Þjóðviljinn - 27.04.1954, Blaðsíða 5

Þriðjudag'ur 27. apríl 1-964 — ÞJÓÐVILJINN — (5
Vetnissprengi ngarnar hafa
eitrað mestallf Kyrrahafið
Eifrunin nœr 5000 kilómefra i allar áff-
ir frá filraunasfaSnum á Marshalleyjum
Fisjiveiðaráðuneyti Japans hefur sent frá sér bráða-
birgðaskýrslu um áhrif vetnissprenginga Bandaríkja-
manna á sjóinn í Kyrrahafi og sjávarlífið.
Ráöuneytiö segir aö ástœöa sé til aö œtla að spreng-
ingarnar hafi eitraö hafiö á svœöi sem nær 5000 kíló-
metra í állar áttir frá Bikinieynni í Marshalleyjaklasan-
um þar sem sprengingarnar voru geröar.
Japönsk fiskiskip sem voru
að veiðum 3500 kílómetra suð-
vestur og 1600 kílómetra norð-
austur af Bikkii hafa reynzt
geislavirk þegar þau komu til
hafnar. Alls hefur geislaverkun
frá 20 fiskiskipum og þrem
hvalveiðaskipum sem komu úr
Gleym-mér-ei
varnar getnaði?
Bandarísk blöð skýra frá því
að verið sé að framkvæma til-
raunir með drykk, sem vera
kunni „hin fullkomna getnaðar-
vörn“, sem vísindamenn hafa
lengi leitað og sem þarf að vera
fyrirhafnarlítið að nota og þó
öruggt að bregðist ekki. Drykk-
urinn er kominn frá Shoshone
indiánum í Nevada, sem hafa
frá ómunatíð unnið hann úr
jurtinni Iithospermum officinale,
sem er skyld hinni alkunnu
gleym-mér-ei. Indíánar hafa not-
að jurtina til getnaðarvarna og
nú liefur prófessor John Yudkin
gengið úr skugga um að safinn
úr henni gerir konur ófrjóar í
nokkra daga ef þær neyta hans.
Skaðleg áhrif eru engin. Lyfið
hefur reynzt óbrigðult til getn-
aðarvarna þegar það var gefið
músum og fyrstu tilraunir á kon-
um benda til hins sama en Yudk-
in vill þó ekkert fullyrða fyrr
en fengin er meiri reynsla af því.
Gripir ir gy§li
og gimsteinHin
uné’sr snusteris-
Fjársjóður ómetanlegra/
jigripa úr gulli og gimsteinum)
ifannst fyrir skömmu undir /
jsex alda gömlum musteris- j
jrústum á Tenasserimströnd-]
unni í Burma. Nokkrir bæjar-)
Vbúar fundu þarna mcðal ann-J
Vars 55 gullplötur sem grafnarj
>liöfðu verið á myndir, sjöj
Vstyttur af Búdda úr hreinuj
j.gulli og musterislíkan gert úrj
l,einum geimsteini.
Sagnir gengu um það aðj
vundir rústunum væri fjár-i
vsjóður ræningja, sem hefðu j
(rænt musterisgesti. Þjóðhöfð-
vingi einn hefði rcfsað ræn-
vingjunum með því að láta ]
(fella musterið yfir þá ogj
\ ránsfeng þeirra. Margir hafa!
(leitað fjársjóðsins á liðnum'
(öldum.
Suður-Ishafinu verið sanu-
reynd.
Svæðið sem hefur eiirazt
nær því yfir mikinn hluta
Kyrrahafsins og einmitt þann
hlutann þar sem öll þýðingar-
mestu fiskimið Japaaa eru.
Prófessor Nitsivaki við háskól-
ann í Osaka segir að ef Banda-
rikjamenn haldi vetnissprengju-
tilraununum áfram sé öllum
fiskveiðum Japana og jafnvel
jarðrækt þeirra heima fyrir
hætta búin.
Japanska ríkisstjórnin er að
láta búa út rannsóknarskip,
sem á að kanna að hve miklu
leyti fiskar og aðrar lífverur
í sjónum á 5000 ferkílómetra
svæði í kringum yfirlýst hættu-
svæði við Marshalleyjar hafa
orðið geislavirk við vetnis-
sprengingarnar.
