Þjóðviljinn - 04.10.1962, Blaðsíða 4
Frú 17
17. þing Alþýðusambands Vestfjarða var hald-
ið á ísafirði dagana 27. og 28. sept. s.l. Þingið sátu
28 fulltrúar frá 12 sambandsfélögum, en í A.S.V.
eru nú 16 stéttarfélög með um 2300 meðlimi. Tvö
félög gengu í sambandið á þessu ári: Verkalýðs-
félagið í Fiatey á Breiðafirði og Félag Járniðnað-
armanna á ísafirði. Félagssvæði A.S.V. er Vest-
fjarðakjördæmi.
syn þess, að kaup láglauna-
stéttanna verði verulega bætt
frá því sem nú er, og telur að
verkalýðssamtökunum beri
A.S.V.
fyrst og fremst að einbeita
kröftum sínum að því verkefni.
II
17. þing A.S.V. lýsir yfir
þcirri skoðun sinni, að útkljá
eigi ágreining í kaupgjaltls-
og kjaramálum í frjálsum
samningum á milli samtaka
vidkomandi stéttarféiaga og
atvinnurekenda.
Þingið mótmælir því á-
kveðið cndurteknum árás-
um rikisvaldsins á samn-
ingafrelsi launþegasamtak-
anna og telur að um ótví-
ræða árás á almennt félaga-
frelsi sé að ræða, scm gjalda
beri fyllsta varhug við.
Þingið mótmælir alveg
sérstaklega setningu bráða-
birgðalaganna varðandi síld-
veiðideiluna í sumar.
Sérstaklega fordæmir
þingið það ákvæði laganna,
að skráð skyldi á síldveiði-
skipin upp á væntanlega
samninga, og bendir jafn-
framt á, að með því ákvæði
braut ríkisvaldið viðtekna
hefð í þessum efnum og hélt
inn á nýjar og varhuga-
verðar brautir, sem eru enn
andstæðari verkalýðshreyf-
ingunni en þær fyrri.
Jafnframt mótmælir þing-
ið gerðardómsákvæði bráða-
birgðalaganna liarðlega.
Þingið mótmælir mjög á-
kveðið nieirihlutaákvörðun
Þing A.S.V. er haldið á Isa-
firði annað hvort ár. Forseti
sambandsins, Björgvin Sig-
hvatsson, setti þingið og bauð
fulltrúa velkomna, Svo og
Hannibal Valdimarsson, for-
seta ASÍ. en hann var gestur
þing'sins.
Þingforseti var kjörinn Marí-
as Þ. Guðmundsson, ísafirði, _ \. n > . ■
Bolungarvík. j ' — - ...................................
Björgvin Sighvatsson flutti : _
skýrslu stjórnarinnar um starf-
semi sambandsins á kjörtíma-
bilinu.
gerðardómsins varðandi
skiptakjörin, og telur að þau
ákvæði séu órökstudd og 6-
svífin árás á viðkomandi
launþega, og hvetur því
verkalýðssamtökin til ske.
leggrar baráttu gegn þeim
ókjörum og lífskjaraskerð-
ingu.
III
17. þing A.S.V. skorar á al»
þingi og ríkisstjórn að afnema
söluskatt á helztu neyzluvörur
almennings.
Jafnframt krefst þingið þess,
að eftirlitið með innheimtu
söluskattsins verði aukið til
muna frá því; sem nú er.
IV
Þar sem nú liggur fyrir, að
Framhald á 10. síðu.
Að skýrslu stjórnarinnar lok- ■
inni fluttu fulltrúar sambands- ■
félaganna skýrslur um starf- j
semi félaga sinna, svo og um ■
atvinnuástandið á hinum ýmsu :
stöðum. >
Stettarfé’.ögin a ísafirði buðu •
þingfulltrúum tvisvar til sam- j
eiginlegrar kaffidrykkju í Al- ■
þýðuhúsinu.
í stjórn Alþýðusam’oands j
Vestfjarða voru kjörnir:
Forseti Björgvin Sighvats- j
son. Ritari Jón H. Guðmunds- :
son. Gjaldkeri Marías Þ. Guð- ■
mundsson.
Varastjórn skipa: Sverrir :
Guðmundsson, Kristinn D. j
Guðmundsson og Guðmundur i
Ingólfsson.
Hér fer á eftir ályktun þings- j
fns um verkalýðs- óg kjara- j
mál:
i !
■
17. .bing Alþýðusambands j
Vestfjarða ítrekar enn einu j
sinni eftirfarandi óskir sínar |
ti’ ríkisvaldsins:
1. að dýrtíð og verðbólga
verði stöðvuð.
