Þjóðviljinn - 01.03.1959, Síða 11
Simnudagur 1. marz 1959 — ÞJÓÐVIL.7INN
(11
Ernest K. Gann:
Hverjir hafa svikið?
Loftpóstarnir
63. dagur.
hringsóla kringum flugvöll og skyggnið er lélegt og
maður beygir án þess að vita af því — var halla og snún-
ingsvísirinn fundinn upp til að bæta upp áttavitann.
Hann var ákaflega næmur, en hann krafðist þess að sá
sem notaði hann, hefði fullkomið traust á honum, því
að oft sýndi hann allt annað en flugmaðurinn hafði á
tilfinningunni. Að fljúga eingöngu eftir áttavitanum,
hæðarmælinum og snúnings- og hallavísinum var leikni
sem mjög fáir menn höfðu tileinkað sér að nokkru gagni.
Það gat verið að halla- og snúningsvísirinn sýndi að
vinstri vængurinn á flugvél Rolands hallaði niður, þeg-
ar hann hafði þá tilfinningu í botninum að það væri
hægri vængurinn. Eða þá að hann sýndi snúning til
hægri, þegar skynfæri hans sögðu honum að Hann sneri
til vinstri — eða sneri alls ekki neitt. Og snúnings- og
hallavísirinn hefði rétt fyrir sér, ef hann annars væri í
lagi.
Hann sýndi fljótlega mun og á mjög einfaldan hátt, en
það var erfitt að halda áfram að treysta honum, og að-
eins íullkomið traust á honum gaf góðan árangur. Að
treysta sumpart tækinu og sumpart bakhlutanum var
hættulegt og gat orðið óheillavænlegt. Þetta vissi Roland
og þvi hafði hann fyllstu ástæðu til að vera órólegur.
Snúnings- og hallamælirinn var á stærð við litla
vekjaraklukku. Neðan við skífuna var stutt rör, sem í
var kúla, sem gat oltið hindrunarlaust til hliðanna og
sýnt þannig stillingu vængjanna. Ef kúlan valt til vinstri,
var vinstri vængurinn neðar og vélin beygði jafnframt til
þeirrar hliðar. Ef hún valt til hægri, var hægri vængurinn
niðri. Ef vængur hallaði niður á við, olli hann snúningi
í sömu ótt og því var þýðingarmikið að halda kúlunni
í miðjunni með því að nota stýri og jaínvægislokur á
skynsamlegan hátt.
Móðir mín
GUÐNÝ EGILSDÖTTIR, Hverfisgötu 83,
andaðist 27. febrúar s.l.
Fyrir mína hönd og annarra aðstandenda.
A Ástríður Ólafsdóttir
Grundarstíg 2.
urn !önd og maður skilur áhuga annarra landa, þegar maður
sér i.d. þessa snotru peysu sem hugmyndaríkur eigandi getur
breytt og galdrað á ótal vegu. Sýningarstúlkan á myndinni
sýntr kvernig hœgt er að breyila þokkalegri hversdagspeysu
í iitm—atllega og nýstárlega kvöldblússu.
Framhald af 7. síðu.
brottför hersins og mikill vafi
væri á um heilindi Framsókn-
arflokksins í málinu, þá þótti
okkur Alþýðubandalagsmönn-
um rétt að gera enn cina til-
raun síðar og fá þá fullpróf-
að um heilindi þeira, eða ó-
lieilindi í málinu.
Einmitt sú staðreynd, að
við vorum á úrslitastundu með
landhelgismálið gerði það
einnig að verkum, að okkur
þótti rétt að bíða og reyna
enn einu sinni enn að fá fram
uppsögn hernámssamningsins.
★
Málið rœtt á ríkis-
stjórnarfundi
Þegar ríkisstjórnarfundir
hófust að nýju eftir sumar-
frí, tólí ég málið upp á ríkis-
stjórnarfundi og krafðist þess
að því yrði nú ekki lengur
slegið á frest.
Utanríkisráðherra, Guðm. I.
Guðmundsson lýsti því strax
yfir á fundinum, að Alþýðu-
flokkurinn mundi elcki fallast
á að taka málið upp.
