Þjóðviljinn - 22.03.1955, Blaðsíða 5

Þriðjudagur 22. marz 1955 — ÞJÓÐVILJINN — (5
Þrjy ríki í Suður-Ameriks
veria 200 milna
Ríkin á Kyrrahafsströnd Suður-Ámeríku. sem hafa fært
út landhelgi sína svo að hún nær nú 200 mílur frá yztu
amiesjum og eyjum, hafa tekið upp nána samvinnu um
að verja þessa landhelgi í sameiningu.
Bretland, Bandaríkin og
fleiri ríki hafa mótmælt út-
færslu landhelgi Suður-Amer-
íkuríkjana og neita að viður-
kenna hina nýju landhelgi.
Ríkin sem í hlut eiga eru
Chile, Peru og Ecuador. Full-
trúar frá þeim héldu fyrir
skömmu ráðstefnu í Lima, höf-
uðborg Peru, til að leggja á
ráð um hVernig landhelgin
verði varin. Er þetta önnur ráð-
stefna þessara ríkja um sama
efni.
Samningar undirritaðir
(Brezka fiskveiðablaðið Fish-
ing News, sem skýrir frá þessu,
segir að í Lima hafi verið und-
irritaðir sex samningar um
landhelgina, sem verði nú lög-
festir á þingum landanna
þriggja.
Þeir fjalla m.a. um að lýsa
algeru fullveldi yfir 200 mílna
landgrunni, að samræma refs-
ingar fyrir landhelgisbrot í öll-
um ríkjunum og um sameigin-
lega landhelgisgæzlu.
Veiðiþjófar teknir
Það er Peru sem harðast hef-
ur gengið fram í því til þess
að verja 200 mílna landhelg-
ina, sem frægt er orðið. Tóku
herskip þess með aðstoð
sprengjuflugvéla mestallan
hvalveiðiflota gríska útgerðar-
mannsins Onassis, þar á meðal
móðurskipið, og fóru með til
hafnar. Varð Onassis að greiða
45 miiljóna króna sekt fvrif
landhelgisbrot, ella ætluðu
Perumenn að bjóða flota háns
upp.
Einnig hafa varðskip Peru
tékið mörg bandarísk fiskiskip
í landhelgi. Hafa þau hlotið há-
ar sektir fyrir ólöglegar tún-
fiskveiðar. Hafa bandarískir út-
gerðarmenn tekið það til bragðs
til að fá að veiða á hinum auð-
ugu túnfiskmiðum innan land-
helginnar, að leigjá skip sín með
áhöfn og veiðarfærum útgerð-
arfélögum í Perú.
Geller Smisloff
Botvinnik í
sœfi
Bandarískir fangar í Kína
lofa góðan aðkúnað
Játa skilyrðislaust á sig þær sakir sem *
þeim hefur verið refsað fyrir
Tveir bandarískir þegnar sem hafa afplánað langa
íangelsisrefsingu 1 Kína fyrir njósnir voru nýlega látnir
lausir og sendir með járnbrautarlest frá Pekihg til Hong-
kong.
V. Sniisloff og J. Geller urðu
efstir og jafnir á skákmóti j
Sovétríkjarina x ár. Þeir j
heyja nú einvígi um méist-,
aratitilinn og téfla 6 skákir. i
Það sem öilum kom meSt á j
óvart í keppninni var að,
sjálfur heimsmfeistaririn, Bot-
vinnik, var að láta sér nægja
þriðja sætið, ásamt Petro-
sjan, Ilmtsjxí og ,yngsta
þátttakandanum Spasskí.
Tító vill banua kjaraorkuvopn,
fordæmir vígbúnaðarkeppni
Júgóslavar hyggjast hagnýta kjarnorku
til friðarþarfa
Júgóslavar munu brátt taka að nota kjarnorku til frið-
samlegra þarfa, sagöi Tító forseti Júgóslavíu í þingræðu
nýlega.
Annar fanganna er kennslu-
kona, frú W. A. Rickett, liinn
stúdent, Marcolm Bersohn. Þeg-
ar þau komu til Hongkong
þyrptust fréttamenn að þeim
til að fá staðfestingu á sögum
feehi þeir hafa árum saman
sent blöðúm um allan heim
um óiriaUnúðlega meðferð fanga
í Kína. Þeir urðu fyrir von-
bi'igðum.
