Þjóðviljinn - 08.11.1962, Qupperneq 2

2 SÍÐA
ÞJÓÐVILJINN
Fimmtudagur 8. nóvember 1962
Metum manninn
sjálfan
Það er gleðilegt tímanna
tákn, nýi ÞJÓÐVILJINN. Mál-
gagn íslenzkrar alþýðu komið
í nýjum búningi.
Já, það á þeim tíma sem
þjóðinni liggur hvað mest á
að halda vöku sinni, í því
gjörningaveðri sem yfir hana
gengur.
Á umliðnum öldum barð-
ist þjóðin við hungur, eld og
ísa. Horfellir á mönnum og
skepnum, en lét samt ekki fá
sig tíl að farga sjálfri sér. En
nú þegár hún hefur þó aðeins
rétt úr kútnum, flýtur hún
sofandi að feigðarósi. Þoldum
við lslendingar ekki að fá
kviðfylli okkar? Ekki lítur út
fyrir það.
Nú haga ráðamenn þjóðar-
innar sér eins og illa upp-
aldir pabbadrengir, sem hafa
fengið allt sem lífið getur
gefið, fyrirhafnarlítið.
Unglingarnir sem aldir eru
upp í hersetnu landi, fá oft
glýju í augun, ef talað er um
hugsjónir, menningu og fóm-
ir, þjóðirfni og heiminum til
aukinna framfara.
Þeir heimta mikla peninga
fyrir litla vinnu. En gjalda
svo með öðru sem er miklu
dýrmætara: heiðarleika og
sómatilfinningu.
Freistarinn fór eitt sinn með
mann upp á ofurhátt fjall og
sagði við hann: „Allt þetta
mun ég gefa þér, fallir þú
frám og tilbiðjir mig”. Það er
hætt við að margir taki boð-
inu.
Þjóðarsómi er lágt skrifaður,
þegar valdamenn beygja sig
í auðmýkt fyrir stórþjóðum,
er þær fara fram á að ís-'
lendingar afsali sér landsrétt-
indum. Það þykir lokkandi
að komast i hóp hinna
og sterku. Margur hefur
þeim fjanda fallið, lík;
kvenfólkið fyrir borðalögðu
dátunum.
Þegar býður þjóðarsómi, þá
eiga allir að standa vörð um
tungu og menningu, og allt
sem gefur henni líf sem sjálf-
stæðri þjóð.
ÞJÓÐVILJINN er eina mál-
gagnið sem segir þjóðinni
hvað er að gerast og hvert
hún verði leidd, ef haldið er
áfram sem horfir. Islending-
ar, gefið ykkur tfma til að
líta í þjóðarspegilinn.
Hersetið land.
Kaupgjaldsstríð flestra
stétta.
Flest skipin bundin við
landfestar.
Eftir hvað langan tíma geta
íslendingar ekki staðið við
skuldbindingar sínar út á við?
Hætti þjóðin að framleiða
gjaldeyri í alla eyðsluhítina
vegna hlutdrægni ríkisstjórn-
arinnar í skiptingu þjóðartekn-
anna, þá mun illa fara, nema
kannski við fáum allt gefins —
þá það.
En hvaö eigum við þá að
láta í staðinn? Sæmd okkar?
Hún er kannski ekki svo hátt
skrifuð?
Forfeður okkar myndu ekki
hafa gerzt þeir aumingjar að
fórna iþjóðarsóma fyrir júdas-
arpeninga.
Landhelgin er stórskert, og
dýrtíðarskrúfan hefur aldrei
snúizt hraðar en nú, og svo
til að kóróna allt saman syng-
ur öll auðvaldspressan —
hallelúja — yfir allri dýrðinni.
Bráðum getur verkamanns-
konan ekki keypt nauðsyn-
legustu hluti til að skýla
krakkagreyjunum, né heldur
gefið þeim sómasamlegt fæði.
Atvinnuleysi hlýtur innan
skamms að halda innreið sína
á alþýðuheimilin, haldi þessu
áfram sem horfir.
