Þjóðviljinn - 14.10.1962, Blaðsíða 3

ÞJÓÐVILJINN
Sunnudagur 14. október 1962
SfÐA 3
Vitnisburður eins af framkvæmdasf jjórum EBE
Góiærinu
Siiil 1
BRUSSEL 12/10 — Einn af deildarforsetunum í
framkvæmdanefnd Efnahagsbandalags Evrópu,
Robert Marjolin, sem fer með efnahags- og fjár-
mál, sa/;ði í dag á blaðamannafundi í Brussel að
við j>ví mætti búast að hinn öri vöxtur í efnahags-
lífi aðildarríkja bandalagsins tæki brátt enda og
ekki væri ósennilegt að þau stæðu frammi fyrir
langvarandi efnahagsörðugleikum.
Hann taldi þó að næsta ár
myndi verða hagstætt þegar á
heildina væri litið, en lagði
jafnframt áherzlu á að nauðsyn-
legt væri að vera á varðbergi
og myndi framkvæmdanefnd
bandalagsins undirbúa ráðstaf-
anir til að draga úr afturkippn-
um. Þar væri þó ekki um að
ræða neina samræmda áætlun,
heldur myndu ríkisstjórnir að-
ildarríkjanna beðnar um að gera
í tæka tíð nauðsynlegar ráðstaf-
anir.
Minni aukning
Marjolin lagði fram tölur
máli sínu til stuðnings og sýndu
þær að samdráttur er þegar far-
inn að gera vart við sig í efna-
hagslífi bandalagsríkjanna og
munu hlutfallstölur framleiðslu-
aukningarinnar verða lægri i ár
en í fyrra.
Sennilega mun iðnaðarfram-
leiðsla allra aðildarríkjanna
aukast á þessu ári um 5,5 af
RÓSTUR I ADEN
Eins og vikið er að í pistli hér á síðunni í dag hefur verið róstu-
samt undanfarið í brezku nýlendunni Aden á suðvesturhorni
Arabíuskaga. Bretar hafa reynt að tryggja völd sín í nýlendunni til frambúðar með nýjum stjórn-
lögum, sem fela að vísu í scr nokkra réttarbót, en er þó fyrst og fremst ætlað að tefja fyrir því
að íbúar nýlendunnar öðlist fulit sjálfstæði. Þessi fyrirætlun hefur vakið mikla andstöðu meðal
Adenbúa og bcittu verkalýðsfélög nýlendunnar og Sameinaði sósíalistaflokkurinn sér fyrir mótmæla-
aðgerðum. Féllu nokkrir menn í átökum við brezka herlögreglu, en þá var myndin að ofan tekin.
hundraði, en mikill munur er á
þróuninni í hverju þeirra. Aukn-
ingin mun verða njest á Ítalíu
eða 6 prósent, síðan Frakkland
með 5, Vestur-Þýzkaland með 4,
Belgía með 3,5 og Holland lægst
með 2,5, en þar er aukningin
varla meiri en fólksfjölgu.nin.
Stöðvun útflutnings
Alger stöðnun virðist komin í
útflutning bandalagsríkjanna til
landa utan þess og hefur hann
ekki aukizt neitt síðan í maL Á
hinn bóginn hefur innflutningur
til bandalagsríkjanna aukizt
verulega og neyzlan samtímis.
Verðlag hefur hækkað stórlega,
'einkum á matvörum. Horfur
væru á því, sagði Marjolin, að
verðmæti þjóðarframleiðslunnar
í heild í öllum bandalagsríkjun-
um myndi aðeins aukast um 4
prósent næsta ár, en aukningin
mun í ár nema milli 4,5 og 5
prósent.
Ollu vonbrigðum
Hann vék einnig að efnahags-
þróuninni í öðrum vesturlöndum
og sagði m. a. að vaxtarmáttur
bandarísks efnahagslífs hefði
ekki reynzt eins mikill og menn
hefðu gert sér vonir um fyrir
hálfu öðru misseri.
