Þjóðviljinn - 23.10.1953, Blaðsíða 6

Ö)‘— l>JÓf>VILJINN'-“ Pöstudagtir 23. október 1953
Iuóoviuinn
Útgefandl: Sametningarflokkur alþýðu — SÓ3Íalistaflokkurinn.
Ritstjórar: Magnús Kjartansson (áb.), SigurSur Guðmundsson.
B’réttastjórl: Jón Bjarnason.
Blaðamenn: Ásmundur Sigurjónsson, Bjarnl Benediktsson, GuB-
jrmndur Vlgfússon, Magnús Torfi Ólafsson.
Auglýsingastjóri: Jónsteinn Haraldsson.
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðustíg.
10. — Siml 7500 (3 línur).
Askriftarverð kr. 20 á mánuði í Reykjavík og nágrennl; kr. 17
annars staðar á landinu. — Lausasöluverð 1 kr. eintakið.
Prentsmiðja Þjóðviljans h.f.
V—, ........ .................................../
Misskilningur-
AlþýÖtiblaÖinu dugöi ekki minna en heil forustugrein
og langur rammi á forsíöu í gær til þess aö reyna að
afsaka þau vinnubrögö Alþýðuflokksforustunnar að sniö-
ganga gefiö loforð flokksfonnann? Ins um að leggja sam-
vinnutilboö Sósíalistaflokksins fyrir flokksfélög Alþýðu-
flokksins strax og starf þeirra hæfist meö haustinu.
Þrátt fyrir þetta mikla magn ritaös máls örlar þó hvergi
á tílraun til aö skýra það fyrir því fólki, sem er í Al-
þýöuflokknum eða fylgir honum aö málum, hvenær þess
megi vænta aö flokksformaöurinn efni það loforö sitt frá
21. ágúst s.l. aö taka samstarfstilboöið til umræö’u og af-
greiðslu í félögum Alþýðuflokksins.
Af þessari dularfullu þögn Hannibals Vaidimarssonar
veröur varla dregin önnur ályktun en sú, að raunveru-
legir ráðamenn Alþýðuflokksins hafi tekið til sinna ráöa
og lagt blátt bann viö því að formaöurinn stæöi við
yfirlýsingu sína. Eöa var yfirlýsing Hannibals í Alþýðu-
blaöinu 21. ágúst aðeins marklaust hjal, til þess ætlaö áö
blekkja og róa þaö heiðarlegt flokksfólk Alþýðuflokksins,
sem skiilur skaösemi sundrungarinnar í rööum alþýðu-
stéttanna og óskar þess af einlægni og heilum hug aö
Sósíalistaflokkurinn og Alþýðuflokkurinn taki höndum
saman í heiöarlegu samstarfi um hagsmuni hins vinn-
andi fólks?
Þjóöviljanum þykir leitt ef Hanniibal Valdimarsson
befur lagt þann skilning í tilraunir Sósíalistaflokksins til
þess aö koma á samstarfi verkalýðsins og þeirra flokka
sem yfirgnæfandi meiri hluti hans fylgir að málum. að
algjör þögn skyldi héöan 1 frá skýla'misgjörðum Alþýöu-
flokksforustunnar ogþjónustusemi hennar viö afturhalds-
cflih. En í skrifum sínum í gær ber Hannibal sig mjög
aumlega út af því aö ÞjóÖviljinn skrifi ekki af nægjan-
legri nærgætni og viröingu um þann ,,ærlega samstarfs-
vilja“ Alþýöuflokksins, sem fra'm kom í því aö hafna sam-
starfi á jafnréttisgrundvelli við sósíalista um nefndakosn-
ingar á Alþingi en leggjast í þess staö flatur að fótum
stjórnarflokkanna og þiggja sæti í þingnefndum sem
náðarbrauö af boröum íhalds og Framsóknar. Á sama
hátt viröist Hannibal ætlast til þess að vinsamleg viður-
kenning fáilst á því atferli Alþýöuflokksins aö hjálpa í-
haldi og Framsókn aö eyöileggja hinn merka lagabálk
nýsköpunarstjómarinnar um útrýmingu heilsuspillandi
húsnæðis. Og loks ber Þjóðviljanum að meta og viröa í
hvívetna þá tryggð viö málstað verkalýðsins og hags-
munabaráttu alþýöunnar, sem kemur fram 1 innilegri
samfylkingu Alþýöuflokksforingjanna með íhaldinu í ís-
lenzkri verkalýðshreyfingu!
Þjóöviljanum þykir rétt aö leiörétta í eitt skipti fyrir
öll þann missk.'lning sem viröist hafa setzt áð í heilabúi
formanns Alþýðuflokksins. MeÖan Hannibal og flokkur
hans sýnir ekki minnstu viöleitni til aö taka upp heiðar-
legi’i pólitíska lifnaöarhættii en tíðkuöust á því heimili
á húsbóndadögum Stefáns Jóhanns þarf hann ekki aö
vænta annars en skrif og dóímar Þjóöviljans mótist af
þeim staöreyndum sem fyrir liggja. Sundrungarstarf Al-
þýöuflokksforingjanna í verkalýöshreyfingunni og inn'leg
samvinna þeirra við afturhaldsstjóm íhalds og Fram-
sóknar er nákvæmlega jafn fordæmanleg og skáðleg hags-
munum alþýöu hvort sem hún er framkvæmd undir for-
ustu Hannibals Valdimarssonar eöa Stefáns Jóhanns
Stefánssonar. Það sem máli skiptir er hvernig unniö er
en ekki hverjir vinna óþurftarverkin gegn alþýöumál-
staðnum.
