Þjóðviljinn - 01.09.1954, Blaðsíða 4

4) — ÞJÓÐVILJINN — Miðvikudagur 1. september 1954

G. Sjúmíloff, formaður Norðurlandadeilda r VOKS:
Aram Satsjatúrjan.
Menningartengsl íslands og
Báðstjórnarríkjanna gangast
íjyrir sovét-íslenzkum vináttu-
•og kynningarmánuði i septem-
'oer n.k. Fjórða ársþing félags-
jns verður sett í Rcykjavík 3.
sepv Menningarsendinefnd frá
Fiáðstjórnarrikjunum undir íor-
nstu prófessors Sergei Sarkisoff
clr. med. og flokkur sovétlista-
manna munu sitja þingið sem
gestir og taka þátt í vináttu-
mánuðinum á Islandi.
Félagið Mír, sem stofnað er
fyrir forgöngu íslenzkra for-
'ystumanna í framfaramálum,
hefur stuðlað mjög að aukinni
' vináttu og menningarlegu sam-
starfi íslenzku þjóðarinnar og
þjóða Sovétsambandsins.
Á skömmum tíma heíur Mír
.komizt í tölu stærstu félags-
'samtaka á landinu. Það rekúr
margháttaða starfsemi til að
kynna íslenaingum mennir.gu
, cg atvinnulíf í Sovétríkjunum,
bæði með myndasýningum, fyr-
iclestrum og kvikmyndasýning-
.m Einnig hefur féiagið aukið
þekkingu á hinni gáfuðu og
iðjusömu íslenzku þjóð í Ráð-
Stjórnarríkjunum og kynnt þar
sögu hennar og menningu.
Á árunum 1951—’54 hafa
íjórar íslenzkar menntamanna-
sendinefndir, tvær verka-
mannasendinefndir, ein æsku-
lýðssendinefnd og ein kvenna-
sendinefnd heimsótt Sovétríkin
í boði Voks og annarra félags-
samtaka. Sendinefndirnar hafa
ferðast til Úkraínu, Armeníu,
Grúsíu og Kazakstan og skoðað
sig um í Moskvu, Leningrad,
Gorkí, Sverdlavsk, Stalingrad
ag Rostov við Don. Sendinefnd-
unum voru sýndar verksmiðj-
ur orkuver og opinberar stofn-
anir og þær fengu að kynnast
lífi og störfum Sovétþjóðanna
af eigin sjón og raun. íslenzkir
menningarfulltrúar hafa haldið
fyrirlestra og skýrt sovétáheyr-
endum frá ýmsum nýjungum
og framförum á íslandi.
dag hefst kynningar-
mánuður MIR, lielg-
aður aukmim menning-
artengslum íslands og
Sovétríkjanna. t tilefni
þess hefur form. Norð-
urlandadeildar VOKS,
G. Sjúmíloff, skrifaö
grein þá sem liér er
birt um þessa starf-
semi á undanförnum
árum og árangur henn-
ar.
Boris Polevoj.
íslenzkir vísindamenn, sem
ferouðust um Sovétríkin nýlega,
kynntu starísbræðrum sínum í
vísindaakademíu Sovétríkjanna
þann árangur sem náðst hefði
á íslandi í ýmsum vísindagrein-
um, þannig flutti Guðmundur
Kjartansson fyrirlestur um eld-
gos og nokkur atriði ísl. jarð-
fræði í vísindaakademíu Sovét-
ríkjanna, og á eftir var sýnd
kvikmynd af Heklugosinu. Ann-
ar úr sömu sendinefnd, Björn
Jóhannesson, jarðvegsfræðing-
ur flutti fyrirlestur um jarðveg
á íslandi í jarðvegsfræðinga-
deild vísindaakademíunnar.
Þegar íslenzku sendinefndirnar
koma heim segja þær löndum
sínum sannleikann um Sovét-
ríkin og líf sovétþjóðanna. Séra
Guðmundur Helgason sem ferð-
aðist til Sovétríkjanna í ís-
lenzkri menntamannasendi-
nefnd komst m. a. þannig að
orði:
,,Úg kveið fyrir því að komá
í heim, þar sem allt væri fullt
af stríðsæsingum, hatri og mis-
tökum á að framkvæma hug-
sjón sósíalismans um betra líf
á þeirri jörð, er guð gaf okkur.
