Þjóðviljinn - 11.03.1956, Blaðsíða 3

•mp?*
Simnudagur 11. marz 1956 — ÞJÓÐVIUfllSíN — (3
Fréttabréf af Ströndvm
■ ■ ___________________ ^
Qld öfugmælanna ~ Fæðingar - Prestshús,
náðhús og prófessor í leit að kjördæmi
Ljótunnarstöðum, 6.
■ marz, 1956.
■ Jón minn góður.
Gott er nu blessað veðrið, þótt
enginn hafi gott af því, sagði
karlinn þegar þurrk'urinn hélzt
éftir að taðan var komin í hús.
• Öfugmæli og
„ábyrgir“
Þetta var nú sagt á þeim tíma,
þegar öfugmælin voru öfugmæli
og enginn tók þau öðruvísi, svo
framarlega sem hann vildi ekki
láta hafa sig að fífli. En nú lifum
við á öld öfugmælanna og nú
þykir það beinlínis fínt að trúa
öfugmælunum, svo framariega
sem þau koma frá þeim aðilum
sem nefna sig ábyrga stjórnmála-
menn.
Óþurrkasumarið mikla, 1949,
sagði einn fyndinn náungi: Ef
Tíminn segði bændunum að ó-
þurrkarnir á Suðurlandi væru
kommúnistum að kenna, myndu
þeir trúa því.
Og ' viti menn, nokkru eftir
að þetta hrökk upp úr karlinum
sagði Tíminn: • - -
Það er kommúnistum að kenna,
að bændur á Suðurlandi verða
að fækka kúnum sínum í
haust.
• Tíðaiiar og tií-
vera guðs
En þetta var útúrdúr. Eg ætl-
aði að fara að tala um veðrið.
Veðráttan í janúar var dálítið
stirð, töluvert frost um tíma,
en aldrei verulega stóráfella-
samt. En um mánaðamótin jan-
úar-febrúar skipti algerlega um.
' Lengst af voru þíðviðri, en þessa
síðustu daga hefur verið kyrrt
veður, en nokkurt frost.
Það er eftirtektarvert og lær-
dómsríkt, að árgæzkan, sem hófst
upp úr mánaðamótunum, fylgdi
alveg á hæla þeirrar óáranar,
sem ríkisstjómin demdi yfir
þjóðina um þessi sömu mánaða-
mót.
Það er engu líkara, en að for-
sjónin hafi viljað bæta lands-
fólkinu að einhverju leyti upp
það tjón," sem það kæmi til með
,að bíða af völdum veraldlegra
stjómarvalda.
Má því segja að þetta sé ein-
hver nærtækasta sönnunin fyr-
ir tilveru æðri stjórnarvalda og
ættu þrestarnir að taka þetta
til athugunar í stólræðum sínum,
því þeir eru hvort sem er að
leita að nýjum og nýjum sönn-
unum fyrir tilveru guðs.
• Þegar fólkið er svo
hamingjusamt að. . .
Annars hef ég oft veitt því
athygli áður, að þegar ríkis-
stjórnin hefur unnið eitthvert
verk landsfólkinu til óþurftar,
hefur komið góðviðriskafli á eft-
ir, sem orðið hefur mönnunl til
hagræðis og létt þeim í skapi
og þannig verkað í þá átt að
draga úr sárasta sviðanum sem
hinar óviturlegu stjómarathafn-
ir hafa valdið.
Á hinn bóginn hefur það
stundúm atvikazt svo, að ill-
viðrakaflar hafa verið uppi á
tíma, þegar fólkið í landinu er
svo hamingjusamt að það veit
ekki' afþví að nokkur ríkis-
stjórn sé til. En það er lán i
óláni fyrir fólkið, að það veit
ekki hvað rikisstjómin hefur fyr-
ir stafni, bak við tjöldin, ef svo
væri myndi því sennilega ekki
alltaf verða svefns auðið.
• Merkilegt rann-
sóknarefni
Engin skilji þó orð mín svo,
að ég haldi að góð ríkisstjórn
og gott tíðarfar geti ekki sam-
an farið.
Þetta hlýtur að mega saman
fara og fer áreiðanlega ein-
hverntíma saman, þegar við
erum orðnir svo miklir menn
að við getum skapað okkur góða
ríkisstjórn og guð lítur í náð
til okkar og gefur okkur góða
tíð, sem hann hefur gert og ger-
ir áreiðanlega enn, alltaf öðru
hvoru.
