Þjóðviljinn - 05.05.1960, Blaðsíða 6

6) '■— ÞJÓÐVTLJINN — Fimmtudagiir 5 ma'í 1960

ta:irrtr=ríi mtfmr uttít im
■ ■■wiin—íU«iiMntt‘1

uiz
blOÐVILJINN
Boráttan í landhelgismálinu
nr
nzi
Útgefandi: Sameiningarflokkur alþýðu - Sósíalistaflokkurlnn. —
Ritstjóí-ar: Magnús Kjartansson (áb.), Magnús Torfi Ólafsson, Slg-
urður Guðmundsson. — Préttaritstjórar: ívar H. Jónsson, Jón
Bjarnason. -Auglýsingastjóri: Guðgeir Magnússon. - Ritstjórn,
afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðustíg 19. — Bíml
17-500 (5 línur). - Áskriftarverð kr. 45 á mán. - Lausasöluv. kr. 3.00.
PrentsmiÖJa Þjóðviljans.
komin út fyrir 12 milur
Öfugmæli
Stjórnarherrarnir halda áfram að reyna að gera
einfalda hluti flókna í sambandi við efna-
hagsmálin og þyrla upp ókjörum af lærðu orð-
skrúði til þess að reyna að rugla fólk. Þó ættu
þeir nú að vera orðnir fáir sem skilja ekki kjarna
hinna nýju efnahagsráðstafana. Stjórnarherrarn-
ir telja það aðalmeinsemdina í íslenzku þjóðlífi
að kjör verkafólks til sjávar og sveita séu of
góð, það verði að skerða þau til mikilla muna.
Nú er verið að framkvæma þá kjaraskerðingu,
og hinir ýmsu þættir efnahagskerfisins eru að-
eins aðferðirnar til þess.
tzv
Gengislækkunin er auðvitað í sjálfri sér ekk-
ert , bjárgráð“. Hún hefur aðeins þau áhrif
að hækka verðlag á öllum innfluttum varningi
mjög stórlega. Og þar sem jafnframt er fest í
lög að kaup megi ekki hækka í samræmi við
vísitölu, hefur þessi ráðstöfun þau áhrif að launa-
fólk verður að takmark* við sig kaupin á erlend-
um varningi. Jóhannes Norðdal bankastjóri hef-
ur sjálfur skýrt svo frá opinberlega. að áætlað
sé að gengislækkunin hafi þau áhrif að notkun
á innfluttum varningi rnivnki um 20%. Það á
semsé að skerða kjör lawnafólks um einn fimmta
miðað við innfluttan varning. Og áhrifin bitna
einnig á þeim varningi sem að fullu er fram-
leiddur hér innanlands, eins og fyrsta verð-
hækkunin á mjólk og mjólkUrafurðum sýnir
ljóslega.
Tíminn birtir í gær viðtal
við Hennann Jónasson, for-
mann Framsóknarflokksins,
um Genfarráðstefnuna og
kemur margt fróðiegt og at-
hyglisvert fram í viðtalinu.
Hermann segir í upphafi að
he'darblærinn á ráðstefnunni
hafi verið ,,óhugnanlegur“:
„Áróðurinn og bakferlin af
hálfu andstæðinga íslands í
landhelgismálinu voru furðu-
llega. Það voru notu blíðmæli
og lof, hótanir og aðrar að-
gerðir . . . Allt var við það
miðað að fá 2/3 atkvæða ráð-
stefnunnar með bræðingnum
— hvernig sem atkvæðin
væru fengin.“
Síðan rekur Hermann
^.hvernig Bretar og bandamenn
þeirra hafi beðið einn ósigur-
inn af öðrum á alþjóðaráð-
stefnum um landhelgismálið,
og eftir síðasta ósigur þeirra
nú sé baráttan komin út fyrir
12 mílurnar:
„Mönnum er . . . að verða
ljóst að utan við 12 mílurnar
verður einhver að hafa lög-
sögu; — ákveða með hvaða
tækjum megi veiða á hinum
mismunandi svæðum. Flestum
finnst eðlilegast, að strand-
ríkið hafi þessa lögsögu.
Þessa kröfu eru mörg strani-
riki þegar byrjuð að gera og
fylgja henni fast eftir. Allir
þekkja ástandið hér við land.
En af því l.e:ðir, að við íslend-
ingar hljótum að verða í
fremstu röð j úrra ríkja, sem
þessa kröfu gera. Baráttan í
landhelg'smá’inu heldur
áfram og er nú komin út fyr-
ir 12 milur.“
Hermann ræðir síðan hina
alræmdu breytingartillögu ís-
lenzku ríkisstjórnarinnar og
segir m.a.:
„Ég barðist gegn því að
þessi umrædda breytingartil-
laga væri flutt; áleit það
„taktískt“ rangt og íslandi í
óhag eins og á stóð. Ég’nenni
ekki eins og nú er komið. að
munnhöggvast út af þessu,
þvi að ef athugaðar eru allar
aðstæður og hvernig um til-
löguna fór, — sem var og
fyrii’sjáanlegt — getur ekki
verið um það að dei’a, að
rangt var ,að flytja tillöguna.
Þeir sem lögðu tillöguna
fram, sáu þetta áreiðanlega
sjálfir áður en ti’iagan kom
t'l atkvæða, þótt þeir treystu
sér ekki til að draga hana þá
til baka. Reynslan hefur
dæmt í þessu máli svo það er
óþarft og þýðingarla,ust fyrir
>.ji.erniaun tnuiiasjp.i
mt
Því aðeins styrkjum við eigin málstað að við stöndum einnig drengilega
með málstað bandamanna okkar í landhelgismálinu
uo >iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiilllllllliililiiiiiiiiiiiiiliiiiii«i iiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiil
Ijessi skipulagða kjaraskerðing er kjarni sjálfra
■* efnahagsráðstafananna. og á að hafa áhrif á
alla stjórn þjóðfélagsins. Stiórnarherrarnir segja
að þeir séu að afnema öll höft og hömlur og
taka upp frelsi í millirikjaviðskiptum. En þessi
umskipti hafa það í för með sér að innflutningur
á nauðsynjum á að skerðast um 20%. Slík skerð-
ing merkir að sjálfsögðu aukin höft, aukið
ófrelsi. En nú er það aðeins fátækt almennings,
ekki ákvörðun einhverrar nefndar, sem á að tak-
marka innflutninginn; hað á að gera skortinn
að skömmtunarstjóra■ Og skorturinn er í senn
harður húsbóndi, ranglátur og nautheimskur.
fjess er að vísu vart að vænta að stjórnarherr-
arnir hafi mannhmd í sér til að viðurkenna
hreinskilnislega að eini tilgangurinn með efna-
hagsráðstöfunum þeirra sé að skerða kjör vinn-
andi fólks, þótt Morgunblaðið segði raunar 1.
maí að bændur hefðu haft til muna of góð kjör
að undanförnu. En er það ekki fullmikil óskamm-
feilni að lýsa þessum ráðstöfunum sem and-
stæðu sjálfra sín? Er ekki full langt gengið að
kalla stóraukin höft í innflutningi „frelsi“? Er
það ekki of algert virðingarleysi fyrir sannleika
og íslenzkri tungu að 'kalla það „viðreisn“ þegar
ætlunin er að rýra kaupgetu alþýðufólks um
einn fimmta hluta og kollvarpa þannig efna-
hagslegri undirstöðu fjölmargra heimila? Eru
ekki stjórnarherrarnir með slíkum málflutningi
að kalla vfir sig sérstaka og margfalda reiði
þeirra sem glæpast á að trúa þeim um skeið?
— m.
Jón, Baldur og Jakob í lilutverkum.

