Þjóðviljinn - 01.09.1954, Blaðsíða 10

10) __ÞJÓÐVILJINN — Miðvikudagur 1. september 1954

INNAN
m
MllRVEGGINN
EETIR A. J. CRONIN
89.
„Þekkingu í ]!íffærafræSi.“ Þrátt fyrir stillingu sína
lagði Grahame kynlega áherzlu á þessi orð. „Þökk fyrir
læknir .... þökk fyrir. Og svo krufðuð þér látnu konuna,
var ekki svo.“
„Vitaskuld."
„Þér komuzt að raun um að hún var barnshafandi.“
„Ég gat þess í skýrslu minni.“
' „Tókuð þér fram hve fóstrið væri gamalt?“
„Vitaskuld,“ sagði lögreglulæknirinn meö ákefð. „Er-
uð þér að gefa í skyn að ég hafi ekki gegnt skyldu minni
eins og mér bar?“
„Því fer fjarri, læknir. Þótt skoðanir okkar á raunvís-
indum séu ef til vill skiptar, þá er ég sannfærður um
hæfni yðar og heiðarleik. Hve lengi hafði myrta konan
verið barnshafandi?“
,,Þrjá mánuði.“
„Eruð þér viss um það?“
„Eins viss og ég stend hérna í stúkunni. Ég gat þess
í skýrslu minni að hún hefði verið komin þrjá mánuöi á
leið .... ef til vill einum eöa tveimur dögum betur.“
„Og glæpamáladeildin fékk skýrslu yöar?“-
„Auðvitað.“
„Þakka yður fyrir, læknir. Meira er það ekki.“ Gra-
hame brosti alúðlega, sendi Dobson burt og sneri sér
Hún var nógu yfirlætisfull í fasi, vottaði aðeins fyrir
kvíða í augum hennar, og þegar hún var sezt, reigði hún
sig og leit í kringum sig með tilgerðarsvipnum sem
Páll kannaðist svo vel við. Hún hafði ekki komið auga
á hann, og hún gætti þess að líta ekki í áttina til
Mathrys, sem hafði horft á hana með logandi hatri frá
því að hún kom inn.
„Þér eruð Lovísa Burt?“ Þegar hún var búin að vinna
eiðinn ávarpaði Grahame hana mjög kurteislega.
„Já, herra. Ég var það að minnsta kosti“. Það kom
hreykni 1 svip hennar. „Þér vitið kannski að ég er ný-
gift“.
„Ég óska yður til hamingju. Við erum yöur þakklátir
fyrir aö koma hingað, ekki síizt undir þeim kringum-
stæðum“.
„Ég verð að segja að ég var hissa, þegar við vorum
sótt um borð. En ég er fús til aö gera það sem í mínu
valdi stendur“.
„Þökk fyrir. Ég get fullvissað yður um að þér hafið
ekki verið kallaöar hingað aö tileínislausu. Yður er sjálf-
sagt ljóst að vitnisburöur yðar við réttarhöldin fyrir
fimmtán árum var mjög mikilvægur og gerði sitt til
þess að fanginn var sakfelldur“.
„Ég gerði mitt bezta“, svaraði Burt með hógværð.
„Meira get ég ekki sagt“.
„Já, mér skilst að það hafi verið dimmt og skýjað
kvöldið sem morðið var framið“.
„Já. Ég man það eins og það hefði gerzt í gær“.
„Og flóttamaðurinn sem kom út úr húsinu nr. 52 viö
Ushaw Terrace var á harðahlaupum“.
„Já, ég held nú það“.
„Hann hefur þá þeytzt framhjá yður eins og örskot“.
„Já, ég geri ráð fyrir því“. Burt var dálítið hugsi“.
„Samt sem áður gátuð þér gefið skýra og greinilega
lýsingu á manninum. Þér sögðuö að hann hefði verið í
ljósum rykfrakka, með köflótta derhúfu og í brúnum
skóm. Segið okkur, hvernig þér gátuð á einu andartaki
og auk þess í myrkri, fengið svona glögga mynd af
manninum“.