Annars er þáð vitanlega verk-
efni fyrir veðurfræðinga, að at-
huga frá vísindalegu sjónarmiði,
hvort nokkurt sámband er milli
stjórnarfars og veðurfars.
• Menn fáorðir
Annars má fullyrða að ósköp-
in sem yfir dundu frá þingi og
stjórn upp úr áramótunum, og
áður er að vikið, hafi komið'
álmenningi mjög á óvart. Þeg-
ar þar við bætist svo niður-
skurður sáuðkindarinnar, má
segja að það sé mönnum hið
stærsta áhyggju- og úrlausnar-
efni, með hverjum hætti þeir
fái lífið fram dregið. Um or-
sakir þeirra óskapa, sem hér
um ræðir, eru menn að vísu fá-
orðir. Þó munu sumir hafa gért
einhverja tilraun til að gleypa
hráa þá fullyrðingu stjórnar-
valdanna, að þetta sé allt verk-
föllunum frá því í fyrra að
kenna. En öllum mun þó ganga
illa að melta þessa fullyrðingu,
jafnvél þótt tekizt hafi að kóma-
henni niður.
• Eysteinn og
fæðingar
Að frátaiinni skattpíningunni
og niðurskurðinum mun ljós-
móðurleysi vera eitt almenn-
astá áhyggjuefni héraðsþúa.
Þétta er því bagalegra, sem
bamafæðingar hafa verið ó-
venjulega tíðir atburðir í . seinni
tíð, enda mun engan hafa. órað
fyrir, að skattpíning Eysteins
yrði eins lierfileg og raun varð
á, þegar verið var að ieggja
drög að komu hinna ungu borg-
ara inn í þennan heim.
Úr þessum vandræðum hefur
svo fólk reynt að bjarga sér með
ýmsu móti. Suinar konur hafa
flogið til Reykjavíkur og átt
börn sín þar, til annarra hefur
komið læknir og einn eiginmað-
ur sat yfir konu sinni sjálfur,
þ\ú að ekki var hægt að ná
í neina hjálp.
Alit hefur þetta því farið vel,
þótt börnin hafi fæðst á hinum
óliklegustu tímum, eins og t. d.
á jólanótt og á hlaupársdag.
• Prestshús — náðhús
og sælgætishús
Nú er kirkjan okkar því sem
næst fullsmíðuð, það er aðeins
eftir að vígja hana og mála að
innan. Sennilega verður hún þó
máluð áður en vígslan fer fram,
því hætt er við að vígslan myndi
spiilast, eða fara forgörðum að
einhverju lejdi, ef málað væri yf-
ir hana.
Af öðrum merkum byggingum,
sem unnið vár áð á síðastliðnu
ári, má nefná prestshúsið að
Prestsbakka og sælgætisverzlun,
sem Kaupfélag Hrútfirðinga á
í smíðum við vegamótin hjá
Hrútafjarðará.
í þessari byggingu eiga líka
að vera náðhús fyrir ferða-
menn og er sagt að kaupfélag
ið fái "styrk frá ríkinu eða póst-
stjórninni vegna þessara fram-
kvæmda, hliðstætt því sem
bændur fá fyrir að bj’ggja haúg-
hús og safnþrær.
• Prófessor læðu-
pokast
Nú eru rnenn hér sem óðast
að tygja sig til suðurgöngu í
tilefni af þingi þeirra Framsókn-
armanna, og til fulltingis Her-
manni. Er uggur í mörgum, því
gengið- hafa hér kviksögur um
að fylgismenn Eysteins ætli að
ganga hart fram og fella Her-
mann úr formannsstóli, og Frjáls
þjóð segir að Ólafur Jóhannes-
son eigi að erfa stólinn.
Það hefur líka styrkt þennan
orðasveim, að Ólafur var að
sögn eitthvað að læðupokast
uppi á Mýrum í leit að kjör-
dæmi. Var honum ekið um hér-.
aðið þvert og endilangt af einka-
bílstjóra Eýsteins.
• Endurreisn á helgi-
degi
Hvað sem um þennan orða-
sveim er, gerðist sá atburður
hér um síðustu helgi, að boðað
var til fundar í félagi ungra
Framsóknarmanna og skyldi nú
kjósa fulltrúa á flokksþing.
