Þjóðviljinn - 29.09.1955, Qupperneq 5
Fimmtudagur 29. september 1955 — ÞJÓÐVILJINN — (S
Eitt af þvi sem íbúar su'ölægi'a landa hafa lengi öfund-
að fólk á nor'ðurslóðum af eru norðurljósin.
Nú hafa hinir suðrænu Itaiir ekki vonir um að gervinorður-
fastráöið að við svo búið megi, 1 jósin sín jafnist í fyrstu til-
ekki lengur standa, þeir hafa raun á við þá bragandi ljósadýrð
ákveðið að búa sér til gervi-
norðurljós á himinhvelfinguna.
Gervinorðurljós eru fyrirhug-
að framlag ítalskra vísinda-
manna til alþjóðlega jarðeðlis-
fræðiársins, sem stendur frá í
júlí 1957 til loka ársins 1958.
ítölsku fulltrúarnir á heims-
þingi vísindamanna um raf-
hvolfið, sem haldið var í Fen-
eyjum, skýrðu þar frá ákvörð-
uninni um gervinorðurljósin.
Ætlunin er að senda útvarps-
öldur út í raflivolfið. Senditæk-
in eiga að vera þannig úr garði
gerð að öldurnar sem frá þeim
koma valdi ljósfyrirbrigðum í
líkingu við norðurljós þegar
þær koma út í rafhvolfið.
Vísindamennirnir gera sér þó
sem við Isiendingar og aðrir
gæfusamir norðurbúar getum
virt fyrir okkur á heiðskirum
vetrarnóttum. Italirnir búast
við að geta gert lýsandi hring-
myndað svæði, sem virðast mun
tíu sinnum stærra en full-t tungl
séð frá jörðunni. Vísindalegir
útreikningar þeirra benda til að
ljósfyrirbrigðin muni eiga sér
stað í 800 km liæð frá yfir-
jborði jarðar og þau muni sjást
á 10.000 ferkílómetra svæði.
Marokkóbúar eru orðnir þreyttir á að bíða eftir að frauska stjórnin efni loíorð um stjórnarbót
þeim til ha-nda. Nú er liðinn meir en hálfur mánuður síðan stjórnarbótin átti að vera komin á,
en enn er alit í sama horfinu. Allsherjarverkfallvar í landinu á mánudaginn var og búizt er við
að upp úr sjóði, ef enn verður dráttur á að loforðin verði efnd. Myndin sýnir Marokkóbúa,
vopnaða bareflum og hnífum, krefjast aukinnar sjálfstjómar.
011 ermdin gefin úl í 16 bindum
ÖIl erindi, sem flutt voru á kjarnorkuráðstefnunnl í
Genf í sumar og allar vísindalegar upplýsingar, sem þar
komu fram, verða gefin út á næstunni í stóru ritsafni.
Alls munu verða 16 bindi í uðu þjóðanna á Islandi, Bóka-
þessu ritsafni, en hvert bindi jverzlun Sigfúsar Eymundsson-
verður um 500 blaðsíður.
Það eru Sameinuðu þjóðirn-
ar, sem gangast fyrir útgáf-
unni. Þegar Dag Hammarskjöld
tUk\Tmti um útgáfuna sagði
hann að enska útgáfan myndi
verða fullprentuð snemma á
uæsta ári. En auk ensku út-
gáfunnar er i ráði að gefa rit-
in út á frönsku, spænsku og ef
til vill rússnesku. 1 ritsafninu
verða prentuð öll erindi, sem
flutt voru á ráðstefmmni og auk
þess það sem kom munnlega
fram í umræðunum. Alls tóku
um 1200 vísindamenn þátt í
ráðstefnunni og eru erindin
rúmiega 1000.
Ákveðið er að ritsafnið kosti
110 dollara, eða 39 sterlings-
pund (tæplega 1800 íslenzkar
krónur). Ritið má panta hjá
bóksöluumboðsmanni Samein-
Embættismenn í
Svíþjað hóta verk-
falli
Samtök háskólagenginna
manna í opinberri þjónustu í
Svíþjóð hafa nú hótað verkfalli,
ef sveitastjórnir láta ekki und-
an kaupkröfum þeirra. 1 sumar
sögðu m.a. læknar, verkfræð-
ingar og arkitektar upp stöðum
sínum, en tóku áftur uppsagn-
irnar þegar samnlngar hófust.
Þessir samningar hafa nú farið
út um þúfur.
ar, Reykjavík.
mm féiiu
Cordoba
Samkvæmt fregnum sem bor-
izt hafa frá Argentínu virðist
manntjón í uppreisninni á dög-
unum hafa orðið mjög mikið.
Þannig segir að um 8000
manns, hermenn og óbreyttir
borgarar, hafi fallið í bardög-
unum í Cordoba, þar sem upp-
reisnin hófst.
onari
storl
Einn af voldugustu iðjuhöld-
um Indlands, Seth Ramkrishna
Dalmia, hefur verið handtekinn,
sakaður um að hafa stungið í
eigin vasa hálfri annarri millj-
ón sterlingspunda, um 70 millj-
ón krónum, úr sjóðum Bharat-
tryggingafélagsins.
Dalmia, sem er 62 ára gam-
all, var settur í fangelSi í Delhi
og kröfu hans um að vera lát-
inn laus gegn tryggingu hafn-
að. Hann á ítök í fjölmörgum
iðngreinum í Indlandi, m. a.
samentsverksmiðjum, sykur-
hreinsunarstöðvum, efnaverk-
smiðjum, kolanámum, gierverk
smiðjum, tryggingafélögum og
bönkiun.