Allur hnötturinn
hættusvasði
1 franska blaðinu Les Lettr-
es Francaises hefur birzt við-
tal við japanska prófessorinn
Tsusuki* sem kom til Genf til
llreindýrskálfuriini að tarna hefur
orðið svangur nieöan hann og
móðir hans voru að vaða í vatni.
Frakka skortir
að gefa Rauða krossinum
skýrslu um afleiðingar vetnis-
sprengjutilraunanna. Hann var
einn þeirra lækna sem stund-
uðu sjómenaina sem urðu
geislunarsjúkir og niðurstaða
hans er:
„Engin ráff eru tíl sem
megua að eyða geisluninni.
Lækningatilraunir geta ekki
hafizt fyrr en geislunin er
liælt. Um raunverulega lækn-
ingu er -því aðeins að ræða
að geislunaráverkinn sé injög
Iítílfjöriegur“.
Blaðamaðurinn spurði pró-
fessorinn, um hve stórt svæði
vetnissprenging geti valdið
tjóni með geislavirku helryki
eða á annan hátt.
„Um allan Unöttinn“, var
. svarið.
Fá -sterkari og
niefri bjór
STATUTf MIUS
165
|Army Oronesj
i.
ENIWETOK
BIKINI
10
Pacifii Ocean
WOTHO

KWAJALEIIL^
%
UJAE
LAE
KWA!i.tí*
LIB'
CHUERETI
ENIIRIKU*'*1™*'**™
MARSHALL ISLANDS
NAfJIU
líort af MarshaHeyjunum á Kyrraha.fi þar sem Bandarílijamenn
hafa gert tilraunir súnar með vetnissprengjur. Tilraiuiíistaði rn-
ír eru Eniwetok og Bikini. Allar eyjarnar eru kóraleyjar, mjó,
slitrótt rif utan um lón.
Nú eru óðum að koma á markaðinn erlendis ný þvotta-
efni, sterkari en þau sem áður hafa þekkzt. Sá er þó
galli á gjöf Njaröar aö sum efnin hafa’reynzt hættuleg
heilsu fólks.
Það eru gerviefni sem valda
því að þessi nvju þvottaefni
Ungversk stjórnarvöld hafa^ Jeysa óhreinindi betur
upp en
látið það boð út ganga að ehm eldri ^ en gerviefnin eru
liður í viðleitni þeirra til að sjá
landsfólkinu fyrir meiri og betri
neyzluvörum sé að hækka áfeng-
ismagn ungverska bjórsins um
einn hundraðshluta án þess að
hækka verðið.
Búizt er við aukinni eftir-
spurn eftir bjórnum því að gerð-
ar hafa verið ráðstafanir til að
brugga fjórðungi meira i ár en
-líka hættuleg heilsu þeirra sem
I þvo með þessum efnum eða
í ganga í fötum sem hafa verið
þvegin úr þeim.
Hvít bók brezka lieil-
brigðismálaráðuueytisms
Pyrir skömmu gaf brezka heil-
brigðismálaráðuneytið út hvíta
snigla ■
þá ion
flytja
Einn af þeim réttum sem
franskir sælkerar meta mest
eru sniglar, sem þeir gleypa
lifandi. Frostin í vetur hafa
farið illa með franska snigla-
stofnkin svo að skortur er orð-
inn tilfinnanlegur. Franskt
matvælafyrirtæki hefur því
pantað 25 tonn af sniglum í
Danmörku, þar sem menn
leggja sér þá ekki til munns.
Þessa dötasku snigla á þó ekki
að snæða þegar í stað heldur
nota þá til undaneldis til að
auka stofninn.
