Þjóðviljinn - 27.04.1954, Blaðsíða 6

_ ' • ! 1 ' 1' • • :' y .* . íi.r;
8) — ÞJÓÐVIUINN — Þriðjudagur 27. apni 1954
|MÐÐ¥BU1NN
Úts’efandi: Sameiníngarflokkur alþýðu — Sósíalijrafiokkurran.
Ritstjórar: Magaús Kjartansson táb.), Sigurður Guómundsson.
Fréttastjórl: Jón Bjarnason.
Blaðamenn: Asmundur Sigurjónsson, Bjarni Benediktsson, Gui5-
mundur Vigfússon, llagnús Torfi Ólafsson.
Auglýsinpastjóri: Jónsteinn Karaidsson.
Ritstjórn, aígreiúsia. auglýsingar, prentsmlðja: Skólavorðustíg
19. — Síml 7500 (3 línur).
Askriftarverð kr. 20 á mánuði í Reykjavlk og nágrenni; kr. 17
acnars staðar á iandinu. — Lausasöluverð 1 kr. eintakið,
Prentsuiiðja Þjöðviljans h.f.
-----------------------------------------------
Ný viðfsorf?
Alþýðublaðið birti á sunnudaginn tvær greinar er virö-
ast benda til þess, að sá hluti flokksins sem fylgir nú-
verandi flokksstjórn, hafi gert það upp við sig, aö ekki
sé' lengur stætt á samvinnu Alþýöuflokksins við aöal-
andstæöinga verkalýðshreyfingarinnar innan verkalýðs-
lélaga landsins og Alþýöusambands íslands.
Önnur greinin, „Hugleiðingar við sumarmál“. er rit-
uð af dr. Gunnlaugi Þórðarsyni. Leggur hann áherzlu
á hvílikt tjón og álitshnekkir Alþýðuflokknum hefur
verið að hinni víðtæku samvinnu við íhaldið, og átelur
að henni skuli ekki hafa verið hætt eftir aö nýja flokks-
stjórnin tók við. Loks ræðir dr. Gunnlaugur um Alþýöu-
sambandsþingið í haust og segir m.a.:
„Næsta haust verður kosið til Alþýðusambaridsþings,
mnan verkalýðsfélaganna. Þá má það ekki koma fyrir
að Alþýðuflokkurinn. eigi neitt samstarf viö ihaldiö.
Látum það heldur ráðast, hvort þeir íhaldsfulltrúar, sem
sæti kunna aö eiga á þinginu, vilji enn á ný sýna sína
sönnu lýðræ'óisást með' því að fá kommúnistum aftur
völdin í: verkálýössamtökunum. Framtíð Alþýðuflokksins
byggist á því, að' hann gangi einn og óstuddur fram og
berjist 'fyrir stefnu lýðræðisjafnaðarmanna. Hnn má
hvorki eiea'samst.arf viö íhald né blinda línukommúnista.
Samvinna vinstrimanna í landinu byggist á því, að Al-
þýðuflokkurinn eflist til forustu og þann hátt einan
rnunu ísleilzkir sósíalclemókratar ná lokasigri.“
Auðsætt er, aó þessi grein dr. Gunnlaugs er ekki birt
af tilviljun eða í ógáti, því leiöari blaösins fjallar um
sama efni í nrjög svipuðum tón. Þar er að vísu enn
hespaðar af trúarsetningar Stefáns Jóh. og kumpana
um vonzku „kommúnista“ og þjóösagan um að íhaldið
hafi einhverntíma komið ,.kommúnistum“ til valda í
verkalýðshreyfingunni, en þeirri þjóðsögu beitir Alþýöu-
ílokkurinn jafnan fyrir sig, ef hann reynir að afsaka hina
ömurlegu samvinnu sína við versta afturhald landsins,
og hefur meira að segja tekizt að kenna nýjustu flokks-
foringjunum hana ef dæma má eftir grein dr. Gunnlaugs
Þó kveður hér mjög viö nýjan tón. Það er ekki lítil viður-
Itenning, þegar málgagn flokks, .sem samið hefur viö
versta afturhald landsins um samstööu og samstjórn í
hverju verkalýðsfélaginu af öðru og hleypt flugumþnn-
um íhaldsins í verkalýðshreyfingunni í sjálfa stjórn Al-
þýðusambandsins, opnaó fulltrúum stéttarandstæóings-
ins aðgang að sjálfu herforingjaráði alþýðusamtakanna,
birtir ummæli sem þessi í ritstjórnargrein:
„Reynsla undanfarinna ára .... leiðir einnig í ljös, að
íhaldiö vill verða þátttakandi í verkalýðshreyfingunni til
að veikja hana innan frá, en Ijær aldrei máls á að efla
hana til baráttu eða veita henni fulltingi á örlagastund.
