Þjóðviljinn - 22.03.1961, Side 6
— ^JÓÐVILJINN — Miðvikudagur 1961
í
í?
1
ÚtKefandl: Sameinlngarflokkúr alfctfðu - ■ Sósíallstaflokkurlnn.
Ritstjórar: Magnús Kjartans§on (áb.), Magnús Torfi Ólafsson, Sig-
urður Guðniundsson. — Fréttaritstíórar: fvar H. Jónsson. Jón
BJarnason. — AuglýsingastJóri: Guðgeir Magnýsson. — Ritstjótn,
RfgreiÖsla, auglýsingar, prentsmiðja: SkÖlavorðustíg Í9. - Sími
17-500 (5 línur). - Askriftarverö kr. 45 á mán. - Lausasöluv. kr. 3.00.
Prentsm>ðja Þjóðviljans.
Verkalýðsíélag Borgarness er 30 ára í dag —
og þó áratug betur. Það félag sem nú heitir svo
var stofnað fyrir 30 árum, en áður var í Borgar-
nesi annað félag sem mun hafa heitið Verka-
mannafélag Borgarness. Engar ritaðar heimildir
eru nú í vörzlu Verkalýðsfélagsins um sögu gamla
félagsins, en líklegt er talið að þau plögg séu enn
geymd að einhverju leyti a.m.k. Hér á eftir segja
frá maðurinn sem hjálpaði við stofnun yngra fé-
lagsins og maðurinn sem var stofnandi beggja fé-
laganna og fyrsti formaður yngra félagsins.
Fiskirí við Vestur-Afríku | Tugthúsoduf böisévikki tolor
C*læm samvizka kemur í ljós með ýmsum hætti. Vegna
^ svikanna í landhelgismálinu virðist hún hafa verið |
einna ágengust við tvo stjórnai'þingmenn, ef dæma má '
eftir viðbrögðum þeirra. Annar er fiskimálastjórinn
svonefndi, Davíð Olafsson, og hinn er útgerðarmaðui'-
inn Jón Arnason á Akranesi. Ekki er þó víst að sam-
vizkubit þessara tveggja þingmanna séu þeim sjálf-
ráð, heldur eins sennilegt að viðbrögðin séu þeim herr-
um ósjálfráð. En meðan Sjálfstæðisflokkurinn og Al-
iþýðufloMcurinn voru að brugga svikráðin gegn tólf
mílna landhelginni, meðan ráðherrarnir lágu í samn-
ingum við brezku ofbeldismennina en leyndu Alþingi
öllu varðandi þá svikasamninga, flutti Davíð þessi Ól-
afsson þingsályktunartillögu á Alþingi um að rannsak-
að yrði hvort ekki myndi hagkvæmt að senda íslenzka
fiskveiðiflotann til fiskiveiða við Vestui'-Afríku!
'C'iskimálastjórinn svonefndi vissi fullvel hvað flokkur
hans, Sjálfstæðisflokkurinn, var að brugga, að Ól-
afur Thors og Bjami Benediktsson, Guðmundur í. Guð-
mundsson og Gunnar Thoroddsen, Emil Jónsson, Gylfi
Þ. Gíslason og Ingólfur Jónsson höfðu í makki við
brezku ofbeldismennina afráðið að ofurselja tólf mílna
landhelgi Islands árásai'- og ránsflota Breta og senni-
lega einnig annarra þjóða. Fiskimálastjórinn svonefndi
vissi fullvel að verið var að hörfa frá íslenzkum lands-
réttindum, að verið var að ofurselja ein beztu fiskimið
í heimi, fiskimið sem íslendingar eiga og hafa lýst
yíir lögsögu sinni á. Fiskimálastjórinn svonefndi vissi
fullvel, að verið var að vinna íslenz’kum landhelgismál-
tai, íslenzkum sjávarútveg, íslenzkum sjómönnum og
þjóðinni allri stórkostlegt tjón. En fyrst flokkur hans
og hann sjálfur ætluðu að láta hafa sig til að ofur-
selja tólf mílna landhelgina og hin auðugu íslenzku
ifiskimið kringum landið ránsflotanum brezka og verð-
launa ofbeldisárás brezku herskipanna með sérstökum
ifríðindum, þá varð að finna eitthvað í staðinn. Og
fiskimálastjórinn svonefndi fann loksins ráðið, hvei'n-
'ig væri að senda íslenzka bátaflotann, sem ránsfloti
Breta átti að fá leyfi til að hrekja af íslandsmiðum,
