Þjóðviljinn - 10.06.1954, Blaðsíða 1

Ein milljón króna fyrir 17. júní
’ Í4 millj.
' % millj. |-
millj.
1 millj.l
741.000 kr.
FitniTitudagur 10. júní 1954 — 19. árgangur — 127. tölublað
Farmannaverkfall hófst á miðnætti
Gullfoss og GoSafoss vœntanlegir og stöSvast háSir verdi
ekki samiÖ v/ð sjámennina i dag eða d morgun
Verkíall áiti að heljast á öiium ísleuzkum larskip-
um írá kl. 12 á miönætti s.l. nótt. Samnmgaumleií-
anir undaníarna daga haia engan árangur borið.
Þjóðviljinn átti tal við Sig-
fús Bjarnason starfsmann Sjó-
mannafélags Reykjavíkur í gær
og kvað hann samningaumleitan-
ir undanfarið engan árangur
hafa borið. Hefði samningafund-
ur verið í fyrrinótt, en útgerðar-
menn vildu í engu atriði er
máii skipti ganga að kröfum
sjómanna. Viðraeðufundur hófst
í gærkvöldi, en hafi útgerðar-
mönnum ekki snúizt snarlega
hugur í málinu var ekki útlit
fyrir að samkomulag næðist á
þeim fundi.
Gamlir og óviðunandi
samningar.
Samningarnir sem nú eru
fallnir úr gildi og sjómenn fara
fram á verulegar breytingar á
eru síðan 1. júlí 1951 eða 3ja
ára gamlir. Og til að sýna fram
á hve kjörin eru óviðunandi má
geta þess að fastukaup háseta
ér kr. 2260,98 á mánuði með
Gruenfher prédik
ar kjarnorkusfríð
Gruenther, yfirhershöfðingi
A-bandalagsins, sagði í skála-
ræðu í veizlu í London í fyrra-
kvöld að herstjórn sín væri
staðráðin í að beita kjarnorku-
vopnum ef til styrjaldar skyldi
koma, bæði til árása á vígvell-
inum og á borgir í löndum and-
stæðinganna.
Hershöfðinginn hældi mjög
bandarísku þrýstiloftssprengju-
flugvélagerðinni B-47. Kvað
liann vélar þessar geta flogið
svo hátt og hratt með kjarn-
orkusprengjur að engum vörn-
um yrði komið við gegn þeim.
vísitölu, en auk þess eru dýnu-
peningar kr. 142,20 á mánuði.
Tveir taxtar gilda í yfirvinnu,
er annar greiddur með kr. 16,52
og hinn með kr. 24,15 á klst.,
en hann gengur ekki í gildi
fyrr en sjóvöku er slitið. Skyldir
eru sjómenn samkv. samningn-
um að vinna minnst 50 klst. í
yfirvinnu hvern mánuð sé þess
krafizt!
Með þessi fráleitu kjör eru sjó-
menn á verzlunarskipaflotanum
og varðskipunum eðlilega mjög
óánægðir, enda munu samning-
arnir á sínum tíma hafa verið
undirritaðir án bess að þeir
væru bornir undir sjómenn
sjálfa. Er þess að vænta að sjó-
menn fái nú aðstöðu tíl að segja
álit sitt áður en frá nýjum
samningum verður gengið við
skipaeigendur.
Óhemjulegur gróði
Ætli skipaeigendur að efna til
langavarandi verkfalls út af
sanngjörnum kröfum háseta og
kyndara um kjarabætur mun
málstaður þeirra hljóta harðan
dóm alls almennings. Það er
ekkert leyndarmál að skipafélÖg-
in, og þá ekki sízt Eimskipa-
félag íslands sem ræður yfir
miklum hluta af verzlunarflot-
anum, safna árlega tugmilljóna
gróða og eru því sannarlega
vel undir það búin að veita sjó-
mönnum þær kjarabætur sem
þeir fara fram.á.
Fyrstu skipin er stöðvazt.
Brúarfoss lét úr höfn í gær
og búizt var við að Sambands-
skipin færu einnig fyrir mið-
nætti. Væntanlegir eru í dag
og á morgun Gullfoss og Goða-
foss og stöðvast báðir ef samn-
ingar takast ekki í dag eða á
morgun.
Járnsmiðir, bifvélavirkjar og
blikksmiðir gera nýja samninga
Undanfarið hefa staðið yfir það samþykkt á félagsfundum
samningaviðræður við félög í gærkvöld, þannig að eklfi
járniðnaðarmanna, bifvéla-
vlrlíja og blikksmiða, og höfðu
félögin boðað verkfall á mið-
nætti s.1. nótt. I gær lá fyrir til-
boð um nýja samninga og var
Kvikmyndun Sölku Völku fór fram við Árbæ í gœr, og
gat veður ekki verið ákjósanlegra. í dag verður kvikmynd-
að á Þingvöllum Hér er Birgitta Petterson í hlutverki
sínu, en hún leikur Sölku Völku unga.