Þess er heldur ekki að vænta, þar eð íhaldið væri meö
því að svíkja umbjóðendur sína og húsbændur.“ ......
„Þannig er sama hvernig á þetta mál er litiö og hvaða
atriði þess eru rædd. Samvinna við íhaldið er ósamrým-
anleg stefnu Alþýðuflokksins og hagsmunum veikalýðs-
ins. Alþýðan og íhaldið geta ekki átt samleið. Alþýðan
og íhaldið eru og verða stríðandi aóilar í íslenzku þjóólífi“
Það er sannarlega ánægjuefni hverjurn aiþýðumanni aö
lesa þessi eiriföídu sannindi í Alþýðublaðinu, og margur
heiðarlegur Albýöuflokksmaður hefur lengi beðið eftir
þessum tón, þessari játningu um hve Alþýðuflokkurinn
hafi látið leiðast frá stefnu sinni og tilgangi, og því fvrir-
heiti sem í játningunum gæti falizt um nýtt líf. Einmitt
undanfama mánuöi hefur styrkzt með alþýöu þessa lands
sú sannfæring, að eina leið íslenzkrar alþýðu til að mæta
viðfangsefnum verkalýðshreyfingarinnar og þjóöarinnar
væri sú, að öll alþýöa landsins myndi órofa fylkingu,
leggi áherzJu á allt það sem sameinar og láti afturhaldi
landsins ekki takast oð sundra röðunum. Láti Alþýðu-
flokkurinn ekki sitja viö orðin tóm, cn gangi heill til þeirr
ar baráttu gegn afturhaldi landsins, sem er hlutverk
verkalýðshreyfingarinnar allrar, er mikiila tíðinda að
:vænta í íslenzkum verkalýðsmálum og stjórnmálum.
Maður skyldi ætla að Icit-
azt hefði verið við að hafa
bjart yfir dagskrá vikunnar,
sem innihélt bæði páskahátíð
og sumarmál. En út af því bar
í veigamiklum atriðum. Dag-
skrá Akurnesinganna um Hall-
grim Pétursson hefði verið
mikiu betri á föstudaginn ianga
en á páskadag, alveg eins og
Allt eins og blómstrið eina er
viðkunnanlegri við jarðaríör
en við fermingu, og betur fer
á því að lesa Passíusálmana
um sjöviknaföstu en upp úr
páskum. — Þá var leikrit laug-
ardagsins ekki til að setja blæ
sumarfagnaðarins á vikulokin.
Guðsorð páskanna vár heldur
lélegt guðsorð. Bezt var ræoa
dómprófastsins, þar var að
finna málefnaleg hjartanleg-
heit í tilefni af því, að fram-
liðinn birtist. í fréttum þess
dags voru flutt þau tíðindi, að
tveir biskupar í Brellandi og
sjálfur páfinn í Róm hefðu
hagnýtt sér páskahátíðina til að
ræða við fólkið um andstöðu
hátíðar hins eilífa lífs, fjörráð-
in við líf himins og jarðar, allt
líf í jörðu, á jörðu, í djúpum
sjávarins og víðáttu heimsins.
Þeim hefur fundizt það, þess-
um virðulegu yfirmönnum hins
kristilega lifs, að ekki verði hjá
því komizt að minnast á mál
málanna á þessum tímum, ræða
um það í skini páskasólarinnar,
að öllu lífi jarðar er ógnað á
þvílíkan hátt, að ekkert í sögu
jarðar er sambæri'.egt þar við.