Mannlífið er vanmetið í
okkar þjóðfélagi, en það þyrfti
að breytast. Breyting getur
aðeins orðið ef ráðamennimir
tækju alvarlega aðalboðorð
kristindómsins: Gerið ekki
öðrum það, er þér viljið ekki
láta gera yður.
Lesandi góður. Við skulum
styrkja þann málsvarann sem
bezt hefur barizt fyrir mál-
stað smælingjans, og deilt á
spillinguna* í hvaða mynd sem
hún hefur birzt.
Metum manninn sjálfan og
heill hans,' framtíð 'íslénzkrar
þjóðar byggist á því.
Sigríður E. Sæland
Sæsniglar nseð skel
Inglmar Óskarsson náttúru- j
fiæðingur hefur samið bókina
Sæsniglar með skel, og er hún |
nýkomin út á vegum prentsmiðj-
unnar Leifturs h.f. Fyrir tíu
árum sendi Ingimar frá sér bók-
ina Samlokur í sjó. en báðar i
Ingimar Óskarsson
bera bækur þessar samheitið
Skeldýrafána Islands.
Fyrri bók Ingimars um ís-
lenzk skeldýr var vel tekið og
kom hún í góðar þarfir öllum
þeim sem hug hafa haft á að
fræðast um skeldýr hér við
land. Hefur áhugi á þeim efn-
um farið vaxandi síðari árin,
ekki sízt meðal ungs fólks, en
mörgum hefur gengið erfiðlega
að afla sér réttrar vitneskju þar
sem bók skorti á íslenzku um
langstærsta flokk skeldýranna,
sniglana. Ur því er nú bætt með
hinni nýju bók Ingimars Ósk-
arssonar. Segir hann í formála
að ýmsir örðugleikar hafi verið
þvi samfara að semja slíka bók,
ekki sízt vegna þess að allir
greiningalyklar verða að vera
byggðir á ytri einkennum teg-
undanna, og einnig hefur höf-
ur.dur orðið að semja mörg ný-
yrði um ýmsar tegundir ís-
lenzkra sæsnigla og um mis-
munandi hluta snigilsins.
Þeir sæsniglar sem fjallað er
um í þessari bók nefnast for-
Tværnýjarbækurí
saf ni Jacks London
Nú ríður á
Hæglátur, rólegur maður,
sem hefur kynnzt refskap
lífsins í ríkum mæli, því að
hann hefur verið forystumað-
ur í verkalýðshreyfingu um
þrjátíu ára skeið, birti átak-
anlega staðreynd hér í blað-
inu um síðustu helgi.
Þáð er ’ekki asinn eða háv-
aðinn í daglegu fari þessa
manns, en hann hefur haft
augun opin og kynnzt ýmsu
í afskiptum sínum af málum
sjómanna og hefur í huga
sér samanburð á viðbrögðum
andstæðinganna á ólíkum
Rigmor Hanson
kennir Aust-
firðingum
Reyðarfirði 6/11. — Síðastliðinn
hálfan mánuð hefur frú Rigmor
Hanson danskennari úr Reykja-
vík dvalizt hér eystra og hald-
ið dansnámskeið bæði á Reyð-
arfirði og Eskifirði. Námskeið
þessi hafa verið fyrir fólk á
öllum aldri, börn, unglinga og
tímaskeiðum og nú hrýs þess-
um gamla og reynda baráttu-
manni hugur.
Hvað verður honum einna
starsýnast á í fari andstæð-
inga sinna? Það er þetta
aukna öryggi, að halda fram
óréttlátum málstað samkvæmt
gamalli, sígildri réttlætistil-
finningu, sem er orðin svo
leiðinlega úrelt í dag.
Hyer er mátturinn, sem
skapár þetta ástand?
Þessir menn eiga málgögn,
sem villa og trylla hugi al-
mennings. Hver starfshópur-
inn rís upp á fætur öðrum
vegna óréttlætis um hlut sinn
og einangrast á hjarni af-
skiptaleysis í moldviðrí aftur-
haldspressunnar.
Og þeir ná sjaldan hlut sín-
um nema skamman veg.
Mikil er sú nauðsyn orðin
að leiðrétta áróðursvígstöðu
verkalýðshreyfingarinnar.
