Þjóðviljinn - 28.09.1955, Blaðsíða 11

Miðvikudagur 28. september 1955 — ÞJÓÐVILJINN — (11
Hans Kirk:
Klitgcmrd
og Synlr
1. dagur
1.1’

Eér greinir frá oþœgindum Tómasar Klitgaard rétt fyrir
frelsunin'd'og erfiúleikunum sem mœttu
stóry,, hjóðhollu fyrirtæki
Það var eins og allt ’andiö stæöi á öndinni þessa apríl-
daga. Þjóðverjarnir voru yfirbugaðir og á hverjum degi
komu hópar af hungruöum og illa stöddum flóttamönn-
um yfir landamærin og til hafnarbæjanna. Þeir burðuð-
ust með töskur og piruda; gamlar konur sem aldi*ei áður
höfðu farið út fyrir sveitma sína, en höfðu nú gengið
hundruð kílcmetra, ungar konur með hörkuleg, þreytt
andlit, gamlir menn, örkumla og börn, ungböm sem
komið höfðu í heiminn í skurði við veginn eða í hlöðu
á flóttanum.
Enn dreymdi þýzku liðsforingjana yfir konjaki og
brennivíni um kraftaverkið: nýju vopnin. Foringinn var
ennþá Foringinn, hann hlaut að hafa séö þetta fyrir
og undirbúið mótleik sinn Bíðið bara, eftir nokkra daga
eða. nokkra klukkutíma gerist það, og ósigurinn breytist
i sigur. Þeir drukku fast en þegar ölvíman var runnin
af þeim sáu þeir hinn hræðilega raunveruleika, allt var
tapað; það var engin von.
Þeir voru sigraðir og þeir vissu það, en hvað myndu
þeir gera í hatri sínu og örvæntingu0 Myndu þeir ger-
eyoa landið, brytja niður fólkið áður en þeir yi*ðu reknir
burt, og hvað yrði um Danina í þýzkum fangabúðum?
Þennan tíma, þegar ósigur þeirra var vís, líflétu þeir og
myrtu, drápu til þess eins að drepa. Nasisminn var
kominn á lokastigið, þegar villidýrin myrtu fyrir sakir
morðsins og danskir leppar þeirra eltu þau eins og
gjammandi blóðhundar.
— Þetta er hræðilegt, skelfilegt, andvarpaði Tómas
Klítgaard á hótelherbergi sínu á Fönix í Álaborg. Hann
halði komið við i Karup og á fleiri athafnasvæöum fyiir-
tækisins, því aö nú var leikurinn á enda og það þurfti
að bjarga hinu dýrmæta hráefni. Hér voru milljónir í
veði og hann varð að eiga sitthvað á hættu, því að hætt-
an yröi enn meiri ef Englendingarnir kæmu til landsins
einn góðan veöurdag; þeir gætu lagt eignarhald á allt^
sem fyrirfannst á flugvöllum og hernaðannannvirkjum.
Hann pantaöi bíl og ók út á flugvöllinn. Sá tími var
löngu liðinn aö athafnasamur og þjóðhollur verktaki
gæti ekið í einkabíl sínum á þýzku bensíni. Það var oröiö
of hættulegt, allt var hættulegt, og maður varð að
skreiðast inn í gamlan skrjóð, fullan af reyk og stybbu.
— Á flugvöllinn, sagði hann, og hann tók eftir fyrir-
litningaraugnaráði ekilsins, en ennþá gat hann þó rekið
lögleg erindi sín án þess að spyrja um leyfi. Enn voru
takmörk fyrir valdi og áhrifum þessa bölvaða Frelsisráðs.
Þaö var aðeins einn verkfræðingur og skrifstofumaður
éftir í'skrifstofubragganum; verkamennirnir höfðu hlýtt
fyrirmælum Frelsisráðsins og yfirgefiö flugvöllinn fyrir
viku. Enn stóðu þarna sprengjuflugvélar og orustuflug-
vélar og hin stóru virki minntu á ógnandi þýzka hnefa
í hinu rólega józka umhverfi, en þegar var kominn
kirkjugarðssvipur á hiö víðáttumikla svæði.
Hann ræddi við verkfræðinginn um það, hvernig þeir
gætu á fljótastan og laumulegastan hátt fjarlægt þaö
sem eftir var af hinu dýrmæta efni, þegar von Drieberg
byggingastjóri og Fu.nche byggingafulltrúi komu á vett
vang. Hinn blómlegi byggingastjóri hafði látið mikið á
sjá., Funche virtist aftur á móti þrífast óvenju vel.
— Æ kæri, danski vinur og samherji, sagöi von Drie-
berg og þrýsti hönd hans innilega. Við hittumst undir
hörmulegum kringumstæöum. Þér eigið víst ekki eitt-
hvað aö drekka, því að á þessum tímum hefur maður
sannarlega þörf fyrir það.
— Við eigum flösku af ákavíti, ekkert annað, sagði
verkfræðingurinn.
— Afbragð, afbragð, sagöi von Drieberg. Þegar við
töpuðum Frakklandi minnkaði um konjakið, þótt enn
séu einhverjar birgðir fyrir hendi. En blessaður snapsinn
er einmitt það sem maður þarf á að halda á þessum
erfiöu tímum.
Vínflaskan var sett á borðið og von Drieberg fékk
sér drjúgan teyg. Hann hellti samstundis aftur í glasið
sitt og tæmdi það.
— En hvernig fer þetta, kæri danski vinur? sagði
hann. Hverju getum við nú búizt við þegar Asíuhjarð-
irnar flykkjast fram? Hvað verður nú um hina göfugu
evrópsku menningu, sem hlutverk okkar var að verja?
Það er meira að segja svo komið að soranum er hleypt
út úr fangabúðunum. Og þjóð yðar, já ég veit vel að hún
hatar okkur. Enginn hugsar um allt það sem við höfum
fyrir ykkur gert, losaö ykkur við rauðu hættuna og gyð-
ingana. Við hefðum gjarnan vjljað halda áfram á sömu
braut og skapa fagurt, danskt þjóðfélag, en allir hafai
svikið okkur. / . j rr.in' nih.- : . . :
Funche dreypti á glasi sínu og þaö brá fyrir brosi á
hrossandliti hans.
— Ójá, sagði hann. Ef til vill lendið þér á teiknistof-
unni aftur, herra byggingastjóri, því aö'nú er enginn
flokkur til.
— Hvað eigiö þér við? hvæsti vóri Drieberg.
— Við verðum að byrja að nýju, sagði Funche. Byrja
upp á nýtt í öllum skilningi í lömuðu og sundurtættu
landi. ,Það er árangur starfsemi yðar og vina yðar. Og
meðan þið létuð þýzku þjóðinni blæða út, sátuð þið
sjálfir á öruggum stað og lifðuð í vellystingum praktug-
lega, nasistasvínin.
Von Drieberg reis á fætur titrandi af reiði og augu
hans leiftruðu.
— Þessi orö,skulu verða yður dýr, herra minn, hrópaöi
Telpu og drengja-
P E Y S U R
Verð frá kr. 80.00 —
T0LE
Fichersundi.
LIGGUR LEIÐIN

