Þjóðviljinn - 11.03.1956, Blaðsíða 12

AUHogandi í uppþotum og æsingum
gegn Bretum á Kýpur og Grikklandi
Utlegð Makariosai* getur orðið ve$turvelduiinin dýr-
keypt. Grikkir eiiiuig reidir liaiidarlkjaiiiöiiiiuni
I Grikklandi og á Kýpur loga'ði allt í gær í uppþotum og
éesingum gegn Bretum vegna ofbeldisins sem þeir hafa
beitt leiðtoga þjóðfrelsishreyfingar Kýpurbúa. Reið'i al-
mennings í Grikklandi beinist einnig gegn Bandaríkja-
mönnum og eru allar horfur á, að' útlegð Makariosar
erkibiskups og félaga hans geti oröið vestui'veldunum dýr-
keypt áður en lýkur.
Þeir Makarios voru handtekn-
ir í fyrradag og fluttir burt frá
Kýpur. í gær var skýrt frá þvi,
að farið hefði verið með þá flug-
leiðis tii Mombasa í Kenya. á
austurströnd Afríku, en þaðan
hefðu þeir verið fluttir um borð
í brezka freigátu sem myndi
fiytja þá til Seyclielle-eyja í Ind-
landshafi, 1100 km fyrir norð-
austan Madagaskar og 1500 km
frá meginlandi Afriku. Þangað
munu þeir sennilega koma á
þriðjudaginn.
Bretar segja, að Makarios erki-
biskup muni fá til umráða sum-
arbústað landstjórans á eyjun-
um og brezka útvarpið sagði í
gær, að vel yrði búið að biskupi,
hann fengi þjónalið og annað
sem tign hans krefðist, þarna
væri líka veðursælt og útsýnið
frá bústað landstjórans væri
mjög fagurt, þaðan mætti sjá
flestar hinna 92 eyja sem eyja-
kiasann mynda (!)
Þrátt fyrir þessa fögru lýs-
Tilmælf frá
lögregliiiini
Kl. 16,20 í gær tók kona nokk-
nr strætisvagn við gatnamót
Lönguhlíðar og Miklubrautar og
retlaði niður í bæ. Á móts við
Húsgagnaverzlun Austurbæjar á
’Laugavegi tók hún eftir því
að armbandsúr var horfið af
úlnlið liennar. Þegar hún skýrði
frá þessu i strætisvagninum gaf
sig fram maður, sem sat fremst
í vagninum, og skýrði frá því
að rétt eftir að konan hafi kom-
ið í vagninn liefði hann séð 8
0 ára gamlan dreng í grænni
hettuúlpu taka úr upp úr tröpp-
unum við dymar og stinga því
í vasa sinn. Úrið var gýllt kven-
úr með svörtu tauarmbandi. Þar
sem ekki náðist til drengsins
í gær, eni það vinsamleg til-
mæii rannsóknarlögreglunnar að
hann gefi sig fram við liana hið
fyrsta.
ingu á hinum nýja dvalarstað
erkibiskups og félaga hans
virðast meim í Grikklandi og á
Kýpur ekki álíta, að þeir hafi
farið þangað í skemmtiferða-
lag.
Miklar róstur og æsingar gegn
Bretum urðu um allt Grikkland 5
gær. í gærmorgun komu stúd
entar við Aþenuháskóla saman
í háskólagarðinum og brenndu
þar brezka fánann. Þaðan ihéldu
3000 þeirra til sendixáða Bret-
lands og Bandaríkjaima við að-
algötur borgarinnar, en öflugur
hervörðiir hafði verið settur um
þau strax í fyrradag. Þar urðu
hörð og blóðug átök, en ekki
beittu hermennirnir þó skot-
vopnum. Talið er að meiin en
100 manns hafi særzt.
í Salonild
1 Saloniki fór mikill maim-
fjöldi til skrifstofu brezka aðal-
ræðismannsins og reyndi að
bi’jótast iim í byggiuguna. Fjöl-
mennt herlið, búið brynvögnum,
hafði slegið þrefaldan hring um
bygginguna, en múgurinn braut
ljósastaura og notaði þá til að
velta brynvögnunum. Kveikt
Skenimdarverk
í Gagnfræðaskóla
fsafjarðar
ísafirði. Frá frétta-
ritara Þjóðviljans. j
í fyrradag vai’ brotizt iim í
gagnfræðaskólann, brotin liaud-
föng af hurðum og unuar fleíri
skemmdir.
