Þjóðviljinn - 10.08.1960, Blaðsíða 12

Þessi mynd var tekin á alþjóðaþingi námave rkamanna, sem staðið hefur yfir í Stokkhólmi.
Þingið var sótt af fulltrúum fjölmar,gra landa, m.a. frá Afríku, og sést formaður sænska
námamannasambandsins hér í samræðum Adð fulltrúa frá Ghana.
r
122 dagct rannsóknarleiðangri
voru athugaðir 85000 fiskar
Rannsókn á möskvastœrð stóraukin
Eins og kunnugt er af
fréttum hefur varðskipið Mar-
ía Júlía verið undanfarið í
rannsóknarleiðangri kringum
landið, sem stóð frá 13. júlí
tíl 4. ágúst. Samskonar leið-
angrar hafa /verið farnir á ári
hverju síðan 1955.
Aðalsteinn Sigurðsson, fiski-
fræðingur, ræjddi í gær við
fréttamenn um leiðangur þenn-
an, en hann var leiðangurs-
stjóri.
Skipstjóri á Maríu Júlíu var
Gunnar Ölafsson, en Guðni
PáLsson 1. stýrimaður stjórn-
aði veiðunum sem framkvæmd-
ar voru með botnvörpu. Til
aðstoðar Aðalsteini voru Gunn-
ar Jónsson, sem er að læra
fiskifræði, Birgir Gunnarsson
og Stefán Aðalsteinsson, að-
stoðarmenn á Fiskideild.
Veður var ágætt á meðan á
leiðangrinum stóð og sóttist öll
yinna vel, enda sýndu allir
mikinn áhuga og dugnað.
Tilgangurinn með þessum
rannsóknum er margþættur og
verður hér drepið á helztu at-
riðin:
Ástand og göngur
fiskistofiianna
Fyrst og fremst er verið að
athuga ástand og göngur fisk-
stofnanna við strendur lands-
íns. I því skyni er m.a. safnað
kvörnum úr fiskunum, sem
gefa til kynna aldur, hvenær
fiskurinn hafi gotið í fyrsta
sinni og við hvernig skilyrði
hann hefur vaxið upp. Við
lengdarmæLingu má fin'na út
meðallengd og út frá henni
má finna út meðalvaxtahraða.
Þessi gögn veita einnig upp-
iýsingarnar um sterka og
veika árganga í fiskstofninum.
í þessum leiðangri voru
kvarnaðir 2183 Þorskar, 3186
ýsur, 317 lýsur, 2581 skarkoli,
96 lúður, 2030 sardkolar og
279 karfar, samtals 10672
fiskar.
Merking fiskanna
Þá eru fiskar merktir til að
fá upplýsingar um göngur
eirra og gefur endurheimt
íerkjanna nokkra hugmynd
m sóknina á stofnana, en þar
r margt sem veldur skekkju,
d. drepst meira af merktum
iski, en ómerktum og svo hef-
r borið talsvert á skeytingar-
:ysi sjómanna varðandi merkt-
n fisk og veldur það að sja.lf-
sögðu miklum erfiðleikum. Sem
betur fer eru þó margir sem
skila merkjum með góðum
upplýsingum og þeim fer fjölg-
andi. Vonandi gera allir það
áður en langt um líður.
Merkin eiga að sendast
Fiskideildinni, Bogartúni 7
og þær upplýsingar sem beð-
ið er xun, eru lengd á fisk-
inum í, sm.' svo hægt sé að
sjá vaxtarhraðann, fcvarnirn-
ar, svo hægt sé að ákvarða
aldurinn, kynið, þar sem
vaxtarhraði er misjafn lijá
hængum og hrygnum, mán-
Framhald á 2. síðu.
Stjórnarbylting hefur verið
gerð í Laos. Fréttir af henni
voru enn óljósar í gærkvöld, en
helzt mátti ráða að byltinguna
hefðu gert ungir liðsforingjar í
hernum.
Tvær sveitir fallhlífarher-
manna undir forystu þeirra tóku
í gær höfuðborg landsins, Vien-
tiane, á sitt vald, og var þó ekki
hleypt af einu skoti. Útgöngu-
bann var sett í borginni og flug-
velLinum við hana var lokað.
Byltingarmenn sögðu í yfir-
lýsingu sem útvarpað var frá
stöðinni í Vientiane að þeir
heíðu gert' byltinguna til að
Um 30 þús. mái og
tunnur veiddust
í fyrrakvöld og fram eftir
nóttu fengu um 50 skip rösklega
30 þús. mál og tunnur á miðun-
um fyrir austan. í gærdag var
hins vegar engin veiði en gott
veður á miðunum. Er Þjóðviljinn
átti tal við síldarleitina á Rauf-
arhöfn í gærkvöld voru skipin
aftur byriuð að verða vör síldar.
í fyrrinótt og gær bárust 12.
til 13 þúsund mál og tunnur síld-
ar til Raufarhafnar og var salt-
að þar á öllum söltunarstöðvum
í gær en einnig' fór nokkuð í
bræðslu.
Til Vopnafjarðar komu í gær
10 skip með yfir 4000 mál.
„Qtibú" frá Listasafni
ríkisins á Ákureyri
N.k. föstudag- verður opnað á
Akureyri einskonar „útibú“ frá
Listasafni ríkisins.
