Þjóðviljinn - 20.12.1962, Blaðsíða 5

Miðvikudagur 19. desember 1962
ÞJÓÐVILJINN
SlÐA 5
Liðamótahosur neðart
rí borð og strílfótunum
rí J-K húsgögnunum verja
cldhúsgólfin gegn skemmdum
JK HUSGOGN
Heildsölubirgðir Ásbjörn Ólafsson
Grettisgötu 2 Sími 24440 .
Ihald og Alþýðuflokkurino
felldu allar þessa r tillögur
ÞINCSJA ÞJÓÐVILJANS
lÍR6fYM$lUM
í m!
oÍeinþónIÉíI!
Trúlof unarhringai stelnhrlns
Ir hálsmen. 14 os 18 karata
Menntamál
Hér eru birtar nokkrar bréyt-
ingartillögur Alþýðubandalags-
þingmanna við fiárlögin, en í-
haldið og Alþýðuflokkurinn
felldu þær allar. Fyrst er fram-
hald á frásögn Karls Guðjóns-
sonar, er hann flutti sem full-
trúi Alþýðubandalagsins í fjár-
veitinganefnd:
Breytingatillögum við 14. gr..
menntamálagrein fjárlaganna,
lýsir Karl svo:
„Hér eru fluttar 5 tillögur
við menntamálagrein fjárlag-
anna og a.llar sama eðlis: til
hækkunar á styrkjum ríkisins
til byggingaframkvæmda, þar
sem ríkið sinnir skyldu sinni
á ófullnægjandi hátt.
jt í fyrsta lagi er hér lagt
til, að framlög til skólabygg-
inga fyrir bæði barna- og
gagnfræðastig séu aukin veru-
lega. Það er staðreynd, sem
hver maður sér, að auk allra
þeirra þarfa, sem ör fólksfjölg-
un kallar á, þá eru flest okk-
ar skólamannvirki frá fyrsta
fjórðungi þessarar aldar nú
ýmist stórlega úrelt eða hrein-
lega ónýt, enda af vanefnum
gerð í uppháfi. Lög binda það
hins vegar. að enginn bær eða
hreppur getur hafizt handa
um skólabyggingu, hversu sem
fjárhag hans annars er varið.
nema til komi framlag ríkisins
í skólamannvirki hans. Hið
naumt skammtaða ríkisframlag
til skólabygginga er þvi i raun-
inni hemill á, að skólakerfi
landsins geti starfað með eðli-
legum hætti, þar * sem þarfir
kalla á nýjar skólabyggingar.
en daufheyrzt er við umsókn-
um um þær, eins og nú er
Hljóðfœraverzlun Poul Bernburg h.f.
Vitast. 10 — Sími 20111
Höfum fyrirliggjandi ffest hljóðfæri og v»r*»J»Wí í þau.
President-rafmagns-
gítar með „Bigsby“
Hofner
— gítarar —
concert-model
Harmoníkur, ítalskar
* Harmoniku-ólar
* Harmoniku-bakólar
Gítar-magnarar
frá Selmer
'tjezuel
Trommur og alls-
konar varahlutir
* Saxafónar
* Klarinett
* Trompetar
* Trommbon
*■ Trompet-olía-CONN
* Trompet-munnstykki
* Trompet-demparar
* Saxafón-munnstykki
* Berg Larsen
PÍANÓ
Alexander
Hermann
* PIRASTRO-strengir
* GÍTAR-strengir
* NÆLON-strengir
ATHUGIÐ — 48 bassa harmonika er góð jólagjöf.
SENDUM UM ALLT LAND — HAGKVÆMIR
GREIÐSLUSKILMÁLAR.
(Ath.: Hamoníkuviðgerð Jóhannessar Jóliannessonar, Vitastig 10 — Sími 18377).
raunin á varðandi marga staði.
Hér er lagt til, að skólabygg-
ingaframlag barna- og gagn-
fræðaskóla verði hækkað um
11.2 millj. frá frumvarpinu, og
virðist það vera lágmark þess,
sem sómasamlegt mætti telj-
ast, svo að ekki þyrfti að neita
neinum þeim um byrjunarleyf',
sem sannað hefur þörf sína
og sinnt hefur sæmilega undir-
búningi þessara mála.
