Þjóðviljinn - 07.04.1954, Blaðsíða 12
Hmf-orkEiiaaálíii á Alþingi
100 milljón krónce lántökuheim-
ild til virkjuncxr Efra-Sogs
Miðvikudagur 7. apríl 1954 — 19. árgangur — 81. tölublað
Samkvæmt beiðni stjórnar Sogsvirkjunarinnar lagði
ríkisstjórnin í gær frumvarp fyrir Alþingi um lántöku-
heimild til virkjunar Efri-Sogs, að upphæð allt að 100
milljónum króna.
Fylgdi Steingrimur Steinþórs-
son landbúnaðarráðherra frum-
varpinu úr hlaði með nokkrum
orðum og taldi nauðsyn á að
frumvarpið yrði afgreitt á þessu
þingi.
í greinargerð frumvarpsins
segir m. a. á þessa leið:
„Gert er ráð fyrir, að útboðs-
lýsingar að virkjuninni verði til
á þessum vetri og útboð geti
orðið á miðju ári. Tíminn til að
skila tilboðum er vart minni en
3—4 mánuðir. Að tilboðum
fengnum á næsta hausti kemur
til athugunar fjáröflun til fram-
kvæmdanna samkvæmt þeim, er
lægst verð bjóða eða aðgengi-
legust skilyrði hafa. Gangi allt
eðlilega mætti búast við, að
hægt væri að gera samninga um
framkvæmdirnar svo tímanlega,
að verk gæti hafizt vorið 1955,
en vegir og brýr að virkjunar-
stöð gætu verið undirbúnir fyrir
þann tíma.
Af fé því, er fer til virkjun-
arinnar, er nær helmingur er-
lendur gjaldeyrir fyrir vélar og
efni. Verður eigi að svo stöddu
sagt, hvernig fjáröfluninni verð-
ur háttað, en nauðsynlegt er, að
heimild sé fyrir ríkisábyrgð á
væntanlegum virkjunarlánum
erlendum og innlendum, áður en
útboð er hafið, og aðstoð ríkis-
sjóðs við útvegun lánanna. Þar
sem nauðsynlegt kann að vera,
að ríkissjóður sjólfur sé lántaki,
einkum ef um erlendar lántök- j
ur verður að ræða, er gert ráð.
fyrir því í frumvarpinu, að,
Framkvæmdabanki íslands fyrir
hönd ríkissjóðs geti verið lán-
taki, ef hentara þykir.“
Stýrishús brotnar
af fiskibáti
ÆFK heldiir félagsfund
n.k. fimmtudag, (8. apríl) kl.
8,30 í Iðnó, uppi.
Á fundinum heldur Hauk-
ur Helgason hagfræðingur
erindi um kreppuþróunina í
Bandaríkjunum og auk þess
verður ýtarlega tekið til um-
ræðu ástand í félagsmárum
Æskulýðsfyllungarinnar og
almennt pólitískt ástand
æskurinar í landinu.
Félagar eru sérstaklega
hvattir til að fjölmenna á
þennan fund.
Vertíðin gengur
stirðlega í Eyjum
Einstaklega umhleypinga-
samt tíðarfar hefur að undan-
fömu gert veiðarnar mjög erf-
iðar og hafa aflabrögð verið
rýr nú um skeið.
í gær mátti heita landlega í
Eyjum. Höfðu þó flestir bátar
lagt upp í róður að morgni en
sneru aftur til lands vegna
versnandi veðurs. og komu
flestir að landi um hádegisbil-
ið.
Aflabrögð vni léleg í fyrrá-
dag, enda þótt bátarnir drægju
net sín í sæmilegu næði þann
dag. Almennast var aflinn frá
einu hundraði fis'ka upp í þús-
und. Beztan afla þann dag
höfðu:
Reynir (skipstj. Páll Ingibergs-
son) 2800.
Gullborg (skipstj. Benciný
Friðriksson) 2300 og
Maggy (skipstj. Guðni Gríms-
son) 1500.