Leiðin fyrir Hannibal og aði’a foringja Alþýðuflokks-
ins t,:l þess að afla annarra og mildari dóma en ÞjóÖvilj-
inn hefur séö sér fært að fella fram aö þessu liggur því í
algjörri pólitískri lífsv£njubreytingu. Leggi þeir niður
szmdrungai’starfiö í verkalýöshreyfingunni og faömlög
viö fjandaöfl alþýöunnar, en takl, í þess stað upp heiðar-
legt samstarf aö hagsmunamálum hins vinnandi fólks,
skal vissulega ekki standa á Þjóöviljanum aö viöurkenna
þá viðleitni sem í því birtist til aö bæta fyrir allt það tjón,
sem afturhaldsþjónustu Alþýöuflokksforingjanna hefur
unniö íslenzkri alþýöu á liönum árum.
17 ára Reykvíkingur fór úí í hrim
Til furðustranda fjögurra
heimsólfa á hálfu öðru ári
Útþrá hefur Islendinga
aldrei skort, enda hafa leiðir
þeirra legið um flest heimsins
lönd og höf. Dag einn verður
17 ára Reykjavíkurpiltur svo
leiður á snapavinnu og at-
vinnuleysi, að hann afræður
að fara út í heim til að freista
gæfunnar og sjá eitthvað nýtt
og ævintýralegt. Enginn sem
sá hann æfa og keppa með
yngstu flokkunum í Þrótti
suður á Grímsstaðaholti fyr-
ir nokkrum árum hefði séð
það á hofium að hann yrði
eftir fáein ár víðförlastur
sinna félaga. En svo kallar
hann til m:.n um daginn á
Laugaveginum og er orðinn
fullvaxta maður, og þegar ég
fer að grennslast eftir hvað
hann hafi fyrir stafni, segir
hann mér sögu sína um ferða-
lög til heimsálfa, landa og
borga, sem fyrir mér eru ein-
ungis hillingalönd úr bókum.
Þegar hann fór af stað, einn
og óstuddur, kunni hann ekk-
ert útlent tungumál, nú ialar
hann tvö reiprennandi og ann-
að þeirra, norskan, skýst á
spaugilegan hátt inn í íslenzk-
una hjá honum, meðan liann
segir af ferðum sínum, enda
ekki að undra því norsku hef-
ur hatin talað lengst af frá
því hann fór að heiman.
Grétar Norðfjörð heitir
hann, Reykvíkingur í húð og
hár. Það var á sumri 1951 að
honum hugkvæmdist að fara
til norska sendiráðsins og
spyrjast fyrir um vinnu í
Noregi, og voru taldar sæmi-
legar horfur á að han.n kæm-
ist í vísinu þar. Fór hann fyrst
til Kaupmannahafnar, en það-
an til Osló. Þar náði Grétar
í tvo íslendinga, sem gre’ddu
fyrir honum, Be.nedikt Jason-
arson kristniboða og Gunnar
Axelsson, sem hann þekktl úr
iþróttahrevfingunni hér heima.
Brátt hitti hann ungan Is-
lending, sem farið hafði úl
sömu erinda, Rafn Helgason
frá Reykjavík. Fóru þeir sam-
an í landbúnaðarvinnu
skammt frá Osló, um mánaö-
artíma, en skildu þá. Fór
Grétar til Sarpsborg og fékk
vinnu þar í pappírsverksmið.ju.
Naut hann beztu fyrirgreiðshi
islenzka konsúls þar, Torvalds
Frederiksen, sem vildi allt
fyrir liann gera. Annars seg-
ist Grétar alstaðar hafa mætt
hjálpsemi og greiðvikni í Nor-
egi, menn hafi furðað sig á
að ha.nn skyldi vera að braska
í þessu, einn og ekki eldri en
þetta, og viljað allt fyrir sig
gera.
★
Kaup ung'inga í Noregi
fannst honum þó ekki freist-
andi. Til vimiu með honum í
Sarpsborg kom einn félagi
ha.ns frá Reykjavík, Einar
Sigurðsscn. Þeir fóru saman
á Vetrarólympíuieikana í
Osló, en þegar því gamni var
lokið skráðu þeir sig i mess-
ann á 12000 tonna olíuskipi
báðjr tveir. Það gerðist 1.
marz 1952 og nú hefst ferða-
lag til furðustranda Ameríku,
Afríku og Asíu. Skipið hafði
enga fasta áætlun, en för
þangað sem farmur bauðst.
