Þjóðviljinn - 27.04.1954, Side 7

Þriðjudagnr 27. april 1954 — ÞJÓÐVILJINN — (7
Jl i§§
Á leik.sviði i Moskvu sitja
Iveir menn. Þeir stara í sífellu
á borð með 64 Ijósum og' dökk-
um reitum, þeir líta ekki bvor
á annan, segja ekkert hvor við
annan og virðast ekki hafa
hugmynd um að hundruð
manna eru í salnum kringum
þá. Dauðaþögn hvílir yfir öllu,
eftirvæntingarfull bið eftir
einhverju. Síðan lyftir annar
maðurinn hendi, flytur til á
borðinu og bíður síðan á nýj-
an leik, óbifanlegur eins og
höggxnynd.
in urðu þrefaldur sovézkur
sigur, þar eð Smisloff vann,
eftir honum komu Keres og
Bronstein, en Bandaríkjamað-
urinn Reshevski varð fjórði.
Baráttan milli Reshevskís og
Smisloffs varð bæði löng og
ströng og mjög ævintýraleg.
En það kom í Ijós að taugar
Bandarikjamannsins stóðust
ekki áreynsluna.
Þessi mynd er fekiu í salnum þar seni heim.smeistaralaxpjmin í skák fer fram í Mo.skvii. Á svið-
inu sjást meistararnir ,og leiklr þeirra eru birti,. hinum fjölmörgu áhorfendum á sýniborðinu.
Þett a er heimsmeistarakeppn-
in í skák milli núverandi heims-
meistara, hins sigursæla raf-
magnsverkfræðings M. Bot-
vinniks, og þess sem á hann
skoraði, unga barytonsöngvar-
ans V. Smisloffs. Að baki þeim
er risastórt sýniborð, og á því
íylgjast áhorfendurnir með
léikjum þeirra, cn blaðamenn
ffá öllum heimi senda leikixia
eftir hverja orustu og þeir eru
síðan ræddir af taflmönnum
um allan heim.
Heimsmeistarakeppni í skák
fer fram þriðja hvert ár, en á
milli er valið til keppninnar.
Fyrst fer fram keppni í átta
deildum, og er þá Skandinavía
t. d. ein deiid, Sovétríkin önn-
ur, aði'ir hlutar Evrópu sú
þriðja, Bandaríkin sú fjórða o.
s. frv. Þeir sem bera sigur úr
býtum halda áfram ti! sameig-
inlegrar keppni, og þeir sem
verða sigursælastir þar keppa
svo að lolcum um það hver
.eigi að skora á hcimsmcistar-
ann.
it
Þessi siðasttalda keppni fór
fram í Sviss í fyrra, og þar
mætti mjög harðvítugt lið. Alls
voru þátttakendur 15, tiíu frá
Sovétríkjuniun og sex frá öðr-
um löndum. Þessir sex voru
Reshevskí, Bandaríkin (af
rússneskum aettum); dr. Euwe,
Hölland; M. Najdorf, Argen-
tína; Stfihlberg, Svíþjóð; Gli-
goric, Júgóslavía og Szabo,
Ungverjaland. Keppendurnir
frá Soyétríkjunum vox-u Smisl-
off, Keres, Boleslavski, Bron-
steinj Kotoff, Geller, Petrosjan,
Tajmanoff og Averbak. Urslit
Þeir sem nú keppa um
heimsmeistaratignina hafa báð-
ir störfum að sinna og lifa
ekki af íþrótt sinni. Botvinn-
ik er fæddur 1911 i Leníngrad,
og hann var ekki nema 13 ára
þegar hann varð í fyrsta sinn
skákmeistari í félagi sínu. Ár-
ið 1925 tók hann þátt í fjö!-
keppni við þáverandi heims-
meistara, Capablanea frá
Kúbu, og vann sigur þótt hann
væri aðeins 14 ára gamall.
Capa_bianca* hrósaði honum á,
hvert • reipi og- spáði því að
þessi drengur ætti eftir að
verða sigursæll. Árið 192(5 tók
hann þátt í meistarakc-ppninni
í Leníngrad og varð annar, og
hann í fyrsta skipti erlendis, í
Hastings í Englandi, og þar
varð hann fimmti! Síðan hefur
hann óneitanlega tekið sig á.
Hanu er rafmagnsvei'kfræðing-
ur og á heirha í Moskvu, en
þar starfar hanfi í ráðuneyti
því sem íjallar um vatnsvirkj-
anir.
Smisloff er tiu árum yngri,
fæddur 1921. Hanh varð i
fyrsta skipti skákmeistari
Moskvu 1933, og náði þeim á-
rangri aítur 1942, 1943 og 1944.
meðarx styrjöldjn stóð sem
hæst. Árið 1940 tók hánn i
fyrsta skipti'þátt í landskeppn-
inni og varð þriðji á.eft.ir Bot-
vinnik og Keres. 1 fyrstu skák-
keppninni milli Sovétríkjanna
árið 1927 fékk hann titilinn
stórmeistari. Árið 1931 vakti
hann fyrst verulega athygli,
þegar hanri varð skákmeistai'i
Sovétrikjanna. Árið 1935 lék
síðustu sex árum hafa Botvinn-
ik og Bronstein hitzt níu sinn-
um við skákborðið. Þeir hafa
unnið . síria skákina hvor, en
hinar sjö urðu allkr jafntefii.