Nýr flokkur gegn
clE í Bretlandá
LONDON — í Thetford fyrir
norðan London hefur verið hald-
inn stofnfundur nýs stjómmáia-
flokks sem hefur það eitt á
stefnuskrá sinni að berjast gegn
aðild Bretlands að Efnahags-
bandalaginu. Plokknum hefur
verið gefið nafnið Sameinaði
brezki flokkurinn. Forsprakki
hans, Frank Jordan að nafiii,
segir að flokkurinn myndi geta
boðið fram í 32 kjördæmum ef
kosningar yrðu haldnar innah
sex mánaða
Hið nýja Alsír
Ben Bella boðar nánara
samstarf við Sovétrfkin
ósborne ræðst á
-bandalagið
ALGEIRSBORG 13/10 — Það verður ljósara með
hverjum degi að ráðamenn hins nýja Alsírs ætla
að forðast að lenda í sömu gryfju og forráðamenn
sumra annarra nýfrjálsra ríkja að ánetjast hin-
um gömlu nýlenduveldum og snúa baki við sós-
íalistísku ríkjunum sem voru þeirra traustasta
stoð í þjóðfrelsisbaráttunni.
Frá því var skýrt í Algeirs-
borg í gær að Ben Bella forsæt-
isráðherra hefði lagt til að Alsír
og Sovétríkin tækju upp nánara
samstarf sín á milli og treystu
vináttubönd sín.
Ben Bella hefur sent Krústjoff,
forsætisráðherra Sovétríkjanna,
þakkarskeyti fyrir árnaðaróskir
hans vegna sjálfstæðis Alsírs og
myndunar hinar nýju ríkis-
stjórnar. Ben Bella segir að vin-
ótta sú sem Sovétríkin sýndu
Serkjuo? & .hinum erfiðu árum
þjóðfrelsisbaráttunnar sé trygg-
ing fyrir árangursríkri samvinnu
þjóðanna framvegis. Eg er sann-
færður um að vináttubönd milli
þjóða okkar munu eiga eftir að
styrkjast enn, báðum þjóðum til
hagsbóta, enda berjast báðar
gegn heimsvaldasinnum og fyrir
framförum og friði í heiminum,
segir Ben Bella í svari sínu.
Fer til Moskvu
Ben Bella, sem verið hefur í
INew York á allsherjarþingi
Sameinuðu þjóðanna, hefur sem
kunnugt er þegið boð Castros að
Ikoma til Kúbu. Og i gær var
'frá því skýrt í New York að
hann hefði tekið boði frá Krúst-
joff um að koma í heimsókn til
Sovétríkjanna. Það var Gromiko
utanríkisráðherra sem bar hon-
um boð Krústjoffs. Enn mun
ekki ákveðið hvenær úr heim-
sókninni verður.
Krafðist aðgferða
I ræðu þeirri sem Ben Bella
flutti á allsherjarþinginu krafð-
ist hann þess að samþykkt SÞ
um nýlendumálið yrði fram-
kvæmd með raunhæfum aðgerð-
um og ráðstafanir gerðar til að
refsa þeim nýlenduveldum sem
virtu samþykktina að vettugi.
Hann krafðist einnig að Kína
fengi tafarlaust aðild að sam-
tökunum.
LONDON — Hið kunna brezka
leikskald, höfundur leikritsins
„Horfðu reiður um 0x1“, John
Osborne, segir í grein í viku-
blaði vinstrimanna í Verka-
mannaflokknum, Tribune, að
Efnahagsbandalag Evrópu sé
„stórkostleg blekking“. Hann
ræðst á brezku stjórnina fyrir
viðleitni hennar að ánetja Bret-
land bandalaginu og segir að
samvizka Bretlands hafi lengi
verið til leigu, en nú sé hún
boðin til sölu. „Bretlandi má
líkja við gamlan flæking sem
stendur við bakdyrnar og reyn-
ir að betla sér gamla skó“, seg-
ir Osborne.
Bretum gengur
i!la að semja
BRUSSEL — Lítið miðar í
áttina í samningaviðræðum
Breta við Efnahagsbandalag Ev-
rópu. Samningamaður Breta,
Heeth, hafði lagt til að banda-
lagið gæfi brezku samveldis-
löndunum frekari ívilnanir en
um hafði verið samið áður, en
fulltrúi Frakka var því alger-
lega andvígur að farið yrði aft-
ur að ræða um atriði sem þeg-
ar væri búið að semja um.
Konungshöllin í Sana í Jemea
Það hefði mátt ætla að vinir
frelsis og lýðræðis hefðu
fagnað þeim atburðum sem
gerðust í Arabaríkinu Jemen
í fyrri viku, þegar flokkur
uppreisnarmanna undir f or-
þeirrar sem stjórnað hefur
dandinu með slíkri harðýðgi
að ■'slíkg' Tnutiu - fá dæmi, síð-
an landið losnaði undan
Tyrkjum í lok fyrri heims-
■'.styrjaldar, en það verður þó
'ekki ráðið af viðbrögðum
stjórna og blaða á vesturlönd-
um.