Játuðu sök sína
Þau játuðu bæði skilyrðis-
láust að þau hefðú verið sek
um >þau afbrot, sem þeijn
hafði verið refsað fyrir. En
þau létu sér ekki nægja að
játa á sig sjálf, en lýstu því
umsvifalaust að allir fangar
í kínvérsku fangelsum væru
Tító bætti við, að eyðileggja
ætti öll kjarnorku- og vetnis-
vopn, sem nú væru til í heim-
inum og nota hráefnin í þau
mannkyninu til hagsbóta. Hann
skýi'ði frá því, að komið hefði
verið upp þremur velútbúnum
stöðvum til rannsókna k kjarn-
orkunni í Belgrad, Zagreb og
Ljublana.
Vígbúixaðarkæupphlaup Ieiðir
til stríðs
Framþróun mannkynsins verð-
ur því aðeins tryggð, að kjarn-
orkan verði notuð í þágu frið-
arins, sagði Tító.
Það var í þessari ræðu sem
Tító gagnrýndi ummæli Molo-
toffs, utam'íkisráðherra Sovét-
ríkjanna, í ræðu á fundi Æðsta-
ráðsins. Hann sagði m.a.: Ég
efast um heiiindi leiðtoga aust-

Jelke og ein af „vinstúlkum“ hans
Mál bandaríska milljónaerf-
ingjans Mickey Jelke, sem
dæmdur var árið 1953 í þriggja
ára fangelsi fyrir hórumang,
var tekið upp fyrir rétti í New
York í síðustu viku. Dómarinn
yfir honum var ógiltur á þeirri
forsendu að dómaranum hefði
verið óheimilt að láta réttar-
höldin fara fram fyrir luktum
dyrum.
Nýju réttarhöldin munu því
fara fram fyrir opnum dyrum
og er búizt við að upp kom-
ist að margir háttsettir menn
hafi verið viðskiptavinir Jelk-
es og „vinstúlkna" hans. Sagt
er að viðskiptavinir hafi
samtals verið um 2000.
ir geta
soltið í tvo mánuði
Franskur leiðangur sem ný-
lega dvaJdi á Suðurskautsland-
inu gerði sér far um að kynn-
ast sem bezt mörgæsunum,
hinum kyn-
legu fuglum
sem þar búa.
Keisaramör-
gæsin verpir
til dæmis einu
eggi þegar vet-
ur fer í hönd
þarna syðra.
Hún heldur yl
á egginu og
síðar ung-
anum með
því að hafa þau ofan á fótun-
um og inni í fiðrinu. Mörgæs
sem liggur á verður oft að
fasta lengi, því að langt er frá
varpstaðnum að ófrosnum sjó
þar sem þær veiðá sér til mat-
ar. Vísindamennirnir komust að
raun um að keisaramörgæsin
getur komizt af án matar í
allt að tvo mánuði.
riíirih öfe ,'§0Ótriy}| *
urblakkarinnar þegar þeir ræða
um að koma sambandinu við
Júgóslavíu í eðlilegt horf.
Hann sagði, að stefna vest-
urveldanna að vígbúast fremur
en að semja og skipta heim-
inum í tvær f jandsamlegar fylk-
ingar væri hættuleg. Sérhvert
ríki, sagði hann, hefur rétt til
að vígbúast svo að það geti
varizt árás, en Júgóslavía er
andvíg myndun bandalaga og
vígbúnaðarkapphlaupi.
Lærdómar íortíðarinnar
Þegar á allt er litið, má segja,
hélt harin áfram, að komið hafi
verið á jafnvægi í heiminnm og
það ér því ekki lengur ástæða
til að óttast árás vegna þess að
annar aðílinn Sé illa undir hana
búiun. En nú hefst þáð sem
er hættulegast af ollri, vígbún-
aðarkanpphlaup til að fá yfir-
burði yfir andstæðinginn. Lær-
dómar fortíðáririnár kénna
okkur, að slíkt kaþphlaúp Ieiðir
að jafriaði tit styrjaldar.
fttgrld kærir
Madafólk
Ingrid Bergman og Rossellini
maður hennar hafa höfðað mál j
á hendur blaðakonu og ljós-
myndara frá sósíaldemókrata-
blaðinu Aftontidningen. í Stokk-
hólmi. Þau
skötuhjúin
réðust inn í
hótelíbúð
hjónanna
mörguninn
eftir frum-
sýningu á
Jeanne d’Arc
á bálinu í
IngridBergmann Stokkhólms-
óperunni en
Ingrid lék þar aðalhlutverkið.
