Þjóðviljinn - 03.10.1962, Blaðsíða 3

Þjóðviljinn - 03.10.1962, Blaðsíða 3
Gerðardómsmenn Nú óttast þeir eigin gerðir Morgunblaðið er í gær að xeyna að klóra í bakkann vegna framkomu forráðamanna Sjó- mannasambandsins í gerðar- ■dómsmálinu í sumar. Er það Pétur stýrimaður S:gurðsson, sem þar heldur á penna, enda þótt hann reyni að fela sig með því að skrifa „sjómaður“ undir greinarstúfinn. Að vísu er und- irskriftin í sviga, og á það vissu- lega vel við og er táknrænt fyr- ir „sjómennsku“ Péturs stýri- manns. Greinarstúfurinn lýsir glöggt þeim ótta, sem nú ríkir í her- 'búöum gerðardómsmanna vegna réttlátrar reiði sjómanna í þeirra garð. Kemur þar frarn, að þeir óttast jafnvel að tapa fulltrú- um Sjómannasambandsins, þrátt fyrir allt „landliðið", sem þeir hafá til þess að vernda yfirráð sín og tryggja að starfandi sjó- menn fái ekki aðstöðu til þess að ráða eigin málum. En er þetta ekki óþarflega mikil hræðsla, Pétur minn? Eða ertu að komast á þá skoðun, að þ'ð gerðardómsmenn séuð svo gersamlega heillum horfnir með- al sjómanna, að þið eigið enga von tri þess að ná kosningu? Starfandi sjómenn hafa tæpast gert sér vonir um að þið fengj- uð svo herflega útreið. En með framboði sínu vilja þeir gefa sjómönnum tækifæri til þess að láta í ljós álit sitt á framkomu 3',kkar gerðardómsmanna og þeirra flokka, sem að baki ykk- ur standa. Það standa fyrir dyr- um nýir samningar um kjör sjó- manna bæði á haust- og vetrar- síldveiðum og á vetrarvertíð. Hvert atkvæði, sem fellur á lista súarfandi sjómanna er mótmæli gregn gerðardómslögunum, og' um leið trygging fvrir því að ekki verði skellt á nýjum gerðardómi ? „Lýðræðissinnar“ hjóða fram í Dagsbrún: iff Eitthvert krataslangur á til þess að ákveða kaup og kjör sjómanna. Sjómenn hafa í þessum kosn- ingum tækifæri ti1 þess að veita gerðardómsmönnum og flokkum þe'rra þá ráöningu, að þeir þori aldrei framar að revna að skerða kjör sjómanna með gerð- ardómi og bráðabirgðalögum. Skætingur Péturs um tvo menn á lista starfandi sjómanna er tæpast svaraverður. Sjómenn þekkja þá báða, Hjálmar Helga- son og Einar Ólafsson. Þeir h%£g báðir verið t'l sjós í vor og sum- ar, enda ekki kunnugt um, að stjórn Sjómannasambandsins hafi séð sér fært að gera at- hugasemdir við framboð þeirra, né heldur hvaða vinnu þei) stunda, þegar þeir eru af e n- hverjum orsökum ekki við sjó mennsku. En Pétur ætti að lita aðein á lista „lýðræðissinnanna" fr; síðasta þingi ASÍ Þar eru menn e:ns og Björn Andrésson, bóndi á Leynimýri, sem ekki hefur verið til sjós í 20—30 ár, Björn Pálsson, hraðijósmyndari og Pétur Sigurðsson, stýrimaður, sem ekki hefur verið háseti í fleiri ár og er meðlimur í Stýrimannafélagi íslands, og ætti samkvæmt því alls ekki heima í Sjómannafé- lagi Reykjav.'kur. Og verður nú fróðlegt að sjá, hvort „lýðræðis- sinnarn:r“ halda áfram að sýna sjómönnum „fyrirlitningu sína“, — svo notuð séu orð Pé<urs sviga-sjómanns, — með þvi að hafa þessa menn og aðra slíka á 'lista sínum að þessu sinni. ísskápurinn, sem stotið var úr Tívólí á dögunum, fannst í morg un á le'ksvæði Landakotsskól- essum vasa ffff Skömmu áður en framboðs- frestur i Dagsbrún rann út á hádegi í fyrradag, komu í skrifstofu félagsins þeir Björn frá Mannskaðahóli og Jbhann Sigurðsson með franv boðs ista í fórum sínum. Þar að auki höfðu þe'r á milli sin krata, sem ekki hefur lát- ið mikið á sér bera áður í framboðsmálum