Þjóðviljinn - 29.10.1960, Blaðsíða 10

2) — ÓSKASTUNDIN
Ó- IIEFNDIN SE!\I
MISTÓKST
' Framhald af 1. -isíðu.
'f\-r f i
vel kailaði hann sögu-
hetjuna Martein bókvísa,
,«n :gvo af óþekktri á-
stæðu, breytti hann naín-
. inú' Lemuel Gúlliver.
■' í>’að kom að því, að
bókin Var tilbúin og var
'gefhí’- út án höfundar-
■?.;nafti'é 1726. En Jónatan
' í Swift til mikillar skelf-
<5jr#pgar ■? hafði bókin' allt
...Unnur áhrif, en hann
(cr hafði • búizt við. Mer.n
. l.tiógu. en bara ekki að
Énglendingum. Það var
tolegið að ævintýrum
"' Gulli'vers — mern hlógu
■ og' skemmtu sér við lest-
^ lir bókarinnar. Allir Eng-
lendingar. bæði háir og
„ ‘ lágir, 'nutu þess að lesa
£ .límtferðir Gúllívers. Bók-
ift var vel skrifuð og
mjög skemmtileg, en hún
^ xeitti engan til reiði.
Engan utan höíund-
irn sjáifan. Hann varð
reiður, af því að áætl-
tm hans um heíndina
mistókst. Hann var stöð-
„ tigt bitrari út í alia
- menn, og stöðugt ógæfu-
samari og meira ein-
mana. Þrátt fyrir það
r að höfundurinn var svona
' vonsvíkínn yfir bókinni.
1 Fferðum Gúllívers. haía
menn skemmt sér við
Jestur hennar æ síðan
hún kom út, og þótt
í Swift ætlaði hana íull-
orðnum lesendum, varð
1 hún fljótlega eítirlætis-
bók barnanna og er enn
í dag.
KLauslega þýtt úr ensku)
Skrítnir fuglar á b.v. Geir
EILEEN JOYCE
OTVARPSTÍÐINDI
ÓSKASTUNDARINNAR
Bernskusaga Eileen Joyce lesin fyrir unga
hlustendur.
A mánudagskvöldið
klukkan sex . hefst annar
lestur sögunnar Forspil
eftir C. H. Abrahall’
Rannveig Löve kennari
j þýðir og les. . Sagan
verður framvegis flutt á
I þessum tíma einu sinni í
I viku. Þetta er skáldsaga
I byggð á bernsku hinnar
. frægu listakonu Eileen
Joyce, og verða fiutt tón-
verk, sem hún spilar eða
á anran hátt eiga við
efni lestursins.
Eileen Joyce er heims-
þekkt fyrir píanóleik
sinn. Hún er frá Ástral-
íu og bjó við fátækt og
erfiðleika í æsku, en frá-
bærir tónlistarhæfileikar
hennar komu snemma í
ljós og henni tókst að
brjóta sér leið til mennt-
unar. Forspil er heillandi
saga skrifuð fyrir börn
og unglinga.
Óskastundin hvetur
lesendur til að hlusta á
þennan ágæta útvarps-
þátt.
Hver vill skrifa
bréf ?
Ég undirrituð óska
að komast í bréfasam-
band við pilta og stúlk-
u.r á aldrinpm 12—14
ára. Mynd fylgi bréfi.
' C'löf Jórsdóttir,
Borgarholti. Biskups-
tungum, Árnessýslu.
Togarinn Geir frá
Reykjavik köm úr "sigl-
ing'u á þriðjudaginn vár.'
Hann seldi fiskinn í
Þýzkalandi eins og ís-
lenzku to.gararnir gera
nú. Eftir Vénjulegari
stanz sigldi hann svo
heim á leið. Á Norður-'
sjónum bar það til' tíð-
inda að fjórir litlir fugl-
ar settust- á skipið til að
hvíla sig. Þeir wirtust að
þrotum komnir. Skip-
verjar tóku þeim vel og
hlúðu að þeiriri. Það var
búið til búr handa þeim
úr tveimur vírkörfum og
þeim var gefið vatn,
soðnar kartöflur, grjón
o<? haframjöl. Þegar
skipið sigldi hjá Orkn-
eyjum ætluðu þeir að
sleppa fuglunum, því
stutt var til lands. Tveir
reyndu ekki að hefja sig
til flugs, en hinir tveir
flugu spölkoj-n, steyptust
s'ðan í sjóinn.og drukkn-
uðu.
