Þjóðviljinn - 11.10.1962, Blaðsíða 6

Þjóðviljinn - 11.10.1962, Blaðsíða 6
þlÓÐVHJlNN Otgefandi Sameiningarflokkur alþýðu — SósíalistaflokKurinn. — Ritstjórar: Magnús Kjartansson, Magnús Torfi Ólafsson, Sigurð- ur Guðmundsson (áb.) — Fréttaritstjórar: Ivar H. Jónsson, Jón Bjarnason. — Ritstjóm, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðustíg 19. — Sími 17-500 (5 b'nur). Askriftarverð kr. 65,00 á mánuði. Morgunblaðsmenn gegn sjómönnum I fœðingarhríðum hins frjálsa Alsírs Cegja má að það sé meira en venjuleg Morgunblaðs- ^ ósvífni að reyna að kenna Alþýðusambandi íslands um það að ekki hefur enn verið gengið til nýrra samn- inga um síldveiðikjörin. Samningar eru í fullu gildi við nokkurn hluta síldveiðiflotans, en það eru Morg- unbladsmenn í stjórn Landssambands íslenzkra út- vegsmanna sem meö fjárkúgunaraðferðum banna út- gerðarmönnum þess hluta flotans að hefja síldveiðarn- ar. Og þess skyldi minnzt, að það voru þessir sömu Morgunblaðsmenn í stjórn LÍÚ sem sögðu upp samn- ingum með þeim yfirlýsta tilgangi að skerða kjör sdld- veiðisjómanna á sumarsíldveiðunum. Þegar sýnt var að það tækist ekki, notuðu Morgunblaðsmenn í ríkis- stjórn Íslands aðstöðu sína, þar á meðal húsbóndaað- stöðu sína yfir Emil Jónssyni, Gylfa Þ. Gíslasyni, Guðmundi í. Guðmundssyni og afganginum af Al- 'þýðuflokknum, til þess að setja gerðardómslög svo fara mætti krókaleiðir til að stela verulegum hluta sumarkaupsins af síldveiðisjómönnum. ¥»etta eru aðfarir þeirra Morgunblaðsmanna í samn- * ingamiálum sjómanna nú í sumar, og það eru ófagr- ar aðfarir. Þeir eru enn að vona að takist að neyða sjómenn til að semja um að skerða kjörin, en engar líkur eru til þess að sjómenn láti bjóða sér slíkt, enda þýddi það að samið væri fyrir nokkurn hluta flotans um lakari kjör en þau sem nú gilda á mörgum stöðum á landinu, þar sem samningum var ekki sagt löglega upp ií sumar. En það er framhald hinnar ósvífnu kröfu um skerðingu sjómannakjaranna sem vakir fyrir þeim Morgunblaðsmönnum, ibæði þeim sem tókst í krafti gerðardómsins að stela verulegum hluta af sumar- kaupi síldveiðisjómanna, vegna gerðardómslaga- króka Emils og dhaldsins, og hinum sem látnir eru skrifa í Morgunblaðið fáránlegar upphrópanir um að stjórn Alþýðusambandsins sé að hindra síldveiðarnar og baka þjóðinni tjón. Sú ásökun á hins vegar rétt á sér gagnvart Morgunblaðsmönnum í stjórnarklíku LÍÚ, sem með fádæma frekju og ósvífni halda áfram kröfum sínum um skerðingu sjómannakjaranna. \ Tjk)rseti Alþýðusambandsins, Hannibal Valdimarsson, skýrir ýtarlega frá málavöxtum þessa máls hér í blaðinu í dag, og raunar gætu skrif Morgunblaðsins í gær bent til þess að meira að segja ritstjórum þess er að verða skiljanlegt að ásakanirnar gegn Alþýðusam- ibandinu eru marklaust blaður. Hverjir vilja skrifa undir? 