Þjóðviljinn - 27.10.1957, Blaðsíða 6

G) •—' PJÓÐVILJINN''•Stmnudagur 27., október 1957vr
trrr
A
Djóðviliinn
Öt*«landl: 8amelninearílokkxir allJýBu — Bóslaliataflokkurtnn. — Rltstjórari
il»gnáð KJartansson (4l»), Slsurður Guðmundsson. — FréttarltstJórt: Jon
BJamason. — Biaðamenn: Áemundur Bigurjónsson, Guðmundur Vlgfússon,
tur H. Jónsson. Magnús Torít Óialason, SiKurJón Jóhannsson. — Aualýa-
tnaafltJórt: OuSgelr Maanússon. - RitstJóm. afgrelðsla, auglýslngar, prent-
tmiBJa: Skólavöróustlg X9. - Síml 17-500 (5 línur). -» AakriítarverB kr. 25 k
Min í ReykJavík oc nigrennl: kr. 22 annarsðtaöar. — LauaasöluvwB kr. 1^0.
PrentnmlSJa ÞjóSvilJana.
Lesið fyrir
Bidstrxp teiknaði
i
Stefna verklýðssamtakanna
: ■)
17ins og skýrt var frá í blað-
inu í gær hafa vcrklýðs-
samtökin enn lýst stuðningi
sínum við stöðvunarsteínuna
og lagzt gegn því að samn-
ingum verði sagt upp að þessu
sinni til almennra kaupliækk-
ana. Verklýðsfélögin halda
þamiig íast við þá stefnu sem
mótuð var að þeirra frum-
kvæði fyrir rúmu ári, að
stemina st'gu við vcrðhækk-
unum, efla framleiðsluatvinnu-
vegina og sk.apa þannig var-
anlegan grundvöll fyrir bætt
lífskjör. Segja efnahagsmála-
nefnd og miðstjóm Alþýðu-
sambandsins í ályktun sinni
um þetta efni að þegar hafi
sannazt að mcð henni hafi
dregið mjög úr verðbólguþró-
uninni som um langt skeið
hefurí þrengt kjöi launþega
flestu öðru framar. Staðreynd-
irnar sýna bezt þessi um-
skipti; í tíð núverandi stjórn-
ar hefur visitala framfærslu-
kostnaðar aðeins hækkað um
fimm stig en á jafnlöngum
tíma áður, í tíð íhaldsstjórn-
arinnar, hækkaði hún um 25
stig. Og þótt vísitaian gefi
. ekki fulla m\T.d af verðlags-
þróuninni, sýna hlutföllin milli
breytinga hennar nú og áður
mjög skýrt hversu mildl um-
skiptin hafa orðið I |vví sam-
bandi er vert að vekja at-
hygli á hvi að í tíð núveramii
stjórnar lietur dýrtíð vaxið
hregar hér en í nágrannalönd-
um okhar, og eru það einstajð
tíðíndi; um langt skeið. l»ann-
ig heípr vísitala framfærslu-
kostnaðar í Svíþjóð liækkað
um 6 stig á sama tíma og húu
hefur hækkað nm á hér, en í
Sv.'þjóð hefur efnahagsástand-
ið verið næsta traust lengi.
•Jl/feð stefnu sinni hafa verka-
lýðsféf'gin icomið í veg
fyrir mjög stórvægilega geng-
islækkún. Allir vita að stefnt
var hraðbyri að því að fella
gengið/hegar núverandi stjórn
var mynduð, og sumir af
ráðamönnum Alþýðuflokksins
og Framsóknar vildu einnig
að núverandi stjórn gerði það
að fyýsta verkefni sínu í
efnahagsmálum. iEn verkalýðs-
iireyfingin kom í veg fyrir
þá aðgjerð, sem liefði haft í
för méð sér mjög verulega
kjaraslserðingu fyrir ailt viim-
andi fóílk. Einnig á þessu ári
hefur verið haldið uppi mjög
harðvítúgum áróðri fyrir
gengislækkun, í íhaldsblöðun-
;um, í Frjálsri þjóð, í Mánu-
dagsbla^inu, og enn sem fyrr
hafa riildamenn í Alþýðu-
fiokknum og Framsóknar-
flokknum beitt sér fyrir þeim
tillögum. En verkalýðsfélögin
hafa nú í annað sinn á einu
ári kvéðið gengislækkunar-
drauginn niður, og það er
^tórfelldur árangur sem þjóð-
in verðttr að veita athj’gli.
f^að. var forsenda núverandi
* stjóma rsamstarfs að haft
yrði sarnráð við verklýðssam-
tökin um aliar aðgerðir í efna-
hagsmálum. og að verltlýðs-
samtökin ættu þess kost að
knýja fram áhugamál sín með
atbeina þings og stjórnar og
án þess að þurfa a.ð heyja
löng og harðyitug verkföll.