Skipverjar tóku hina
aftur og settú þá f b.úr-‘
ið og hlúðu vel að .þeipri.
Ekki þekktu þeir fugl-
ana. Þeir líktust að
nokkru skógarþröstum,
en voru svartir og sló á
þá grænni slikju og voru
þeir með gulum doppum.
Nefið var fr.ekar langt
og svart, einnig voru
fæturnir svartir með
þrjár tær fr.am og eina
aftur, (setfótur), . Þetta
voru að öllum líkinduní
spörfuglar.
Þegar Geir kom til
Reykjavikur var það
fyrsta verk tveggja skip-
verianna að kaupa fugla-
fóour handa litlu fugl-
— ÓSKASTUNDIN — (3
,Sf Barnafell
Barnafell er kallað í
BárðÖWÉflfl j)áð.'ftfe,f er
. ( ekkF‘í"angtfrá ' hihum
unum* Á miðvikudag ^dó ' miléá'' og fagra’ Cfoða-
fossi í Skjálfanda’fljóti.
Undir fellinu er arnar
foss sem drógur nafn af
því og heitir Barnafells-
i foss.
Einu sinni voru tvö börn
að leika sér méð. turnu
uppi í fellinu, fóru inn í
hgna og . komu ■ á hana
veltu af vangá. En tunn-
an. valt ofan eftir hlíð-
inni sem er bæði grasi
vaxin og snarbrött, ofa’n
í fossinn, og drukknuðu
börnin þar. Af þessu
dregur fossinn síðan
nafn og fellið ein’-ig, en
áður hét það Miðfell.
annar fuglinn. en ef
hinn liíir verður honum
gefið . frelsi, þegar skipið
kemur aftur á þær slóð-
ir, sem hann kom frá.
Geir hélt á veiðar á
fimmtudaginn.
(ísK þjóðsögur).
Björg er orðin stór og falleg
Kær a Óskastund!
Ég er að hugsa um að
skrifa þér nokkrar línur.
Wfg lungar til aðrSið?S
gig . bir|:a "f>LÍr>mig
sveit“, sem Soi'J'ia- og
Anna Sigga syngja.
Mig .langar til að segja
þér frá gimbrinni minni
Björg, ,sem ég sagði þér
frá þegar hún var lamb.
Það átti að farga henrii
Björgu í fyrrahaust. áf
því að hún var 'eitthvað
veik, en það var hætt við
það og svo batnaði henni
smám saman um vetur-
inn. Hún var rekin á
fjall í vor og þar var
| hún í sumar. Svo i haust
kom hún í réttina, og ég
ætlaði varla að þekkja
lfffáItlitíl'Stftur, af því að hún
| var'orðiri svo falleg. Hún
. var bóluseff, í' háu'st á-
samt oðru íe, sem var
látið lifa og var hún
vænst aí' þeim öllum. Svo
vona 'ég að<-;þú> birtir
þetta fyrir mig.
Vertu blessuð. og sæl.
Ólöf Jónsdótlir 12 ára,
Borgarholti;
Biskupstungum.
Við þökkum Ólöfu fyr-
ir bréfið og vonum að
Björg hennar dafni vel ,í
vetur. Textann birtum
við í þessu blaði.
10) —- ÞJÓÐVILJINN — Laugardagur 29. október 1960
Rœða Finnboga Rúts
Framhald af 8. síðu.
gerðina frá 30. júní 1958 sem
lög. Mér er nær að halda, að
$>að hafi aldrei verið eins ein-
huga þjóð á íslandi og fyrstu
Vikurnar eftir að Bretar sýndu
þjóðinni ofbeldi sitt eftir 1. j
Beptember 1958. En þá gerðistj
það einnig, að forustumenn
8jálfstæðisflokksins fcru á'
kreik og fóru hvað eftir ann- j
að á fund vinstri stjórnarinn-
ar og óskuðu eftir fundi með.
utanríkismálanefid til þess að,
bera fram þá tillögu, að nú |
yrðu teknar upp viðræður við
Breta innan Atlanzhafsbanda-
lagsins!