'nbforgunblaðið og Alþýðublaðið eru dálítið aum yfir kosningaúrslitunum í iSjómannasambandinu, enda þótt þau séu að reyna að manna sig upp í það að kalla um tvöhundruð atkvæða mun „stórsigur“. Allir sem til þefckja vita hvernig slíkur „stórsigur“ er fenginn. Hann er fenginn m.a. með því að kollheimta landlið íhalds og krata, atkvæði manna sem látnir eru halda fullum réttindum í sjómannafélögunum löngu eftir að þeir eru farnir að stunda aðrar starfsgreinar og eru jafn- vel aðalfélagar annarra stéttarfélaga. Það er nú gefið í skyn d stjórnarblöðunum eftir kosningar, að allir þeir sem kusu lista stjórnarflokkanna í þessum kosning- um hafi verið að þakka riíkisstjórninni fyrir gerðar- dóminn, en Þjóðviljinn varaði sjómenn við því að þetta myndi sagt. Vildu ekki Sjálfstæðisflokkurinn og Emil Jónsson efna til undirskriftasöfnunar meðal starf- andi sjómanna um þakklæti til ríkisstjórnarinnar fyrir gerðardóminn? Heidur iMorgunblaðið að sú undir- skriftasöfnun yrði stórsigur? — s. Alsírski stúdentinn Madjid Mebarki er við háskólanám í Berlín, og hér skrifar íslenzkur námsfélagi hans, Guðmundur Agústsson, um á- standið í Alsír eftir upplýsingum hans. — Bréf- ið er skrifað 20. september, daginn sem kosn- ingarnar í Alsír fóru fram. Eftir 7 ára fjarveru Meðal samstúdenta minna eru nokkrir Alsírbúar. (Eng- inn, sem ég hef spurt kannast við orðstofninn Serk-i. Alsír- foúar segja að vísu að Chraga (et. Chregui) sé ættstofn sem búi syðst í Alsír í Sahara). Þeir hafa flestir flúið herþjón- ustu í Frakklandi, (en Alsír- búar voru jafnt Frökkum send- ir til Alsír að berjast þar við landa sína). Einstaka þeirra er enn haldnir þessum þjóðern- iso.fsa. Þeir skilgreina á engan hátt þjóðfélagsþróunina heldur segja: þjóðin þurfti að standa saman gegn erlendu drottnur- unum og hún þarf að standa einhuga við uppbygginguna og því aðeins einn flokk o.s.frv. Það er því miður ómögulegt, þróist landið ekki til stéttlauss þjóðfélags, sósíalisma. En hug- myndir þessara vina minna hafa hrunið algjörlega eftir þróunina í sumar. Vinur minn Madjid Mebarki hefur aldrei litið málið svona einföldum augum. Hann fór heim í sumar eftir rúmlega 7 ára fjarveru. Stuttu eftir komu isina þangað sendi hann mér eftirfarandi bréf; Kæri kútur minn. Mér reynist erfitt að trúa því, en það er satt, ég er í Jemmapes, hjá fjölskyldu minni, hjá löndum mínum. Borg mín viðurkenndi mig strax og ósjá’.frátt og tók mig inn í sinn hring: hátið, sem stendur enn jrfir. Vinirnir eru alls stað- ar, drottnandi, smitandi. Fán- ar blakta á hver.iu húsi. á eymdinni, á fátæktinni, á at- vinnuleysinu. En Alsírbúar eru sér þess meðvitandi, að þeir hafa unnið stóran sigur, þeir eru frjálsir í frjálsu landi. ALN-sveitirnar haida bróður- legan vörð: á flugstöðinni voru fyrstu samskiptin dásamleg: ekkert eftirlit, aðeins hjartan- legar móttökur. Margir alsírsk- ir samferðamenn grétu af gleði, einnig nokkrir hermenn. En magi minn æpir: ó, þessi arabíski matur, .arabískar kök- ur. Hann á svo erfitt með melt- inguna — hann hefur fallið algjörlega úr þjálfun. En ég verð að borða — heima, hjá vinum. og landsmönnum. Allir kyssa mann — sama endur- tekningin alls staðar. Með hverjum einn kaffibo.ila, Jitri á lítra ofan af kaffi. Veðrið er hræðilegt: heitt, of heitt — af eldi. Sólin vermir, brennur. Eg held mig í skugg- anum en ég er a! 1 E kófsveitt- ur á göngu, við máltíð, setu