Hjónin voru sofandi en blaða-
konan réðst á börn þeirra og
stillti þeim upp og lét ljós-
myndarann afmynda þau frá
öllum hliðum. Ingrid og Rossel-
lini saka blaðakonuna og ljós-
myndarann um að hafa raskað
heimilisfriði og krefjast þess að
þau verði dæmd í sekt sem
renni til styrktarsjóðs sænskra
leikara.
sekir um þá giæpi, sem þeir
væru dæmdir fyrir.
Góður aðbúnaður
Frú Ricketts sagði, að að-
búnaður þeirra í fangelsina
hefði verið óaðfinnanlegur. f
veikindum ífengu jþau beztu
hjúkrun sem völ var á og þau
fengu bæði fatnað, bækur og
blöð og aukaskammt af mat.
Þ'að ríkir nýr andi i Kina í
dag og ég er sannfærð um að
Kíriverjar vilja frið við allar
þjóðir, sagði hún.
Hún skýrði frá því, að maður
hennar hefði einnig unnið gejgn
alþýðustjóminni í Kína og aó
glæpir hans „væm of alvarlegir
til að hægt væri að fyrirgefa
þá“. Þau hjónin höfðu unnið
fyrir njósnadeild bandaríska
flotans.
Hefði ahhars staðar verið
dæmdur til dauða
Hún sagðist vera innilega
þakklát kínverskum yfirvöldúm
fyrir að þau hefðu þyrmt iífi
manns hennar. í öllum öðmia.
löndum hefði hann verið skot-
inn fyrir „þá glæpi sem hann
hefur framið“. Frú Rieketts
sagðist ætla að fara heim tii
Bandaríkjanna og taka upp
„heiðarlegt líferni og bæta fyr-
ir glæpi fortíðarinnar".
U Sl©@2
Tveir aöframkomnir feröafélag'ar komust til Cape Dor-
set um fyrri helgi eftir sex vikna erfitt ferðaiag um ís-
auðnirnar noröur af Kanada.
urðu að brjótast áfram yfir
jöklá og fjallgarða í átta daga
í allt að 40 stiga frosti áður
en þeir áttuðu sig.
Matarbirgðir þeirra gengu til
þurrðar og veiðiaýr eru fáséð
á þessum slóðum. Þeiin var því
nauðugur einn kostur að slátra
sleðahúnduriúm, hverjum af
öðrum. Á ferðalaginu tókst
þeim aðeins að Bkjóta tvo
fugla til að drýgja hundakjöt-
ið. Þegar þeir komust loks til
byggða voru fimm af ellefu
hundum uppétnir.
iraiiinc:..i'a;öjv ':iúSí:
Donald Baird, starfsmaður
Hudsonflóafélagsins, og eski-
móinn Útúke urðu að slátra
fimm af ellefu sleðahundum
sínum og éta þá til' þess að
halda lífi.
Baird, sem er 22 ára gam-
all, og félagi hans lögðu af
stað þvert yfir Baffinseyju 15.
janúar. Fyrsti áfanginn átti að
vera Frobisher tíu dagleiðir í
burtu.
I 40 stiga frosti.
Eftir tveggja daga ferð
villtust þeir af réttri leið og
Lena Horne
Vsr úihýst. ■
Bandaríska söngkonan Lena.
Horne undírritaði um dagihi-.
samning um að syngja í hálfaa
mánuð á skemmtistaðnun,
Copacabana í Miami í Flórída..
Hún pantaði hótelherbergi eitts
og lög gera ráð fyrir en þegar
hún kom á vettvang skýrét
hótelstjórinn henni frá því a5
hún gæti ekki fengið að búí.
í húsinu vegna þess að húa
er svertingi. Lena Horne kVadci
og för heim til New York og
kvaðst ekki sjá ástæðu til s j
skemmta Miamibúum, úr þv£
að hún væri álitin þar annars
flokks manneskja vegna hör-»
undslitar síns.
i "u-í'ad hhs&di 'r. ;