+ Iþróttasjóður er einn þeirra
aðila, sem langt hefur borið
af leið skyldu sinnar, vegna
þess að hann er vanmegnug-
ur að standa undir þeim stór-
vaxna byggingarkostnaði i-
þróttamannvirkja, sem nú er
staðreynd. Engin leið er sjá-
anleg til að grynna á hans
skuldum nema með auknu rík-
issjóðsframlagi. Hér er lagt ti'.
að það verði hækkað í 5 millj.
kr.
-A Bókasafnsbyggingar og
byggðasöfn ætlar ríkið að
styrkja, en upphæðirnar, sem
til þess eru ætlaðar, eru svo
smávægilegar, að til bygginga
sér þeirra vart nokkurn stað
Hér er lagt til, að tekið verði
upp hálfrar millj. kr. fram-
lag til styrktar byggingum fyr-
ir hvom þennan safnaflokk
um sig, í stað þeirra 166 þús-
unda, sem bókasöfnin hafa nú.
og 100 þúsunda, sem frumvarp-
ið ætlar byggðasöfnunum“.
Tillögur annarra þing-
manna Alþýðubanda-
lagsins
Meðal tillagna einstakra þing-
manna Alþýðubandalagsins sem
Sjálfstæðisflokkurinn og Al-
þýðuflokkurinn felldu má nefna
þessar:
Einar Olgeirsson flutti tillögu
um að veitt yrði til hljóm-
plötusafns Þjóðminjasafnsins
25 þús. kr. en á fjárlögum er
rausnazt við að hafa þá fjár-
veitingu 5000 kr. íhaldið og
Alþýðuflokkurinn felldu þá til-
lögu.
Lúðvík Jósepsson lagði til að
liðurinn til leiklistarstarfsemi
yrði hækkaður úr 660 þús. kr.
eins og fjárveitinganefnd lagði
til í 900 þús. kr. og skyldi
orðast svo: „Til leiklistarstarf-
semi samkvæmt úthlutun
menntamálaráðuneytisins og sé
miðað við starfsemi og aðstöðu
leikfélaganna". Ihaldið og Al-
þýðuflokkurinn felldu þessa til-
lögu.
Lúðvík Jósepsson bar fram
tillögu um hækkun framlags
í Atvinnubótasjóð úr 10 millj-
ónum i 20 milljónir. Ihaldið og
Alþýðuflokkurinn felldu þá til-
lögu, 30 móti, 20 með.
Gunnar Jóhannsson flutti til-
lögu um 100 þús. kr. hækkun
til hafnarmannvirkja á Sauðár-
króki. íhaldið og Alþýðuflokk-
urinn felldu þá tillögu. Gunnar
lagði einnig til að framlagið til
hafnarmannvirkja á Siglufirði
hækkaði úr 350 þús. kr. í 509
þús. kr. íhaldið og Alþýðu-
flokkurinn felldu þá tillögu.
Gunnar lagði til að veitt yrði
100 þús. kr. í stað 50 þús. til
hafnarinnar í Hofsósi. Stjórnar-
flokkarnir felldu þá tillögu.
Enn flutti Gunnar tillögu um
að bætt yrði á heimildargrein
fjárlaga heimild til ríkisstjóm-
arinnar að taka allt að 15
milljón kr. lán til þess að
greiða kostnað við lagningu
Strákavegar. Ihaldið og Al-
þýðuflokkurinn felldu þá til-
lögu sem einn maður.
Karl Guðjónsson Agúst Þor-
valdsson og Björn Fr. Björns-
son fluttu tillögu um að heim-
ila ríkisstjóminni að taka allt
að 25 milljón kr. lán tíl 'að
Ijúka undirbúningi og hefja
brúargerð yfir ölfusá hjá Ös-
eyrarnesi. Ihaldið og Alþýðu-
flokkurinn felldu þá tillögu,
líka íhaldsþingmennimir úr
Suðurlandskjördæmi.
Geir Gunnarsson flutti til-
lögu um að heimila ríkisstjóm-
inni að taka allt að 70 milljón
kr. lán og endurlána Iandshöfn
Keflavíkur og Njarðvíkur til
hafnarframkvæmda. Við nafna-
kall felldu þingmenn Sjálf-
stæðisflokksins og Alþýðu-
flokksins þessa tillögu, líka
þingmenn Reykjaneskjördæmis,
sem sjálfir hafa flutt þetta mái
á þinginu í öðru formi, að
líkindum til þess eins að sýn-
ast. Þeir felldu líka varatil-
lögu Geirs, um 35 milljón kr.
lán í sama skyni.