og í svefni. Nei, ég dvel ekki mik- ið lengur í Jemmapes, ég fer til Philippeville, til Böne, þar er hafið. Miðjarðarhafið, ströndin .... “ Þetta bréf var skrifað eftir fyrstu áhrifin, því miður ekki þau síðustu. Nú er hann ný- kominn til baka og við sett- umst saman að ræða viðhorf- in í þróun mála í Alsír. Hér á eftir fylgja nokkrar niður<- stöður þess samtals. ALN og FLN ALN (frelsisher Alsir) var stofnaður 1. nóvember 1954, þegar 3.000 menn með veiði- byssur einar að vopni héldu upp í fjöllin Aures (svæði 1), sem hefur orðið frægast í frels- isbaráttunni og er kjarni ALN enn þar. ALN-samtökin hafa til þessa ekki verið nein skipu- lagsleg heild. í eldi baráttunn- ar hafa myndazt 6 herstjórnar- svæði ALN. sem voru sk'pu- lagslega óháð hvort öðru. Þess- ar 6 sveitir voru auk þess mismunandi vel skipulagðar. Innan þeirra voru margar skæruliðasveitir, sem fram- kvæmdu aðgerðir sínar upp á eigin spýtur, þannig að sam- ræming aðgerða var ekki allt- af upp á það bezta. Auk þess stafaði bessum sveitum mikill ótti af svikurum sem Frakkar ilaumuðu inn í þær og var því alltaf no.kkur tortryggni fyrir hendi innan þeirra. Hermenn- irnir, aðallega synir fátækra bænda og búkarla, voru flest- ir ómenntaðir. Þeir kunnu vart annað en að fela sig og skjóta af byssu. Þeir börðust gegn Frökkum og litu á ,allt Frakk- land sem óvin. allar stéttir þess. og samtök. Um hvað ættí að taka við eftir að frelsuninni væri náð höfðu þeir óljósa drauma. Eftir því sem tíminn leið óx pólitískur þroski þeirra einkum fyrir tilstilli Kommún- istaflokks Alsírs. Auk þessara 6 hersveita her- stjórnarsvæðanna er landa- mærasveitin nær ein heild og undir stjórn herforingjaráðs- ins. Að nafni til átti það her- foringjaráð að hafa herstjórn á öllum hernum á hendi en svo var ekki i reynd. Hers- Landamærasveit hefur komið á röð og reglu í einni borginni. g) — ÞJÓÐVILJINN — Fimmtudagur 11. október 1962 ingja FLN ha.fi byrjað þegar forysta hennar yfirgaf Alsír 1957. Þá hafi foringjarnir kom- izt undir borgaralega þróun og fjarlægzt þjóð sína, bil hafi myndazt milli hinnar blóði drifnu, byltingarsinnuðu þjóð- ar og skrifstofu-foringjanna, sem skilji nú ekki að fullu óskir hennar og þarfir. Dýrfiar- Ijóma þeirra hefur sett niður, A'sírbúar misst guðinn og þjóð- in grætur. Deilur foringianna hafa líka leitt til óenaraldar í flestum hlutum landsins. Eftir að hin- ir dáðu hermenn fjallanna héldu til byggðar hrúguðu dei'uaði’ar nýjum mönnum í herdeiidir sínar til að styrkja sig i deilunni. í ALN voru fyrir 19. marz (undirritun samninesins í Evian) 27.000 herme"n. Nú eru þeir orðnir um 300.000. Þessi sundurleiti hóour. sem sóp?