t l fiskveiða við Vestur-Afríku? Og fiskimálastjórinn
flytur á Alþingi tillögu til þingsályktunar um að fram-
kvæmd verði 'hið skjót'asta „athugun á möguleikum til
[Eskveiða við vesturströnd Afríku.“
því er nú rifjað upp þetta samvizkubit fiskimálastjór-
ans að meirihluti fjárveitinganefndar Alþingis skil-
aði í gær áliti um tillöguna, og þar leggja þeir til
Magnús Jónsson, Birgir Finnsson, Jón Árnason, Guð-
laugur Gíslason og Jónas G. Rafnar að þessi merkistil-
laga verði samþykkt. Allir þessir alþingismenn greiddu
því atkvæði og bera á þvi ábyrgð að íslenzku fiskimið-
in milli tólf og sex mílna markanna í landhelgi íslands
voru ofurseld brezka ránsflotanum, svo ef til vill er
einnig skiljanlegur áhugi þeirra fyrir því að reyna
að vinna það upp við Vestur-Afríku sem þeir voru
<2.6 farga á íslandsmiðum. Og einn þeirra, Jón Árna-
son, var einmitt hinn þingmaðurinn sem opinberaði
osjálfrátt samvizkubit eða úti'eiknaða hræsni með því
eð flvtja, einmitt dagana sem Sjálfstæðisflokkurinn
cg Alþýðuflokkurinn voru að opna tólf mílna land-
Sr.elgina, annað þingmál með miklu mærðartali unx
r.auðsyn á verndun fiskistofna og miða við ísland.
XTæri ekki ráð að breyta þingflokkum Sjálfstæðis-
flokksins og Alþýðuflokksins í útgerðai'hlutafélag
t.,1 að stunda fiskveiðar við Vestur-Afríku, með að-
setri þar syðra. Með því ynnist tvennt a.m.k.: íslenzka
bjóðin losnaði við þá menn er svo geypilega hafa
trugðizt skyldum sínum við þjóðina með svikunum
í landhelgismálinu, enda með öllu óvíst að kjósendur
íari að ómaka marga þeirra á þing framar. Og þeir
íengju þá beztu skilyrði til að sannreyna þá hugsjón
sína, að óhætt sé að farga fiskimiðunum við ísland
vegna þeirra tækifæra sem bjóðast íslendingum til
fxskveiða við vestursti'önd Afríku.
Við hittum Guðjón Bene-
diktsson niðursokkmn í ein-
hverja talnadálka hjá Hús-
ixæðismálastofnun ríkisins.
Hann er svo niðursokkinn í
uppbygginguna að það tog-
ast Bkki út úr hcnum orð
fyrr en hann liefur lokið við
dálkana. Fyrir 30 á/um myndi
liver búðarloka í Reykjavík
hafa lýst því yfir að hann
væri hinn háskalegasti niður-
rifsmaður; Lklega yrði svar-
ið eitthvað svipað í dag.
::v- Mér er tjáð, Guðjón, að
þú sem æstur bolsévikki lxafir
gerzt guðfaðir féiagsins í
Borgarnesi.
— Já, svarar Guðjón, þá
var ég ungur bclsévíkki, ný-
kominn úr tugtliúsi Hermanns
Jónassonar lögreglustjóra,
skólabróður míns.
— Hafðirðu brotizt, inn og
stolið einhverju?
— Nei, ekki brauzt ég inn,
en ég vi'ili fá vinnu; það voru
fleiri sem vildu það.
— Var það svo saknæmt
að vilja fá vinnu? Gátu ekki
allir sem nenntu fengið vinnu
að vild sinni?
— Nei, það hafði komið
kreppa, og hún átti heira að
s-egja upptök sin vestur í
Bandarikjunum hjá vinum
okkar þar.
Við, karlarnir hérna í
Reykjavik, álitum að atvinnu-
leysið væri bæjarstjómiimi
ekki með öhu óviðkomandi;
við vorum svc-na barnalegir
i okkur í þá daga.
— Voru margir atvinnu-
lausir árið 1931 ?
— Já, það var almennt at-
vinnuleysi hér í Reykjavík og
nefnd frá atvinnuleysingjun-
um hafði fengið loforð um að
þessi mál yrðu 1 ekin fyrir á
foæjarstjcrnarfundi. Þegar það
var svikið löluðum við sjálfir
um það á bæjarstjórnarfund-
inum — án þess að biðja um
orðið.
