæli, allt frá
börnum og upp í lögaldur vist-
fólks þar, 65 ára. Já, við ger-
ómöguleg skilyrði að flestu
leyti, ým;st í kvistlausum ris-
herbergjum eða niðurgröfnum
k jallarakompum; lyftulausu
húsi með þröskuld fyrir hverj-
um dyrum og engum inn-
keyrsludyrum, svo að mögu-
legt sé að koma ógangandi
fólki undir bert loft einu sinni
um hásumartímann. Mun það
ekki heyra undir félag neyt-
enda, hvað fólk sem dvelst á
vistheimilum í raun og veru
fær fyrir það daggjald, sem
það greiðir og hvemig aðbún-
aður og fæði er?
Er sú bæjarstjórn, sem er á
móti byggingu æskulýðshallar
og lætur sig engu skipta að
reist verði öryrkjahæli, en vill
hins vegar leggja stórfé í vit-
Framhald á 11. síðu,
ALtíTAF er gaman að. koma
til Vestmannaeyja að sjá
Heimak’ett í- hádegissólskini og
Helg'afell baðað aftanroða. Og
svo er iað hitta vini og kunn
ingja — en þar er skarð fyrir
skildi, opið og óbætt, síðan þú
hvarfst af vettvangi lífsins, og
er illt við að una.
En þú tráðir alltaf á annað líf,
góði vinur — og k^nnski blif-
ur þín trú; og ég kannski eins
og hvert annað í'fl, að halda
þig dauðan eins og lambið, sem
leitt var út í haust,
Ef þin trú blífur og þú ert
enn, veit ég þú brosir í kamp-
inn — • og ég finn mig átta
ára snáða fyrir þér og finn þig
klappa mér á kollinn. Og ef ali
ir heilagir í himnaríki brosa
ékki blitt, þegar þú segiv þeim
um ykkur Baldvin og tekur
fyrir þá „Skólameistarann", —
þá er ég illa svikinn.
Til að sannprófa umburðar-
lyndi þitt, sendi ég þér eftir-
'T» VTi
farandi ljóðlínur, hugsaðar í
maí úti á túni:
í varpann ég kem
á' vorsins sunnudagsmorgni
og heyri þá fugi í túni,
háttprúðastan fugla:
siðprúða lóu, vorboðann góða
syngjandi dirrindí;
og ég, sem af veraldar
vörtzku er fullur:
varmenni,
þjófur' .
ellegar morðingi J .
sé þehnan saklausa fugl
með giiö í augum
sitt höfnð lmeigja
fll mín
og vlðmót og fas lians er slikt
sem viljl hann segja:
vinur,
ó, forlát minn söng
þá finnst mér sem þú,
minn farni bróðir,
sem forðum sért lieima staddur
og ávarpir gesti þína:
-----afsalcið, mínir vinir,
eins og þú liefðir einhvers
í efni slíku að beiðast:
þú, sem varst prúðastur allra
og alltaf að gefa
af auðlegð þíns anda
— þú ánnað ei kunnir.
Þú varst það skáld
eins og lóau,
sem stendur á vormorgni í varpa
með 'guðinn í augum,
án syndar
og syngur við mig:
dýrðin, dýrðin
— —- forláttu söng mihii, vinur.
Þinn élriiífegur
Áral úf Eyjum.
Sextug á morgun;
ftagnhildur SnædaS, Eskifirði
Frú Ragnhildur Einarsdóttir
Snædal. á Eskifirði er sextug á
morgun lð. okt. Hún er fædd í
Borgarhöfn í Suðursveit.
Faðir hennar var Einar sonur
Páls Jónssonar og Rannveigar
Sveinsdóttur Hofsnesi i Öræfum
en móðir hennar kona hans Guð-
ný dóttir Benedikts Einarssonar
og Ragnhildar • Þorsteinsdóttur
Sléttaleití í Suðursveit. Hún er
. þvj af góðu og greindu fólki
komin í báðar ættir.
Ung fór hún til móðurömmu
sinnar Ragnhildar, sem þá var
orðin ekkja, og ólst upp með
henni íil 13 ára alduts. 14 ára
gömul kom hún til Vopnafjarð-
ar til foreldra sinnar sem þá
Framliald á 11. síðii ]