ð var þarna inn (kallaður ..hermenn 19. marz“) hefur verið agalaus og þar sem herinn fór með allt borgaralegt vald og skipti sér af öllu, ráfaði hann um allar borgir. Þegar „hermenn fjallanna" komu, var þeim fagnað óspart, allir vildu fá einhvern heim til sín, kræsingar voru á borð bornar og vínið sótt í kjallar- ann. En þegar „hermenn 19. marz“, hermenn án hetjudáða, hrúguðust inn í herdeildirnar, versnaði ástandið. Stjórnleysi komst á — byssan ein réði. Farið var að heimta meira, rúmin, matinn, vinið, dæturn- ar og eiginkonurnar. Jafnvel eiginkonum erlendra diplomata var nauðgað. Kæmirðu í bíl, stoppaði þig hermaður o.g skip- aði þér út. Fjöldi brenndra og laskaðra bíla hefur aukizt, ótt- inn og ringulreiðin af þessum illa skipulagða og agalausa her hefur vaxið. Ekkert sterkt stjórnandi vald er til staðar. Þeir brenndu skóla og sögðu: þú bölvaður skóli nýlendukúg- aranna. Þeir rændu Evrópubúa unnvörpum og Hta á þá aug- um þjóðernishaturs og lítils pólitisks stéttarskilnings. Á- girndin að eignast eitt og ann- að fékk útrás með rétti byss- unnar. Þeir af þeim 400.000 Alsírmönnum, sem bjuggu í Frakklandi og fiafa snúið heim, flykkjast skelfdir burt á ný. Flest er það faglært ungt fólk, framtíðarblóð Alsírs, sem streymir burt. Það hlakkar í imperialistum sem segja: Þarna sjáið þið, án okkar geta þeir ekki lifað og þeir reyna þann- ig að finna ný.i.a ástæðu til að ráðasf á landið, ástæðu sem Morgunblaðið mun eflaust verja innrás, sem ísland sem NATO-meðlimur bæri ábyrgð á. Þannig var ástandið eins og það var verst og deilurnar mestar eins og t.d. í Alsírbo.rg, Framhald á 10. síðu. Afleiðingar deilna foringjanna MADJID MEBARKI, alsírski stúdcntinn, ásamt systur sinni og móður, eftir sjö ára aðskilnað. höfðingi er Boumedienne, en það var hann sem Ben Khedda setti af í upphafi deiína for- ingjanna. Landamærasveitin er betur skipulögð en „sveitir fjallanna“, hún er betur vopn- um búin, innan hennar ríkir meiri agi og þólitískur þroski er meiri. ALN hefur á yfir- ráðasvæðum sínum bæði farið með hernaðar- og borgaraleg völd og er eitt aðalverkefnið nú fólgið í því að skilja það vald að. FLN eru stiórnmálasamtök í Alsír, sem hafa komið fram sem pólitískur fulltrúi landsins út á við. Foringjar FLN hafa lengst af dvalizt utan Alsír (einkum Túnis) og fjarlægzt veruleikann J Alsír sjálfu og byltingarmóð fólksins. FLN hefur enn enga stefnuskrá birt um stefnu sína eftir frelsun- ina. Foringjarnir samþykktu að vísu einróma stefnuskrá á fundi sínum í Trípólí í aPríl sl., en hana hafa þeir ekki birt enn. Deilur foringjanna hófust svo fyrir alvöru, þegar velja átti menn í stjórnar- nefndina, sem átti að fram- kvæma þessa stefnuskrá og séð var að Ben Bella-menn myndu ná meirihluta í nefnd- inni. Yfirgaf þá Ben Khedda fundinn og fór til Alsír. Aðalmálgagn Kommúnista- flokks Alsírs (hér nefndur KFA) birti þessa stefnuskrá síðar ásamt athugasemdum um galla hennar. Stefnuskráin hljóðar upp á sósíalisma, en honum á ,að ko.ma á með flokki snauðum marxískum kenning- um. Annað dæmi um lítið þjóð- félagslegt innsæi stefnuskrár- innar, er að þjóðnýta skal mörg framleiðslutæki smáborg- ara (verzlanir, hárgreiðslu- stofur, apótek o.fl.), sem er náttúrlega fjarstæða og sýnir vanþroska hugmyndir um fram. kvæmd sósía’ískrar byltingar. Burt séð frá hinum og þessum göllum stefnuskrárinnar styð- ur KFA hana. PLN/ALN? Því er erfitt að svara. Enginn þeirra he.fur birt stefnuskrá, ásakanir hvers á annan eru nær þær sömu og verkin eru enn fá. Deilurnar ber.a svipmót persónulegrar