Þjóðviljinn - 29.04.1958, Page 1
19 manna nefndm
Þriðjudagur 29. apríl 1958 — 23. árgangur — 96. Itölublað.
Búas! má vlð reglugerð um stækkun
íiskveiðitakmarkanna íljótlega
Þarf oð koma til framkvœmda óSur en
snag
Nítján mann nefndin svo-
nefnda, sem síðasta Alþýðu-
sambandsþing kaus til að fjalla
um efnahagsmál kemur saman.
á fund í dag. Þar mun nefnd-
inni verða gerð grein fyrir um-
ræðum sem farið hafa fram að
undanförnu á vegum ríkis-
stjórnarinnar um efnahagsmál.
erlendir sildveiSiflotar koma ó /s/onc/sm/ði Engar skuldbindingar um að
Eins og sagt er frá á öðrum stað urðu það málalok markanna.
ráðstefnunnar í Genf að fiskveiðalögsaga og landhelgi hijóðandi:
eru algerlega óbundin, lokatilraunirnar til þess að koma
í veg fyrir eihhliða aðgerðir strandríkja runnu út í
sandinn. íslendingar eiga því opna leið til þess að ná
mjög mikilvægum áfanga í landhelgismálum, og þess er
að vænta að ekki líði margir dagar úr þessu þar til
birt veröur ný reglugerð um verulega stækkun fisk-
veiðitakmarkanna
Var tillagan svo-
koma íslenzku
fulltrúanna
Eins og sagt var frá í blað-
inu í fyrradag var undir lok
ráðstefnunnar samþykkt tillaga
frá Suður-Afríku um réttindi
strandríkja utan fiskveiðitak-
Núverandi stjórn hét því sem , purcJule0- fram
kunnugt er í stefnuyfirlýsingu
sinni iað stækka laindhelgina.
Hófst sjávarútvegsmálaráðherra
þegar handa um að undirbúa
það verk, var sem kunnugt er
haldin ráðstefna um málið hér
í Reykjavík með-fulltrúum hinna
ýmsu byggðarlaga til þess að
kanna sem bezt þarfir og viðhorf
manna um land állt. Snemma á
síðasta ári lögðu fulltrúar Al-
þýðubandalagsins til ,að stækkun
landhelginnar yrði framkvæmd,
en þá var nýlokið umræðum um
málið á þingi Sameinuðu þjóð-
anna án þess að nokkur niður-
.staða fengist. Samstarfsflokkarn-
ir vildu hins yegar ,að beðið yrði
fram yfir ráðstefnu þá sem nú
er lokið í Genf, og var að lok-
um fallizt á það með því skil-
yrði þó að ekki yrði um neinn
frekar'i drátt að ræða hverjar
svo sem miðurstöður Genfarráð-
stefnumiar yrðu.
„Ráðstefnan leggur til, þar
sem nauðsynlegt er vegna fisk-
verndunar að takmarka hei’d-
arafla fiskistofna á svæði sem
liggur að strandríki, að þá beri
öllum öðrum ríkjum, sem veið-
ar stunda á því svæði, að hafa
samstarf við strandríkíð til að
tryggja að réttlát lausn fáist
með því að gera samkomulag
um ráðstafanir, sem fela í sér
viðurkenningu á forgangsrétli
strandríkis, þar sem tekið sé til-
lit til þess hve mikla þýðingu
fiskveiðamar hafa fyrir strand-
ríkið, en að jafnframt sé tekið
tillit til hagsmuna annarra ríkja.
Framhald á 2. síðu.
stækka ekki landhelgina
Ráðstefminni í Genf lauk í gær, án !
samkomulags um landhelgina
í fyrrinött lauk ráðstefnunni í Genf um réttarreglur
á hafinu. Síðasta daginn voru miklar umræður, og stóðu
þær fram á nótt. Tillaga Ástralíu og fl. um að þátttöku-
ríkin skuldbindi sig til að færa ekki út landhelgina
fyrst um sinn kom ekki til atkvæða.
Siðasta dag ráðstefnunnar var
numið á brott ákvæðið, sem sett
hafði verið um hámarkslengd
grunnlínu. Miklar deilur voru
um það í lokin, hvað gera skyldi
varðandi málin sem enn eru ó-
útkljáð, landhelgi og fiskveiði-
lögsögu. Sumir fulltrúar vildu
rynaimenn sa
jar
Fundur Dagsbrúnaxmanna í gærkvöldi sam-
þykkti einróma tillögur stjórnar og trúnaðarráðs
að segja upp núgildandi samningum félagsins við
atvinnurekendur fyrir 1. maí n.k. -
Iðnó var fullskipað á fundi
Dagsbrúnarm.anna í gærkvöldi.
Formaður, Hannes Stephensen,
ræddi í upphafi fundar nokkur
félagsmál: lögin um réttindi
tíma- og vikukaupsmanna, bóka
safn félagsins og atvinnumál og
Guðmundur J. Guðmundsson
ræddi um fyrirhugað verka-
mannahús við höfnina.