Kvöldið áður hafði verið söng-
æfing í skólanum og verið skil-
inn eftir ólokaður gluggi. Hafði
verið farið inn um hann. Málið
er í rannsókn. Slík skemmdar-
verk hafa verið unnin í skólan-
um áður.
Gagnfræðaskólinn heldur nú
árshátíð sína 4 kvöld í röð. Er
i hún orðin ein aðalhátíð ársins.
var í tveimur þeiira. Einn lög-
reglumaður a.m.k. mun hafa
látizt í þessum átökum, en 13
aðrir menn hlutu meiðsl.
Á Krít
I borginni Herakleion á Krít
urðu einnig uppþot. Þar tókst
mannfjöldanum að brjótast inn
í skrifstofur brezka ræðismanns-
ins, en ekki eni nánari fregnir
af þeim atburði.
Um allt Grikkland hefur ver-
ið ráðizt á eignir brezkra borg-
ara og skrifstofur brezkra fyr-
irtækja, m.a. var allt brotið og
bramlað í skrifstofu brezka
Framhald á 5. síðu
38 míllj. kr. danskt lán fengið til
feyggingar sementsverksmiðju
Vélar danskar, tilbúnar eítír 1 ár
í gær, laugardagiim 10. marz, var undirritaöur samning-
ur 1 fjármálaráðuneytinu í Kaupmannaliöfn milli ríkis-
stjómar Danmerkur og Framkvæmdabanka íslands fyrir
hönd ríkisstjórnar íslands, utn lán til byggingar sements-
verksmiðju á Akranesi. Lánið er að fjáriiæð 16 milljónir
danskra ki’óna eða tæpar 38 milljónir ísl. krónur. Vextir
eru 3% og reiknast frá og með 1. janúar 1959. Lánið er I
með ríkisábyrgð og endurgreiðist á árunum 1959 til 1970,
í dollurum.
Lánið er veitt af fé, sem Bj’gging sementsverksmiðj-
Bandaríkjastjórn áí Danmörku unnar er þýðingaimikill áfangi
og er andvirði landbúnaðaraf- í þein-i váðleitni að gera at-
urða, sem danskir aðilar hafa vinnulíf þjóðarinnar fjölbreytt-
koypt í Bandaríkjunum sam- a.ra og traustai-a. Stærð verk-
kvæmt lögum þar í landi um smiðjunnar miðast við 75.000
sölu á birgðum landbúnaðaraf- tonna afköst á ári af portland
ui’ða. Ver Bandaríkjastjórn sementi. Iimflutningur seinustu
þessu fé til þess að efla at- árin hefur numið 30—75 þús.
vinnulíf vinveittra þjóða.
1 Danmörku skal fénu
fénu varið til þess að efla út-
50—60 menn sendir til að þjóna
undir bandaríska í Aðalvík
Vorannir bandarískra stríðsundirbúningsmanna og ís-
lenzkra þjóna þeirra eru þegar hafnar af fullum krafti.
Fyrir nokkru voru 50—60 menn sendir vestur í Aðalvík
til að halda þar áfram hervirkjagerð þeirri sem unnið
var að fram á s.l. haust.
Menn þessir eru sendir til hei-virkjagerðar á miðri yer-
tíð, á sama tíma og þurft hefur að fá Færeyinga til að
haida íslenzka fiskiflotanum gangandi, á sama tíma og
búnaðarþing telur óhjákvæmilegt að flytja inn erlenda
verkamenn til þess að hægt sé að reka búskap á Islandi.
Um slíkt virðist ríkisstjórnin ekki skeyta hót. Hún
gerir ailt sem bandaríska herstjórnin segir henni, allt
skal til reiðu fyrir bandariskan stríðsundirbúning á ís-
landi.
tonnum.
Sam.ninga.na fyrir hönd ríkis-
stjórnarinnar hafa þeir annazt
flutmng og liefur ríkisstjóm dr. Benjamin Eiríksson banka-
Danmerkur samþykkt ráðstöf- stjóri Framkvæmdabankans og
un fjárins til íslands. Sam- dr. Jón Vestdal formaður
Miða framangreindum lána- stjómar Sementsverksmiðju
samningi hefur því ríkisstjóm ríkisins.