valdabaráttu og eru það ef- laust að sumu leyti en alls ekki öllu. Eftir að frelsinu er náð, koma upp rökræður og deilur innan svona marglits hóps um framtíðarveginn. Því miður fyrir alsírsku þjóðina áttu þær sér stað of snemma og á illvígan hátt. Án e.fa má telja Ben Khedda og Krim Belkassem veika í af- stöðunni til neokolonialismans og vilja nokkurs konar Túnis- þróun, en Ben Bella ákafan baráttumann gegn öllum neo- kolonialisma, að minnsta kosti í orði. þó hann að sjálfsögðu neiti ékki al'ri aðstoð né viss- um efnahagstengslum við Frakkland. Það gerir KFA ekki heldur. Nánar er erfitt að segja um innihald deilnanna. En deilur foringjanna hafa haft miklar og illar afleiðing- ar. Þeir hafa ausið svívirðingum hvorir á annan og ákært hvern annan um hin og þessi ill verk, sem þeir hafa orðið valdir að í eldi baráttu liðinna ára. Þeir ásaka hvern annan um svik við byltinguna. segja hver.n annan vera burgeisa o.s.frv. Aðalmálgagn FLN vikublaðið ,,E1 Moujahed“ (Baráttumaður- inn) kemur út í arabískri og franskri útgáfu. Sú franska er mun róttækari og hlutlæg- ari. Hún segir m.a. að óham- Um hvað deila þá foringjar Ein sveit fjailamanna á göngu í Jemmapes. EFNAHAGS- BANDALAGIÐ og verkafólkið Borgarablöð fullyrða að ..skilyrðislaus fullkomnun Efna- hagsbandalags Evrópu“ muni leiða af sér „stéttafrið“ og auk- inn „gagnkvæman skilning11 milli verkamanna og atvinnu- rekenda. Af því draga menn þá ályktun, að fjárhagslegir og stjórnmálalegir árekstar og verkföll, muni í löndum Efna- hagsbandalagsins hverfa. eða minnka svo mjög. að ekki- verði orð á gerandi. Veruleikinn nú þegar sýnir þó allt aðra mynd. Árið 1957, þegar Rómarsamn- ingurinn var undirritaður, tóku sex milljónir verkamanna þátt í verkföllum þar af voru í tlöndum Efnahagítbandalagsins 4.5 milljónir. En árin 1960 og 1961 tóku 60 mi’Móniv verka- manna þátt í verkföllum, þar af tilheyrðu löndum Efnahags- bandalagsins 56,4 millj. manna Auðvitað hafa atvinnurek- endur í samstilltum blaðakosti sínum o.ft fullyrt, að hin mörgu fjárhagslegu og pólitísku verk- föll séu knúin fram af eins- konar „vélbrjótum“ sem hat- ast við vélvæðingu og framfar- ir nútímans, sem Efnahaes- bandalagið muni fær,a með sér. En víst er, að þær milljónir verkamanna, sem þessir herr- ar k-alla „vélbrjóta“, hafa ekki eyðilagt eina einustu vél ,og hafa aldrei hvatt til þess, að tekin yrði upp sá gamli hátt- ur í baráttunni fyrir bættum kjörum sínum og auknu mann- legu frelsi. Krafa verkamann- anna er mjög auðskilin og rökrétt, hvort sem þeir eru í Frakklandi, Belgíu eða ítalju. Þeir eru hnýttir saman af sömu hugsun. og þeir mótmæ’a á sama hátt lækkandi launum, uppsögn úr störfum í stórum hópum, og niðurskurði á fé- lags’.egum réttindum. Upphafsmenn „fullkomnun- arinnar“ sögðu á sínum tíma að Efnahagsbandalagið yrði meðal við öllum kreppum og at- vinnuleysi, þeir fullyrtu að lækkun eðq afnám to’.lmúra og óþvingaður flutningur auð- magnsins milli landanna. yrði til bess að atvinnuleysi hyrfi, vöruverð ’ækkaði. tekjurhækk- uðu. bæði hjá verkamönnum og atvinnurekendum. En Ffna- hagsbandalagið flutti fólkinu allt annað en það sem ménn höfðu lofað. Hin , ski'yrðis- lausa ful!komnun“ hefur ekki á nokkurn hátt brevtt eðli auðhringanna. Kerfisbinding oa fram’eiðs’uhátta innan hinna „sev“. hefur a’drei komizt á þvíl’kt stig. Gróðinn hefur runnið í skaut hinna stóru auðhrin.