Fœr ekki oð
giftast dverg
Dómari í Bristol í Norð-
ur-írlandi hefur með
dómsúrskurði bannað Patr-
icia Carter, 19 ára af-
greiðslustúlku, að ganga
að eigá unnusta sinn,
Gwyn Rees.
Ástæðan er að Rees, sem
er 41 árs gamall, er dverg-
ur að vexti, 1,06 m á hæð.
Foreldrar stúlkunnar vildu
ekki leyfa henni að gift-
ast dvergnum og því fór
málið fyrir dómstól.
Stúlkan kveðst muni
bíða þolinmóð þangað til
hún verður 21 árs og sjálf-
ráð gerða sinna.
Glatt á hjalla í
fangelsi í Vín
Það er ekki saknæmt að
fangaverðir sitji að sumbli með
föngunum, syngi með þeim og
kyssi kvenfanga. Þetta úrskurð-
aði hæstiréttur Austurríkis á
dögunum.
Tveir fangaverðir höfðu af
lægri dómstóli verið dæmdir í
15 og 10 mánaða fangelsi fyrir
slíkt athæfi, en hæstiréttur
sýknaði þá. Dómarinn sem
dæmdi þá fyrst sagði að fang-
elsi það sem um var að ræða
líktist helzt fangelsinu í Leð-
urblökunni, óperettu Jóhanns
Strauss. Föngunum var mein-
illa við að vera látnir lausir og
flýttu sér að fremja ný af-
brot til að komast þangað aft-
ur.
32 ára gömul ítölsk kona,
Grazia Canzonieri, ól í síðustu
viku tvíbura. Sá síðari fædd-
ist fjórum stundum á eftir
hinitm og 250 kílómetrum frá
þeim stað sem hinn fæddist á.
Sá fyrri kom í heiminn á heim-
ili móðurinnar á smáeynni Cap-
raia, milli Elbu og Korsíku.
Læknirinn sá, að fæðing
seinni tvíburans myndi verða
erfið og stofna lífi móðurinnar
í hættu. Útvarpað var því
hjálparbeiðni til Rómar og flug-
bátur var sendur til Caprai með
lækni. Farið var með móðurina
um borð í flugvélina sem lenti.
í Vigna di Valle. Þaðan var
henni ekið í sjúkrabifreið til
Rómar, þar sem hún ól síðari
tvíburann.
Knattspyrna
ógnar öryggi
Landstjóri Breta á Kýpur
hefur bannað tvo knattspyrnu-
leiki sem þar áttu að fara fram
milli úrvalsliða Kýpurbúa og
Ungverja. Leikirnir voru bann-
aðir af „öryggisástæðum“. Enn
einn leikur milli 2ja heimaliða
var einnig bannaður af sömu
áBtæðum. „Við æskjum ekki
eftir miklum mannsöfnuði hér
á eynni”, sagði landsstjórinn.
Búizt undir vetr-
arvist á ísnum
Sovézku vísindamennimir sem
hafast við á ísnum í Norður-
Ishafi, 1.300 km frá næsta
landi, hafa búið sig undir að
dveljast enn einn vetur á ísn-
um.
Rannsóknarstöðina „Norður-
pólinn 4“ rekur stöðugt og er
hún nú komin á sömu slóðir
og hún var á fyrir f jórum ár-
um.
Dýrastí hattur
heims á 25j
kr.
Öflug sjénvarps-
i
Innan skamms munu hefjast
framkvæmdir sem eiga innan
þriggja ára að gera sjónvarps-
stöðina í Moskva öflugustu og
fullkomnustu sjónvarpsstöð S
heimi. Hún mun varpa út þrem
dagskrám, þar af einni í litum,
og 300 metra há sjónvarpsstöngj
verður reist.
Eitt eintalc af dýrasta karl-
mannshatti í heimi kom nýlega
með flugvél tii London frá New
York. Hann kostar eina litla
1500 dollara (25.000 kr.) Grip-
urinn var í handskreyttri leður-
öskju og hún var niðri í tré-
öskju fóðraði með svamp-
gúmmíi. í skrifstofu Stetson
hattasölunnar voru saman
komnir til að votta höfuðfatinu
iotningu sína fulltrúi banda-
ríska sendiráðsins í Bretlandi,
kvikmynd&leikarar og hlaða-
menn.
Sendifulitrúinn strauk hatt-
inn og hrósaði handbragðinu á
honum, kvikmyndaleikararnir
settu hann upp og blaðamenn-
irnir reyndu að komast að því
hvers vegna þessi dýri hattur
var gerður, Fulltrúi Stetson fé-
lagsins kvað marga banda-
ríska olíuUndaeigendur og
nautabændur í Texas hafa beðið
um svona hatta. 1 hvern hatt
fara belgir af 100 bjórum, að-
eins bezta loðskinnið úr hverj-
um feldi er notað.
Mælirmei
mannáti
Dr. Ronald Berndt skýrði frái
þyí á marnifraeðingaþingi i
Bristol á dögunum, að hautt
hefði komizt að þeirri niður-
stöðu að niannát væri bezta.
og hagkvæmasta ráðið til aS
losa sig við lík framliðinna.
Doktorpnn hefur öðiazt þesia
sannfæringu á Nýju Gíncu, þar
sem hann hefur dvalið í mörg
ár að kynna sér Ufnaðarhætti
þjóðflokka sem líta á líkami
framliðinna sem hvert annaft
bústlag.
Næringarfræðilega séð stafar
mannátið þarna af því að fólk-
ið ræktar svín tU þess eins aft
færa guðum sínum fórnir og
verður því að fullnægja þiirf
sinni á eggjahvítuefni meftl
öðru móti, segir dr. Bcrndt.