Annars er nú liðið nokkuð
á annan áratug síðan hliðstæð-
ur atburður heíur gerzt og
hugðu menn að félagið myndi
andað löngu. Þó fór svo að fá-
ir hinna ungu mættu á fund-
inum. En einhverjir þeirra, sem
verið höfðu í félaginu fyrir ein-
um til tveimur áratugum mættu
og kusu fulltrúa á flokksþingið
Þessi fulltrúi unglinganna stend-
ur á fertugu og .mun láta nærri
að það sé meðalaldur félags-
manna i félagi imgra Framsókn-
armanna, því er var endur-
reist á sunnudaginn var.
Skúli Guðjónsson
Suðurlandafcrð Ferðaskrifstofu rík-
isins hef st 1. maí næstkomandi
Fyrsta utanlandsferð Ferðaskrifstofu ríkisins á þessu
vori hefst 1. maí n.k. Veröur þaö 36 daga ferð.
Farið verður til Kaupmanna-
hafnar um Leith með m.s. Gull-
fossi og þaðan með nýtízku
langferðabifreið um Hamborg,
Köln og Heidelberg yfir til
Sviss til Lusern. Frá Sviss verð-
ur síðan haldið til ítalíu til
Lugano, Mílano og Flórens og
suður til Rómaborgar, Napólí
Pompei og Capri. Frá Capri
verður farið til Písa og Genúa
og yfir til Monte Carlo. Síðan
verður farið yfir til Fi-akklands
um Cannes og Nizza og til
Parísarborgar. Frá París verð-
ur flogið heim til Reykjavíkxu;.
Áætlað verð á þátttakanda í
Framhald á 11. síðu
Ríkisútvarpið ráðstaiar afmælisfé
Ver vöxtum 1 millj. kr. árlega í verð-
laun fyrir útvarpsefni
Ríkisútvarpið hefur ákveöið aö leggja fram sem svarai
einni milljón ki’óna til styrktar ýmsum rannsóknum og
til listrænna starfa í þágu útvarpsdagskrárinnar og til
verðlauna eftir á fyrir tiltekna dagskrárliði.
Þetta er hugsað þannig, að
útvarpið veiti árlega af vöxtun-
um allt að þrennar f járveiting-
ar, hverja 10—20 þús. kr.,
fræðimanni, skáldi og tónskáldi,
til þess að vinna að erinda-
flokki, skáldverki eða þýðingu,
og tónverki, er síðan verði frum-
flutt í útvarpinu og þess eign
til áframhaldandi flutnings, ef
ástæða þykir til. Á vissu ára-
bili mætti þó jafnvel háfa upp-
hæðina eina, eða í tvennu lagi,
ef sérstaMega stendur á.
Einnig mætti verja allt að
10 þús. kr. á ári til þess að
verðlauna tiltekið útvarpséfni
liðins árs, 1—5 þús. kr. hvert.
Með þessu ætlar útvarpið að
viiina mætti tvennt:
"Otvarpsdagskráin getur afl-
að sér, meira en nú er, sjálf-
stæðs og frumlegs efnis, sem
unnið er sérstaklega fyrir út-
varpið sjálft. Otvarpið styrkir
þá enmfremur mn leið fræði og
listir í landinu.
Síðasta atriðið, nm verðlaun-
in, er einkum ætlað til þess "að
örfa dagskrárflytjendur tii
góðra verka og veita þeim við -
urkenningu fyrir þau.
Otvarpið hefur ekki nú þegar
handbært allt það fé, sem til
þess er ætlað, en mun greiða
það á árunum 1956—1961, en
mun nú frá upphafi svara vöxt-
imi af allri uphæðinni, 1, millj.
kr.
Ráðstöfun þessi var gerð £
sambandi við 25 ára afmæli út-
varpsins, en nokkrum formsat-
riðum í sambandi við undirbún-
ing málsins varð ekki lokið þá„
£ gærkvöldi höfðu um 14 þús. manns séð afmælissýningu Ásgríms Jónssonar. I dag eru allra
siðustu forvöð að sjá sýninguna, því henni lýbur í kvöld. — Myndin hér að ofan er teikniug
eftir Ásgrím Jónsson — tröllskessur.