Þjóðviljinn - 03.09.1961, Page 12

Sunnudagur 3. september 1961 — 26. árgangur — 200. tölublað.
Eins og kunnugt er fer raf-
orkuþörf landsmanna sívax-
andi, þannig að virkjanir þær,
sem gerðar hafa verið til
þessa hafa á skömmum tíma
orðið alltof litlar og ófull-
nægjandi. Því er það, að farið
er fyrir alvöru að hyggja á
stórvirkjanir og hefur ó veg-
um Raforkumálaskrifstofunn-
ar verið unnið að því und-
anfarin sumur að framkvæma
ýmsar nauðsynlegar undirbún-
ingsz'annsóknir.
Kortið hér að ofan er af
einum þeiri-a staða, þar sem
komið hefur til tals að gera
virkjun. Hugmyndin er að
gera stýflu í Þjórsá nokkru
fyrir ofan Tröllkonuhlaup og
leiða vatnið síðan í jarð-
göngum í gegnum Búrfell.
Með minnstu stíflu væri hægt
að fá nægilegt vatnsafl til
þess að fi-amleiða um 100
þús. kw orku en slík virkj-
un ein saman myndi full-
nægja nálega allri núverandi
oi'kuneyzlu landsmanna. Með
því að gera stóra stýflu, er
næði austur yfir Rangárbotna
eins og teikningin sýnir og
yrði um 2 km að lengd, feng-
ist um 180 þús kw oi'ka.
Þetta mun vera stærsta
hugsanleg vii'kjun á landinu,
t.d. myndu virkjanir við
Hvítá, Hvítárvatn og Hest-
vatn, sem allar eru í athug-
un, gefa mun minna oi'ku-
magn. Og auðvitað yrði ekki
ráðist í slíka stórvii'kjun nema
í sambandi við fyrirhugaða
stóriðju. Athugun hefur einnig
farið fram á því, að nota Þór-
isvatn til vatnsmiðlunHr fyr-
ir virkjanir við Tungríáá og
Þjórsá neðan við Tungnaár-
ki'ók, en allar eru þessar
í’annsóknir á byrjunarstigi.
Eins og áður sagði -er hug-
myndin að grafa jarðgöng í
gegnum Búrfell. Yrðu þau
2.5—3 km að lengd. f sumar
hefur verið unnið að jai'ðvegs-
rannsóknum þai'na eystra í
sambandi við hugsanlega
stýflu og j arðgangnagerð og
segir nánar frá því á 3. síðu
blaðsins í dag. Inn á kortið
ei'u auk stýflunnar einnig
merkt jai’ðgöng í gegnum
Búrfell.
G0ULART K0MINN TIL BRASILIU
itlO DE JANEIRO 2/9 — Goul-
írt, varaforseti Brasilíu, flaug
>eint í gærkvöld frá Montevideo
[ Uruguay og lenti í nótt á
'lugvelliiium í Porto Alegre,
tiöfuðborji'ýdi; i hcíaoinu Rio
CJrande do Sul. Héraðsstjórinn,
Brizola, og yfirinaður þriðja
brasilíska hersins, Lopez, tóku
á nzóti honum. Um 50.000 manns
fögnuðu Goulart, Brizola og
Lopez þegav i,eu’ Jíómu í morg-
un til stjórnarhallarinnar til að
ræða ástandið.
Leiðtogar hlutlausra ríkja
styðja aðild Kína að S. Þ.
Belgrad 2/9 — Ráðstefna leið-
toga hlutlausra ríkja heldur á-
fram í Belgrad. Fréttir þaðan
herma að miklum óhug hafi sleg-
ið á fundarmenn við fréttina um
ákvörðun Sovétstjórnarinnar um
að hefja kjarnavopnatilraunir
að nýju.
Meðal ræðumanna í gærkvöld
var Bourguiba Túnisforseti. Hann
mælti með því að stærstu þjóð
heims, Kínverjum yrði þegar í
stað veitt aðild að S.Þ. Einnig
kvað hann nauðsynlegt að breyta
um stjórnai'fyi'irkomulag Sam-
etnuðu þjóðanna.
Koma Kongómenn?
í gærkvöld var sterkur orð-
rómur á kreiki í Belgrad um
það að Adoula, forsætisráðherra
Kongó, og Gizenga varaforsætis-
ráðherra væru væntanlegir til
ráðstefnunnar. Var því haldið
íx'ain að þeir kæmu til Belgrad
í dag. Talsmaður stjórnarinnar
kvaðst ekkert um þetla vita.
Nkrumah talar
Nkrumah, forseti Ghana. bauð
að skipul. fund æðstu manna
austui's og vesturs í Ghana. Hann
sagði að síðasta kjarnorkuspreng-
ingin ætti að gera öllum ljóst
hvílík hætta steðjaði nú að
mannkyninu. Aldrei hefði riðið
meira á bví en nú að tryggja
friðinn með algerri. fullkominni
afvopnun. Nkrumah kom með
eftirfarandi tillögur í ræðu sinni:
1. Belgrad-ráðstefnan vinni að
algerri afvonnun.
2. Bæði þýzku ríkin verði við-
urkennd.
3. Skorað verði á stórveldin að
undirrita friðarsamninga við
Þýzkaland án ástæðulausrar taf-
ar.
4. Ráðstefnan krefjist algers
Framhald á 9. síðu.