Ahmed konungur, sem hafði
viðurnefnið „djöfull" og það
ekki að óverðskulduðu, lézt
á sóttarsæng eftir að hafa
„ríkt sem harðstjóri í 14 ár,
lifað af margar uppreisnir, og
hafði hann yndi af að gera
hina fjölmörgu óvini sína
höfðinu styttri fyrir augum
almennings," eins og banda-
ríska vikublaðið TIME komst
að orði. Þegar sonur hans,
krónprinsinn el Badr, tók við
Völdum, gripu hinir „fjöl-
mörgu“ andstæðingar harð-
stjórnarinnar tækifærið og
náðu völdunum í sínar hend-
ur. Fyrst var Sagt að el Badr
hefði fallið í þeim átökum,
en síðan kom á daginn að
hann hafði haldið lifi og
komizt undan. Hassan föður-
bróðir hans hefur hins vegar
tekið við forystu ættarinnar.
Fréttir af því sem síðan
hefur gerzt í landinu eru
mjög óljósar, en fyrstu er-
lendu fréttamennirnir sem
komust til höfuðborgarinnar
Sana, t.d. fréttaritari Reuters,
t höfðu þá sögu að segja að
augljóst væri að uppreisnar-
menn eða lýðveldissinnar
undir forystu Sallals ofursta
hefðu þar öll völd í sínum
höndum og nytu eindregins
stuðnings alls fólksins.
Lýðveldissinnar hafa sakað
Saudi-Arabíu og Jórdaníu um
að hafa sent her rpanns inn
í landið í því skyni að steypa
lý.ðveldisstjórninni og koma
hinni hötuðu konungsætt aft-
ur tiil valda. Engar áreiðan-
legar fréttir hafa borizt af
vopnaviðskiptum, en þegar
þetta er skrifað virðist sem
lýðveldissinnar séu enn
traustir í sessi og boðuð hef-
ur verið koma Sallals ofursta
til Kaíró að ræða við Nasser
forseta.
Sovétríkin urðu fyrst allra
ríkja til áð viðurkenna
lýðveldisstjórnina. Hún lýsti
þegar eftir valdatökuna yfir
að hún myndi leita aðstoðar
hjá öllum vinarikjum, og þá
fyrst og fremst frá Egypta-
landi. Á hinn bóginn er vitað
að Saudi-Arabía og Jórdanía
njóta stuðnings Bandaríkja-
HVAÐ ER
mGERAST?
manna og Breta og einvaldar
þeir sem þar ráða, konung-
arnir Hussein og Ibn Saud,
eiga allt sitt undir vináttu
þessara voldugu ríkja. Vest-
urveldin sem annars hafa oft
verið æði fljót að viðurkenna
byltingarstjórnir hafa að
þessu sinni haldið að sér
hendinni. Og ástæðan er aug-
ljós: Þau óttast að valdataka
lýðveldissinna í Jemen muni
draga dilk á eftir sér í öðr-
um ríkjum eða ríkjanefnum
á Arabíuskaga. Bretar hafa t.
d. að undanförnu átt mjög í
vök að verjast í nágranna-
landi Jemens, Aden, þar sem
verkalýðshreyfingin hefur
risið gegn fyrirætlunum
þeirra um að treysta nýlendu-
hlekkina. Bandarisku olíu-
hringarnir sem ráða* einir
yfir hinum auðugu olíulind-
um Saudi-Arabíu og eiga
sterk ítök annars staðar á
Arabíuskaga óttast að sjálf-
sögðu hverja þá stjórn sem
kynni að vilja hagnýta auð-
lindirnar í þágu eigin þjóðar.
Þegar þetta er haft í huga
verður skiljanlegra að blöð
á vesturlöndum skuli nú hafa
uppgölvað þá miklu hættu
sem er á ferðum í Jemen, að
Sovétríkin og heimskommún.
isminn muni fá þar ítök og
aðstöðu. Frelsi og lýðræði
verða oft næsta léttvæg hug-
tök á vogarskálunum. begar
þau eru vegin á móti þeim
verðmætum Sem talin verða
í dollurum eða sterlingspund-