Þjóðviljinn - 19.05.1955, Blaðsíða 11

Pimmtudagur 19. maí 1955 — ÞJÓÐVILJINN — (11
Brich Maria REMAKQUE
44 eisha
...09 deyja
130. dagur
að það var ógerningur. Fólkið sem hafði endurbyggt
skúrinn hafði séð fyrir því.
Umbrotin á vígstöðvunum fóru vaxandi. Flugvélar
þutu gegnum nóttina. Vélbyssuskellir kváðu við. Svo
heyrðust þyngri sprengingar. Gráber hlustaði. Gnýrinn
fór vaxandi. Ef þau brytust út, hugsaði hann aftur. Har.n
reis á fætui’ og gekk að skúrnum. Það var allt rólegt.
Fangarnir virtust sofa. En hann sá óljóst fölt andli-t
gamla Rússans og gekk burt.
Eftir miðnætti vissi hann að stórorusta átti sér stað
á vígstöðvunum. Skothríðinni linnti ekki. Sprengingam-
ar voru farnar að nálgast þorpið. Gráber vissi hve staða
þeima var veik. Hann gat fylgzt með því sem gerðist.
Brátt myndu skriðdrekarnir gera árás. Jörðin titraði af
átökunum. Eldingar og blossar lýstu himininn. Hann
fann fiðring fara um sig. Honum fannst þetta vera á
leið til sín. Og samt var eins og þaö þyti kringum hann
á furðulegan hátt í hringiöu sprengjugnýs og eldinga,
krmgum litla hvíta skúrinn, þar sem Rússamir fjórir
biðu, eins og þeir væru þrátt fyi'ir eyöileggingu og dauða
allt í einu orðnir aðalatriðið, eins og allt væri komið und-
ir afdrifum þeirra.
Hann gekk fram og aftur. Hann gekk að skúrnum og
fór burt aftur, hann þreifaði á lyklinum í vasa sínum,
Harrn bylti sér á hálmfleti sínu, og það var komið undir
morgun, þegar hann féll í þungt, órólegt mók.
á hann. „Morðingi," sagði hann aftur, og átti við Stein-
brenner og sjálfan sig og alla aðra.
Og allt í einu var eins og hugsanimar yltu fram í huga
hans, hver um aðra. Það var eins og steini hefði verið
velt til hliðar. Ákvörðun hafði verið tekin. Honum fannst
eins og hann svifi í lausu lofti. Hann hafði enga þyngd
lengur. Hama vissi að hann átti að gera eitthvað, en þaö
var eins og hann yrði að standa kyrr, svo að hann svifi
ekki burt. Hann var ringlaður í höfðinu. Hann gekk var-
lega niður eftir trjágöng-unum. Eitthvað mjög mikilvægt
þurfti hann að gera, en hann gat ekki áttað sig á hvaö
það var, ekki ennþá. Það var enn of langt undan, of nýtt
og of skýrt.
Hann sá Rússana. Þeir hlupu álútir saman í hóp og
konurnar á undan. Annar maöurinn leit um öxl og sá
hann. Allt í einu var Rússinn með byssu í höndunum.
Hann lyfti henni og miðaöi. Gráber sá svart hlaupiö,
þaö færöist nær, hann langaði til að kalla hárri röddu,
hann hafði svo margt að segja á svo stuttum tíma —
Hann varð ekki var við skotið. Hann sá aðeins grasið
nálgast og jurt, rétt fyrir framan sig, hálftroðna niður,
með rauða stikla og fíngerö, mjó blöð sem stækkuðu, og
hann hafði séð þetta áður, en vissi ekki lengur hvar.
Jurtin titraöi og stóð síðan ein uppi frammi fyrir hníg-
andi höfði hans, þögul, styrk, þmngin huggun og friöi
hins fíngeröa og smáa; hún varð stærri og stærri, unz
hún fyllti allan himininn og augu hans luktust.
ENDIR.
r................................. a
Lífil skrifborð eigo einnig
réff á sér
Það var komin gráleit morgunskíma þegar hann vakn-
aði. Á vígstöðvunum ætlaöi allt um koll að keyra. Stór-
skotahríðin náði orðið til þorpsins. Hann leit í áttina aö
skúrnum. Járnhurðin var með ummerkjum. Bakvið hana
vom Rússarnir á hreyfingu. Svo sá hann Steinbrenner
koma hlaupandi.
