Þjóðviljinn - 19.12.1958, Blaðsíða 3

Föstudagur 19. desember 1958 — ÞJÓÐVTLJINN — (3
• r
£1 1
sem greiöa
en grooi peirra íiemurr
Fyrirspurn sem virtist koma Birni Ólafssyni úr jafnvægi

Eru þau fyrirtæki sem greiða mun meiri skatta árlega | farið með ár eftir ár, hvernig
rekstri þeirra hefði reitt af, I.
hvort þau stæðu enn í blóma
eða hefðu jafnvel aukið rekst-
ur sinn og umsvif.
Björn treysti sér ekki til að
en nettóágóði þeirra nemur, eftir sem áður 1 miklum
blóma og vaxandi gengi? Fyrirspurn 1 þessa átt frá
Karli Guðjónssyni virtist koma Birni Ólafssyni svo illa í
umræðum á Alþingi, að hann greip til gamalkunnugs
fúkyrðavaðals um vonda menn sem vildu allan heil-
brigðan atvinnurekstur feigan, til þess að allt færi í
rúst!
Orðaskipti þeirra Björns og' skattaframtöl yrðu merkilegri
Karls fóru fram er rætt var í plögg en almennt væri nú talið 3var íhaldsmanna þegar eitt-
BæjarsSiótKarfisffiáiaímii
Framhald af 1. síðu.
Reykvíkinga. Þúsundir manna
verða atvinnulausar um allt land
og þjóðin gæti tapað 100 millj.
kr. í gjaldeyri, ef flotir.n stöðv-
aðist allan janúarmánuð.
Guðmundur minnti einnig á
að útvegsmenn hefðu skorað á
ríkisstjórnina að koma í veg fyr-
ir stöðvun bátaflotans.
Guðmundur kvaðst vonast til
þess að bæjarstjórn gæti öll orð-
ið sammála um tillögu sína að
skora á ríkisstjórnina að gera
svara þessu, en snéri sér enn í ráðstafanir til að afstýra þeim
vaðalinn um vondu mennina háska.
sem viidu leggja allt atvinnu-
líf í rúst. En það er ritúal-
neðri déild frumvarp Björns um að þau væru.
veltuútsvör. Á fundi neðrideild-| En Karl kvaðst hafa bent á
ar í gær benti Karl á að Björn að eitt vantaði í rökstuðning
hefði gert sér upp orð og af- Björns. Björn hefði í fyrra les-
stöðu t.d. þá að hann teldi nú- ið upp langan lista af fyrirtækj-
verandi fyrirkomulag veltuút- um, er gert hefði verið að
svaranna ágætt. Hitt væri rétt greiða hærri skatta en numið
að hann hefði talið og teldi á- j hefði nettóágóða þeirra. Nú
gæti þeirrar álagningaraðferðar hefði Björn aftur lesið slíkan
harla lítið. Hins vegar hefði. lista. Þá væri fróðlegt að vita,
hann lagt áherzlu á að gera1 einkum ef þetta væru sömu
þyrfti ráðstafanir til þess að fyrirtækin sem þannig væri
Sonur veiðimannsins
Ágæt þýdd barnabók meðal jólabókanna í ár
hvað kemur þeim óþægilega í
kappræðu.
Frumvarpinu var vísað til 2.
umr, og allsherjarnefndar.
a.ð bjarga frá þögn í bæjarstjórn-
inni.
Allöngu síðar las forseti bæjar-
stjórnar frávísunartillögu tví-
menninganna þar sem lýst er a£
tilfinningu hver vá sé fyrir dyr-
um ef bátaflotinn stöðvist en síð-
an vísað frá að gera nokkuð til
að reyna að forða landsmönnum
frá þeirri vá!
I.éttúö og ábyrgðavleysi
Guðmundur Vigfússon kvaðst
þeirrar skoðunar að ríkisstjórn
sú sem enn situr hefði ekki að-
eins vald til að leysa þetta mál,
heldur væri það beinlínis slcylda
hennar. í hvaða ríkisstjórn sem.
væri yrði sjávarútvegsmálaráð-
herra falið að semja við útvegs-
menn, en ekkert spurt um nafn
eða flokk. Kvað hann ótrúlega
ljSttúð og ábyrgðarleysi koma
• r
ar skyldu sjá þessa bókarfregn,
en svo mikið er óhætt að segja,
að sagan hefur marga þá kosti,
er góða drengjabók má prýða:
mannraunir og hetjuskap og sig-
ur góðra manna að lokum.
Það bregzt ekki, að bókaút-
gefendur hugsa fyrir þörfum
allra aldursskeiða mannsævinn-
ar fyrir jólin. Yngstu lesendurn-
ir fá myndskreyttar þulur og
barnagælur, hinir miðaldra fá
skáldsögiír eiiys og Jóhann
Kristófer, fullar vísdóms og
speki, og fyrir efri árin eru
endurminningar og ferðasögur.