„Jú, sjáið þér til“, svaraði Burt örugg í fasi. „Hann
hljóp undir gc-tuljós. Og ljósið féll beint á hann“.
enn að dómurunum. &
„Herrar mínir, með yðar leyfi kalla ég nú á fjórða
vitni mitt.“
Lítill rýr maður kom upp í stúkuna, grannleitur,
sköllóttur, gamall fyrir aldur fram, klæddur köflóttum
fötum sem voru of stór honum.
„Hvaö heitið þér?“
„Harry Rocca.“
„Hvert er starf yðar?“
„Hestamaður .... á skeiðvellinum í Nottingham.“
„Það voruð þér sem fyrir fimmtán árum skýrðuð lög-
xeglunni frá hinni fölsku fjarvistarsönnun sem Mathry
xeyndi að koma íí' kring.“
„Já.“
„Þekktuð þér Mathry vel?“
„Við vorum dálítið saman.“
„Hvar hittust þið fyrst?“
„f Sherwood billiardstofunum .... einhvern tíma í
janúar 1921“.
„Og seinna kynntuð þér hann fyrir ungfrú Spurling?“
„Það er rétt“.
„Munið þér nákvæmlega hvenær sú kynning fór fram?
„Já, það man ég. Það var daginn sem stóru júlíveð-
xeiðarnar fóru fram í Catterick. Ég man það greinilega
vegna þess að ég hafði,veðjað á sigurvegarann
Warminster“.
„Þér segið Júlíveðreiðarnar?“
„Já. þær fara fram fjórtánda júlí“.
„Minntust þér á þá dagsetningu við yfirvöldin?1
Það varð þögn. Rocca leit niður fyrir sig.
„Ég man það ekki ....“
„Með tilliti til framburða læknanna var þessi dag-
setning, sem sýndi og sannaði að Mathry hafði aðeins
þekkt ungfrú Spurling í sjö vikur, mjög mikilvæg. Vor-
uð þér ekki spurður um daginn?“
„Ég man það ekki“.
„Reynið aö rifja það upp“.
„Nei“. Rocca hristi höfuðið þrákelknislega. „Ég man
það ekki. Þeir höfðu ekki mikinn áhuga á því .... þeim
fannst það víst ekki skipta neinu máli“.
„Ég skil. Það skipti ekki máli að sanna að óheilla-
vænlegasta sönnunargagnið gegn Mathry féll alveg um
sjálft sig tímans vegna. Þetta nægir, þakka yður fyrir“.
Þegar Rocca gekk út úr vitnastúkunni leit Grahame
rólega til dómaranna.
„Herrar mínir, næsta vitni mitt er Lovií'sa Burt“.
( Að fengnu leyfi fór einn réttarþjónninn inn í hliðar-
herbergi og kom til baka andartaki síðar með Burt.
Gervihugsjónir
Glæsiíegur maður ogr engrUfríö stúlka standa þögul og
alvarleg hvort andspænis ööru. Svo beygir hann sig
áfram, og meöan vindurinn þýtur í trjánum og stjömum-
ar tindra yfir stóru svölunum, þrýstir hann heitum lcossi á
varir henni.
Það fer hrifningarstuna um
kvikmyndahúsið, ungu hjóna-
leysin þrýsta hendur hvers ann-
ars með enn meiri ákefð. Svo
er kvikmyndin á enda, áhorfend-
ur rísa úr sæturn, núa augun og
ganga út í kvöldið.
Hún gýtur augunum á mann-
inn sinn. Mikið er liann nú ósjá-
legur: lítill og axlarýr og hárið
farið að þynnast. Og hann lítur
á hana útundan sér. Ekki er nú
glæsileiknum fyrir að fara. Hár-
greiðslan hefur ekki tekizt vel,
og gamla dragtin er gijáslitin og
úrelt í sniðinu. Og svo er hún of
feit síðan hún átti siðasta barn-
ið — og sjá hvernig liún ber til
fæturna! Hún er eins og belja á
svelli.
Þögul og hálfstúrin gang'a þau
heimleiðis. Heima er ekki
skemmtiiegt um að litast, börnin
hafa sett fitubletti á veggfóðrið,
það er ódöngun í blómunum og
húsgögnin ljót og óvönduð.
„Viltu kaffi,“ spyr hún.
„Já, góða komdu með kaffi,“
svarar hann úrillur.