Framsókn skaut sér á bak
við þetta svar Guðmundar, en
sagði ekkert ákveðið um sína
afstöðu.
★
Bréf ráðherra
A l þýðubandalagsins
Nokkru síðar, eða 8. nóv-
ember, skrifuðum við ráðherr-
ar Alþýðubandalagsins sam-
ráðherrum okkar bréf um
málið. í því sögðum við: „að
við teldum að úr því yrði nú
að fást skorið, hvort sam-
starfsflokkar okkar í ríkis-
stjórn hugsuðu sér að standa
við þetta atriði stjórnarsátt-
málans eða ekki.“ Við þessu
bréfi okkar barst aldrei neitt
svar.
Þannig hefur þá gangur
málsins verið í stuttu máli
rakið.
Alþýðubandalagið liefur
staðfest kröfur sínar um að
staðið yrði við loforðið um
brottför liersins með 3 bréf-
um til samstarfsflokkanna.
Það hefur margítrekað
kröfur sínar á fundum og
með sérstökum viðræðum
við forsætisráðherra.
En þrátt fyrir þessar stað-
reyndir. reyna svo þeir, sem
mest hafa svikið í málinu, að
læða þvi inn hjá almenningi,
að Alþýðubandalagið haf i
brugðizt stefnu sinni og ekk-
ert gert til þess að koma
hernum úr landi.
★
Sök bítur
sekan
Sjálfstæðisflokkurinn hefur
lengst af verið forhert-
asti hernámsflokkur landsins.
Hann stóð fyrir samþykkt
Keflavíkursamningsins. Hann
beitti sér fyrir inngöngu ís-
lands í Atlanzhafsbandalagið
og fyrir því að herinn fengi
bækistöðvar í landinu.
Þegar Bjami Benediktsson
kom heim frá Ameriku, frá
því að semja um þátttöku ís-
lands í Atlanzhafsbandalag-
inu, lýsti liann hátíðlega yfir
því að enginn her og engar
lierstöðvar yrðu leyfðar á
Islandi á friðartímum.
Þessa liátíðlegu yfirlýsingu,
sem átti að vera réttlæting
íyrir því, að ísland yfirgæfi
hlutleysi sitt og gerðist aðili
að hernaðarbandalagi, hefur
Bjarni Benediktsson svikið á
hinn heríilegasta hátt. Þessi
svik finnur Bjarni að brenna
á honum og því gerist honum
svo tíðrætt um svik annarra
í hernámsmálum.
Hver íhaldsforinginn af
öðrum gaf yfirlýsingu í þessa
sömu átt á sínum tíma.
Gunnar Thoroddsen var á
móti her. Sigurður Biarnason
taldi lierstöðvar ekki koma til
mála á friðartímum og þann-
ig sór hver íhaldsforinginn af
öðrum. En þeir sviku í mál-
inu. Þeir samþykktu lier í
landið og liafa viðhaldið lier-
námi Iandsins í 7(4 ár á frið-
artímum.
Foringjar ihaldsins hafa á-
netjazt hernáminu. Þeir tóku
að græða á hersetunni og
reyndust siðan ekki menn til
að meta þarfir landsins og
sjálfstæði þjóðarinnar, þegar
gróðabrali þeirra var annars-
vegar.
Þannig hefu.r íhaldið svik-
ið þjóðina í hernámsmálun-
um.
Alþýðuflokurinn er nú orð-
inn auðsveipasti þjónn þeirra
aðila, sem vilja áframhaldandi
hernám íslands. Hann hefur
di’epið af sér alla þá menn,
sem áður börðust innan
flokksins gegn hernáminu.
Hann hefur flækt saman fjár-
mál sín við herbraskið og er
því eins og þægt verkfæri í
höndum þeirra, sem liernám-
inu stjórna. Svik Alþýðu-
floklcsins eru algjör i þessu
máli.
Framsóknarflokurinn hefur
brugðizt þeim loforðum, sem
hann gaf með samþykkt Al-
þingis frá 28. marz og’ með
stjórnarsáttmála vinstri stjórn
arinnar.
Hann hefur guggnað i mál-
inu, þegar á hefur reynt, en
þó hefur hann sýnt nokkra
tilburði á sturdum, sem bentu
til þess, að liann vissi hvílík
hætta stafar af hernámi
landsins.