í vor samþykkti menntamála-
ráð að athuga möguleika á að
koma upp á Akureyri einskonar
útibúi frá Listasafni rikisins og
haía það opið í sumar fyrir bæj-
arbúa og feraðmenn. Var leitað
til bæjaryfirvaldann á Akureyri
um aðstoð við málið; tóku þau
-vndinni fegins hendi og
létu í té hú ;:.'nynili i g'agníræða-
skólabyggingunni. Hafa nú verið
fluttar norður tuttugu myndir
eftir 19 kunna myndlistarmenn,
eldri og yngri, ein mynd eftir
hvern nema tvær sem Snorri
Arinbjarnar hefur gert. Önnuð-
ust þau Selma Jónsdóttir. for-
stöðumaður listasafnsins og
Svavar Guðnason. listmálari, val
myndanna og hafa nú komið
þeim upp fyrir norðan.
Eins og áður er sagt gtsiidur
| tll sð óþna sýninguna á föstu-
dag og er ætlunin að hún verði
á Akureyri fram í miðjan sept.
kveða niður spillingu . í stjórn-
málum landsins og til að eyða
áhrifum Bandaríkjanna á innan-
landsmál. Þeir kváðust mundu:
virða konungdæmið og trúar-
brögðin.
Veiðivonir
hofaglœðzt
Neskaupstað seint á
mánudagskvöld. Frá
fréttaritara Þjóðviljans.
Dágóð síldveiði var í nótt, en
fáir bátar hafa komið hingað
þvi að erfitt er að losna við
aflann.
Þessir bátar hafa komið frá
því síðasta skevti var sent: Hug-
rún 250 mál. Ásúlfur 270, Ham-
ar 80, Haírún 600. Þráinn 600,
Sigurfari 550, Glófaxi 250.
Talsvert hefur verið saltað af
síld. Veður er hið bezta og veiði-
vonir hafa glæðzt.
Fundir hernáms-
ndstæSinga á
Vestfjörðum
í kvöld hefjast fundahöld
hernámsanðstæðinga á
Vestl'jörðum með fundi á
Þingeyrum i Dýrafirði, en
á næstunni verða haldnir
þar fundir á allmörgum
stöðum.
Framsögumenn á 'fundin-
um á Þingeyri verða Guð-
mundur Ingi Kristjánsson
skáld og bóndi á Kirkju-
bóii, séra Sigurjón Einars-
son prestur á Brjánslæk og
Gils Guðmundsson rithöf-
undur.
Á morgun. íimmtudag.
verður næsti fundur á
Vestíjörðum og verður
hann haldinn i Súgatyda-
firði og á föstuúag verður
fund-j, a Jsafirði.
Á báðum þessum fund-
um verða sömu ræðumenn
og' á íundinum á Þing'eyri.
i
þlÓÐVIUINN
Miðvikudagur 10 ágúst 1960 — 25, árgangur — 175. tölublað.
Stjérnarbylfing í Laosf
beint oein áhrifum ÖS
Aðalsteinn Signrðsson
að merkja skarkola nm borð
í Maríu Júlíu, er verið var að
Jjúka, rannsóknarle'.ðangrinum,
Veiðzt hefur 16 óra þorskur og 20 óra
skarkoli sem var 74 em á lengd
Hjá Fiskideildinni vinna um
20 manns, þar af 8 sérfræð-
ingar (fiskifræðingar og ein(
kona, Þórunn Þórðardóttir,
sem hefur plöntusvi,f sem sér- /
grein), og er þar meir en
nóg að starfa, eins og gengur •
og gerist hjá okkar fátæk-
legu vísinda- og rannsóknar-
stofnunum Fréttamenn röbb-
uðu í gær á víð og dreif við
Aðalstein Sigurðsson um starf
hans og samstarfsmanna
og sagði Aðalsteinn. m.a. að
ekki væru nógu margir sér-
menntaðir menn til að gera
nauðsynlegar rannsóknir og
fjárveitingar mjög af skorn-
um skammti. T.d. sagðist
hann hafa ætlað í sumar að
gera rannsóknir á humar og
rækjum, en ekki hefði unn-
izt tími til þess enn Nú bæ-t-
ast við rannsóknir í sam-
bandi við dragnótaveiðarnar,
sem tækju töluverðan tíma.
Aðalsteinn var spurður um
ferðir fiskanná og aldur, og
svaraði hann því -til, að bol-
fiskur væri meiri göngufisk-
ur en flatfiskur, sem eðlilegt
væri, þar sem -flatfiskur er
bundinn við botnfæðu. Kol-
inn hreyfir sig lítið fyrr en
á kynþroskaskeiði, en bol-
fiskurinn fer fljótt á stað í
fæðuleit.
Koli, sem t.d. er merktur
hér í Flóanum, fer i fæðu-
og hrygningargöngu til Vest-
mannaeyja og a.m.k. í fæðu-
göngu til Vestfjarða. Að sjálf-
sögðu er misjafnlega mikið
um fæðu á hverjum stað fýr-
ir sig, en í rannsóknarferð-
inni, sem getið er um á öðr-
um stað, kom í ljós að mik-
ið er um sands'ili hér í Fló-
anum.
Þegar talið barst að merk-
ingum, sagði Aðalsteinn, að
hann vissi til þess að merkt
lúða hefði farið milli íslands
og Færeyja og háfur, ,serrr
var merktur við Grand Bank
við Nýfundnaland, veiddist 10
árum síðar hér í Faxaflóa.
Aðals-teinn kvaðst eitt sinn
hafa merk-t 125 þorska við'
vesturströnd Grænlands ogr
veiddist einn þeirra síðar í’
Faxaflóa.
Ef maðurinn væri e’kki að
verki; ' benti allt til þess að-
t.d, þorskur gæti náð tvitugs-
aldri. Aðalsteinn kvaðst vita.
um að veiðzt hefðu 16 ára
gamall þorskur og skarkoli,
fyrir 3—4 árum, sem var
orðinn rúmlega tvítugur,
Hann var 74 cm á lengd.