Eðvarð Sigui-ðsson ritari Dags-
brúnar flutti þvínæst ýtarlega
ræðu þar sem hann sagði samn-
fiskiskipa koma hingað til síld- inga félagsins senn þriggja ára
veiða. En þá þurfa þær þjóðir gamla og breytist-margt á þeim
að fá að vita um breytinguna tíma, enda væru ýmis ákvæði
{ |
í tíma, svo að þær geti tekið samningnnna um einstakar
fu’lt tillit til hennar í undir- starfsgreinar ekki lengur í sam-
búningi sínum. ræmi við þá þróun sem orðið
Þarf að koma til
framkvæmda fyrir
síldarvertíð
Brýn nauðsyn er að reglugerð
um hin nýju fiskveiðitakmörk
verði birt sem allra fyrst. Stækk-
unin þarf að koma til fram-
kvæmda þegar fyrir mitt ár,
áður en stórir flotar erlendra
Dagsbrúnarmenn samþykktu einróma á fundi
sínum í Iðnó í gcerkvöldi eftirfarandi:
„Fundur haldinn í Verkamannafélaginu Dags-
brún, 28. apríl 1958, skorar á ríkisstjórnina að
gefa án tafar út reglugerö um stœkkun fiskveiði-
landhelginnar upp í 12 mílur, og komi stœkkun-
in til framkvæmda eigi síðar en 1. júní n.k.“
hefði frá því þeir voru gerðir.
Viðræður við atvinnurekendur
um að gera breytingar hefðu
ekki borið árangur. Kvað hann
þurfa að hafa samninga fyrir
einstaka starfsgreinir uppsegjan-
lega sér, svo ekki þurfi að segja
upp samningum allra Dagsbrún-
armanna þótt gera þurfi breyt-
ingar á samningum einstakra
starfsgreina, hetta væri næg
ástæða til að segja gildandi
kjarasamningum upp.
Við þetta bættist að von væri
senn á titlögum ríkisstjómarinn-
ar í efnahagsmálum, þar sem
horfið myndi frá verðstöðvun-
arstefnu þeirri sem ríkisstjórnin
hefur fylgt og verðlag myndi
því breytast, og þá vísitalan
einnig. Hinsvegar myndu þær
ráðstafanir hafa í för með sér
skerðingu tímakaups á næstu
mónuðum. Þetta myndi koma í
ljós á næstunni. Að hafa samn-
inga Dagsbrúnar bundna þegar
slík óvissa ríkti kvað hann ekki
telja rétt. Lagði hann þvínæst
fram tillögu trúnaðarráðsfundar
Franfhald á 10. síðu.
fresta ráðstefnunni formlega, en
aðrir vildu vísa þessum atrið-
um til Sameinuðu þjóðanna.
Ástralía, Kanada, Ceylon og
Ghana báru fram tillögu þess
efnis, að ekkert aðildarríki
færði út landhelgi sína eða fisk-i
veiðilögsögu, þar til þessi at-
riði yrðu útkljáð, og fóru framl
á, að framkvæmdastjóri Samein-
uðu þjóðanna kallaði saman ráðk
stefnu um málið aftur eftie
næsta Allsherjarþing. Þangað til
skyldu ríkisstjórnir ræðast viðl
og landhelgi og fiskveiðilög-
saga skyldu ekki stækkaðar á'
þessu tímabili. Tillaga þessi kom(
aldrei til atkvæða, því áður var
greitt atkvæði um tillögu fra
Kúbu, og var hún samþykkt eft-
ir langar umræður um allar til-
lögurnar. Tillaga Kúbu er á þá'
lund, að næsta Allsherjarþingi
verði falið að athuga, hvort ráð-
legt væri að kalla saman aðrai
ráðstefnu um réttarreglur á haf-
inu. Þessi tillaga var samþykkt.
í henni eru engin ákvæði unj(
að ríki hafist ekkert að í land-
helgismálum, þar til séð værí
fyrir um úrslit málsins.
Tillagan var samþykkt með
48 atkvæðum. Tveir greiddu at-
kvæði á móti, en 26 sátu hjá,
Framhald á 10. síðu.
Bretar ráðgera hefndarráð-
stafanir gegn íslendingum
Brezka blaðið Manchestex
Guardian. birti á laugardaginn
var ritstjórnargrein varðandi
deilurnar um fiskveiðilögsög-
una á Genfarráðstefnunni.
Blaðið segir, að ef ekki ná-
ist samkomulag um landhelgis-
málið á ráðstefnunni, (sem þá
var ekki lokið) verði hverju
strandríki í sjálfsvald sett, að
eigna sér landhelgi, og ekki sé
ólíklegt að t.d. sé litið þannig
á í Reykjavík. íslenzka ríkis-
stjómin geti sagt sem svo, að
nú hafi hún óbundnar hendur
og hið sama geti stjórnarvöld-
in í Noregi og Færeyjum sagt.
Brezku togararnir misstu nú
hvarvetna fiskimið. Síðan seg-
ir blaðið að Bretar geti dregið
þennan rétt til stækkunar á
fiskveiðiiögsögu í efa, þar sem
ekki hafi verði gerð nein sam-
þykkt á Genfarráðstefnunni,
sem heimili slíka stækkun. Ef
ís’endingar eða aðrir grípi til
þess ráðs að stækka fiskveiði-
lögsöguna, séu Bretar því í
sínum rétti þótt þeir geri ein-
hverjar mótaðgerðir. Tvær leið-
ir séu nú hugsanlegar. í fyrsta
lagi löndunarbann á íslenzk-
um fiski í brezkum höfnum, ef
íslendingar færa út fiskveiði-
lögsöguna. í öðru lagi, að Bret-
ar beiti sér fyrir samtökum
allra þeirra þjóða sem tjón;
bíða af slikum ráðstöfunum,
þeirra á meðal t.d. Frakka
og Portúgala, um það að kaupaj
ekki íslenzkan fisk.
Blaðið lýkur þessum hefnd-
arhugleiðiti^um með því að
segjast vona, að ekki komi til
þessara aðgerða.
Það segist vona að sætt-
ir takist í þessum deilum,
og íslendingar geri eltki sjálf-
stæðar ráðstafanir, án þess að
ráðfæra sig frekar við aðrá
aðila. Annars kunni svo að
fara, að þeir tapi á aðgerðún-
um ekki siður en aðrir.