Þetta erú því jafnvígir and-
stæðingar.
í So\ étríkjunum er áitaflegíi mildll áliugi á sJkáiir, og hörnin liera
að tefla un» svipað leyli og þ&u læra að síala. Hér sjást nokkrir
áhorfenda. Sumir hafa tekið taflborðið mei sér til J»ess að geta
fylgzt sem bezt með leikjum meistaranna. Aðrir eru með kikja.
og Bandaríkjanna 1945 lék
hann við Reshevskí og vann
sigur. Árið 1943 varð hann
næstur Botvinnik i keppninni
um heimsmeistaratitilinn. Á
Skákkeppni sú sem nú fer
fram mun taka um tvo mán-
uði. Þrjár skákir eru tefldar á
viku, og tekur hver skák 3—4
tíma, áður en henni er frestað
Smisloff er hljómlistarmaður,
lei-kur á píanó og hefur nxjög
góða bai'ytonrödd, erv auk þess
er hann mikill skíðagarpur,
sundxuaður og hlaupari, en það
er raunar ekkert einsdæmi.
Sama má segja um alia beztu
skákménrt' Sovétríkjanna. Það
er taiinn líður í þjálflxninni að
stunda íþróttir. Áður en meist-
arakeppni í Sovctríkjunum fer
fram dveljast skákmennirnir
um tveggja mánaða skeið í
þjálfunarþúðum. Fyrstu þrjár
vikurnar sinna þeir alls ekki
skák, s,iá ekki skákborð, ræða
ekki um skák, heldur leggja
stund á hvers ' kyns íþróttir
undir leiðsögn íþróttaþjálfara.
Þeir hlaupa, synda, róa og fara
í langar gönguferðir. Skák-
keppnin er ekki aðein's' mikil
andleg áreyaisla, heldur einnig
líkarrjleg, ;Og það veltur á miklu
að vera. -við góða heilsu og með
traustar taugar. Það er ekki
fvrr en eftir þriggja vikna
skeið að skákmennirnir fara
að snúa sér að taflinu. Þeir
fara yfir fyrri skákir andstæð-
irtganna, reyna að kvnnast að-
ferð þeirra og veikleikum.
Þeir ákveða einnig hváða byrj-
un þeir veiji-ivið hvern ein-
stakan, ef þeir hafa hvítt. Sér
hver skákmeistari Sovétríkj-
avma hefur aðstoðarmann með
sér ti.1 meistarakeppni, og á
mjili skáka hjálpar hann hon-
um við að kanna taflið, en auð-
v'tað má hann aldrei leggja orð
í belg meðan á sjálfri skák-
inni stendur. Það er ekkert
launungarmál að Sovctríkin
gera méira fyrir skákmenn
sína en nokkurt annað land i
heimi, onda er skák þjóðar-
iþrótt i Sovétríkjunum.
Raftnagnsverk- PíanósniUingur-
fræðingurinn inn og baryton-
Miina.il Botvinn- söng\'arinn Va-
ik hefur verið sllij Smisloff
heimsnieista.ri varð 33 ára fýr-
síðan 1948 og ir nokkrum
er 43 ára vikum
ef þörf krefur. Biðskákir eru
svo yfirleitt tefldar daginn eft-
ir. Fyrirkomulag keppninnar er
allt miög stórt i sniðum. Salur-
inn er alltaf troðfullur, en þús-
undir bíða utan dyra eftir
fregnum. í hliðarsölum skýra
kunnir skákmenn leiki möist-
aranna, og þar er hægt að
ræða saman án þess að trufia
þá. Og nú þegar er farið acð
undirbúa næstu kcppni. Þegar
í sumar hefst deiidakeppnin,
síðan verður haldið áfram 1955
og 1956 verður lolts keppt um
það hver eigi að eiga við þann
sem nú ber sigur úr býtuvn.
Árið 1948 tóku þessir þátt í
lokakeppninni um heimsmeist-
aratignina: Botvinnik, Smisloff.
Keres, Reshevákí og dr. Emve
— þrír sovézkir taflmenn, éinn -
Bandaríkjamaður og einn Hol-
lendingur. Árið 1951 hélt Bot-.
vinnik mcistaratitli sínum méð
því að halda jöfnu við Bron-
stein.
Tveir þögulir menn á sviði, verkíræðingur og bary-
tonsöngvari — Mátaoi heimsmeistarann 14 ára —
Þjálía sig með því að hlaupa, synda, róa og íara
í langar gönguferðir
*