Hinsvegar átti ég líka von á
að í Ráðstjórnarríkjunum væri
nýr heimur í sköpun. Og sann-
leikurinn er þessi: Ég varð
fyrir vonbrigðum, ekki með
Ráðstjórnarríkin, heldur með
þá sem háfa nítt þau niður
á undanförnum árum í bókum,
í blöðum, kvikmyndum og út-
varpi. Ég varð fyrir vonbrigð-
um um áreiðanleik og menn-
ingu hins vestræna heims. Ég
kom meðal fólks, sem vann af
eldmóði að því að byggja upp
húsakost sinn, skóla sína, verk-
smiðjur sínar til friðsamlegra
starfa, sveitaþorp sín og borgir
sínar. Ég kom til fólks, sem
hugsaði og vann að þeirri stór-
kostlegustu skógrækt og áveitu-
-4>
1 ,cí íramkorna við lítinn dreng — Lítið leggst íyrir
kappann —- Dýrt er drottins oroið Vaín a kr. 40
líterinn
1 DAG BIRTAST tvö hréf, svo-
hljóðandi: Reiður faðir slrrif-
ar: „Maður nokkur hér í Vog-
rTai liefur í sumár hact fisk-
þurrkun ,og liafá' sínásMðaf
.íengið þarna vinnu og fengið
greiddar firnm krónur urn tím-
phn. Ég á dreng sem er 7
. í'fa. Frétti ha-nn um þessa
vinnu og bað um ao ía að vera
,með. Jú, allt í lagi. Strax
•fyrstu vikuna fær hann
greiddar kr. 20, sem eru hon-
um miklir peningar.
Svo líour tírninn hann fer enn
■ í 2 daga, tvisvar sinnum á
" dag, vinnur 2 tíma í hvert
skipti við að breiða og taka
saman, eoa fyrir kr. 40. í gær
íer hann að vitja um launin,
en fær 10. Þetta litla gréy
; var svo' sár \#:ir þessu, því að
þetta er honum svo ' rcdkiís
’ virði að gcta uriníð • sér irin
aura, að hann biður mömmu
að koma með sér til að fá
þetta leiðrétt. Jú. hún fer. En
móttökurnar voru eftir því
sem búast má við af manni
sem gstur gert sig syo ,ó-
merkilegan að reyna að stela
af barni, 7 ára, því að ekki
skrökvar það um.tírnann sinn.
Peningarnir eru mér einsítis
virði, heldur hitt: vonbrigði
barnsins, sem var allur af lífi
og sál’ við að kornast í vinnu,
og hitt að hann svona ungur
skuli verða fyrir því að kynn-
ast bví hve ómerkilegir menn-
irnir eru.
Vonandi dafnar þessi hetja og
þrífst af þessum aurum, sem
hann hefur af liílum drong,
sem ekkert hefur af sér gert
. arinað eri viíina og krefjast
launa fyrir síná vinnu, sem
henum ber með réttu. Nafn
þessa mann.s hef ég ef með
þarf. — Reiður. faðir“.
EIN UNÐR4NDI skrifar: „Við
yorum úti að skemmta okkur
þrjú saman eitt kvöldið og
brugðum okkur inn í Sjálf-
stæðishús til að fá okkur smá-
hressingu. Við fengum þrjá
konjakssnapsa og soðið vatn,
sern fram var borið í könnu.
Þegar reikningurinn kom
reyndist sooið vatn fj'rir þrjár
manneskjur kosta kr. 21,—
tuttugu og eiria Icrónu — fyrir
utan skatt og þjónustugjald.
Okkur þótti dropinn dýr, því
að var.Ia þurfa þeir að borga
rafmagnið svo dýri.y verði að
þáð réttlæti þessa upgheeð. En
þarna máttum við • borga fyrir
þennan munnsopa 75 krónur
alls' nánar tiltekið 3 koníak á
kr. 39, 3 soðið vatn kr. 21,
samtals kr. 60 og svo ofaná
þetta 10% skáttur og þárofan-
á 15%, þjónustugjald, þannig
að heildarupphæðiiWarð kr.