rikisstjórn- arflokkanna í félaginu, Torfa Ingólfsson. Þeim félögum var sagt að koma aftur klukkan f’mm, þá yrði búið að fara yfir listann. Afturkoma þeirra félaga varð öiil hin spaugilegasta. sögðust ekki hafa neinn tíma Björn og Jóhann voru þá búnir að týna kratanum, og til að leita hann uppi. Athugasemdir voru gerðar við nokkra menn á íhaldslist- anum, og féllust þeir Björn og Jóhann á að þeir skyldu falla burt. Jóhann hafði það hlutverk að koma með menn á list- ann í staðinn fyrir þá sem út voru strikaðir. Hafði hann ■L vösum sínum þykk pappa- spjö d með nöfnum, auðsjá- anlega úr einhverri spjald- skrá. Kom í ljós að í vinstri vasanum voru spjöld með með nöfnum íhaldsmanna en krataspjöld í þeim hægri. Svo stóð á að sk pta þurfti um tvo krata á listanum. Þegar Jóhann sá nöfnin sagði hann: — Þetta eru kratar. Eitt- hvað krataslangur á ég að hafa í þessum vasa, og dró upp minni spjöld en þau sem íhaldsmenn voru á. Valdi hann síðan tvo krata úr spjaldabunkanum í stað þeirra sem brott voru fe.ldir af listanum. Þessi atburður sýnir glöggt, hver hlutur Alþýðuflokksins er orðinn í sambúðinni við íhaldið. Reisnin er ekki orð- in mikil yfir þessum fyrrver andi verkalýðsflokki, þegar Jóhann Sigurðsson er látinn vera fulltrúi hans við fram- boð í Dagsbrún, dras’.ast með spjaldskrá hans L vösunum og hefur sjálfdæmi í að velja fulltrúa hans á framboðslist- ann. hlýt- ur dar.skrn rithöfundastyrk Indridi G. Þorsteinsson. 1 gær fór fram úthlutun styrkja úr rithöfundasjóði danska rithöfundarins Kelvin Linde- manns. Hlutu styrkinn að þessu sinni rithöfundarnir Ind- riði G. Þorsteinsson frá íslandi, Ebba Ilaslund frá Noregi, Sven O. Bergkvist frá Svíþjóð og Pertti Nieminen frá Finnlandi. Er styrkurinn að upphæð 5000 danskar krónur á mann. Kristján Eldjárn þjóðminja- vörður, sem á sæti í sjóðssljórn- inni ásamt Ólafi Jóhanni Sig- urðssyni rithöfundi af íslands- hálfu, afhenti Indriða styrkinn og skýrði hann fréttamönn- um um leið frá úthlutuninni og starfsemi sjóðsins. Kelvin Lindemann stofnaði sjóðinn árið 1946 af tekjum sín- um fyrir tvær bóka sinna, Græna tréð og Þeir áttu skilið að vera frjálsir, en þær höfðu verið gefnar út í ýmsum löndum á stríðsárunum og tekjurnar „frosið inni“. Gaf Norðri út bækurnar hér á landi. Fyrst var úthlutað úr sjóðnum árið 1949 og er þetta fimmta úthlut- unin úr honum. Hafa alls 18 rithöfundar fengið styrk úr sjóðnum. Styrkjunum ei' úthlut- að án umsókna. Indriði G. Þorsteinsson er fjórði íslenzki rithöfundurinn, sem hlýtur þennan styrk en hinir eru þeir Ólafur Jóhanií Sigurðsson, Guðmundur Böðvars- son og Jón úr Vör. Styrkirnir eru fyrst og fremst hugsaðir sem ferðastyrkir til þess að veita rithöf. kost á að dveljast tíma í einhverju hinna norr- ænu ' landa til kynningar. Fram til þessa hafa danskir rithöf- undar ek'ki notið styrkja úr sjóðnum en því verður væntan- lega breytt í framtíðinni. Hefur sjóðurinn eflzt rnjög á síðari ár- uni og styrkupphæðin farið hækkandi. Indriöi G. Þorsteinsson kvaðst gera ráð fyrir að nota styrk- inn til Danmerkurfarar á næsta sumri. Klukkan að verða sjö i gær- kvöld, varð harður árekstur milli tveggja utanbæjarbíla á mótum Bústaðavegar og Réttar- holtsvegar. B'Lstjórarnir hlutu báðir einhverjar skrámur og voru 'fluttir í Slysavarðstofuna. Lífið bak við tölurnar Ríkisstjórriin héfur birt tölur 'sem- bera vott um batn- andi gjaldeyrishag. Sam- kvæmt