En islénzku prestarnir fundu
ekki köllun hjá sér til þeirra
hluta. Þeir gengu í lið með
blöðum þeirrar glæpasíefnu,
sem lagt hefur undir sig stjórn
þessa lands og létu sem ekkert
Ijótt væri að gerast. Það voru
litiir menn, sem töluðu í út-
varp af prédikunarstólum ís-
lenzkra kirkna um páskahelg-
ina, og sárast af öllu var að
skynja nýkjörinn biskup í
þeim hópi. Til hans vildi ég
vinsamlega mega beina þeirri
aðvörun að reynist hann ekki
maður til að ganga á undan
prestastétt iandsins með góðu
eftirdæmi til baráttu við hel-
stefnuandann, sem verið er
að læsa um þjóðlífið, þá hrap-
ar kirkjan til enn meiri litils-
virðingar í hugum fóiks en hún
hefur nokkru sinni komizt fyrr.
Kirkjan má ekki bregðast með
öllu á þeim tímum, þegar eng-
inn má bregðast, ef hún vill
eiga sér einhvern tilverurétí í
lífi fólksins.
En sitt af hverju var þó að
finna af birtu í útvarpi vikunn-
nr. Fyrst skal nefna barnatím-
ana. Akureyrarbörnin voru
verulega ánægjuleg, sérstak-
loga ef maður íætur kosninga-
fund dýranna gleymast, hann
var fullbillegur, enda áttu
blessuð börnin þar ekki hlut
að máli. Leggið áhcrzlu á það,
þið sem annizt barnatímann,
að leita til barnanna sjálfra
um útvarpsefni. Dagskráratriði
Baldurs Pálmasonar í barna-
tíma sumardagsins fyrsta „Vor-
ið er komið og grundirnar gróa“
var furðulcga þunglamalegt.
Dagskrá stúdentanna á síð-
asta vetrardag var verulega
góð og vottur um njúan anda,
sem setzt hefur að vöklum í
Stúdentaráði. Gamanvísurnar
voru að vísu helzt til þunnar
og sumt að kvæðunum kann-
aðist maður fullvel við frá því
í gamla daga, en það er líka
gatnan þegar vel liggur á öll-
um. Erindið um síðasta Odda-
verjann var myndariegt hjá
ungum manni, smásaga Sigur-
jóns Einarssonar var vel gerð
og vitnisburður úm mikinn
manndóm, háskólaþátturinn var
ánægjulega lærdómsríkur.
Bókmenntakynning háskóla-
stúdenta, þar sem Hannes Haf-
stein var kynntur, hefði mátt
takast betur. Það var stórgall-
að, að íá Vilhjálm Þ. Gíslason
til að halda aðalerindið til
kynningar skáldinu, þar sem
kynningin er hugsuð sem út-
varpsefni. Það eru ekki fullir
þrír mánuðir síðan sá hinn
sami Vilhjálmur flutti erindi
um þennan sama Iíannes Haf-
stein. Og þar sem fræð.sla Vil-
hjúlms um Hanties er allgölluð
sölcum persónulegra viðhorfa
frá æskuárunum, þá er óþarfi
að hann ræði um það efni oft-
ar en einu sinni á ársfjórð-
itngi. — Þá brast á, að réttir
menn væru á réttum stöðum í
sambandi við upplesturinn.
Samfellda dagskráin á sumar-
daginn fyrsta um Þingvelli í
sögu og ljóði var allt of þung-
lamaleg.
Nú hefur Jakob Benediktsson
lokið erindaflokki sínnm um
Arngrím lærða og hafi hann
þökk fyrir. Erindi Guðmundar
Búnaðarþing hefur setið á
rökstólum undanfamar vikur
og útvarpið birtir í fréttum
siuum hið merkasta. sem fram
fer á þessari samhmdu
Sumt eru þetta athyglisverð
raál, sem \!iniðst vera fram
borin og rædd í fyllstu alvöru.
Önnur eru. þannig vaxin, að
ven j ulegu r útva rjíshlusta ndi,
jafnvel þótt bóndi sé fær ekki
skilið mikilvægi þeirra, eða
nauðsyn.- Og enn öntmr éru
þannig vaJin, að þau verlta á
ve.njulega meun eins og
brandavi hjá Haraldi Sig-
urðssyni, eða gamanvísa,
suagin af Alfreð Andréssvni.