2. að tryggður verði öruggur j
og vaxandi kaupmáttur launa.
3. að tryggð sé nægileg og
stöðug atvinna um land allt.
4. að skipulega sé unnið að
aukinni fjölbreytni og eflingu
atvinnulífsins, og þá fyrst og j'
fremst útflutningsframleiðsl.
unnar.
Reynslan hefur leitt í Ijós, j
að þróun efnahagsmála þjóð- i
arinnar undanfarin ár hefur
f höfuðatriðum verið andstæð
hagsmunum launþega, og hefur
leitt til tilfinnaniegrar kjara-
skerðingar, sem launþegarnir
hafa neyðzt til að hamla á móti
með stöðugt lengri vinnutíma,
en sú óheilla þróun er algjör-
lega andstæð þeirri margyfir-
lýstu stefnu -JVörkalýðssamtak-
anna. að 8..stunda- vinnudagur
eigi að tryggja launþegunum
Jifvænlega afkomu.
Þessi alvariega þróun efna-
hagsm'álanna hefur m.a. leitt
til þess, að umsamdar kaup-
hækkanir hafa fljótlega verið
•gerðar að engu, oS nauðsynleg-
ar og réttmætar tilraunir lág-
launastéttanna til þess að auka
hiutdeild sína i þjóðartekjun-
um því alls ekki g.efið þann
’áran'gur sem skyldi og vonað
var.
í því tiieíni vill þingið sér- ji
staklega vekja athygli á nauð- •
Ályktun um
menntamál
20. þing Æ.F. vekur athygli á
nauðsyn þess, að fræðslukerfið
sé í samræmi við þjóðfélags-
hætti nútímans og bendir á
nauðsyn þess, að fræðslan. sé í
höndum hæfra manna, sem afl-
að hafa sér tilskilinnar mennt-
unar. Þingið varar við þeim af-
leiðingum, sem stöðugur skort-
ur á kennurum og skólahús-
næði hefur fyrir menntun
æskulýðsins og framtíð þjóðar-
Þingið telur að leggja þurfi
sérstaka rækt við móðurmáls-
kennsluna. Nú ríður á að við
íslendingar einbeitum okkur
að varðveizlu tungu og þjóð-
ernis, jafnframt því sem við
tileinkum okkur það bezta í
erlendri menningu. Með auk-
inni þekkingu á bókmenntum
öðlast nemendur betri skilning
á þeim verðmætum sem þeim
er ætlað að varðveita.
Þingið tekur undir þá áskor-
un kennarasamtakanna til
menntamálaráðuneytisins um
að þegar verði hafizt handa
um framkvæmdir á þeim
breytingum og nýjungum í
fræðslukerfinu sem gert er
ráð fyrir í tillögum skólamála-
nefndar sem skipuð var af
menntamálaráðherra 1958.
Þingið bendir á það öng-
þveiti sem ríkir í húsnæðis-
Þ’mgs
málum Menntaskólans í
Reykjavík, og krefst skjótra
úrbóta.
Þingið leggur áherzlu á, að
efla beri Háskóla íslands sem
vísindastofnun með aukinni
kennslu í raunvísindum.
Þingið fagnar því> að Há-
skóli íslands hefur eignazt gott
samkomuhús, en væntir þess
að meiri reisn verði yfir starf-
semi þess.
20. þing Æ.F. leggur áherzlu
á, að styrkir og námslán verði
stóraukin, svo að efnaskortur
hindri ekki skólagöngu neinna
nemenda.
Þingið telur eðlilegt, að
komið sé á námslaunakerfi við
framhaldsskóla og æðri skóla.
Þingið vekur sérstaka at-
hygli á þeim þungu búsifjum,
sem íslenzkir námsmenn er-
lendis hafa orðið fyrir við
efnahagsaðgerðir núverandi
ríkisstjórnar. Hættan af þessu
■er augljós: efnalitlum náms-
mönnum lokast öll sund til
framhaldsnáms, menntun verð-
ur á ný sérréttindi hinna efn-
uðu stétta þjóðfélagsins. Þjóð-
félagslega séð, er þessi þróuni
stói'háskaleg, þar sem íslend-
ingum er á flestum sviðum
ótvíræð nauðsyn á að sækja
menntun til annarra landa.
Þingið álítur að búa verðl
sérmenntuðum mönnum betrl
starfsskilyrði í landinu, svo
þjóðin fái notið starfskrafta
þeirra.
Ályktun um
lislasafn ASÍ
20. þing Æ.F. fagnar hinu
nýja listasafni Alþýðusam-
bands íslands og vonar að
hugmyndir gefandans um
byggingu yfir safi\ið megi
rætast.