Einn er sá a’dursflokkur, sem
hefur mjög sérstæðan og óhagg-
anlegan bókmenntasmekk. Það
eru drengir á aldrinum 10—14
ára. Þessi aldursflokkur á sínar
eigin heimsbókmenntir. Það
heyrir til góðri menntun á því
reki að kannast við höfunda eins
og Mark Twain, Marryat, Coop-
er. Og í hópi slíkra heimsnafna
er Karl May. þýzkur rithöfund-
ur, sem uppi var á síðari hluta
19. aldar. Ilann er einkum ar af því um 150 þúsund kr. og
kunnur fyrir sagnaflokk sinn af einnig gaf Eimskipafélag íslands
afreksmarwninum SkuggabaldTi, | flutning þess til landsins. Upp-
Nýtt pípnorgcl
vígt í Isafjarðar-
kirkju
ísafirði í gær. Frá frétta-
ritara Þjóðviljans.
Sl. sunnudag var vígt hér í
kirkjunni nýtt pípuorgel, sem
keypt hefur verið frá Þýzkalandi.
Kostaði það hingað komið um
187 þúsund krónur. Eftir höfðu
þó verið gefnir innflutningstoll-
1
Fiimlandi?
I gær mistókst tilraun til að
koma á samstjórn allra borg-
araflokkanna í Finnlandi. Talið
er útséð um að þingræðisstjórn
verði komið saman. 1 gær bjugg
ust menn í Helsinki við að
Kekkonen forseti myndi grípa
til þess ráðs að mynda forseta-
stjórn, skipaða mönnum úr öll-
um flokkum.
Hraðkeppiiismélið
1 gær vann Ármann Keflavík
með 11:6, Afturelding Víking
með 9:6, FII vann ÍR 9:6, KR
vann Fram 6:5, Þróttur vann
Val 12:9.
I kvöld verður keppt til úr-
slita.
„Óeðlilegt" segir Geir Hall-
grímsson
Þegar Guðmundur hafði hafið
ræðu sína snaraðist Geir Hall- ,
grímsson á hljóðskraf við Magn-j^ram ‘ afstöðu að vísa frá
ús eRefta og voru þeir enn í . sér að reynt yrði að koma í veg
áköfum samræðum þegar Guð- Í^vrm t>ann voða að þúsundit
mundur lauk máli sínu. Kvaddi manna yr®u atvinnulausar og
Geir sér þá hljóðs og boðaði að þjéðin topaði milljónagjaldeyii.
hann og Magnús ellefti mvndu | Þlagnús ellefti stóð þá á fæt-
flytja frávísun við tillögu Guð- ur °S þrástagaðist einkum á „til-
mundar, en því miður hefði þeim , teknum ráðherra en iauk máli
ekki unnizt tími til þess að á- ■ sínu a Þa leið að ef ekki tækist
kveða orðalag hennar. j að koma á þingræðisstjórn „verð-
Geir kvað tilgangslaust að, U1 uuðvitað að leysa málið meö
einhverjmn hætti“!! og virtist
skora á ríkisstjórnina að gera
samninga við útvegsmenn um að
trygg.ia rekstur bátaflotans, og
því fjarstæðara væri það, þar
sem íela ætti einum tilteknum
ráðherra að gera það! Virtist
Geir liggja það þyngst á hjarta
að sá tiltekni ráðherra kæmi ekki
nálægt samningum um útvegs-
mál! Ennfremur sagði hann:
„Það' er óeðlilegt að bæjarstjórn
sé að gera samþykkt sem þessa.“
Varð nú þögn og „verkfall" í
bæjarstjórninni um hríð meðan
þess var beðið að tvímenning-
arnir kokkuðu frávísunartillögu
sína. En þegar ekkert bólaði á
þeim (þeir og fleiri voru horfn-
ir af sviðinu) fór Gunnar borg-
arstjóri að tala um brunamál til
Magnús hinn rólegasti þótt báta-
flotinn stöðvist.
Úrræðagóöir kjarkmenn!
Með frávísunartillögu kaup-
mannsins og Magnúsar ellefta
greiddu þessir atkvæði:
Þorvaldur Garðar Krlstjáns-
son,
Björgvin Frederiksen,
Einar Thoroddsen,
Gunnar Thoroddsen,
Gísli Halldórsson,
Gróa Pétursdóttir,
Guðmunur H. Guðmundsson,
Magnús Ástmarsson,
Magnús Jóhannsson,
Þórður Björnsson,
Auður A'iiðuns.
kappa miklum og ágætum af
mörgum dygðum. Sonur veiði-
mannsins, jólabók í ár, e.r úr
þessum flokki, önnur í röðinni,
og segir frá æfintýrum veiði-
manna og viðureign þeirra við
indíána á gresjum Amei'íku. En
það er bezt að fara varlega í að
rekja efnið, ef einhverjir af
væntanlegum lesendum sögunn-
setning orgelsins mun kosta um
50 þúsund krónur.