Málgagn okkar verður að
fylgjast með aukinni tækni-
þróun í harðri samkeppni með
nútíma svip, sem sameinar þá
slaghörku og kraft, sem birt-
ist í þessu hesttákni,
En til þess vantar okkur fé.
— 8-
Tvær nýjar bækur cru komn-
ar út í safni því af verkum
Jacks London, sem fsafold hóf
útgáfu á fyrir nokkrum árum.
Em þá bækurnar í ritsafni þessu
orðnar 10 talsins.
Nýju bækurnar tvær eru skáld-
sógurnar „Snædrottningin", fyrra
bindi, og „Sonur sólarinnar".
Þetta bindi „SnædrottningarV
innar“ er 145 blaðsíður og hef-
ur Geir Jónasson bókavörður
búið til prentunar. „Sonur sólar-
innar“ er 265 blaðsíður og hefur
Stefán Jónsson búið þá bók til
prentunar.
Þau átta bindi sem áður eru
út komin í þessu nýja ritsafni
Jacks London eru: „Óbyggðimar
kálla" í þýðingu Ólafs við
Verði endurkjör-
in í skólanefnd
Borgarráð samþykkti á síðasta
fundi sínum að leggja til við
borgarstjórn, að í skólanefnd
Isaksskóla skyldu endurkjörin til
tveggja ára Sveinn Benedikts-
son og frú Aðalbjörg Sigurðar-
dóttir aðalmenn og til vara Ott-
ar Ellingsen og Helga Magnús-
déttir kennari.
Akranesi 6/11. — Afli línubáta
var þolanlegur í gær. Sigrún var
með 8% lest, Keilir 7, en aðrir
höfðu minna. Fimm bátar eru
á sjó í dag, en ‘fieiri bætast
við í vikunni. — GMJ.
Faxafen, „Ævintýri" í þýðingu
Ingólfs Jónssonar, „Spennitreyj-
an“ í þýðingu Sverris Kristjáns-
sonar, „Uppreisnin á Elsinóru"
í þýðingu Ingólfs Jónssonar,
, Bakkus konungur“ í þýðingu
Knúts Arngrímssonar, „I Suð-
urhöfum" í þýðingu Sverris
Kristjánssonar, „Hetjan í Klon-
dike“ og „Gullæðið“, síðast-
nefndu bækumar tvær í útgáfu
Geirs Jónassonar.
Tilboð í byggingu
dælustöðvsrhúss
Fyrir síðasta borgarráðsfundi
lágu tvö tilboð í byggingu dælu-
stöðvarhúss fyrir vatnsveituna
viö Háaleitisbraut. Annað til-
boðið var frá Magnúsi Vigfús-
syni byggingameistara og hljóð-
aö’ það upp á 2 millj. og 117
þús. kr. Hitt tilboðið var frá
Eyggingafélaginu Brú og var það
að upphæð kr. 2 millj. 620 þús.
Borgarráð samþykkti tillögu
stjórnar Innkaupastofnunar
Reykjavíkurbæjar um að taka
lægra tilboðinu.
Umsókn um torg-
sölu hafnað
Á síðasta borgarráðsfundi lá
fyrir umsókn Bjöms Kristófers-
sonar garðyrkjumanns um leyfi
til að reka torgsölu á Heklu-
loðinni við Lækjartorg. Sam-
þvkkti borgarráð, að ekki væri
hægt að verða við þessari um-
sókn og synjaði leyfisins.
Sjálfstæöbhúsið
hreytir um svip
Um næstu helgi opnar Sjálf-
stæðishúsið í Reykjavík að nýju
eftir nokkurt hlé. Húsið hefur
verið lokað um tíma vegna þess
að það hefur ekki fullnægt þeim
skilyrðum, sem gerð eru til sam-
komuhúsa í dag, en í september-
byrjun var hafizt handa um end-
urbætur á húsinu og þeim er
nú lokið.
Húsið tók til starfa árið 1946,
en síðan hafa orðið miklar breyt-
ingar á veitingahússmálum. Loth-
ar Grund og fleiri listamenn
tóku að sér að gera húsið að því
sem það nú er.