, ,.Við hörfum,“ hrópaði Steinbrenner. „Rússarnir hafa
brotizt í gegn. Allir safnist saman í þorpinu. Fljótur!
Allt er á ringulreið. Náðu í dótið þitt.“ Hann var kominn
á móts við hann. „Við afgreiöum hyskið í skúrnum þeg-
ar í staö.“
Gráber var kominn með ákafan hjartslátt. „Hvar er
skipunin?“ spuröi hann.
,.Skipun! Lagsi, ef þú vissir hvernig ástandið er í þorp-
inu, spyrðiröu ekki um skipanir. Hefuröu ekki heyrt
gauraganginn hingað?“
„Jú.“
,.Þá veiztu það. Af stað! Heldurðu að.við getum dragn-
azt með þetta fólk með okkur? Við afgreiðum þau
um rimlana."
Augu Steinbrenners vom mjög blá og skær. Húðin
var strengd á nefi hans. Hönd hans var við beltisstaö.
„Nei,“ sagði Gráber. „Hér er það ég sem ber ábyrgð-
ina, Ef bú hefur enga skipun, þá geturöu farið.“
Steinbrenner hló. „Gott og vel. Þá skýtur þú þá.“
„Nei,“ sagöi Gráber.
„Annarhvor okkar verður að gera það. Við getum ekki
burðast með þau. Hafðu þig að þessu, þú með þínar við-
kvæmu taugar. Af stað með þig. Ég kem eftir andartak".
„Nei,“ sagði Gráber. „Þú skýtur þau ekki.“
„Ekki það?“ Steinbrenner leit upp. „Ekki það?“ endur-
tók hann meö hægö. „Gerirðu þér Ijóst hvaö þú ert aö
segja?“
„Já, ég geri það.“
„Einmitt það? Þá ættirðu líka að vita —“
Svipur Steinbrenners breyttist. Hann þreifaði eftir
skammbyssu sinni . Gráber lyfti byssu sinni og hleypti
af. Steinbrenner riöaði og féll fram yfir sig. Hann and-
varpaði eins og barn. Skammbyssan féll úr hendi hans.
Gráber starði á líkið. Sprengjuflaug þaut yfir garðinn.
Hann tók sig á, gekk aö skúrnum, tók lykilinn upp úr
vasa. sínum og opnaði dyrnar. „Farið,“ sagöi hann.
Rússarnir horfðu á hann. Þau trúöu honum ekki. Hann
fleygði frá sér byssunni. „Farið, farið,“ sagöi hann óþol-
inrrióðlega og sýndi tómar hendur sínar.
Með varúð steig ungi maöurinn út. Gráber sneri sér
undán. Hann gekk aftur þangað sem Steinbrénher lá.
„Mórðingi,“ Sagði hann og vissi ekki hvern hann átti
við. Hanii starði á Stéinbrenner. Það hafði éngin áhrif
Margir fussa við skrifborðum
að óreyndu og segja sem svo:
„Hvað ætti ég svo sem að gera
við skrifborð, ég skrifa svo
sjaldan."
Þetta stafar af því að margir
hugsa sér skrifborð í stíl við
skrifstofuborð, með geysistórri
plötu og fjölmörgum skúffum.
Slíkt húsgagn tekur feikn mik-
ið rúm í íbúð og það þarf að
vera bráðnauðsynlegt til þess
að hægt sé að leyfa sér það.
En þess ber að gæta að til
er nokkuð sem heitir lítil skrif-
borð og þau eru oft mjög hent-
ug vinnuborð sem allir meðlim-
ir fjölskyldunnar geta notað
við ýmiss konar störf.
Skrifborð þurfa ekki að vera
stór og klunnaleg, heldur geta
þau verið lítil og snotur, stað-
sett í stofuhorni. Þýðingarmikið
er að gott sé að sitja við þau
og á þeim þarf að véra þægi-
leg lýsing, svo að gott sé að
vinna við þau í ljósi. Allt of
margir velja skrifborðslampann
eftir útlitinu einu saman en
gleyma að aðgæta hvort hann
sé góður vinnulampi. Lítið
skrifborð með góðri lýsingu get
ur verið fyrirtaks vinnustaður
og ef borðið er mjög lítið er
skynsamlegt að sleppa borð-
lampanum en velja í staðinn
lampa sem hægt er að festa á
vegginn og varpar þægilegri
birtu yfir borðið. Borðlampi er
nefnilega rúmfrekari en ætla
mætti í fljótu bragði.