Einnig nú hafa verklýðssam-
tökin sámíð við rikisstjómina
um framkvæmd ýmissa veiga-
mikilla atrjða. Ríkisstjórnin
hefur heitið þvi að Bygging-
arsjóður skuli fá til ráðstöf-
unar 40 milljónir króna á
næstu þremur mánuðum, og
er það vcruleg lagfæring, enda
þótt þorf hefði verið mun
stórtækari aðgerða. Ríkis
stjórnin hefur heitið því að
framkvæma brejdingar á
skattakerfinu og lækka veru-
3ega tekjuskatta á lægri tekj-
um, og á sú breyting að geta
falið í sér umtalsverða kjara-
bót ef vel tekst ti! um fram-
kvæmdir. Ríkisstjóniin hefur
heitið þvi að setja lög sem
trj'ggi tíma- og vikukaups-
mönnum aukin réttindi um
uppsagnarfrest og veikinda-
daga, og er þar um góða og
sjálfsagða ráðstöfun að ræða.
Enn liefur rikisstjómin heitið
þrt að beita sér fyrir því að
liafin verði innanlands smíði
stálskipp, og stuðlar sú ráð-
stöfun jafnt að endurnýjun
skipastólsins og veitir iðnaðin-
um mikilvæg verkefni. Öil eru
þessi fyrirheit mjög jákvæð
og sýna hversu stórfelld um-
skipti hafa orðið í landsmál
unmn frá því sem áður var,
er aldrei var skeytt um vilja
og liagsmuni verklýðssamtak-
anna og a'it; kapp lagt á að
hej’ja stríð við þau.
•J7n allir vita að auðmanna-
stéttin unir ekki ósigri
sínum aðgerðalaust. Morgun-
blaðið segir i gær um þá á-
kvörðun verklýðssumtakanna
að hvetja ekki til almennra
kauphækkana að hún muni
„réj’nast haldlítil“. Þetta
málgagn auðmanna og at-
vinnurekenda kveðst þannig
vera fylgjandi því að atvinnu-
rekendur greiði hærra kaup,
þótt lítið bó’.i að vísu á sjálf-
krafa kauphækkunum! Varla
mun sá landsmaður til sem
elcki skilji hvað auðmanná-
blaðið er að fara. Ákafasta
hugðarmál Sjálfstæðisflokks-
ins er gengislækkurx, stöðvun-
arstefnan er eitur í beinum
braskara og skuldakónga.
Þe3S vegna révnir ihaldið allt*
sem, það getur til þess að
setja efnahagskerfið úr skorð-
um, agentar þess beita ölium
brögðum til að koma fram
verðhækkunum og þeir lita á
almennar kauphækkanir sem
aðferð til að hrinda skriðurmi
af stað svo að síðan verði
hægt að.féfletta almeaning á
Fáein lokaorð um hausa
(að þessu sinni glóðarhausa)
í svari sínu 1. október komst
Jóhannes Helgi svo að orði
um grein þá er ég skriíaði út
af hausnum sem fór t d turigls-
ins:
„Ég kalla hana delluskril’,
og það er ekki srnekksatriði."
(Leturbr. mín).
