Þjóðviljinn - 20.08.1961, Blaðsíða 1

KONUR GERÐU GARÐINN
Sunnudagur 20. ágúst 1961 — 26. árgangur — 188. tölublað.
Frásögn um Listigarðinn
á Akureyri.
— Sjá opnuna —
GAMU OG NÝI TÍMINN Á HAGATORGI
Gamla eimreiðin, nýmáluð
og uppdubbuð, er í baksýn.
Ilún skipar öndvegissess á
Reykjavíkurkynningunni og á
hug og hjarta barnanna, sem
koma á sýningarsvæðið. Börn-
in eru öll úr vesturbænum, en
þau hafa undanfarna daga
haldið sig á hátíðasvæðinu til
að fylgjast með öllu því sem
þar hefur verið að gcrast.
Myndin er tekin á afmælis-
degi Reykjavíkur, nokkru áð-
ur en hátíðahöldin hófust.
Dagskráin
í e'eg
Á 5. síðu blaðsins í dag er
auglýsing um dagslirá Rvík-
urkynningarinnar bæði í dag
og á morgun en í dag er sér-
stakur æskulýðsdagur kynn-
ingarinnar. Á 2. s'ðu er einn-
ig sagt frá kynningarferðum.
Vísitala fyrir „vörur og
I)jónustu“ nam 120 stigum 1.
ágúst s.l. áður en síðasta geng-
islækkun kom til fram-
kvæmda. Almennt verðlag
hafði þannig hækkað um 20%
síðan gengið var lækkað í
fyrra, og er sú verðhækkun
tvöfalt meiri en kauphækkun
sú scm Dagsbrúnarmenn féll-
ust á að láta sér lynda. Sýn-
ir sú staðreynd enn hversu ó-
svífin og fráleit er sú kenn-
ing stjórnarblaðanna að samn-
ingar verkafólks hafi gert
nýja gengislækkun óhjá-
kvæmilega.
Samkvæmt fréttatilkynningu
frá Hagstofu fslands var vísi-
talan fyrir ,,matvörur“ 113 stig
1. ágúst s.l. og hafði hækkað
um 1 stig fyrir júlí.
Vísitalan 2fyrir „hita, raf-
magn o.fl.“ var 130 stig og
hafði hækkað um 4 stig í júlí;
kemur þar einkum til hih
stórfellda rafmagnshækkun í-
haldsins i Reykjavík.
Vísitalan fyrir „fatnað og
álnavöru“ var 127 stig og
hafði -haldizt óbreytt í júlí.
Vlsitalan fyrir „ýmsa vöru
og þjönustu“ hafði einnig
haldizt óbreytt 124 stig.
Þá hcfur vísitala sú sem
nær til opinberra gjalda
hækkað um 1 stig, upp í 80
stig, . og stafar það af hækk-
uninni. á sjúkrasamlagsgjöld-
. um.
Hin opinbera „vísitala fram-
. færslukostnaðar“ — sem feng-
in er: með því að reikna „vísi-
tölufjQlskyldunni“ skattaíviln-
.atiir. og fjölskyldubætur —
var 106 stig 1. ágúst og hafði
hækkað um 1 stig í júlímán-
uði..
Vörar biómista
liaia hækkað ívöfalt
meira en kaupgfaldið
Viðskipti við vöruskiptalönd
voru takmörkuð um þriðjung
MarkaSur íslendinga þrengdur með rangri viSskiptasfefnu
Á árinu 1960 voru viö-
skipti íslands viö vöru-
skiptalöndin skorin niöur
um sem næst þriðjung frá
árinu 1959. Þessi stórfelldi
samdráttur, sem var eitt
af stefnuatriöum viöreisn-
arinnar, hefur takmarkaö
mjöe; beztu markaöi ís-
lendinqa og veidur bví aö
ríkisstjórnin hefur aftur oe
aftur ri”öiö að grípa til
framleiöslustöðvunar.