Skrifborðið á myndinni er
eftir nýjustu tízku og er með
opinni hillu sem hægt er að
leggja ýmislegt frá sér á. Hún
verður í reynd eins og viðbót
við sjálfa plötuna, því að á
henni er 'hægt að geyma margt
það er annars væri látið liggja
ofan á borðinu. Hvort maður
Framhaid á 10. síðu.
Gildi friðarins
Framhald af 4. síðu.
um styrjalda. Það er oft búið
að segja og skrifa þessi orð. En
þó held ég að margir hafi ekki
áttað sig á alvöru þeirra og
því ömurlega ástandi sem þau
skapa í framkvæmd.
E. t. v. hafa einhverjir les-
endur séð slys af dauðaskoti
eða helbrunnið fólk. Slíkir at-
burðir eru sem betur fer fátíðir
hér á landi, en þegar maður
þarf að horfa á slíkt, fyllist
maður ólýsanlegri hryggð og
hryllingi. M/aður getur gert
sér í hugarlund hvernig það
væri þá ,að sjá sundurskotin og
brennd lík í þúsundatali. Því
miður er það staðreynd að
slíkir hlutir geta borið að
höndum hvenær sem er. Ef
menn vega og meta aðstæðurn-
ar komast þeir strax að raun
um að það er ekki einungis
hugsanlegt heldur mjög senni-
legt eða jafnvel alveg vist,
að um leið og heimsstyrjöld
brýzt út, verðum við að horfa
upp á þessar hörmungar.
Það eina sem við getum gert
okkur til bjargar, er að berj-
ast fyrir því, öll sem einn
maður, að útlendi herinn
hverfi burtu og þar með sú
hætta sem yfir vofir. — Enginn
hópur í landinu á eins mikið
undir því að friður haidist og
æskan. Öll framtíð hennar er
undir því komin að heimsfrið-
urinn haldist. Eg vildi nota
þetta tækifæri og hvetja alia
æsku að fylkja sér ótrauð í
friðarbaráttuna.
Hrafn Sæmundsson.
liþjjoðasamkarad s?údeii?a
Framhald af 7. síðu
stöðu m. a., að vorið' 195.3
höfðu íslenzkir stúdentar tekið
þátt í skákmóti, sem Aiþjóða-
sambandið hélt í Brussel. En þó
mun mestu hafa ráðið, að á
Varsjárþinginu 1953 var sam-
þykkt sú tillaga Breta og fleiri
þjóða, að þau iandssambönd
stúdenta, sem vildu, gætu gerzt
svokallaðir „hálfmeðlimir".
Slíkir meðlimir hafa réttindi á
við aðalmeðlimi, atkvæðisrétt o.
s. frv., en taka að öðru leyti
þátt í starfsemi Alþjóðasam-
bandsins eftir nánari samning-
um. Þetta varð mjög vinsælt
og sumarið eftir sendi Stúd-
entaráð Skúla Benediktsson
stud. theol, sem áheyrnarfull-
trúa á ráðsfund, sem Alþjóða-
sambandið boðaði til í Moskva.
Bjarni Guðnason stud. mag.
sat einnig fundinn. Á þessum
fundi gerðust stúdentar frá
Englandi, Suður-Afríku og ís-
rael „hálfmeðlimir“ að Alþjóða-
sambandinu, og var því mjög
fagnað, og var bað hald manna
að nú hefði opnazt leið til auk-
inna og bættra samskipta
,,austurs“ og „vesturs“.
Þeir Skúli komu nú heim
og sögðu þessi ágætu tíðindi
og er skemmst frá því að segja,
að Stúdentaráð ákvað að gerast
slikur „hálfmeðlimur" Alþjóða
sambands stúdenta og er sá
atburður öllum góðviljuðum
stúdentum gleðiefni. Það er ó-
metanlegt fyrir íslenzku þjóð-
ina, að menntamenn liennar
einangri sig ekki frá hinu vold-
uga og starfsama Alþjóðasam-
bandi stúdenta heldur leggi
fram sinn skerf til þess, að
starf þess verði jafnan sem ár-
angursríkast. Megi aðild ís-
lenzku stúdentanna að sam-
bandinu verða þeim til gséfu.