Jónas Tómasson tónskáld, sem
verið hefur organisti hér á ísa-
firði í 48 ár annaðist manna
mest um kaupin. Mikið fjölmenni
var við vígslumessuna á sunnu-
daginn og iék dr. Páll ísólfsson
á orgelið, en hann kom hingað í
tilefni af vígslunni.
3000 ára gamall íslenzkur bjarkarstofn
grafiim uppúr mýri á Þránáarstöðum í Brynjudal
Á síðastliðnu sumri eignaöist Skógrækt ríkisins birki- ur af bænum á Þrándarstöðum.
stofn, óvenjulegan mjög. Birkistofn þessi, sem er 25 cm |Kom hann há niður a birkilurk
í þvermál var grafinn uppúr mýri á Þrándarstöðum í
Brynjudal og er talinn vera tæpra 3000 ára gamall.
Sumarið 195ö var Ástvaldurj um í Brynjudal að grafa fram-
Þorkelsson bóndi á Þrándarstöð-1 í’æsluskurð í mýri suður og vest-
HlPlt
Jólasöngvar á sunnudoginn
Eins og- tvo undanfarna vetur
gengst Æskulýðsnefnd þjóðkirkj-
unnar ásamt Æskulýðsráði
Reykjavíkur fyrir Jólasöngvum.
Verða þeir að þessu sinni lialdn-
ir á sunnudaginn kemur í fimm
kii’kjum og messustöðum í bæn-
um: í Dómkirkjunni, Hallgríms-
kirkju, Ilátíðasal Sjómannaskói-
ans, Laugarneskirkju og Nes-
kirkju.
Jólasöngurinn i Dómkirkjunni
vei'ður kl. 11 f. h., en á hin-
um stöðunum öllum kl. 2 e. h.
Sóknarprestarnir við hverja
kirkju munu flytja bænir, börn
úr barnaskólum bæjarins syngja
og einnig verður almennur
söngur kirkjugesta. í Dómkirkj-
unni og í Sjómannaskólanum
mun strokkvartett barnaskól-
anna einnig koma fram undir
stjórn Ruth Hermanns.
Tilgangurinn með Jólasöngv-
unum er að kynna jólasöngva og
stuðla að aukinni iðkun söngs
í heimahúsum, en jólasöngvar
hér hafa verið fremur frábreyti-
legir að undanförnu og söngur
iítt iðkaður í heimahúsum, néma
þá helzt á jólunum. Allir söngv-
arnir, sem sungnir verða eru
andlegs efnis og textarnir eru
gefnir út prentaðir og verður
þeim útbýtt ókeypis.
Um undirbúning Jólasöngv-
anna 1958 hafa séð þeir dr.
Páll Isólfsson, sr. Jón Þorvarðs-
son og Ingólfur Guðbrandsson,
söngnámsstjóri, en að undirbún-
ingnum hafa unnið sóknar-
prestar, söngkennarar barnaskól-
anna, organistar kirknanna og
söngfólk og siðast en ekki sízt
börnin.
Starísinaður
Skógræktar-
innar virðir
fyrir sér
bjarkarstofn-
inn frá Þránd
arstöðuin.
einn, er honum þótti óvenjugild-
ur, en þótt land sé nú þariia
skóglaust er mikið af lurkum í
mýrfnni.
Ástvaldur lét skógræktarstjóra
vita um fund sinn og á s. 1. vori,
eitt sinn er þeir Hákon Bjarna-
son skógræktarstjóri og Einar E.
Sæmundsen skógarvörður áttu
leið um Hvalfjörðinn skruppu
þeii' að Þrándarstöðum og litu
á lurkinn. Fengu þeir Ástvald til
að grafa hann upp úr mýrinni.
Kom stofn þessi svo í vörzlu
Skógræktarinnar á s. 1. sumi'i.
Birkistofn þessi hefur nú verið
mældur og er þvermál hans 25
cm.
Árhringirnir í stofninum sýna
að bjarkartré þetta hefur vaxið
í 125 ár og hefur ársvoxtur þess
verið 2,2 mm. Talið er að lurka-
lögin í mýrum landsins hafi
myndazt fyrir kuldatímabil sem
gekk yfir landið fyrir um það
bil 2700 árum. Trjástofnarnir í
mýrinni hafa því vaxið fyrir
þann 'tíma. Aldur þessa birki-
stofns er því talinn vera 2700 til
3000 ár.
Það er því fróðlegt að bera
ársvöxt hans saman við vöxt
bjarkar hérlendis nú. Þt-ándar-
staðastofninn er 25 cm. í þvermál
og árhringir um 125.# Ársvöxtur
hans urn 2,2 mm. Bjarkarstofn
úr Bæjarstaðaskógi, sera heíur
vaxið í 70 ár er 19,8 cm í þver-S
mál og ársvöxtur -því 2,8 mm.
Samkvæmt því ætti vöxtur
bjarkar hérlendis að vera betri
eða örari nú til dags en var fyr-
’ir 2700 árum.