Þjóðviljinn - 24.07.1954, Blaðsíða 11

Laugardagur .24. júlí 1954 — ÞJÓÐYIL'JINN— (11
MORGUN-
EFTIRMIÐDAGS
OG KVÖLD-
MIBGAAÐI

Framhald af 3. síðu.
Ihaldslisti. Fengu verkamenn 3
fulltrúa og bændur og íhalds-
mehn sinn hvor.
Þá ílutú skip íyrir landi.
Langeyrin, þar sem Halldór
býr, er skammt fyrir innan
Buðavík, þár var hvalveiðistöð
í gamla daga.
— Hvað um hvalveiðina í
gamla daga?
— Langeyrarstöðin mun
hafa verið reist 1883, og rifin
1905. Eigandi hennar var Norð-
maðurinn Thomas Emilie. Það
voru 3 hvalveiðistöðvar í
hreppnum, á Langeyri, Upp-
salaleiti, eigandi hennar Ásgeir
Ásgeirsson og á Dvergasteini,
eigandi Friðrik Herluvsen. Á
Uppsalaeyri var Skipsröd fram-
kvæmdastjóri. Hvalabátarnir
voru 3, Havgaard, skipstjóri
Andersen, Nansen og hét skip-
stjóri hans einnig Andersen en
var venjulega nefndur bláhval-
urinn. Skipstjóri á 3ja bátnum,
Nordenskjold hét Waage» Á
Langeyri voru einnig 3 hvala-
bátar, Isafold, skipstjóri Olsen,
Reykjavík, skipstjóri Gudmund
(Norímaður) og loks Kap
Nord.
Hann kveðst Vestfirðingur i
húð ,og hár. Ætt hans og Jóns
Sigurðssonar liggja saman en
aðallega kvaðst hann eiga ætt-
ir að rekja til galdramanna í
Arnarfirði. Halldór hefur ver»
ið einbúi síðan 1936 og ekki
komið tií Reykjavíkur í 38 ár
þar til nú.----Já, þá var nú
Reykjavík öðruvísi, segir hann.
Skólavarðan var eina bygging-
in hérna í holtinu. — J.B.
Ao rífa hús.
— Emelie byggði auk hval-
veiðistöðvarinnar hús er í
voru 4 íbúðir. Það var kross-
bygging úr 5x6 tommu trjám,
þiljað innan með tommukiæðn-
ingu. Rankinn eignaðist það
éitt sirin .og seldi. Það var rif-
ið — og úr því byggður skól-
inn á Reykjanesi. Nú er ekk-
ert eftir frá þessum tíriia ann-
að en nókkur hlaðin veggja-
brot og kjallarinn undan þessu
búsi. —■ Og iþar sem hvalabát-
arnir ösluðu fyrrum daglega
og fjöllin bergmáluðu blástur
þeirra sést nú aldrei skip.
StrásykuT 36 aura kg.
;— Herluvsen var s jálf ur
franikvæmdastjóri á Dverga-
steirii. Skip hans voru Örnólf-
rir, skipstjóri Sköndorsen og
Skallagrímúr, skipstjóri Élias-
sen. —Hann rak einnig verzl-.
un og byggði 3 torfbæi, var
búð hans í sama stíl og fjár-
hús nú að þvi leýti að yöru-
geymslan var byggð þvert á
gafl búðarinnar einsog hlaða.
— Þá kostaði eldspýtnabúnt-
10 aura, púðursykurinn 16,
strásykur 36 aura kg. mola-
sykur 40 aura og ’ karidís 50
aura. t'n
Mun ég hvergi fara.
— Nokkrir Norðmannanna
er hingað komu á hvalveiði-
stöðvarnar ílentust hér. Einn
þeirra, Bengt Egilsdal, bjó
lengi á Svarfhóli, síðast í
Meiri-Háttardal. Sonur hans.
var áð flytja burt af jörðinni
í' sumar. En karl sagði í vor
að lifandi færi hann aldrei frá
'Hattardal — og einn dagipn
datt hann daUður niður, orð-
inn hálfniræður að aldri. Harin
þurfti því aldrei lifandi brott
að flytja.
Áf galdramönnum í
Arnarfirði. •
Að gömluin .{stánzkum
Byggingamála-
ráðstefna
Framhald af 3. siðu.
til • rannsókna í þágu bygginga
mála, en nú ákveðið að hækka
framlagið í eina og hálfa millj.,
— það hefur komið í Ijós að
1 millj. sem varið er til rann-
sóknar sparar tugi milljóna í
byggingakostnaði, sagðt MöIIer.
00
Sænski formaðurinn, N. Nes-
sen, kvað Svía leggja milda á-
herslu á rannsóknÍT og tilraun-
ir -í sambandi við byggingar.