Kaffi, hugsar hann og geispar
svo að brakar í. Nú ráfar hún
auðvitað um í eldhúsinu með
kerlingarsvuntuna. Kaffi! Hann
hefði heldur viljað sjúss, borinn
fram af ungri og glæsilegri eig-
inkonu — eða, já því ekki það
— ástmey.
Kvöldið endar með háværu
rifrildi út af engu. Þau fara í
rúmið, sannfærð um að þau hafi
eyðilagt líf sitt og fengið rangan
lífsförunaut. Góða nótt.
Hvers vegna kom þetta fyrir?
Ja, hefur ekki eitthvað þessu líkt
komið fyrir flesta að lokinni
bíóferð? Þegar maður hefur
klukkutímum saman lifað sig ger-
samlega inn í kvikmynd með til-
heyrandi rómantík og æsingi,
lifað og hrærzt með lúxusfólkinu
í henni, þá er stundum erfitt að

OC GAMÞN
Af því kvennadálkarnir eru
hérna á sömu síðunni, þó
neðar sé, þykir oss ekki óvið-
eigandi að segja einmitt hér
frá því hvernig hái hællinn á
kvenskónum kom í brúkið.
Svo er mál með vexti að mad-
ama Pompadúr, unnusta Lúð-
víks 14., var kona fremur lág
vexti; og hefur það nú komið
upp úr kafinu að hún hafði
alla ævi mikla raun af útliti
sínu. Ekki vitum vér hvað
hún kann að hafa gert til að
bæta um það — nema það
vitum vér að hún lét skósmið
sinn gera háa hæla á skó
sína. Eftir það varð hún
nokkrum sentimetrum hærri í
loftinu. Síðan hafa jafnvel
hinir hæstu kvenmenn séð á-
stæðu til að ganga í háhæl-
uðum skóm. Það er til dæma
um mátt tízkunnar.
t=5SSS=i
„Það er viðburður allra unn-
enda músíkurinnar — allt
milli klassík og jazz — að
hlusta á Söru Leander og fé-
laga hennar". (Timinn, sunnu-
daginn 29. ágúst).
Er litli bróðir þinn farinn að
tala?
Já, hann segir „þakk fyrir“
ef honum er boðin króna fyrir
það.
snúa við blaðinu og sætta sig við
gráan hversdagsleikann. Svona
glansmyndir gefa okkur gervi-
hugsjónir að lifa fyrir. Þær segja
okkur hvernig fólk á að líta út
til þess að verða aðlaðandi,
hvernig tilfinningar okkar eiga
að vera og hvernig umhverfi við
eigum að hrærast í. Og þegar
miskunnarlaus veruleikinn rífur
okkur upp úr draumaheimi kvik-
myndarinnar finnum við — á
öfgafullan hátt — til galla okkar
sjálfra og næsta umhverfis okk-
ar.
Þeir taka á sig mikla ábyrgð
— þessir framleiðendur óska-
drauma og gervihugsjóna —
með því að gera okkur óánægð
með okkur sjálf og alla tilver-
una. Óánægja í hófi getur verið
nauðsynleg — en þó því aðeins
að hún miði að því að koma á
breytingum sem liggjá innan
takmarka sanngirni og heil-
brirrðrar skvnsemi. Annars end-
ar það allt í grátbroslegum öm-
•urleik. Ungu stúlkurnar geta
sjálfsagt með mikilli tímasóun
og sóun á dýrmætum launum
sínum, umskapað sig lítið eitt
í áttina til hinna dáðu kvik-
myndadísa, og ungu mennirnir
geta komið sér upp bómullar-
herðum eins og kvikmyndahetj-
an, slegið sígarettunni í lófann
eins og hetjan — en allt verður
þetta kátleg og stundum ömur-
leg eftiröpun, sem kemur mann-
eskjunni bak við léreftið ekkert
við.
Og við sem ekki erum lengur
ung, eigum börn og heimili,
göngum upp í brauðstritinu og
erfiðleikum daglega lífsins, —
við verðum aðeins þreytt og ó-
ánægð — og þá er ekki eini
sinni draumurinn eftir lengur
hvorki í kvikmynd né veruleika