Slík stofnun veitir alþýðui
manna bætta aðstöðu til hvíld-
ar og mennta og yrði lyfti-
stöng lista.
Þingið heitir á alla æsku-
menn að veita þessu máli lið-
sinni með því að gerast stofn-
endur safnsins.
Hve lengi skal þeim úthýst?
Þann 28. sept. fékk Al-
þýðublaðið bréf frá 14 ára
unglingi í Reykjavík, sem
sagði sínar farir ckki sléttar.
Góður vínur og kunningi
var nýleominn úr sveitinni.
Félögum lians, sem í bæn-
um höfðu dvalið í sumar,
þótti hann sem úr lielju
lieimtur. Datt þeim í liug að
hakla dálitla móttökuveizlu,
mæla sér mót á Hressingar-
skálanum klukkan 8 að
kvöldi, panta ,,seik“ og sjá
á huggulegt kvöld.
_ En ekki höfðu þeir setið
þar lengi, er laganna verðir
birtust, skrifa upp nöfn
þeirra allra og helztu æviat-
riði. Síðan voru þeir settir
(reknir) út eins og hverjir
aðrir rónar. Þar með var sá
fagnaður uppleystur.
Hvað hafði skeð? Jú, klukk-
an var orðin áíta. að kvöldi,
og samkvæmt lögreglusam-
þykkt Reykjavíkur er ung-
lingum innan 16 ára óheimill
aðgangur að almennum veit-
ingastofum, ís-, sælgætis- og
tóbaksbúðum eftir klukkan
átta að kveldi. Sala um sölu-
op til þeirra er einnig bönn-
uð.
En lögreglusamþ.vkktin
heimilar þeim útivist til
klukkan ellefu (12 segir í
bréfinu). Einnig segir í lög-
reglusamþ.vkktinni: „Foreldr-
ar og húsbændur barnanna
skulu að viðlögðum sektum
sjá um að ákvæðum þessum
sé framfylgt.“
Hinn 14 ára bréfritari Al-
þýðublaðsins segir okkur líka
sitthvað fleira: „Húsnæðis-
málin (þ. e. unglinganna)
eru þannig hér, að aðeins 1
af hverjum 10 liefur hús-
pláss og LEYFI íoreldra til
að bjóða til sín skólafélögum
heim, svo ekki er mikið úr-
val af samkomustöðum fyrir
unglinga, sem ekki eru orðn-
ir 16 ára, þótt úlivistartím-
inn sé til tólf.“
I lögreglusamþykktinni
stendur því miður ekkert um
það, í hvaða hús önnur ung-
lingar bæjarins eigi að venda
sér. Aö minnsta kosti hafa
þeir fæstir fundið þá staði.
Svo virðist sem yfirvöld
þessa bæjar — og borgar —
liafi haft öðrum hnöppum að
hneppa síðustu 175 árin en
aö finna viðunandi lausn á
því vandamáli að liýsa æsku-
lýðinn. Gatan er ennþá, lög-
um samkvæmt, eina viður-
kennda vistarveran, þar., scm
unglingar geta hitzt á síð-
kvöldum.
Það eru byggða* siórar
hallir banka, verzlana og
annarra gróðafyrirtækja.
Margar íbúðir hafa líka orð-
ið sæmilegt gólfpiláss. En það
pláss virð'ist ekki vera ætlað
unglingum til umráða —
nema þá í fáum tílvikum.
En meðal annaiTa orða:
Hvar eru Æskulýðshöllin?
Hvar eru tómstundaheimilin?
Og einhv.erjir mundu svara
og benda á starfsemi Æsku-
lýðsráðs. Jú mikið rétt, sjálf-
sagt er að virða allt það,
sem vel er gert. En ef mað-
ur ber starfsemi Æskulýðs-
ráðs saman við það félags-
lega átak, sem yfirvöld bæj-
arinns hefðu þurft að gera til
að leysa húsnæðismál reyk-
vísks æskulýðs sem heildar,
dettur manni ósjálfrátt í hug
krægiberið í því neðsta og
heitasta.
r
Og hverjir bera svo a-
byrgðina? Fyrst og f’-emst
foreldrar þessa bæjarfelags,
sem ekki liafa enn haft
manndóm í sér til að búa svo
um stjórn þessara inála, að
æskulýðurinn, þeirra eigin
börn, geti varið kvöldstund-
um sínum í góðum félags-
skap og í menningarlegu um-
hverfi.
Og hversu lengi á gatan að
i'
!>
• I
ð (>
vera hið eina opinbera að-
setur unglina?
Jafnvel dýr merkurinnar
eiga sér skjól.
\
^ — ÞJÓÐVILJINN — Fimmtudagur 4. október 1962