Danmerkur gert tilsvarandi Lánasamningiim nndirrituðu
lánasamning við Export-Import þeir Viggo Kampman fjármáia-
Bank í Washington sem full- móherra Dana fyrir hönd
trúa ríkisstjómar Bandaríkj- dönsku ríkisstjórnarinnar og
anua- dr. Benjamjn Eiríksson fyrir
Lánið veröur notað til greiðslu hönd Framkvæmdabanka Is-
á andvirði véla o.fl. til verk- }ands. (Frá Framkv.bankanum)
smiðjunnar. Stofnkostnaðurinn ----------------------------
í heild er áætiaður um 100 millj-
ónir króna. Stjóm Sements-
verksmiðju ríkisins mun næstu
daga ganga frá samningum við
hið þekkta danska fyrirtæki
F.L. Schmidth & Co., um kaup
á vélum og tækjum til verk-
smiðjunnar. Vélarnar eru til-
bunar til afgreiðslu að ári liðnu.
Eggert Þorbjarnarson J
Fundur Sósíal-
istaíélagsins
Það er í dag kl. 2 e. h»
sem Sósíalistafélag Reykja-
víkur heldur fund í Tjarn-
argötu 20.
Á dagskrá fundarins erffl
umræður um stjórnmálavið-
horfið og í öðru lagi fréttir
af 20. þingi Kommúnista*
fiokks líáðstjórmi rríkjajma,
sem þeir Eggert Þorbjarn*
arson og Kristinn E. Andr-
ésson segja, en þeir sátis
þing þetta sem gestir.
Ank þessa eru önnur mái
Félögum í Æskulýðsfylk-
ingunni er heiinill aðgangur
að fundinuru. Tekið verður á
móti nýjurn félagsmöiuium.
Stjórn skipasmiða
Fyrir nokkru sagði Þjóðviij-
inn frá kosningu Stjórnar Sveina-
félags skipasmiða. Stjói-nin skipt-
ir sjálf með sér verkum og hefur
nú gert það þannig:
Helgi Arnlaugsson formaður,
Björn E. Björnsson varaformað-
ur, Baldur Árnason ritari, Jens
Marteinsson og Jón Jónsson
meðstjórnendur. Varamenn: Jó-
hann Árnason og Kjartan Ein-
arsson. Gjaldkeri styrktarsjóðs
(utan stjórnar) er Sigurður
Þorkelsson.
Skákmót með þátttöku sovézku
meistaranna hefst annað kvöld
Sovézku skáknienniniir Tajmanoff og Ilivitskí eru vænt-
anlegir hmgað til Reykjavíkur síðdegis í dag. Annað kvöld
kl. 8 hefst síðan taflmót til minningar um Guðjón M,
Signrð'sson og taka gestirnir þátt í því ásamt 8 íslenzkum
skákmönnum.
Skákmeistorárnir sovézku
komá liingað í boði Taflfélags
Kéýkjavfkúi’; ’öé m'iihu dveljast
hér í 3 vikur. I kvöld verða þeir
boðnir velkomnir í hóíi aö Café
Höll og kynntir íslenzkum skák-
mönnum. Þar verður einnig
dregið um röð i skákmótinu.
Ermosjir) sendiherra , Sovétríki-
anna hefur vérið boðið til
hófs þessa, svo og öllum kepp-
endum og starfsmönnum móts-
ins.
Islenzku skákmennirnir sem
fUÓÐVUJINN
(Sunnudag'ur 11, marz 1956 —- 21. árgangur
60. tölublað
þátt taka í Minningarmóti um
Guðjón M. Sigurðsson eru þess-
ir: Friðrik Ólafsson, Bakiúr
Möller, Benoný Benediktssoh,
Freysteinn Þorbergsson, Guð-
mundur Ágústsson, Gúnnar
Gunnarsson, Jón Þorsteinsson og
S\einn Kristinsson. Guðmundúr
Pálmason getur ekki tekið þátt
í. mótinu vegna anna, Ingi R.
Jóhannsson vegna náms síhs og
Aiinbjörn Guðmundsson' vegna
þess. að honum hefur verið synj-
að um leyfi frá vinnu.
Skákstjórar verða H-afsteinn
Gíslason og Óli Valdimarsson, en
mótstjóri Jón Böðvarsson. Teflt
verður i Sjómannaskóianum.
Önnur umferð fer fram n. k.
þriðjudagskvöld.