Til sölu
nokkrir notaðir bílar, ljósavélar, steypu-
hrærivélar, hjólskurögrafa og 15 tomia
dráttarvagn. Nánari upplýsingar hjá
Bjarna Guðmundssyni, bílaverkstæði
landssímans, Sölvhólsgötu 11, Reykjavík.
Póst- 09 símamálastjórnin, 27. sept. 1955
Styttir
á lampa-
snúruna
Þessi nýjung
er sjálfsag't
ekki spáný, en
hún er hentug
og auðveld í
meðförum.
Þetta er dálít-
íð áliald sem
notað er til að stytta í spúr-
unni á loftlampanum án þess
að nota þurfi hin dýrari lyfti-
tæki. Það er gert úr glæru
plasti og fer vel við alla liti á
snúrum og skermum. Það; er
sett utanum snúruna eins og
sýnt er á myndinni og svo má
lengja snúruna eða stytta að
vild með því að stækka eða
minnka lykkjuna.

Hér eru myndir af þrem
lömpum sem fara vel á nýtízku
heimilum. Þeir beina ljósinu á
þann stað sem ætlazt er til,
eru skemmtilega látlausir
og endingargóðir. Fyrsti
Þrír skemmiilegir lampar
lampinn er af ítölskum
uppruna og lampar af þessu
tagi hafa náð miklum vinsæld-
um. Skermurinn að ofan er
dökkur, og lakkaður og á móti
mattur messingskermur.
er

II
Lampinn á þriðju myndinni er
af svipaðri. gerð. Lampinn á
miðmyndinni er óneitanlega
skemmtilegastur og h'ífin. á
honum er einnig dökklituð að
ofan og hvít að innan.
iKðeVIUINN
Úlgefandi: Sameiningarflokkur alþýðu — Sósíalistaflokkurinn. — Ritstjóier: Magnus Kjartansson (áb), Sigurður Guðmundsson — Fréttarit
stióri: Jón Bjamason. — Blaðajnenn: Ásmundur Sigurjónsson, Bjami Benedíktsson, Guðmundur Vigfússon, ívar H. Jónsson, Magnús Torfi
Óiafsson, — Auglýsingastjóri: Jónsteinn Haraldsson. — Ritstjóm, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðustíg Í9. — Sími: 7500 (3
iim.r). — Áskriftarverð kr 20 á mánuði í Reykjavík og nágrenni; kr. 17 annars staðar. — Lausasöluverð kr. 1. — Prentsm. Þjóðviljane hi