Það eru hernámsflokkarnir
þrír, sem hafa svikið í mál-
inu. Alþýðubandalagið hefur
gert það, sem í þess valdi
hefur staðið. Það hefur varað
við hættunni, það hei'ur knú-
ið fram þann árangur, sem
náðst hefur, með stöðvun á
uppbyggingu herstöðvanna nú
um 3ja ára skeið.
★
Hernámið ógnaði
efnahagslegu sjálf-
stœði þjóðarinnar
Þó að Alþýðubandalagið
hafi ekki haft afl til þess að
loka herstöðvunum og reka
bandaríska herinn úr landinu,
þá hefur það þó unnið mál-
stað hernámsandstæðinga mik-
ið gagn á öðrum sviðum.
Áhrif hernámsíns á efna-
hagslegt sjálfstæði þjóðarimn-
ar var orðið ískyggilegt. A
árunum 1953, 1954 og 1955
unnu yfirleitt 2—3000 Is-
lendingar við hernámsstörf.
All-miklu fleiri voru þó á ó-
beinan hátt við störf sem
leiddu af hernámi landsins.
Árið 1953 nam verðmætí
alls útflutnings landsins 708
milljónum króna, en á.því ári
voru gjaldeyristekjur af her-
náminu um 374 milljónir. —
Þrír fjórðu hlutar af landinu
tærðust blátt áfram upp vegua
áhrifa liernámsins. Fólk flutt-
ist unnvörpum að austan,
norðan og vestan til Suður-
nesja, ekki til framleiðsiu-
starfa jiar, héldur í liern'ims-
vinnu í einu eða öðru formi.
Landskunnir menn héldu því
orðið fram opinberlega, að ó-
hugsardi væri fyrir landið að
komast af án hernámspening-
anna frá Bandaríkjunum.
Eins og haldið var á at-
vinnumálum þjóðarinnar benti
allt til þess að brottför heris-
ins myndi leiða til atvinnu-
leysis. Þannig var vérið að
tryggja áframhaldandi her-
setu í landinu og svifta þjóð-
ina efnahagslegu sjálfstæði.
'k
Barátta Alþýðubándu-
lagsins hefur borið
nokkurn árangur
Alþýðubandalaginu hefur
tekizt að snúa þessu við.
Hernámsvinnan var stórlega
minnkuð. I stað 3000 manna-
áður hafa nú unnið um 700
til 1000 menn á Keílavíkur-
flugvelli og flestir við við-
haldsstörf. Uppbygging lier-
stöðvanna var stöðvuð. Þús-
undir íslendinga, sem áttu
alla efnaliagsafkomu sína imd-
ir hernum, hafa liorfið til
framleiðslustarfa.
Framleiðs'an hefur stórauk-
izt og gjaldeyrístekjurnar af
vellinum eru lítill liluti af
heildar gjaldeyristekjunum
samanborið við það sem áður
var.
Öllum er nú ljóst, að við
þurfum enga liernámsvinnu til
þess að ge.ta liíað góðu lífi í
la"di"u. Áhrif hernámsins í
þ-jáðiífinu eru smávægileg nú
bor'ð sanian við það sem áður
var.
En hernaðfirhættan af her-
«töðinni er sú sama og áður
nsr því má ekki draga úr bar-
áttunni fyrsr því, að herinn
v^r-cS íí'tinn fara úr landinu.
sem al'ra fyrst. Og vissulega
mun Alþýðubandalagið halda
áfram baráttu sinni fyrir því
að losa landið fullkomlega
við hættur og vandræði her-
námsins.
I þeirri baráttu skiptir
miklu máli að allir sannir
he rnámsa ndstæðingár ktandi
saman og láti það aldrei henda
sig að trúa fölskum áróðri
hersetumanna, og allra síst ó-
hróðri þeirra um þá, sem ber.i-
ast gegn hernáminu og gert
hafa það sem þeir gátu til
}>ess að losa þjóðina við hætt-
ur hernámsins.
Trúlofunarhringir, Steinhringir
Hálsmen, 14 og 18 kt. gulþ