N'ALS
ur
GULLI
og
SILFRI
Jóhannes Jóhannes-
son gullsmiður
Bergstaðastræti 4
Gengið inn frá
Skólavörðustíg
urinn. —
Ritstjórar: Magnús Kjartansson. Magnús Torö Ölafsson,
Sigurður Guðmundsson (áb.)
Fréttaritstjórar: tvar H. Jónsson. Jón Bjamason.
Ritstjóm. afgreiðsla. auglýsingar. prentsmiðja: Skólavörðustíg 19.
SímJ 17-500 (5 línur) Áskriftarverð kr. 65.00 á mánuði.
Lífskjörin
gtjórnarblöðin þreytast ekki á því að tala um
að verklýðsfélögin eigi að beita sér fyrir
„raunhæfum kjarabótum“ í stað þeirra kaup-
hækkana sem hverfi jafnóðum og þær fást. Með-
al hinna raunhæfu kjarabóta virðist vera stytt-
ing vinnutímans; að minnsta kosti tala stjórn-
arblöðin jafnan af fjálgleik um áhuga sinn á því
máli, Alþingi hefur samþykkt einróma tillögu
frá Alþýðubandalaginu um aðgerðir til að
tryggja átta stunda vinnudag, og sjálfur formað-
ur Sjálfstæðisflokksins hélt um síðustu áramót
hjartnæma prédikun um einlægan vilja sinn til
góðra verka á þessu sviði.
gn sú raunhæfa kjarabót sem ne'fnist stytting
vinnutímans er sannarlega ekki óháð nmifj.
syn kauphækkunar eða einhver kostur „^m
menn geti valið í stað kauphækkunar. Það er al-
kuhna að almennt kaupgjald verkafólks í dag-
vinnu er svo lágt að fjölskylda getur með engu
móti dregið fram lífið fyrir það. Og nú hefur það
verið staðfest af sjálfum páfa ríkisstjórnarinn-
ar í efnahagsmálum, Gylfa Þ. Gíslasyni, hversu
mikið skortir á að dagvinnukaup verkafólks sé
sómasamlegt. Hann hefur komizt að þeirri nið-
urstöðu á þingi með útreikningum að „meðal-
kaupM verkamanna, iðnaðarmanna og sjómanna
verði á þessu ári um 98 þúsundir króna og lýsf
yfir því að það séu viðunandi árstekjur. Dags-
brúnarverkamaður sem vinnur átta stundir á
dag allan ársins hring fær fyrir störf sín tæpar
59 þúsund krónur. Það vantar þannig 39 þúsund
krónur upp á það að hann nái þeim tekjum sem
Gylfi Þ. Gíslason telur viðunanlegar; kaup hans
þyrfti að hækka um hvorki meira né minna en
tvo þriðju til þess að tekjur fyrir eðlilegan
vinnutíma nái því marki sem ráðherrann hefur
sjálfur reiknað út. Og þefta á ekki aðeins við
um verkamenn á almennu kaupi, hliðstæðar eða
jafnvel lægri eru tekjur fjölmargra starfshópa,
verzlunar- og skrifstofu-fólks, iðnverkafólks,
verkakvenna o.s.'frv. Sú raunhæ'fa kjarabót sem
nefnist stytfing vinnutímans 'felur þannig í sér
66% kauphækkun hjá þessum starfsstéttum sam-
kvæmt þeim mælikvarða sem Gylfi Þ. Gíslason
hefur sjálfur búið til.
J>að er erfift að koma því saman og heim að
fara fögrum orðum um styttlngu vinnutím-
ans en hamast jafnframt gegn hverri einustu
prósentu sem lagt er fil að bætt sé við kaup
verkafólks. En það er ástæða til að leggja á-
herzlu á það að sú háa prósenta sem hér er
nefnd er fyllilega raunhæf. Hinn óhóflegi vinnu-
tími stafar að mjög verulegu leyti af kunnátfu-
leysi og skipulagsleysi atvinnurekenda. Þegar
þeir neyða verkafólk til að vinna 10—11 tíma á
dag og stundum lengur væri mjög oft hægt að
koma sama verki af á venjulegum dagvinnutíma
án ofþrælkunar með dálítilli fyrirhyggju. Og það
árskaup sem atvinnurekendur greiða nú þegar —
"»g Gylfi Þ. Gíslason hefur reiknað út — væri að
sjálfsögðu hægt að greiða áfram og vel það. — m.