Þjéðviljasöfnunin
Skammt er nú stórra högga
milli; Bústaðadeild, sem verið
hefur neðarlega í röðinni, brá
sér upp í efsta sætið og það með
svo miklum sóma að hún er
komin í 112%. Virðist vera kom-
inn allverulegur spenningur í
deildarsamkeppnina og er það
vel. Dagurinn í gær var metdag-
ur og vonandi fáum við fleiri
slíka áður en þessari söfnun
lýkur. Þó bólar ekki enn á þeim
fimm deildum sem ekki eru
komnar á blað. Hvað dvelur þær
er mörgum ráðgáta. Herðum
söfnunina. Á morgun birtum við
samkeppni deildanna. Hver verð-
ur þá í efsta sæti? Hvað deild
bætist við á blaðið? — Tekið
er á móti nýjum áskrifendum í
afgreiðslu Þjóðviljans Skól. 19,
sími 7500 og í skrifstofu Sósíal-
istaflokksins, Þórsg. 1, sími
7510.
Þann 1. apríl féll í gjalddaga
2. ársfjórðungur flokksgjalda.
Ennfremur hafa verið gefin út
ný skírteini og þeir sem ekki
hafa vitjað þeirra eru beðnir að
gera það nú þegar. Tekið er á
móti flokksgjöldum í skrifstofu
Sósíalistafélags Reykjavíkur
Þórsg. 1, sími 7510 (opin alla
virka daga frá kl. 10—12 og
1-7).
Nýtt birgðaskip til hernámsliðsiiis
1000 fosm cof stólgrindum
og 3-400 tonn of asfolti
1 allan vetur hefur verið haldið uppi stöðug'um birgða-
flutningum til hernámsliðsins hér á landi. Hafa verið flutt-
ar inn alls konar vörur og vopn — nýlega var t.d. fjöl-
mörgum sltriðdrekum skipað á Iand í Reykjavík eins og
Þjóðviljinn skýrði frá á síniim tíma — en einkum hefur
þó borið mildð á byggingarefni, sem sýnilega á að fara
í nýjar stórframkvæmdir hersins hér. Um síðustu helgi
kom enn eitt birgðaskip hcrsins til Reykjavikur með um
1000 tonn af stórum stálgrindum til húsagerðar og 300-
400 tonn af asfalti.
í gær fékk fiskibáturinn
Skrúður á sig þvílíkan sjó suð-
ur af Sandgerði að stýrishúsið
brotnaði af honum og flaut fyrir
borð. Annar fiskibátur. Ásbjörn,
var þar nærstaddur, og hélt þeg-
ar í áttina að Skrúð. Tók hann
síðan mennina um borð og gekk
það vel og áfallalaust. Hélt Ás-
björn síðan til lands með menn-
ina. Fanney kom nokkru síðar|
á vettvang, í því skyni að draga
Skrúð til Hafnar. Sjór var þung-
ur og veður vont, og voru skipin
ekki komin inn er blaðið vissi
síðast.
Bátar í Hafnar-
firði tapa línu
í gær fengu nokkrir netabátar
í Hafnarfirði góðan afla. Línu-
bátar fengu 10—14 skippund.
Flestir þeirra töpuðu meira og
minna af veiðarfærum sínum
vegna veðursins er gekk yfir
Suðvesturland fyrri hluta dags-
ins í gær. Hafnarfjarðarbátar
reru ekki í gærkvöld.
Rafmagnslítið var lengi í Hafn-
arfirði í gær, og var það einn-
ig af völdum stormsins.
Drangajökull lestar nú frosinn
fisk í Hafnarfirði.
Togari Bæjarútgerðar Reykjavíkur, Pétur Halldórsson,
hefur nú legiö bundinn í Reykjavíkurhöfn hdlfan annan
mánuð. Pétur Halldórsson er eitt glœsilegasta og bezta
skip flotans, og það er ömurlegt tákn um óstjórnina í at-
vinnumálum að hann skuli ekki starfrœktur og stórfellt
fjárhagstjón fyrir þjóðina. En í stað þess að tryggja sjó-
mönnum viðunanlegar tekjur og útgerðinni rekstrar-
möguleika, virðist ríkisstjórnin stefna að því að allur
flotinn verði bundinn í vor á sama hátt og Pétur Hall-
dórsson.
Ólafur Thors var einnig forstœtisráðherra í nýsköpun-
arstjórninni. Þá vann hann með sósíalistum og þá var
hinn glœsilegi togarafloti keyptur. Nú vinnur hann með
Framsóknarflokknum og þá er togaraútgerðin sliguð til
dreps, sjómenn hraktir í land og flotinn bundinn.