Nú skrifar hann aftur 22,
október, ávarpar mig og segir:
„Ég er þér sammála, hún“
(þ. e. formdýrkunin sem ég
deildi meðal annars sérsfaklega
á í grein minni út af tungl-
hausnum. — J. Á.) „getur
gengið út í öfgar og gerir það
nokkuð oft í skáldskap ungra
manna hér á landí, og mér
hefur stundum orðið flökurt
eins og þér við að lesa sum
Ijóðin í því annars stórmerka
riti, Birting, en sumt er hríf-
andi.“
Og ennfremur segir hann nú,
22. otkóber:
„Þú talar líka um hæfnis-
leysi ýmissa ritdómara til að
leiðbeina skáldum," (Atriði
sem ég lagði einnig mjkla á-
herzlu á í grein minni út af
tunglhausnum. — J. Á.) „þeir
knýi þá til snurfusunar og stíl-
margfaldan hátt með nýrri
gengislækkun. Þetta og þetta
eitt vakir fyrir Sjálfstæðis-
ílokknum og Morgunblaðinu.
Átökin í íslenzkum efnahags-
málum hafa aldrei verið jafn
einföld og akýr og nú; þ&ð er
ekki vandverk fyrir nokkurn
mæmi að kveða upp sinn dóm.
fágunar úr hófi fram. Ég er
þér innilega sammáia.“
Hinn 22. október reynist
hann sem sé vera mér sam-
máia um tvö af þýðingarmestu
atriðum þeirra skrifa sem
nann hafði, þrem vikum áður,
kallað „delluskrif11.
★
* n
Mér verður hugsað til gióð-
arhausanna gömlu. Þegar
fyrstu mótorbátarnir komu til
landsins héldu margir að t l að
fá góða gangsetningu væri um
að gera að hita glóðarhausiiin
sem allra mest. Þeir lærðu þó
brátt, að í þessu efni sem svo
mörgum öðrum var meðalhófið
heppilegast, hita hvorki of né
van, heldur mátulega mikið,
því að ofhitun gat valdið því
að gangsetníngarsprengingin
yrði sv'o sterk að boltamir
þyldu hana ekki og glóðar-
hausinn fyki aí. En það kost-
aði þá suma mjög erfiða
reynslu að læra þetta, og
heyrðj ég til dæmis um einn
mann fyrir austan sem hitaði
glóðarhausinn svo mikið, að
við gangsetninguna þeyttist
hann með eldglæringum langt
upp í fjall.
Eiithvað svipað hygg ég hafi
gerzt þegar Jóhannes Helgl
samdi fyrri grein síha. Enda
var tónninn í henn i siíkur, að
ég var í fyrstu efins í hvort
ég ætti að svara henni nokkru,
nema þá kannski fáeínum orð-
um í sama dúr. En svo minnt-
ist ég hins fomkveðna, að
lengj skal manninn reyna, og
það varft sem sé úr að. ég svar- -
aði Jóhannesi- eins og kurteís-
um manni. Og mikið er ég nú
feginn að ég skyldi gera það.
Því að í seipni gí-eininni kem-
ur Jóhannes Helgi fram sem.
allur annar og miklu kurteis-
ari Jóhannes Helgi.
★
★ *
Að vísu gerist hann enn sek-
ur um hæpnar fullyrðingar og
skringilega röksemdafærslu,
e ns og tii dærhis þar sem
hann þykist sanna að ég hafi
haldið þvi fram að íslenzk
ungskáld væru undantekning-
arlaust kaffiHúsalýður ög skrif-
borðsrithöfundar með þessari
ívitnun í tuiiglhausgrein mína:
..En þeir sögðu (skipsfélagar
Jónasar) að ungu skáldin
væru upp tíi hópa (létiirbr.
mín (b. e. jóh. H. 1) andlegir
krossfiskar og hefðu eflaust
öll (leturbr. mín (þ. e. Jóh.
II.)) s'egist við begar þáu voru
lítil.“ Hann virðist sem sé enn
ekki hafa áttað sig á því, að
þetta viðhc^ skipsféíaga
minna, sem ég v’eit -að er því
miður viðhorf tmikils fjölda
annarra alþýðurnanna. það er
einmitt Su villa. sem ég vil að
við berjumst gegn. Það voru
þeir en ekki ég • sem kolluðu
ungu skáldin upp til hópa and-
lega krossf iska. '■ Jóhannes
Helgi vill sem sé ennþá eigna
mér þann misskilning sem ég
vil umfrani allt að' verði lei.ð-
réttur.Þó; hann sé án efa
greindur vgl, þá virðlst ‘ein-
hvemvegiiin. hafa brunhift fyrir
Framhatd á Sb-sUla 1

■Vce-.u