— Var það afbrot?
— Ja — þá var lögreglan
sótt og sagt að f jarlægja
þessa talandi atvinnuláusu
menn. En þar sem bæjar-
stjórnarfundir eru öllum opnir
tö'dum við okkur hafa leyfi
til að vera þarna, inni, og það
lenti í árans þófi við að koma
okkur út.
— Þú hefur þó vonandi
ekki barið neinn?
— Nei, það toald ég ekki;
það kvartaði a.m.k. 'ekki neinn
um það.
— Varstu svo tekinn fast-
ur þama?
—- Nei, nei. Ég var sóttur
heim seinna. Það var sagt að
það ætti að rannsaka þetta
mál. Við vorum úrskurðaðir
í gæzluvarðhaid — að tveim-
ur sólarhringum liðnum í
tugtliúsinu! Þótt ekki megi
samkvæmt íslenzkum lögum
hafa mann í gæzluvarðhaldi
nema úrskurður hafi verið
fell-iur um það.
— Hve lengi voruð þið
tugthúsgestir bæjarstjórnar-
íhaldsins?
— Það voru ekki nema 4
dagar. Þá var okkur sleppt,
þeir hafa sennilega komizt að
þeirri niðurstöðu að þjóðinni
stafaði ekki bráð hætta af því
að við gengjum lausrr.
— Snúum okkur aftur að
Borgamesi. Hvernig stóð á
því að þú tugthúisaður bolsé-
víkki fórst þangað til að
stofna verkalýðsfélag ?
— Það stóð þannig á því að
vorkakarlarnir í Borgarnesi
hringúu til Aiþýðusambands
fslands og báðu um að senda
mann til Borgarness til að
lijálpa þeim til að stofna
verka'ýðsfólag. Allir þáver-
Daníel Eyjclfsson, stofnandi beggja félaganna og fyrsti for-
maöur yngra félagsins og formaður bess í sex ár samfleyít,
er nú 76 ára gamall en starfar bó eim, sem kjötmatsmaður í
|slátui^húsim( j Borgarnesi. Þessi myral var tekin af homim
á vinnustað á sl. hausti
andi toppkratar voru þá á
þingi og máttu ekki vera að
sinna því þótt nokkrir verka-
karlar á bújörð Egils Skalla-
grímssonar væru að derra sig,
enda með öllu óvíst hvort
nokkurntíma yrði atkvæða-
malur úr því.
— Báðu þeir þig þá að
koma ?
— Nei, þegar toppkratarnir
í Alþýðusambandinu höfðu
neitað að sinna þessu kvabbi
Borgne-singa hringdu þeir til
Kommúnistaflokks íslands, og
ég var sendur uppeftir til að
aðstoða þá.
— Og hvemig gekk?
— Ágætlega. 38 af um 50
verkamönnum gerðust stofn-
endur. Félagið samþykkli
kauptaxta — sem var fram-
kvæmdur.
— Gerðist nokkuð fleira
Bkemmtilegt ?
—' Daginn eftir var almenn-
ur þjóðmálafuiidur og sjálf-
hverntíma eftir miðjan ára-
tuginn.
— Hverjir voru forgangs-
menn að stofnun gaxnla fé-
lagsins auk þín?
— Aðalhvatamenn að stofn-
un þess voru þeir Vigfús Guð-
mundsson gestgjafi og Friðrik
Þorvaidsson, en Vigfús mun
aldrei hafa verið í því sjálf-
ur. Þeir voru báðir afar
/
frjálslyndir menn, enda lald-
ir miklir boisévíkkar í þá
daga. Þeir voru báðir ágætir.
Friðrik Þorvaldsson var rit-
ari í gamla félaginu a.m.k. um
skeið. Við Friðrik töldum okk-
ur báðir Alþýðuflokksmenn í
þá daga — en hann er nú víst
ekki til lengur.
— Manstu eftir nokkru
sögulegu frá þessum árum?
— Fyrsta verkfallið sem við
við gerðum hér í Borgamesi
var þegar verið var að leggja
götuna hjá Arabíu (húsi í
Borgarnesi). Kaupið var þá
25 aurar á tímann, en við
vildum fá 30 aura. Það kost-
kostaði liáifVmánaöar verk-
fall að fá 30 aura.
— Var ekki fátt fólk og
lílil vimia í Borgaimesi þá?
— Það var komið töluvert
af fólki hingað um 1920.