Hvað um það, Sjálfstæðishúsið
tekur til starfa að nýju umnæstu
he.lgi og við skulum vona að allt
það, sem gert hefur veriö falli í
smekk hins almenna neytanda
og húsið verði ekki fásóttara en
örmur hús í sama gæðaflokki.
viðurkenna að landið gæti orð-
ið skotmark kjarnorkuvopria
ef til styrjaldar drægi, ' énda
er nú komin hér upp stöð
fyrir orustuþotur sem eru
sérstaklega gerðar fyrir eld-
flaugar og kjarnorkusprengj-
ur. En í stað þess að bægja
háskanum frá kveðst Bjarni
vilja leggja á ráðin um al-
mannavarnir, flytja lands-
menn upp í óbyggðir eða urða
þá í kjöllurum og jarðhýs-
um í von um að einhverjir
einstaklingar geti tórt í
eyddu landi þöktu hel-
ryki. Hefur heilbrigðis-
málaráðherrann flutt langa
ræðu á þingi um umhyggju
sína fyrir heilsu landsmanna
og sízt sparað að leggja á-
herzlu á að honum sé treyst-
andi til að tryggja öryggi
þjóðarinnar á styrjaldartím-
um.
Sizt er að efa að áhyggju-
fullum hernámssinnum muni
mjög létta eftir huggunarorð
heiibrigðismálaráðherrans,
ekki sízt þegar þess er gætt
að einmitt sömu dagana er
ráðherrann að sanna þjóðinni
hversu sérstæða hæfileika
hann hefur til þess pð trvaeip
örygai sjúklinga á snitölum
á friðartímum. — Austri.
Rigmor Ilanson.
fullorðna. Þátttaka hefur verið
mikil, einkum hjá börnunum, og
er að þessu afskaplega mikil upp-
lyfting. Héðan mun Rigmor
Hanson fara til Egilsstaða og
Neskaupstaðar og kenna mönn-
um að dansa þar. — HSel
tálknar. Af þeim hafa 135 teg-
undir fundizt sem talið er að
lifi innan 400 metra dýptarlínu
hér við land. Einnig er I bók-
inni greiningalykill yfir 13 teg-
uridir baktálkna sem hafa um
sig fullkomna skel. Myndir eru í
bókinni af öllum þeim tegund-
um sem fjallað er um. Auk
greiningalykla og ætta- og teg-
unda-lýsinga eru í bókinni
fræðiorðaskýringar og nafnaskrá
yfir íslenzk og latnesk heiti.
Bókin er 167 blaðsíður.
Heila-
þvottur
Það hefur verið eitt helzta
verkefní Sjálfstæðisflokksins
um langt skeið að þvo heilann
í Framsóknarmönnum. Stofn-
un sú sem annast heilaþvott-
inn nefnist Varðberg og hef-
ur takmarkalaus fjárráð til
iðju sinnar. Nú síðast hafa tíu
ungir menn úr „lýðræðis-
flokkunum þremur" ferðazt
um Vesturevrópu alla á veg-
um þessara samtaka, þeirra
á meðal Jón Skaftason þing-
maður Framsóknarflokksins og
tveir flokksbræður hans.
Heimsótti hópurinn Atlanz-
hafsbandalagið og fjölmarg-
ar undirdeildir þess, og hvar-
vetna var gefinn sérstakur
gaumur að heilanum j Fram-
sóknarmönnunum. Yfirþvotta-
stjórinn var Eyjólfur Konráð
Jónsson, ritstjóri Morgun-
blaðsins.
Fer ekki senn að verða
tímabært að bjóða Þórarni
Þórarinssyni, ritstjóra Tím-
ans, i þvílíkt ferðalag? Síðan
gætu þeir Eyjólfur og Þórar-
inn haft stöðuskipti. Nú þeg-
ar er svo komið að fáir
myndu veita þeim umskipt-
um athygli.
Verk-
in tala
Bjarni Benediktsson heil-
brigðismálaráðherra hefur að
eigin sögn mikinn óhuga á
því að vernda heilsu og ör.
yggi landsmanna. Hann hefur
sjálfur átt manna mestan
þátt í því að gera ísland að
þvíliku hættusvæði að sér-
fræðingar ríkisstjórnarinnar
y
4