I þeim máhrflokki er álykt-
un eóa tillagá, scm Búnaðar-
þing gamþykkti um að láta
fara fram athugun á því
hvernig sveitir þær og byggð-
arlög. sem lengst hafa slaðið
í eyði á síðaii árum, mætti
nema á ný.
Útaf fyrir sig er ekkert við
það að athuga þótt slik at-
hugun fari fram, enda þótt
líta megi svo á að margt væri
meira aðkallandi fyrir blenzk-
an landbúnað.
En þeö er 1 rökstúðy.ingn
iun fyrir nefndri tillögu, sem
grínið birtist í állri sinni nekf.
Það kcmur si'.m sé upp úr
kafinu, að í Sléttu.hreppi í
Norður-ísafiarðarsýslu. sem
lagzt hefur ,í auðn hin síðestu
ár hafa opinberazt alveg ný.i-
ir lífsbjargarmöguleikár, að
dómi Búnaðerþings.
Þar er nú vcrið að byggja
herstöö. Og í skiéli hins er-
lenda fiéivaids á hið fyrivhug-
Kjartanssonar um hraunin í
kringum Hafnarfjörð var prýðí-
legt, eins og öil önnur erindi
Guðmundar um sérfræðiefni
sín. Honum bregst aldrei að ná
dramatískri reisn og lýsingar
sínar á viðskiþtum eldsumbrot-
anna og landlags jarðár í gegn-
um aldirnar.
Þórarinn Þórarinsson kom
nú í k.iölfar blaðamanns frá
Morgunblaðinu með erindi frá
útlöndum, og fjallaðí það eink-
u.m um Indó Kina í sambandi
við væntanlega Genfarráð-
stefnu. Réttilega gat hannjjcss
að styrjöldin þar er orðin nokk-
urs annars eðlis en þegar hún
brauzt fyrst út upp úr styrjald-
arlokum. En hitt nær ekRi
nokkurri át.t að fullyrða, aff
ekki sé viðhorfið hið sama hiá
ibúum Indó Kína, fyrir þeim
er þetta sama frelsisbaráttan
og í upphafi. En andstæðingur
þeirra er annar en úður, ný-
lendudrottnarinn heíur þokað
um set, en Bandarikin sem full-
trúi hinnar alþjóðlegu auð-
drottnunar komið meir og meir
í hans sæti. — í, baráttu sinni
við Frakka sem nýlendukúgar-
ann hefðu Indó Kínverjar
unnið úrslitasigur. En það er
tilkoma Bandaríkjanna, sem
veldur framhald.andl btóðbaði á
þessum slóðum. Þórarinn dró
ekki dul á þátttöku Bandaríkj-
anna i styrjöldinni, en bætti
því við," samkvæmt rítúalinu,
að Rússr.r berðust á .móti við
hlið Indó Kínverja. Þetta hafði
enginn .fyrri heyrt og sýnir
mjög ljóslega, hve siðleysi
þessa manns í fréttaflutningi
er takmarkalaust.
affa 'nýja landnám í Sléttu-
hreppi að blómgast. og dafna.
Þótt ég hafi mikla löngim
til að trúa því, að þessari hug-
mjmd hafi verið varpað f/aih í
gamni, verð ég að draga í efa
að á Búnaðarþingi fyrirfiömát
svo léttlyndir mcnn, að þeir
loyfi scr slíkan mimað.
En hitt munu allir aðrir cn
hetjurnar á Búnaðarþu.m
skilja, að þótt illt »é að b:'n
við erlent hernám í þéttbýli.
yrði liitt þó sýnu háskasam-
legra að þola það í Sléttii-
hreppi noi'ður.
Samþykkjendur þessiuar
tillögu geta a.ðc-ins raeð ehnt
móti forðað sér undan al-
mcunum aðhlátri.
Ef þeir taka sig upp frú
búum sínum í góðsveit lands-
ins og nc-ma. land norður i
Sléttuhreppi, og notfæra sér
þá lífsbjargarmöguleika sem
þar ,hafa skapazt \úð tilkomu
erlcnds innrásarhers, megum.
við þegja og skammast okkc.r.
Við bíðum með óþreyju eft-
ir því, að frétta ura landhám
Búnaðarþingsins í Sléttu-
hroppi.
Skúlt Guftjóns-.'u\.
U66UB ÍEIÐIN
G. Bcn.
Laiidnáin í Sléttulireppi