Vinnan var aðallega við upp-
skipun á vönim og flutning á
þekktist ekki. Allt sem unn-
ið var fyrir verzlanirnar var
skrifað — og dugði ekki til.
Peningar sáust því varla hér
um 1920. ' Með þessu fyrir-
komulagi 1 ryggði. kaupmaður-
inn að fóik yrði að verzla við
hann þótt miklu hagstæðara
væri hjá einhverjum öðrum.
-— Var kaupmannavaldið
eterkt hér í þá daga?
— Já, kaupmannavaldið
var allsráðandi. Það voru
Jónarnir ssm svo voru kall-
aðir. Svo fór fyrirtæki þeirra
á hausinn, en annar Jóninn
hélt því samt uppi áfram og
uppúr þvi varð svo Verzlunar-
félag Borgarfjarðar.
— Var ekki erfitt að fá
menn til barát.tu móti svona
sterku valdi?
— Jú, það var óhemju erf-
itt. Þeir sem voru viðloðandi
vinnu hjá kaupmönnunum
þorðu naumast að hafa skoð-
im, a.m.k. ekki aðra skoðun
en kaupmaðurinn — og
greiddu atkvæði eins og
kaupmennirnir vildu.
— Var iekki erfitt að hafa
forustu fyrir slíku félagi?
— Jú, þá var trú að verka-
menn gætu ekki stjórnað slík-
nm málum og því var Ingólf-
ur Gíslason læknir fenginn til
að hafa formennskuna um
skeið. Hann var íhaldsmaður,
en sagði þó einu sinní á fundi
það sem lengi var minnst: Til
•þess að geta unnið verða
menn að hafa mat, þess vegna
þurfa verkamenn að fá kaup
til þess að geta keypt mat
svo þeir geti unnið.
■— Hvað varð gamla félag-
inu að falli ?
— Mig minnir að það færi
.-.rf' < 0
Miðvikudagur 22. marz 1961 —• ÞJÓÐVÍLJINN — (f
Tal jefnaíi í
cnnarri umferð
í 45 laikjum <
Þjóðviijanum barst í gær
önnur skákin í einvígi þeirra
Tals og Botvinniks en henni
lyktáði með sigri Tals þann:g
að þeir eru jafnir e.ftir tvær
fyrstu skákirnar. Skákin tefld-
ist þannig:
Hvitt: Tal; svart: Botvinnik.
Caro-Kanvörn.
1. e4, c6; 2. d4, do; 3.
Rc3, dxe; 4 Rxe4, Bc5; 5.
Rg3, Bg6; 6. Bc4, e6; 7.
Rgl-( e2, Rf6; 8. Rf4, Bd6; 9.
Hann var settur í steininn fyrir að heimta vinnu.
fallsbrjótunum. Enn eftir
þetta minnkaði trú manna á
að vörn væri í félaginu, og
seinna hætli það að starfa.
— Og svo var enn haldið
af stað?
— Já, 1931 stofnuðum við
aftur félag. Og það hefur
haldið velli og sigrað. Þá ger-
stæðismönnum sérstaklega boð-
ið á furjJinn. Ég var málshef j-
andi. Ihaldsmenirnir komu og
stóðu sig ,,vel“ eftir því sem
málstaðurinn leyfði. Eitthvað
•hafa þeir oi’ðið smeykir um
hjörð sína því daginn eflir
kölluðu þeir hana til einka-
fundar! En á sama tíma höfð-
um við nokkrir annan fund og
stofnuðum kommúnistasellu
í Börgarnesi.
í húsi við Borgarbraut hitt-
um við Daníel Eyjólfsson,
fyrsta formann Vorkalýðsfé-
lags Borgarness. Húsið ber
hátt, og gluggar Daníels vita
móti Skallagrímsgarði. Eng-
inn þa'rf að fara í grafgötur
um á hvaða söguslóðir hann
er kominn hér. Og Daníel
man Skallagrímsdal vel þegar
þar var enn enginn skrúð-
garður og auður sandur þar
sem nú eru grænar flatir.
Daníel er Borgfirðingur,
fæddur cg uppaiinn í Staf-
holtstungum en fluttist
snemma til Borgarness.
■— Þú varst stofnandi og
fyrsti formaður Verkalýðsfé-
lagsins, Daniel.
— Já, ég vár það, ég var
stofnandi beggja félaganna.
— Beggja félaganna?