I nýútkominni ársskýrslu
Landsbanka Islands eru birtar
töflur um hlutfallslega skiptingu
útflutnings og innflutnings. Þar
er skýrt frá því að árið 1959
höfðum við flutt 37.4" u af nauö-
synjum okkar frá vöruskiptalönd-
um en árið 1960 aðeins 25,2°
Það er hlutfallslegur samdráttur
um 32,6%. Útflutningur okkar til
þessara landa minnkar þá einn-
ig að sama skapi úr 39,6" 0 af
heildarútflutningi í 25,7% eða um
rúmlega 35 af hundraði.
i Helmingi minna til
TékkóslóvaUíu
Stærsti viðskiptaaðilinn í vöru-
skiptalöndum er Sovétríkin. Árið
1959 kaupum við þaðan 16% af
nauðsynjum okkar en 1960 er
það hlutfall komið niður í 13.9%
Mun alvarlegri er þó samdrátt-
urinn að því er Tékkóslóvakíu
varðar. Við fluttum þaðan 5,3%
af innflutningi okkar 1959 en
3,7% í fyrra. Og útflutningur
þangað minnkar úr 7,9" 0 í 4,0",0
— eöa nærfellt um helming.
Herlið þetta er búið miklum
vopnum og öðrum hernaðarút-
búnaði. Þáð mun ætla að íara
yí.ir landamæri Austur-Þýzka-
iands á morgun og fara í flutn-
ingabílum eftir bílabrautinni frá
Helmstadt til Berlínar gegnum
austur-þýzkt land um 200 km
leið. í Reutersfrétt segir, að
Bandaríkjamenn sendi herliðið
landleiðis til að halda því fram
við Sovéthkin að þeir hafi rétt
til' flútninga til Berlinar um A-
Þýzkaland. Ljóst er að alvarleg
ögrun er fólgin í því að senda
svo fjölmennt lið í einu þessa
leið, þar sem afleiðingin hlýtur
að vera aukin spenna í Berlín.
Bandaríkjamenn hafa fyrir
5000. manna herlið í Vestur-
Berlin, og hernámsveldi vestur-
Framh. á 10. siðu.
Minnkað um 2 5
Þess ber að geta í þessu sam-
bandi að samdrátturinn hófst
þegar 1959. Sé borið saman við
árin 1957 og 1958 hafa þessi við-
skipti verið takmörkuð um sem
næst 40% í tíð núverandi stjórn-
arflokka.
Horfur eru á að þessi viðskipti
muni enn dragast saman í ár.
Þannig er freðfisksalan til Sov-
étríkjanna nú aðeins brot af því
sem hún hefur verið á undan-
förnum árum.
Framleiðslan takmörkuð
Eins og margsinnis hefur ver-
ið rakið hér í blaðrnu hefur þessi
viðskiptastefna mjög alvarleg á-
hrif á útflutningsframleiðsluna.
Markaðirnir í sósíalistísku lönd-
I unum tryggðu ekki aðeins hag-
stætt verð heldur einnig mjög
mikið öryggi; þar seldum við
fyrirfram ákveðið magn — en í
löndum þeim, sem rfkisstjórnin
hefur dálæti á, höíum við alla á-
hættu af sölunni og sú áhætta
hefur oft bakað okkur mikið
tjón. Ríkisstjórninni hefur ekki
'j heldur tekizt að afla markaða í
[ stað þeirra sem hún hefur kastað
á glæ í sósíalistísku löndunum.
Þess vegna hefur hún á þessu ári
orðið að banna karfaveiðar, ein-
mitt þegar aflinn var mestur.
Þess vegna hefur hún orðið að
banna síldarsöltun og kasta síld
í útlendinga fyrir gjafverð, þótt
næga markaði væri hægt að fá
I í vöruskiptalöndunum með ann-
| ari víðskiptastefnu.
SENDA HERLIÐ
Washington og Bcrlín 19/8
— Kennedy Bandaríkjaforseti
gaf í nótt fyrirskipun um
mikla liðsflutninga banda-
rískra hermanna til Berlínar,
og sömuleiðis hafa Bretar á-
kveðið mikla hergagnaflutn-
inga til Berlínar. Með þessu
verða vcsturveldin við ákalli
Willy Brandt borgarstjóra i
Vestur-Berlín um að láta ekki
sitja við orðin tóm gegn Aust-
urþjóðunum. Adenauer kanzl-
ar hefur þakkað Bandaríkja-
mönnum innilcga fyrir að
auka vígbúnaðinn í Berlín.
Samkvæmt skipun Kennedys
verður fyrst sent 1500 • manna
herlið fótgönguliða frá Mann-
heim í Vestur-Þýzkalandi til V-
Berlínar og lagði fyrsti hópur-
inn af stað snemma í morgun.