Óskert vald
í gær samþykkti þjóðþingið j,o i
bieyta ekM ar.iÁynársIcrá lands-
iíis í því augnarmiði að rýra
vald forsetans, eins og hið aft-
urhaldssama herráð hafði lagt
til. Þingforsetinn tilkynnti að
Gouiart yrði látinn vinna emb-
ættiseiðinn sem forseti á
mánudag. í hinum löngu umræð-
um í þinginu kom glöggt í Ijós,
að þingmenn voru andvígir því |
að breyta stjórnarskránni vegna
þvingunar frá hernum, og var
mikill þingmeirihluti fyrir því
að Goulart tæki við embætti.
Ilarka á ný
Herforingjaklíkan virðist hafa
reiðst mjög ákvörðun þingsins.
: Herráðið sagði að barist yrði
gegn ..uppreisnarmönnum" þriðja
hersins, sem styður Goulart.
Allt bendir þó til þess að
Fylgzt tneð
ferðum rúss-
neskra skipa
í gær skömmu áður en blað-
ið fór í prentun barzt Þjóðvilj-
anum svofelld frétt frá Land-
helgisgæzlunni um rússnesk skip
hér við land:
,.Á Gunnólfsvik við Langanes
voru 4 rússneskir togarar og
Framhald á 11. síðu.
hinir afturhaldssömu iærióríngl-
að beygja sig, þar sem
meirihluti hersins virðst líka
vera Goulart tryggur. Hin op-
inbera blaðafulltrúakrifstofa
stjórnarinnar hefur tilkynnt, að
Goulart taki við embætti á
mánudag. Jafnframt gaf herráð-
ið út yfii-lýsingu um að herinn
fylgdi foringjum sínum. Útvarps-
stöð í Rio de Janeiro tikynnti
í dag, að 1500 fallhlífarhermenn
hefðu verið sendir að mörkum
héraðsins Rio Grande do Sul, og
að skip með þrjár herdeildir sjó-
liða væri á leið suðureftir.
Tvö skip komu
með síld til
Sayðisfjsrðar
Seyðisfirði í gær. — í nótt var
var vitað um fjóra síldarbáta á
miðunum og fengu tveir þeirra
síld um 90 mílur út af Dala-
tanga. Óiafur Magnússon EA
íékk 350 tunnur, sem verða salt-
aðar hjá Valtý Þorsteinssyni og
Dofri BA íekk 200 tunnur, sem
eru saltaðar hjá Haföldunni.
SíJdin er biönduð. Hinir tveir
bátarnir, Sunnutindur og Baldur
Dalvík fengu enga síld. Ekki er
vitað um aðra báta en þessa
fjóra sem enn eru á síldveiðum
og Doíri var nú í sinni síðustu
veiðiferð.
Skyndileg veik-
indaforföll ullu
seinkuninnl
Þjóðviljanum barst í gær eft-
irfarandi athugasemd frá Flug-
félagi fslands vegna fréttár í
blaðinu í gær urh töf á íerð
Slrýfaxa til Lundúna:
„Vegna fréttar í Þjóðviljanum
um flug Skýfaxa til Londori
óskar Flugfélag íslands að taka
fram, að töf á brottför flugvél-
arinnar stafaði af því. að klukku-
tíma fyrir áætláðá "bi'öttför til-
ltynnti aðstoðarílugiriaður veik-
indaforföll og að Þorfinni karls-
efni, sem kom með fjóra far-
þega, sem ætluðu áfrárn með
Skýfaxa seinkaði um hálfa
klukkustund. Nokkurn tíma tók
að ná í aðstoöarílugmann. en
hann kom 'fljúgandi á lítilli
kennsluflugvél, sém yarð að
„þyrlu frá hernum'* í'^rásögn
Þjóðviljan-s. ;,; ” . _
Flugfélag íslands hefur frá
upphafi áætlunarflugs, lágt rfka
og sjálfsagða áherzlu á i'rarri-
kvæmd áætlana á réttum tím-
um, en er snöggleg veikindafor-
föll ber að höndum getur i'eyrizt
erfitt um framkvæmd.“
Eins og fram Itemur í at-
hugasemdum Flugfélagsins var
beðið eftir aðstoðai'ílugmanni
umi'ætt skipti, en ekki siglinga-
fræðingnum eins og stóð ,í blað-
inu. Siglingafræðingur í þessari
fei'ð var Rafn Sigui'vin-sson. einn
af elztu og reyndustu flugliðum
Flugfélags fslands. Ei' upplýst að
hann var mættur á flugvellinum
Framhald á 11. síðu.
Þess hefur orðið vart, að ýms-
ir af kaupendum Þjóðviljans
hafa reiknað með því, að
þeirn yrðu sendar happdrætt-
isblokkir á sama hátt óg und-
anfarin ár.
Vegna hins bre\-tta fyrir-
komulags á happdrættinu er
ekki hægt að koma við þeirri
dreifingaraðferð, sem áðúr
var. enda mæltist það mis-
jafnlega fyrir að senda miða
óumbeðið.
Þessa dagana eru hins veg-
ar meðlimir í Sósíalistafélagl
Reykjavikur að heimsækja
fólk og bjóða fram miða í Af-
mælishappdrættinu. Geta
menn keypt einn miða í
hverri happdrættisblokk og
tryggt sér númei'ið áfrani í
hin skiptin. Þá geta menn
keypt heilar blokkir. én í
hverri blokk eru fjórir mið-
ar.
Er sérstök ástæða til að
vekja athygli á endurnýjun-
arfyrirkomulaginu — en með
því móti þarf ekki að svo
stöddu að greiða nema fjórða-
hlutann af þvi framlagi, sem
hver og einn ætlar að færa
Þjóðviljanum í afmæli'sgjöf.
Annar hluti þess greiðist þá
í desember, sá þriðji í febr-
úar næsta ár og lokagreiðsl-
ur í apríl 1962.