— Já, ég var líka í gamla
félaginu, minnir að ég væri
einhvemtíma formaður í því
líka. Það var stofnað uppúr
1920 en lagðist nlður. ein-
þeim upp Hvítá. Þá voru vör-
ur fluttar í grunnskreiðum
bátum langt upp ána, jafnvel
upp að Norðurá, t.d. var efn-
ið í Norðurárbrúna flutt
þannig að einhverju leyti. Á
haustin var sláturviima.
— Vinnutiminn?
— Vinnutímimi í þá daga
var alltaf frá 7—7.
— Og útborgun?
•— Regluleg útborgun
verst með það að það var
einu sinni gert verkfall til að
hækka kaupið, en kaupmenn-
irnir og kaupfélagið sóttu þá
bara bændur vestur á Mýrar,
sem voru víst bæði ánægðir
og hreyknir af þeirri vinnn -—■
meðan Borgnesingar gengu
vinnulausir. En þótt Borgnes-
ingamir væru þá beittir ofur-
efli beygði enginn þeirra sig
til þess að vinna með verk-
breyttist margt. Þí voru at-
vinuurekendur neyddir tii að
sernja um vikulega útborgun
í pengingum — þá fyrst fengu
menn peninga handa á milli.
Kauphækkunartilrauninni var
hrundíð og settur kauptaxti,
1 kr. í dagvinnu, 1,50 fyrir
eftirvinnu tll kl. 10, en kr.
2,00 fyrir nætur- og helgi-
dagavinnu, ennfremur samið
um tvo kaffitíma. Og þessi
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimmiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMmmiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimimiiiiiiii
búnir að beita okkur ofbeldi, að leiðast spaugið? Hver veit velta sökinni yfir á þá, sem
því við erum í hernaðarbanda- hvenær hann bregður ljánum vöruðu hann við, þá bætir það
lági með Bretum, og þegar og lætur hann ríða að hálsum ekki skaða hans, heldur aug-
taxti var framkvæmdur.
— Var akki erfitt fyrstu
árin?
— Jú, en ég naut, góðra
manna. Þeir Guðmundur Sig-
urðsson ritari félagsins og
Karl Björnsson féhirðir voru
mín haldreipi í öllum erfið-
leikum, báðir fullir af eidmóði
og dugnaði — enda voru þeir
líka látnir gjalda þess.
— Var ekki oftast friðsamt
hér ?
— Jú nema þá helzt einu
sinni að það þurfti að sækja
sýslumanniim til þess að það
væri hægt að halda áfram
fundi.
— 'Sýslumaiminn ?
— Já, það vcru félagsmenn
sem voru ánægðir með mig
réðust að mér svo ekki var
fundarfriður, þeir voru fullir
mannagreyin. En, svo kom
sýslumaðuriim og sat inni
nokkra sturd og allt fór að
venju friðsamlega.
Svipur Daníels hefur yngzt
um mörg ár og hreyfingarnar
lifnað við upprifjun minn-
Framhald á 10. síðu.
O—O, Rd5; 10. Rg3-h5, O—O;
11. Bb3, Rd7; 12. Rxg6, hxg6;
13. Rg3, Dh4; 14. Dd3, Ha8-
d8; 15. Hel, Rd7-f6; 16. h3,
Bf4; 17. c3, b6; 18. Df3, Bxcl
19. Haxcl, Df4; 20. De2, c5;
21. Hc-dl, Dc7; 22. dxc5,
bxc5; 23. Re4, Rxe4; 24. Dxe4,
Rf6; 25. De2. HxH; 26. HxH,
Hd8; 27. HxH, DxH; 28. Ec4
Db8; 29. Dd2, Dc7; 30. Bfl,
Kf8; 31. b4, cxb4; 32. cxb4,
Rd5; 33. a3, Dc3; 34. Dg5,
Df6; 35. Dg3, D,f4; 36 Dd3,
Dcl; 37. a4, Kg8; 38. a5. Del;
39. pd4, a6; 40. b5, axb5; 41.
a6, Da5; 42. a7, b4; 43. Bc4,
f6; 44. Bb5, b3; 45. Da4, gef-
ið.
ð
mófi Val
í kvölct
I ltvöld klukkan 8.15 leikur
sænska liðlð HEIM sinn fyrsta
leik hér á landi á móti styrktu
liði gestgjafanns, sem er Val-
ur.