Eg minnist þess ekki, að
þeim hafi nokkurn tíma verið
synjað um fund i utanríkis-
málanefnd til þes3 að koma
þessari tillögu s'nni á fram-
færi. Eg minnist þess ek'ki, að .
það hafi nokkurn tíma verið
íieitað að hlusta á málflutning
þeirra og rök fyrir því að
þá einmitt aetti að taka upn
viðræður við Breta vegna þess,
að starfsmenn landhelgisgæzl- (
'unnar 'islenzku væru í l'fshættu
fyrir brezkum herskipum og
þetta væru sjálfsögðustu v’ð-
brögðin eins og þá var komið.,
Þessi tillaga Sjálfstæðis-,
flokksius var rædd á mörgum
fundum í utanríkismálanefnd
og ríkisstjórn fyrir óramótin,
1958. En um áramótin 1958—!
1959 skipti um ríkisstjórn í,
•tandinu eins og menn muna.
í>á tók við rikisstjórn Alþýðu-
flokksins með sama hæstvirta
Utanríkisráðherra, en með
stuðningi Sjálfstæðisflokksins.
Og hvað gerðu þá forustumenn
Sjálfstæðisflokksins með tillögu
sína um að taka upp viðræður
um landhelgismálið til að af-
stýra árekstrum á hafinu, koma
í veg fyrir lífshættu, sem ís-
lenzkir varðskipamenn stóðu
í ? Kölluðu þeir saman fundi
með ríkisstjórn og utanríkis-
málanefnd á útmánuðum 1959?
Nei. Þeir hættu að tala um
tillögu sína, en húa lá fyrir
óafgreidd í utanríkismálanefnd.
Eg veit ekki til þess, að
hættan á árekstrum á hafinu
■ha.fi minnkað á hávertíðinni
1959. En það slumaði í for-
ustumcnnum Sjálfstæðisflokks-
ins þegar þeir áttu sjálfir rík-
isstjórn eins og þeir áttu rík-
isstjórn Alþýðuflokksins. Eg
veit það með fullri vissu, að
það var ekki í þeim skilyrðum,
sem Sjálfstæðisflokkurinn setti
fyrir stjórnarmyndun Alþýðu-
flokksnis, að það yrðu teknir
upp samningar um landhelgis-
málið við Breta. Og ég veit
það sannanlega, að á fundi ut-
rnríkismálanefndar 27. april
1C59 þá treysti hæstvirtur ut-
anríkisráðherra Alþýðuflokks-
ns. sem hafði fullan stuðning
Sjálfstæðisflo'kksms að baki,
sér til þess að kveða niður
þessa tillögu forustumanna
Sjálfstæðisflokksius, hæstvirts
forsætisráðherra og núverandi
hæstvirts dómsmálaráðherra, og
ganga af henni steindauðri án
þess að þeir kveinkuðu sér
nokkuð. í staðinn var á sama
fundi einnig með atkvæðum
forustumanna Sjálfstæðisf lokks-
ins, hæstvirts forsætisráðherra
og hæstvirts dómsmálaráðherra
samþykkt tillaga um yfirlýs-
ingu Alþingis, sem var endan-
lega samþykkt á Alþingi 5.
maí 1959 nokkrum dögum
seinna, um að það komi ekki
til mála minni fiskveiðiland-
helgi við ísland en 12 mílur.
Snögg sinnaskipti urðu í sumar
Eg veit ekki til þess, að
hæstvirtur utanríkisráðherra
eða hæstvirtur dómsmálaráð-
herra eða hæstvirtur forsætis-
ráðherra hafi nokkuð haft að
athuga við yfirlýsingar hæst-
virts utanríkisráðherra, sem ég
hef getið um hér á undan,
af hálfu r'i'kisstjórnar Alþýðu-
flokksins, sem Sjálfsæðis-
flokkurinn studdi 1959, um að
við hefðum um ekkert við
Breta að semja um íslenzka
fiskveiðilögsögu og mundum
þcss vegna hafna öllum til-
mælum um slíkar viðræður.