Byggingameistarar greiddu 2
aura af vinnustund hvers
verkamanns og rynni þessi upp
hæð, um 2 millj. sænskra króna,
til rannsókna. Hann kvað Svía
leggja mikla áherzlu á verk-
smiðjubyggð hús, tií áð lækka
byggingakostnaðinn og spara
vinnuafl. Hældi hann mjög
svonefndri Siporex-steypu, sem
er sænsk u pfinning. Er steypa
sú framleidd í plötum og bit-
um, (Steypa þessi ;er búin . til
:úr sementi, fínmöluðum kvarz-
sandi, : aluminíumdufti og vatni
og .er því .annað en höggsteypa
sú er hér hefur verið kynnt).
Nessen kvað mikinn húsnæð-
dsskort í Svíþjóð, umsóknir
lægju nú fyrir um byggingu 50
'i-þús. íbúðay finiá ári:væru byggð
ar 45-—50 þús. íbúðir. Hann
kyað Stökkhólmsbúa nú býrjaða
á að endurskipuleggja og
byggja upp að nýju göriiul
hverfi. — Nessen lagði mikla
áhcrzlu á að Norðurlöndin hefðu
sem nánast samstarf og létu
ihvert annað njóta reynslu sinn-
ar og þekkingar í byggingamál-
;um sem öðrum. -
kröfur segðu til um. Kvað hann
Norðmenn (og Svía) hafa skipt
landinu niður í svæði éftir hita-
stigi á hverjum stað — i
Noregi fer það engu síður eftir
hæð yfir sjó en hinu hve hús-
in eru norðarlega eða sunnar-
lega í landinu. Byggingakostn-
að í Noregi hvað hann vera
150-160 norskar krónur á rúm-
metrann. Örvin kvað fyrirhugað
aða stóra byggingasýningu í
haust í Oslo, þar sem sýnd
verða byggingarefni og tæki.
Kvaðst hann vouast til að sjá
einhverja íslendinga þar.
Æ. F. 11.
ÆFK-félagar. Ski’ifstofan er opin
daglega klukkan6-7 nema línr;-
ardaga klukkan 3-5. Ilafið sam-
band við skrifstofima og greiðið
félagsgjöld ykkar.
Framhald af 12. síðu.
hverja aðstoð þær ættu að biðja
um. Þannig var hann t. d. séndr
ur til Yemen og varð að byrja
á því að kynna sér hverskonar
fisk þeir veiddu, og hverskonar
aðferðir og skip þeir notuðu.
íslendingar í þjónusfu FÁJO
Að jafnaði starfa á vegum
FAO 40—60 sérfræðingar. Hilm-
ar er eini íslendingurinn í föstu
starfsliði stofnunarinnar, en auk
þess hafa 3 íslendingar aðrir
verið ráðnir til tímabundinna
starf a.
Einar R. Kvaran vélaverk-
fræðingur hefur unnið í Ceyl-
on síðan í desember 1952 við
að kenna þarlendum mönnum
meðferð véla, en þar vinnur
F.A.O. að vélvæðingu fiskibáta.
Helgi Bergs verkfræðingur
er nýkominn heim að loknu
eins árs starfi í Tyrklandi,
en þar veitti hann Tyrkjurn
aðstoð við byggingu frystihúsa.,
meðferð og dreifingu fiskjar.
Guðjón Illugason skipstjóri
frá ‘Hafnarfirði fór til Madras-
ríkis í Suður-Indlandi í janúar
síðastliðnum. Hann kennir Ind-
verjum nútíma veiðiaðferðir,
notkun báta í stað fleka og
eintrjáninga, og beitingu véla-
afls við veiðarnar.
CTBKEHUÐ
WÚSVOJANN
suinar
— útlent, nýkomiB —
Vesð á fötum kr. 986 pr sett
Jakkar kr.57S stakk
Stakar buxur ávalli fyrirliggfandi
L H. MULLER
Austurstræíi 17
ur
Örvin frá Noíegi tjáði' gleðr
sína og ailra Norðmanna yfir
sem nánastri samvinnu við ts-
lendinga. Hann kvað húsnæðis-
vandræði mikil í Noregi og
myndi svo verða í mörg ár áð-
ur cúr væri bætt'-iiað -fuilu. 1
fyrra voru byggðar íbuðir sem
svarar til þess að 1 ný íbúð
komi á hverja 105 íbúa. Eftir
stríðslok hafa verið byggðar 170
þús. íbúðir. Þáð svarar til 10%
íbúðaaukningar frá þvi fyrir
stríð; Hann kvað Norðmenn
verða að byggja úr margskon-
ar ■ efni, en mikið væri steypt.
Árið 1928 hefðu Norðmenn not-
áð 65 kg. af sementi á íbúa, en
>1952 223 kg. iá íbúa. Þá væri og
mikill fjöídi lítilla timburhúsa
framleiddur í verksmiðjum.
Harin kvað kröfur um einarigr-
im íhúsa haía verið mjög; vægar
og reynslnn sú að á síðari érum
faefðu menn einangrað » húsin