Lið Vals verður skipað eftir-
töldum mönnum: Sólmundur
Jónsson, Baldvin Baldvinsson,
Geir Hjartarson, Valur Bene-
diktsscn, Árni Njálsson, Hilmar
Magnússon, Guðjón Sigurðsson,
Stefán Ámason, Gunnlaugur
Hjálmarsson iR, Pétur Antons-
son FH, Gylfi Hjálmarsson og
Gylfi Jónsson.
Dómari verður Hannes Þ,
Sigurðsson.
Á undan verður leikinn auka-
leikur í meistaraflokki kvenna
og eigast þá við Islandsmeist-
aramir FH og Valur.
Svíarnir taka næst. þátt í
hraðkeppnismóti annað kvöld.
s Hvers virði er l'f okkar?
E í rauninni verðum við að á
— kveða hvort það er nokkurs
= virði eða ekki. Ég spyr ekki
| Eftir
| Jón Öskar
E um líf okkar íslendinga einna,
~ heldur um sjálft mannlífið. En
S ef íslendingum þykir iíf ís-
j- lenzkrar þjóðar einskis virði,
= mun þeim þá ekki þykja sjálft
= mannlífið einskis virði?
= Sumir halda því fram að við
= fslendingar eigum að fórna
E okkur fyrir svo kallaða vest-
= ræxia samvinnu og ekki láta
okkur bregða þótt á sakleys-
islegu meyjarandliti þeirrar
samvinnu sjáist nokkrar of-
beldishrukkur svo djúpar að
mönnum kunni að sýnast þar
flagð vera, en ekki saklaus
mær. Fyrir þessa hrukkóttu
vestrænu samvinnu eigum við
.að hafa útlendan her á ís-
iandi og landið á að vera her-
stöð, þaðan sem hægt væri að
gera, árásir á „ríki kommún-
ismans“, einsog stundum er að
orði komizt. Fyrir þessa vest-
rænu samvinnu áttum við
jafnframt að semja við Breta
um landhelgi okkar, þegar
þeir (og engir nema þeir) voru
Bretar nota her sinn gegn okk-
ur. þá er það bandalag orðið
eitthvað einkennilegt, svipur
ílagðsins orðinn of sterkur og
hætt við því að enginn geti
lengur trúað því að flagðið
sé eitthvað annað en flagð.
Þessvegna áttum við að fórna
okkur og þessvegna áttum við
ekki að meta líf okkar mik-
ils, heldur leyfa ofbeldismönn-
um að láta greipar sópa um
líísbjörg okkar.
Það getur ^j^if^ ^t verið'
gott að r.’ghalda ekki í líftór-
una: Eitt sinn skal hver deyja.
En það 'er mikill munur á því
eða hinu að leika sér við dauð-
ann, bjóða honum inn í
hús sitt og spaug.a við hann,
gera honum smáglettur og
mana hann gegn sér. Hver
veit hvenær dauðanum tekur
að leiðast spaugið? Iíver veit
hvenær hann bregður ijánum
og lætur hann ríða að hálsum
þeirra sem of lengi höfðu haft
hann að háði og spotti?
Þegar á þetta er bent, segja
vissir menn að verið sé að
hóta íslendingum öllu illu.
Þeir menn hafa ef til vill
slæma samvizku. Þeir óttast
ef til vill dóm barna sinna, og
því æpa þeir upp yfir sig, að
viðvaranir séu hótanir. Þannig
fer þeim jafnan, sem vita að
þeir eru að gera illt, en vilja
þó ekki láta af óþurftarverk-
um sínum, En þeir, sem ekki
eru blindaðir kæruleysi eða
ofstæki, vita með vissu. að ef
einhver maður leggur í vana
sinn að fara óvarlega með eld
í húsi sínu. þá er ekkert lík-
legra en kvikni í húsinu, og
ef hús hans brennur, getur
hann engum kennt nema sjálf-
um sér, og þó hann reyni að
lýsir heimsku hans.
Eftir langa mæðu hefur tek-
izt að sameina fólk úr öllum
stjórnmálaflokkum til að
spyrna við dauðadansi hern-
aðarandans á íslandi: nú er
fólk um allt iand að skrifa
undir þá kröfu, að útlendúr
her verði látinn fara héðan aí,
landinu og herstöðvarnar
lagðar niður. Fólk hefur feng-
Gegn falsrökym
ið tækifæri til að sýna hverg
það metur Jíf okkar, Með þv|
lítilræði að skrifa nafn sitt
getur það staðfest lífstrú sín^
og gert ísland að tákni þess
friðar scm heimurinn þráir.