75.—•. En nú or mér spurn: er
leyfilegt að selja vatnið svona
dýrt ? Að vísu veit ég að ekk-
ert er til sem heitir verðlags-
eftirlit, en það hljóta þó að
vera takmörk fyrir því hvað
veitingamenn geta leyft sér í
þessum efnum. En ég trúi ekki
öðru en það sé ábatasamt fyrir
veitingasala að selja vatnið,
því að eftir þessu að dæma
ættu þeir að geta fengið allt
að 40 krónum fyrir lítrann.
— Ein undrandi".
Tatjana Nikolaeva.
kerfum, er sagan getur um, til
fólks er þarf frið, talar um
frið og þráir frið. Ég fór með
kvíða og von. Eg er kominn
aftur með fullvissu um að í
Ráðstjórnarríkjunum er vísir
að þeirri jörð, er afkomendur
okkar munu byggja.“ Sendi-
nefndir sovétvísindamanna og
listamanná hafa á sama tíma
ferðast til íslands í boði Mír.
Menntamannasendinefnd frá
Sovétríkjunum undir forystu
rithöfundarins Arkadí Pervent-
sev kom til íslands í marz 1951
og sat fyrsta ársþing félagsins.
í þeirri sendinefnd voru tón-
skáldið Aram Katsjatúrjan,
söngkorian Nadezda Kazant-
seva, upþeldisfræðingúrinn
Igor Lonúkov og píanóleikarinn
Naum Walter. Sendinefnd und-
ir forystu rith. Anatoli Sofronov
sat. annað ársþing félagsins í
september 1952. Aðrir í þeirri
sendinefnd voru Anatoli Sve-
tovidov f rófessor í líffræði,
tónskáldið og píanóléikarinn
Tatjana Nikolaeva og Georgi
Égorenkov verkfr.
Sovétsendinefnd undir for-
ystu rithöf. Boris Polevoj fór
til íslands vorið 1953 í sam-
bandi við 1 sovét-íslenzka vin-
áttuviku sem félagið Mír gekkst
fyrir. Og í október sania ár
fór, sendinefnd sovét-vísinda-
manna og listamanna undir for-
ystu próf. Alexanders Mjasni-
kov til íslands og sat þriðja
ársþing félagsins.
Sovétvísindamönnunum og
Anatolí Safronoff.
listamönnunum hefur ávallt
verið vel fagnað á íslandi. So-
vétsendinefndunum hefur gef-
izt kostur á að kynnast lifnað-
arháttum og menningu íslend-
inga. Þær hafa skoðað skóla,
söfn og leikhús og kynnst ís-
lenzkum vísindamönnum, rit-
höfundum, listamönnum, tón-
iistarmönnum, leikurum og
uppeldisfræðingum.
Þegar þessar sendinefndir
hafa komið aftur til Sovétríkj-
anna hafa þær kynnt sovét-
þjóðunum íslenzka menningu,
stjórnmál og efnahagslíf og
sagt þeim frá hinni friðsömu
og gestrisnu íslenzku þjóð.
Þær hafa skrifað vin^amleg-
ar greinar um íslenzku þjóð-
ina, haldið útvarpsfyrirlestra
um ísland og birt ferðaminn-
ingar sínar . Sovétborgarar,
sem heimsótt hafa ísland harma
að J.sland skuli v'era aðili að
Norður-Atlanzhafsbandaiaginu
sem beint er gegn Sövétríkjun-
um, en það hefur þó ekki spillt
þeirh góða hug sem Sövétbjóð-
irriar bera til fslands ..o.g .hinnar
iðjusömu íslenzku þ.ióðar. Þeg-
ar ísland gerðist sjálfstætt lýð-
veldi 1944, voru Sovétríkin með
þeim fyrstu sem viðurkenndu
sjálfstæði þess.
Viðskiptasámningunum milli
íslands og Sovétríkjanna 1953
hefur verið tekið með vinsemd
af almenningi í Sovétríkjunum.
Enginn vafi leikur á því að
menningarleg og efnahagsleg
viðskipti íslands og Sovétríkj-
Tatjana Kravtsenko og Pavel
Lísítsían.
anna eiga eftir að aukast og
blómgast í ■ framtíðinni.
Sovét-íslenzki vináttumánuð-
urinn, og fjórða ársþing Mír
munu stuðla að enn aukinní
vináttu og samvinnu þjóða So-
vétríkjanna og íslands.