Lönd og viðkomustaðir segja
lítið i þurri upptalningu, en
fæstir fara jafnlangt og jafn-
víða alla ævi og þessi reyk-
víski piltur komst í hálfs ann-
ars árs sjómennsku.
Samt er ekki hægt að stilía
sig um að þylja nokkur nöfn.
Skipið fór til Antwerpen
(Belgíu), Venezuela, Marseille
(Frakklandi), Alexandriu
(Egjnitalandi), um Súezskurð
til Kuwait vi'ð Persaflóa, það-
an til Jokohama í Japan með
viðdvöl í Singapore; frá Jap-
an til Sarawak á Borneó, þá
til Súmatra (Indónesiu), til
Singapore, Hong-Kong, til
Madras (Indlandi), til Pak:st-
sendur með flugvél á kostnað
skipafélagsins til Singaporé,
með sólarhrings viðdvöl í
Bangkok (Thailandi). í Singa-
pore var Grétar þar til hann
komst um. borð í norska olíu-
skipið 14. febr. 1953. Nú var
haldið fyrst til Borneó en sið-
a.n til hafna við Rauðahaf óg
Vestu,rf-Asíu, Djibúti, Aden,
Súez. 1 Oman við Persaflóa
var tekinn olíufarmur til Eng-'
lands, en ekki vissi áhöfnin
hvert ferðinni var heitið fyrr.
en kom í Gibraltarsund.
Til Lcndo.n var komið 17.
apríl, og þar gengu 35 af 37
manna áhöfn af skipinu. Hafði
lengi verið kurr í mönnum
um borð, skipstjórinn þótti
versti þjarkur, dró af kaupi
súdpsmanna hvað lítið sem út
af bar, og lítið um mótmasli.
Á skipinu voru Fi.nnar, Danir,
Einar Sigurðsson og Grétar Norðfjörð. — „Myndln er tekin í Tokyo
eftir knattspyrnulcik við „Saturnus". Við unnura með 4:1 eftir smá-
va;gilegar bló.ðsúthellingar og glóðaraugu", stendur á frummyndinni.
an, til Java, til indónesiska
Borneó, — fram og aftur
milli þessara staða fór skip-
ið með islenzku messadreng-
ina, og sitthvað sáu þeir,
fleira en sagt verði frá. Á
einni ferð frá Japan til Hong
Kong fékk skipið á sig ofsa -
veður. Var þa'ð statt skamrat
undan strönd Taivan, rétt hjá
því brotnaði sænskt skip í
þrjá hluta, og fórust allmarg-
ir af áhöfn þess, en enskt og
japanskt skip bjargaði snm-
um. Sjálft var olíuskipið svo
illa komið að það gat ekki
hreyft sig til björgunarstarfa.
Komst það þó slysalaust til
Hong Kong, en hafði, {zá verið
7 daga á leiðmni frá Japan,
tveim só'arhri.ngum lengur en
venjulega.
k
Þetta var 14. janúar 1953.
Skipið var strax sett í þurr-
kvi, en áhöfnin bjó urn borð í
skipinu. Grétar vrv afskráð-
ur þarna vegna sjúk’e'ka og
lagðist inn á sjómannasjúkra-
hús til lítilsháttar aðgerðar.
Voru þar mr.rgra þjóöa sjó-
menn saman komair, og kom
sér nú vel að hann var oi'ð-
inn sæmilega liðugur að tala
norsku og ensku. Slcipið var
farið þegar Grétar kom á fæt-
ur og félagi hans með því.
Var hann þá á hóteli i Hong
Kong nokkra daga en svo
Frakki, íslendingarnir tveir,
og Norðmenn flestir.
Nokkra daga var dvalið í,
London og litið á borgina.
Þar skildust leiðir þeirra
félaganna um stund, fór Ein-
ar heim en Grétar með ferð
sem féll til Gautaborgar, og
þaðan til Noregs. — 1. maí
var ha.nn staddur í Osló, en
eftir nokkra daga skráði hann
s:g aftur á norskt skip;
, Fernmor", 8C00 tonna flutn-
ingaskip, ekki í messin að
þessu sinni, he’dur smyrjari
í vél. Var mikil cftirspur.i
eftir sjómönnum á norsk skip
um þessar mundir mánuðina
júní-september í sumar van,t-
aði um 5000 mann- á flota
Norðmanna, samkvæmt upp-
lýsingum sjómannasamtak-
anna.
Með „Fernmor“ fór Grétar
frá Stavanger til Montreal
(Kanada), og þaðan með korn
til Noregs aftur, Þrándheims,
Bergen og Stavanger. í Stav-
angér var hann 17. júm.'.á
ágæ'u íúandingamóti; sem
’zndar og Islandsvinir héldu.
Þaðan lá 'eiðin t:i Narvik,
og með málmgrýtisEarm tíI
Baúimore (Bandárkjunum)’.
Meðan legið var í Baltimore
skruopu skipsmern til Néw
York. Frá Fí’adelfíu flutti
skipíð korn til A’exandríu 'i
Egyptá’andi. þá til Mérsin
Framhald ,-á 3. síöu. •