þeim var gjaldeyris- staðan óhagstæð um 216 milljónir króna snemma árs 1960 eftir valdaskeið Alþýðu- flokksstjórnarinnar. í lok ágústmánaðar í ár var gjald- eyriseignin hinsvegar 879 mil'.jónir króna, og nemur munurinn því 1095 milljón- um, Þar kemur á móti að stutt vörukaupalán hafa auk- izt um 300 milljónir á þessu tímabili, og ríkisstjórn sú sem mest státar af góðum fjár- hag hefur engu að síður betl- að hjá Bandaríkjunum 191 milljón króna. Raunverulega 1 hefur því 'gjaldeyrisstaðan batnað um 600 milljónir króna á þessu tímabili, og þes foer að minnast að krón- urnar eru miklu smávaxnari en þær voru í upphafi við- reisnar. En ráðherrarnir eru svo ánægðir yfir árangrin- urn að þeir minna mest á drauga þá í þjóðsögunum sem dunduðu við að ausa gulli aftur fyrir höfuð sér. En tölur eru ævinlega ann- að og meira en reiknings- dæmi á pappír, bak við þær er veruleiki hins daglega lífs. Og hvernig lítur sú mynd út? Rikisstjórnin hefur bætt gjaldeyrisstöðuna með því að framkvæma tvennar gengis- lækkanir og hrinda af stað fljótvirkari óðaverðbólgu en dæmi eru um fyrr í sögu landsins. Afleiðingin hefur orðið sú að almenningur hefur orðið að spara við sig lifs- nauðsynjar, og svo mjög að innflutningur á ýmsum hvers- dagslegum varningi er minni nú en hann var fyrir þrernur árum. Tölurnar um bætta gjaldeyrisstöðu segja sögu um skert lífskjör og sívaxandi erfiðleika á heimilum almenn- ings. Þó segja þær ekki þá sögu nærri því alla. Á þessu tímabili hafa lífskjör atvinnu- rekenda og ýmissa gróða- manna verið bætt til muna og neyzla þeirr^ hefur aukizt. Einnig hafa launþegar lagt á sig stóraukna vinnuþrælkun og reynt þannig að halda í neyzlu sína. Þær 600 mitij- ónir króna sem koma fram í bættri gja'deyrisstöðu sýna aðeins hluta af þeirri kjara- skerðingu sem framkvæmd hefur verið. Um það hefur a’.drei verið neinn ágreiningur að íslend- ingar geti ekki eytt meiru en þeir afla. Ágreiningurinn er um hitt hvernig' aflanum skuli skipt, og stjórnarflokkarnir hafa sannað í verki að eina aðferð þeirra er skert kjör launþega. Þar virðast tekin til fyrirmyndar þau lönd ■sem hafa bezta gjaldeyris- stöðu í heiminum, ýms ein- ræðisriki, nýlendur og hálf- nýlendur, þar sem lifskjör- in eru hraklegust. Og raun- ar virðast þau lönd tekin til fyrirmyndar á flestum svið- um: nýlega skýrði Morgun- blaðið frá því með miklum feginleik að ís’.and væri að verða eitthvert ódýrasta ferðamánnaland í heimi — einS o^ þau. Sendur með milljónirnar Vilhjálmur Þór seðlabanka- stjóri hefur dvalizt erlendis að undanförnu án þess að frá því hafi verið greint í blöð- um. Hafa utanlandsferðir þess mjögauglýsta manns verið látnar liggja í þagnargi’.di siðan ctthagafjötrar voru lej'stir af honum á nýjan leik, þótt ferðalög annarra og óverðugri þegna þyki tíðind- um sæta. En frétt ríkisstjórn- arinnar um bætta gjaldeyris- stöðu ber það með sér að Vilhjá'.mur hefur verið send- ur utan til þess að greiða Alþjóðagjaldeyrissjóðnum 86 milljónir króna í siðasta mán- uði. Til slíkra sendiferða þarf auðvitað stálheiðarlega menn. og enda þótt seðlabankastjór- inn eigi sem alkunnugt er aðgang að hinum margvisleg- ustu bankareikningum vest- anhafs, skal sízt dregið í efa að honum hafi sem endranær tekizt að finna þann rétta. — Austri. Miðvikudagur 3. október 1962 ÞJÖÐVII.JINN — (3 j

x

Þjóðviljinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.