Eg veit ekki til þess, að for-
ustumenn Sjálfstæðisflokksins
liafi neitt haft að athuga við
(þessar yfirlýsingar utanrikis-
I ráðherra og ég„ veit ekki til
j þess, að hæstvirtur dómsmála-
j ráðherra hefði neitt að athuga
i við yfirlýsingar hæstvirts utan-
ríkisráðherra á fundi utan-
ríkismálanefndar síðast 13. júlí
, í sumar, um að enn væri það
stefria þessarar hæstvirtar rík-
isstjórnar að taka ekki upp
ne!na samninga, heldur hafna
öllum tilmælum um samninga-
viðræður við Breta, af því að
við hefðum ekkert við þá að
semja um íslenzka fiskveiði-
lögsögu. Hæstvirtur utanríkis-
ráðherra sagði: „Þetta er
stefna núverandi ríkisstjórnar
eins og það hefur verið stefna
fyrri ríkisstjórna.“ Hæstvirtur
dómsmálaráðherra þagði þá um
tillögu s'ína og hæstvirtur for-
sætisráðherra um að taka upp
viðræður við Breta. Eg veit
ekki livað hefur gerzt frá 13.
júlí og fram til 10. ágúst,
hvaða shmaskipti hafa farið
fram eða með hvaða rökum,
hjá hæstvirtum utanríkisráð-
herra og hæstvirtum dóms-
málaráðherra og hjá hæstvirtri
ríkisstjórn. En á þessum tæpa
mánuði hefur það gerzt, að
hæstvirt ríkisstjórn liefur skipt
um skoðun, því að á fundi
utanríkismálanefndar 19. ágúst,
tveimur dögum áður en vopna-
hlé Breta rann út, loforð þeirra
,-um að beita ekki herSkipum
innan 12 mílna landhelginnar,
sem þeir höfðu svikið, og lof-
,orð brezkra togaraeigenda um
að láta ekki togara sína fara
inn í 12 mílna landhelgina til
] veiða, sem þeir höfðu einnig
(svikið, var kallaður saman í
snatri fundur utanrikismála-
nefudar, þar sem ríkisstjórnin
tilkynnti, að hún liefði ákveð-
ið að verða við tilmælum Breta
um viðræður milli ríkisstjóm-
anna um landhelgismálið, ann-
ars, sagði hæstvirtuur utanrik-
ísráðherra: ,,til þess að koma í
veg fyrir nýja árekstra á ls-
I landsmiðum" og hins vegar al-
■ veg sérstaklega til þess að vinna
I að framgangi ályktunar Al-
þingis frá 15. maí 1959 um
landgrunnið". En |þa» segir
eins og menn muna, að afla
beri viðurkenningar á rétti Is-
lands til landgrunnsins alls.
Eg veit ekki, eins og ég
sagði áðan, hvað hefur gerzt
á timabilinu frá 13. júlí til 10.
ágúst, sem hefur valdið því, að
rikisstjórnin tók þá ákvörðun,
þvert ofan í fyrri y.firlýsingar
sínar og þvert ofan í stefnu
allra ríkisstjórna, sem hafa
verið á Islandi síðustu árin að
ganga til samninga við Breta.
Eg veit ekki til þess, að það
hafi komið neitt fram frá hálfu
brezku stjórnarinnar, sem bendi
til þess, að afstaða hennar sé
í nokkru breytt, hvorki í þá
átt, að Bretar séu nú reiðu-
búnir til að breyta afstöðu
sinni og viðurkenna rétt okk-
ar til þess að taka okkur ein-
hliða 12 milna fiskveiðiland-
helgi og ennþá siður hins, að
brezka stjórnin, sé nú reiðu-
búin til þess að viðurkemia rétt
okkar til landg(runnsins alls.
Mér er kunnugt um, að það
kom fram meðan Genfarráð-
stefnan stóð yfir í vor tilboð
frá brezku stjórninni til ís-
lenzku ríkisstjórnarinnar, sem
ekki var farið hátt með hér
heima fyrir, en hefur verið
skýrt frá af hálfu brezku rík-
isstjcrnarinnar í sjálfu brezka
þinginu en mér er líka kunn-
ugt um, að íslenzka ríkisstjórn-
in taldi ekki unnt að taka því
tilboði og mun líklega ekki
eiu.u sinni hafa svarað þvi,
vafalaust með þeim rökum, að
við hefðum ekkert við Breta
að tala, hefðum ekkert við þá
að semja. 1 ræðu, sem sjávar-
Framhald á 11. síðu.