ÁST.IR I SÓTTKVl
eftir Harold Brooke og Kay Bannerman
Leikstjóri: Flosi G. Ólafsson

Nýtt leikhús tók til starfa
í haust sem leið og vann þeg-
ar hylli ófárra bæjarbúa, þótt
líkja mætti v:ð óstýrilátan
ungling, fjörmikinn og lítt
tamirin. Sumir ætluðu að þar
færi vísir að nýjum flokki
ungra leikenda er smám sam-
an myndu eflast og komast
til þroska, en þær vonir virð-
ast ekki æt'a að rætast.
„Rjúkandi ráði“ og „Ástum
í sóttkví“ er í rauninni ekk-
ert sameigið nema leik-
stjcrinn einn, það er Flosi
G. Ó’.afsson, maður atorku-
samur og stórliuga og svo
þrautseigur og áræðinn að
hann hikar ekki við að ýta
úr vör í annað sinn þótt hon-
um hafi ekki tekizt aö rnanna
flcy sitt skorti hvorki
meira né mmna en leikend-
urna sjálfa.
Hið nýja viðfangsefni Flosa
G. Ólafssonar nefnist „A.11 for
Mary“ á fmmmálinu, skop-
leikur sem naut mikillar hylli
í Lundúnum á sínum tíma,
enda í höndum mikilhæfra
skopleikara, brezkur í meira
lagi, hversdagslegur um flest
og ekki nýstárlegur í neinu,
en vel saminn og víða bráð-
smellinn sem kallað er; ósvik-
inn hlátursleikur. Frá efninu
er bæði ógerlegt og þarflaust
að skýra, en þess má geta
fyrir siðasakir að g’ens þetta
gerist á gist’húsi í Clpunum
frönsku — þangað kemur
meðal annara enskur lieiðurs-
maður Humpy M'ller að nafni
ásamt Maríu konu sinni, en.
hún er allt í senn: girnileg,
léttlynd og skíðaga.rpur hinn.
mesti. Aumingja maðurinn
er með hjaupabólu að því
haldið er, hann er óðara sett-
ur í scttkví uppi á lofti ásamt
öðrum náunga höldnum af
sarna kviUa, en haHn reyn-
ist auðvitað enginn annar en
Clive Norton, fyrri eiginmað-
ur konunnar, óhræsið það
arna. Þeim félögum er fengin
hjúkrunarkona mjög við ald-
ur, hún lítur á þá sem óþekka
krakkaorma, kúgar þá og sið-
ar cg hefur hitamælinn að
vopni: burt með viskí, sígar-
ettur og sorprit! Á meðan
þessu fer fram áhorfendum
til ’óblandinnar ánægju sætir'
frúin lagi og daðrar við for-
stjóra gistihússins, hið'
franska glæsimenni, og þá
fvrst hefst glensið og slagur-
inn í alvöru: þrír karimenn
um eina konu
Leikstjórn Flosa G. Ólafs-
sonar skortir hvorki fjör né
hraða, ti'svörin eru skýr og
fara vart framhjá neinum;
leiktjöldin snotur en liið
þrönga svið ekki notað til
fulls, þýðingin ekki rituð á
vönduðu máli'. Og þó hlaut