^a, sem hafa gleypt av,an vinnmainn, við aukna séróaefingu og tæknilegar fram- farir. Hinar 35 stærstu auðhringa- samsteypur j . „Litlu-Evrópu“ (þ.e. sexveldin) höfðu á árun- um frá 1957 til 1961 þrefald- að gróða sinn: En hvað hlutu verkamennirnir á sama tíma? Svarið er auðve'.t. mjög vax- .andi verkfallshreyfingu. I staðinn fyrir að efna lof- orðin um tekjuaukningu verka- manna. hafa menn ýmist stöðv- ,að hana eða blátt áfram skorið launin niður. „Hið háa kaup, myndi leiða af sér að vér yrð- um neyddir út af mörkuðun- um“, segja atvinnurekendurn- ir. „Ef þið viljið hafa hærri laun, yrðum við klemmdir fast- ir i samkeppninni, og ættum á hættu að verða að loka verk- •smiðjunum“. Þessi söngur á ýmsum tónum, heyrist daglega í Frakk'andi. Belgíu, Ítalíu og Vestur-Þýzkalandi, a’staðar. Til þess að fá gott orð á sig hjá broddum Efn"hagsbanda- lagsms reyna auðbringarn'r að þvinga kaunið niður samtimis því að þeir kref’ast stóraukinn- ar fram’e'ðs'u. Ennfremur ber að mirnast. að þrátt fyrir hækkaða tol'a o.g tæknilegar framfarir. hefur vöruverð ekki lækkað, það hefur þvert á móti stigið fram úr öllu hófi. í Vestur-Þýzkalandi hafa blátt áfram al'ar nauðsynjavörur kerfisbundið hækkað í verði. Eftir nýjum hagfræðilögum. frá fjármálaráðuneytinu í Nord- rhein Westfp'en, sem er stærsta sam.bandsfylki Vestur-Þýzka- lands, eru greiðs’.ur fyrir nevz’uvarnin0 árið 1962 í sam- anburði við 1961 hækkaðar um 5,3%, en matvörur einar hafa hækkað um 7,3%. Á Ítalíu hef- ur visitalan i samanburði við 1953 stöðugt hækkað. og er nú í júní 1962 122.9 stig. hækkun neyzluvara frá í júní 1961 hef- ur numið 5,5%. Einnig í Hol- landi hafa neyzluvörur veru- lega stigið í verði. í Rómarsamningnum er gert ráð fyrir „iöfnun“ vinnu'auna og vinnuskilyrða innan landa Efnahagsbandalagsins. Sumir verkamenn eru svo barnalegir að trúa því, að foringiar sósíal- demókrata hafi rétt fyrir sér, er þe:r fullvrða ,að bessi „jöfn- un“ þýði hækkun lífskiaranna. hitt er sannara að . iöfnunin’* er niðurávið, þ.e, lækkun hjá þeim sem betur eru settir. Menn mocín m-’-i v,„: { þessu sambandi, að meirihluti fjármagns þess í löndum Efna- hagsbanda’agsins sem liggur í félagslegum stofnunum er beint runnið úr vasa verka- manna. Það er eftirtektarvert. að undir þéssum kringumsfæðum. hafa beih meðallaun t.d. í Frakk^-ndi í 4as lækkm sið- an 1957. Kjör almennings i Be’gíu hafa versnað, sérstsk- lega eftir 1960, að lög voru samþykkt þar í landi. sem „fvrst”“ Þunob"“Vkam'r b"=vk- uðu óbein.a skatta og minnk- uðu félags’egar tr.vggingar j veigamiklum atriðum. Atvinnu’.eysið er að verða a’variegt vandamál í mörgum löndum Efnahagsbanda'agsins. Atvinnurekendur eru síður en Framhald á 10. síðu. Fimmtudagur 11. október 1962 — ÞJÖÐVILJINN — (7j

x

Þjóðviljinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.