Utanríkismálanefnd
Frakka hafnar Evrópuher
Utanríkismálanefnd franska þingsins lagði til í gær aö
þingiö felli að fullgilda samningana um Evrópuher.
kemur til vinnnstöðvunar.
Verður gengið formlega frá
samntngunum í dag, og mun
Þjóðviljinn greina frá efni
þeirra á morgun.
Bidault utanríkisráðherra
kom á fund nefndarinnar í gær
morgun og lagði fast að nefnd-
armönnum að mæla með full-
gildingu samninganna, sem
undirritaðir voru fyrir rúmum
tveimur árum.
Nefndarmenn höfðu orð
Bidault að engu og samþykktu
með 24 atkvæðum gegn 18
nefndarálit, sem sósíaldemó-
kratinn Jules Moch, fyrrverandi
landvarnarráðherra og innan-
ríkisráðherra, hefur samið. 1 á-
litinu eru samningarnir gagn-
rýndir lið fyrir lið og skorað á
þingið að neita að staðfesta þá.
Það vakti mesta athygli við
atkvæðagreiðsluna i nefndinni
að af níu nefndarmönnum úr
hópi sósíaldemókrata greiddu
sex atkvæði móti Vestur-
Evrópuhernum en einungis
þrír með. Þykir þetta benda til
að andstæðingar Evrópuhersins
í þingflokknum ætli að hafa að
engu samþykkt nýafstaðins
aukaþings sósíaldemókrata-
flokksins, þar sem samþykkt
var ályktun um stuðning við
Vestur-Evrópuherinn. Mið-
stjórn sósíaldemólirata kom
saman á fund í gær til að ræða
málið.
í gærkvöld dó 14 ára gamaJl
piltur, Ágúst Ágústsson, Sund-
laugavegi 26, er hann var á
sundi í le-íiguiium. Virtist hana
veikjast snögglega og sökk, eri
var látinn er til hans náðist.
Er talið að um hjartabiluu kafi
verið að ræða.
Dertinger j
dœmdur
Hæstiréttur Austur-Þýzka-
lands dæmdi í gær Georg Dert-
inger, fyrrverandi utanríkisráð-
herra, í 15 ára hegningarvinnu
fyrir aðiid að samsæri gegn
ríkisstjórninni. Fimm meðsak-
borningar fengu 3 til 13 ára
dóma. Dertinger var einn af
ráðherrum kaþólska f’.okksins
þangað til liann var handtek-
inn í fyrra.
Um 300 kjarnorkuvísindamenn
í rannsóknarstofum Bandaríkja-
stjórnar í Los Alamos þar sem
fyrsta kjarnorkusprengjan var,
smíðuð undir stjórn Roberts.
Oppenheimers, hafa sent Eisen-
hower forseta, kjarnorkunefnd
stjórnarinnar og kjarnorkunefr.d
þingsins mótmæli gegn þeirri
meðferð, sem Oppenheimer hefur
verið látinn sæta. Eisenhower
vék honum í vetur frá formanns-
starfi í ráðgjafarnefnd ríkis-
stjórnarinnar um vísindahlið
kjarnorkumálanna og fyrir
skömmu lagði stjórnskipuð rann-
sóknarnefnd til að sá brott-
rekstur yrði látinn standa, vegna
þess að „öryggisáhætta" væri því
samfara að láta Oppenheimer
hafa aðgang að leynilegum upp-
lýsingum. Vísindamennirnir
segja að ríkisstjórninni sé auð-
vitað frjálst að veija ráðunauta
sina en ekki nái neinni átt að
lýsa þá sem hún vill losa sig
við óáreiðanlega að tilefnislausu.
259.000 kr. vantar
1 gær bættust við 31.000 kr.
möicr framlög og góð — og vant-
ar nú aðelns níu þúsimd krónur
upp á að vlð höi'uni náð þriðja
stóráfanga leiðarinnar, þremur
fjórðu af heildarupphæðinni.
Nú eru aðeins eftir átta dagrar
þar tii söfnuninni er loltið. Á
þeltn táma verða allir að fnllnýta
möguieika sina — og það verður
aðeins gert með þátttöku alira
sem vilja leggja hönd að þessu
mikla verisefni. Enginn má sltja
hjá ef fullur árangur á að nást
— hver elnasiá fylgjandl Sósial-
Istaflokksins verður að taka þátt
í iokasókninni. Átta dagar eru
naumur tími til að hitta aUa þá
sem enn em reiðubúnir til að
leggja íram fé, og því ríður á
að nota hvert tældfærl vel. —
Þá er okkur vis íniklli sigur.
Munið: I*að er nauðsynlegt að
gerð séu sldl daglega, til þess að
fullt yfirlit fáist yfir gang söfn-
unarinnar.
741.000