í fyrra. Sala öls hefur fjórfald-' bók, þar sem varað er við notk-
azt í Ungverjalandi síðan 1949 un hinná nýju þvottaefna. Auk
og þykja það þar harla góð tíð- þess sem þau hafa reynzt valda
indi. i húðsjúkdómum tæra þau upp
Ilöfundur Don Camillos
dæmdur í eins árs fangelsi
Guareschi sakíelldur fyrir að hafa. farið
meiðandi orðum um De Gasperi
Heimskunnur, ítalskur rithöfundur, Giovanni Guar-
eschi, hefur verið dæmdur í eins árs fangelsi fyrir að
fara meiðandi orðum um De Gasperi fyrrverandi for-
sætisráöherra.
Guareschi er höfundur bók-
anna um prestinn Don Camillo
og viðureign hans við vin sinn
og stjórnmálaandstæðing, komm-
únistaborgarstjórann Peppone.
Fyrsta bókin hefur komið út á
íslenzku undir nafninu Heimur
í hnotskurn og kvikmynd um
Don Camillo og Peppone var
sýnd í Nýja Bíói i vetur við
mikla aðsókn.
- Guareschi gefur út háðblað
sem nefnist Candido. Þar birti
hann fyrir nokkru bréf, sem
hann sagði að De Gasperi, fyrr-
verandi forsætisráðherra og for-
ingi kaþólska flokksins á Ítalíu,
hefði skrifað herstjórn Breta á
Ítalíu árið 1944. Bréfin voru
beiðni um að gerðar yrðu loft-
árásir á Rómaborg.
Að sögn De Gasperis eru]
bréfin fölsuð og hann fékk vitn-
isburð frá Bretum, sem stjórn-
uðu herferðinni á Ítalíu, um að
þeir hefðu aldrei tekið á móti
þeim.
Vörn Guareschis í málinu var
að bréfin væru ófölsuð. Hann
kvað ítölsk stjórnarvöld hafa
boðið sér 50 milljónir lira fyrir
frumritin í fyrra og ætti það
eitt að vera næg sönnun fyrir því
að þau væru ófölsuð. Einnig
krafðist hann þess að rithandar-
sérfræðingar yrðu fengnir til að
skera úr um hvort hönd De
Gasperis væri á bréfunum.
Þegar rétturinn hafnaði þeirri
kröfu gaf Guareschi upp vörnina
og kvað sýnt að ætlunin væri
að sakfella sig hvað sem mála-
vöxtum liði.
skopleiðslur. Einnig eru þau
mikið vandamál ‘fyrir skolpeyð-
ingarstöðvar vegna þess að erf-
itt er að leysa gerviefnin upp.
Skýrsla sænsku heil-
brigðisstjórnarinnar
Heilbrigðismálastjórn Svíþjóð-
ar sendi öllum læknum landsins
bréf 30. marz til að benda þeim
á hættuna sem stafar af nýju
þvottaefnunum.
Þvottaefnin hafa reynzt eiga
sök á mikilli fjölgun eksem-
sjúklinga síðan notkun þeirra
varð útbreidd. Ekki er aðeins um
að ræða eiturverkanir frá efn-
unum heldur hefur fjöldi fólks
ofnæmi fyrir þeim.
Verða að fleygja fötunum
Komið hefur á daginn að eng-
in leið er að skola svo föt, sem
hafa verið þvegin úr hinum eitr-
uðu þvottaefnum, að þeir
sem næmir eru fyrir efnunum
geti notað. þau. Hefur margt
fólk orðið að fleygja öllum nær-
fötum sínum og rúmfötum af
þessum sökum og fá sér ný.
Eksemið sem þvottaefnin valda
getur verið svo alvarlegt að
Framhald á 9. síðu.
Séra Gunnar Sjövall, sóknar-
prestur í Gunnilbo í Svíþjóð,
neitaði um daginn að láta bera
líkkistu í kirkju vegna þess að
hinn látni hafði dáið úr berkl-
um. í þess stað fór öll jarðar-
fararathöfnin fram undir beru
lofti úti í kirkjugarðinum.
Prestur segist ekki taka í mál
að leyfa að lík manna sem dáið
hafa úr næmum sjúkdómum
komi inn í kirkju sína. Tiltæki
prests mælist að vonum illa fyr-
ir og það því fremur sem öllum
læknum ber saman um að ótti
klerks við smitun af kistulögðum
líkum sé gersamlega ástæðulaus.