Raforkan verður ai notast á þei
heimHum, sem mesta þörflna hafa
Shöldin bæði fella i innilegri sameiningu að \
skatti af vélum til rafvirkjananna nýju tfi a§
alþýðuheimili geti eignazt rafmagnstæki
Raforkulagafrumvarp ríkisstjórnarinnar var afgreitt úr
neðri deild Alþingis í gær, með samhljóða atkvæðum
allra flokka. Fóru bæði 2. og 3. umræða fram á fundum
milli kl. IV2 og 4.
Tvær mjög athyglisverðar at-
kvæðagreiðslur fóru fram við
þessar umræður, báðar um
breytingartillögur frá Einari
Olgeirssyni.
Var fyrri breytingartillagan
flutt við 2. umr. og var á þá
leið að ákveðið skyldi í lögun-
um að undanþiggja vélar og
efni er þyrfti til rafvirkjana
og annarra framkvæmda sam-
kvæmt 10 ára áætlun ríkis-
stjómarkinar, söluskatti og
öllum tollum. Leiddi Einar rök
að því þegar við 1. umr. að það
væri lélegt búskaparlág ef rik-
ið ætlaði að skattleggja þess-
ar framkvæmdir sem næmi 30
milljónum króna.
Vah haft nafnakall um til-
löguna, og sögðu já allir þing-
menn Sósíalistaflokksins, AI-
þýðuflokksins og Þjóðvarnar-
flokksins en þessir þingmenn
felldu tillöguna:
Eysteinn Jónsson, Ólafur
Thórs, Steingrímur Steinþórs-
son, Ingólfur Jónsson, Skúli
Guðmundsson, Jón Pálmason,
Eiríkur Þorsteinsson, Jón Sig-
urðsson, Gísli Guðmundsson
Kjartan Jóhannsson, Halldór
Ásgrímsson, Magnús Jónsson,
Björn Björnsson, Sigurður
Bjamason. Pétur Ottesen, Jör-
undur Brjmjólfsson, Sigurður
Ágústsson, Páll Þorsteinsson,
Ásgeir Bjarnason.
Þannig var þetta réttlætis-
mál felít með innilegri sam-
fylkingu íhaldanna beggja.
Rafmagnstæki á alþýðuheimilin
Við þriðju umfæðu flutti
Einar sem breytingartillögur
tvær greinar, nokkuð breyttar
úr frumvarpi sínum um raf-
væðingu alls landsins. Taldi
hann, að þar sem deildin hefði
lýst yfir þe;m vilja sínum að
tekinn skyldi söluskattur af
þessum framkvæmdum, væri
réttlætismál að hann rynni í
sjó'ð til að létta alþýðuheimi1-
unum, sem mesta þörf hafa
fyrir rafmagnstæki, að eignast
þau.
Breytingartill. Emars voru
þessar: :
„Ríkisstjórnin skal Ieggja
andrírði þess, sem hún fær
greitt í söluskatt og önnur
gjöld af vélum og éfni til
þeirra framkvæmda sem á-
ætlaðar eru í lögum þessum,
í sérstakan raftækjasjóð.
Framhald á 8. síðu
Bátur frá Sandi
lenti í hrakning-
nm í gær
Sandi í gær. Frá fréttarit-
ara Þjóðviljans.
Upp úr kl. 9 í morgun gerði
hér afspyrnurok. 4 trillur er
reru snemma í morgun voru þá
úti á flóanum, og var fljótlega
hringt til Slysavarnafélagsins,
ef háska kynni að bera að hönd-
um. Björgunarskipið Sæbjörg
var þá statt í flóanum, og fór
þegar að svipast um eftir bátun-
um. Um hádegi voru 3 trillurn-
ar komnar að landi. Um 2-leyt-
ið fóru togarar er voru hér i
grenndinni að svipast um eftir
fjórða bátnum, Bryndísi.
Fann togarinn hann fljótlega,
og var hann þá á leið til lands
og komst leiðar sinnar klakk-
laust, en togarinn fylgdi honum
til hafnar.
Tveir bátarnir misstu línu
sína, en aðrir skaðar urðu ekki.
Talstöð hefur nýlega verið sett
upp hér, og er hún til mikils ör-
yggis.
Veiði er nú að glæðast hér á
Sandi. «