Þjóðviljinn - 30.01.1963, Blaðsíða 6

g SÍÐA
ÞJÓÐVILJINN
Miðvikudagur 30. janúar 1063
Ríkjasamband jarðað
OSLÓ 28/1 — Landsfundur andstæðinga norskrar aðildar
að Efnahagsbandalagi Evrópu var haldinn í Osló um helg-
ina og voru á honum mættir 370 fulltrúar úr öllum lands-
hlutum, frá verkalýðsfélögum, bændasamtökum, fiski-
mannafélögum og deildum samtaka andstæðinga EBE-að-
ildar. Helzti ræðumaður á fundinum var prófessor Gunnar
Boe, fyrrverandi ráðherra.
Karl Evang landlæknir bauð
fulltrúana velkomna til Oslóar
og minnti á að liðið væri ná-
kvæmlega eitt ár síðan 143
kunnir Norðmenn sendu út
ávarp til þjóðarinnar þar sem
hún var vöruð við afleiðingum
þess, að Noregur gerðist aðili
að Efnahagsþandalaginu og hún
hvött til að taka upp baráttu
gegn norskri aðild. Hann hélt
því fram að það sem síðan
hefði gerzt hefði fullkomlega
staðfest réttmæti þeirrar aðvör-
unar og væri því áríðandi að
haldið yrði áfram baráttunni
gegn norskri aðild. Það væri
einmitt tilgangur landsfundar-
ins.
Ályktun fundarins
Landsfundurinn samþykkti að
loknum umræðum ályktun og
fara meginatriði hennar hér á
eftir:
Konur og karlar úr öllu land-
inu, sem hafa ólíkar skoðanir
á bæði innanlands- og utanrík-
ismálum, hafa komið saman á
fund í Osló 26. og 27. janúar
1963, með þeim sameiginlega
ásetningi að taka höndum sam-
an í þeim málum sem mestu
skipta fyrir Norðmenn í dag,
að verja og bæta lýðstjórnar-
þjóðfélag okkar, sjálfstæði okk-
ar og athafnafrelsi gagnvart
öllum heiminum.
Norska þjóðin hefur á langri
ævi sinni orðið að berjast við
erfjða og óhlýðna náttúru.
Margar kynslóðjr hafa búið við
erlenda yfirdro:ttnun
Lífsskilyrðin og sagan hafa
kennt okkur að vinnan og frels-
ið verða ekki aðskilin.
Velmegun þjóðarinnar i dag
byggist á því að Norðmenn
hafa barizt til sigurs fyrir rétt-
inum að ráða sínum málum
einir og svo mun einnig verða
framvegis.
Þegar þjóðin tók afdrifarík-
ustu ákvarðanir sínar, 1814,
1905 og á hemámsárunum, var
hún einhuga. Hún sýndi þá og
sannaði að enginn annar en
hún sjálf getur stjómað í landi
okkar. Við viljum að hún beri
--------------------------------
Sovézkt getnaðarvarnalyf
öruggara en nokkuB annað
Tveir sovézkir vísindamenn
hafa fundið nýtt getnaðarvarn-
arlyf sem sagt er vera örugg-
ara en nokkurt annað sem
hingað til hefur verið fram-
leitt, segir TASS-fréttastofan.
Það fylgdi fréttinni að lyfið,
sem nefnist luthenurin, hefði
reynzt algerlega öruggt í 377
af 390 tilfellum sem það hefur <S—
verið reynt í. Lyfið verður | r
framleitt í töflum sem hver um (
sig verður 3 milligrömm. Ekki i
var frá því skýrt í fréttinni
hvemig taka eigi lyfið, né nán-
ar frá því hvemig verkanir
þess eru, en getnaðarvarnalyí
sem nú eru ó markaðnum
verða konur að taka reglulega
á hverjum degi mestallan mán-
uðinn, ef þau eiga að koma að
gagni.
Vísindamennirnir sem fund
ið hafa hið nýja lyf heits
Serafima Vetsjanova, líffræð-
ingur, og Tamara Iljinskaj'
efnafræðingur.
Um það snýsf
rannsóknir
Fréttinni fylgdi að fram-
leiðsla lyfsins væri svo auðveld,
að sérhver efnaverksmiðja ætti
að geta hafið hana eftir aðeins
sex vikna undirbúning. Sú sov-
ézka stjómarskrifstofa sem
annast sölu á einkaleyfum býð-
ur erlendum verksmiðjum
samninga um leyfi til fram-
leiðslu lyfsins.
sjálf áfram alla óbyrgð á þró-
un atvinnu-, félags- og menn-
ingarmála í landinu, ráði ein
stefnunni og leggi á þann hátt
fram sinn skerf til þess að
friður megi ríkja í heiminum
öllum.
Nú stendur norska þjóðin
enn einu sinni frammi fyrir
að taka ákvörðun sem móta
mun líf komandi kynslóða. Áð-
ur en lapgt líður verðum við
að taka afstöðu til sambands
okkar við Efnahagsbandalag
Evrópu.
Sterk öfl, bæði heimafyrir og
erlendis, reyna að draga okkur
inn í félagsskap sem myndi um
ófyrirsjáanlega framtíð ræna
okkur húsbóndaréttinum á eig-
in heimili.
Við viljum áfram hafa góða
samvinnu við aðrar þjóðir bæði
í stjórnmálum, menningar- og
atvinnumálum. En einmitt þess
vegna verðum við sjálfir að
geta ráðið okkar eigin málum.
Við viljum ekki láta læsa okk-
ur inni í félagsskap sem sundr-
ar Norðurlöndum, Evrópu og
öllum þjóðum heims.
Þær samningaviðræður sem
Noregur hefur nú hafið geta
ekki breytt þeim grundvelli sem
Efnahagsbandalagið byggir á.
Aðild að því myndi leiða norsku
þjóðina undir ok hinna vestur-
evrópsku stórvelda.
Rómarsáttmálinn gefur hinu
erlenda stórauðvaldi frjálsar
hendur til að leggja undir sig
norsk fyrirtæki, land, skóg,
fiskimið og aðrar auðlindir
náttúrunnar.
Stjórnarsiofnanir Efnahags-
bandalagsins eru ólýðræðisleg-
ar í eðli sínu og stangast því
á við lýðræðisprfðir okkar.
Verði Noregur aði.li að Efna-
hagsbandalaginu, munu erlend-
ir aðilar verða allsráðandi
í norskum atvinnu- og félags-
málum og reyndar segja fyrir
um stefnu okkar í öllum utan-
ríkismálum.
Fyrir litla þjóð eins og þá
norsku væri hér ekki um að
ræða samvinnu, jafnrétthárra
aðila, heldur undirokun henn-
ar undir stórþjóðir, sem eiga
sér allt aðra arfleifð og líta
öðrum augum á efnahags-, fé-
lags- og menningarmál.
Alþjóðasamvinna getur ekki
byggzt á slíkum grunni. Hún
verður að byggjast á gagn-
kvæmu trausti og jöfnum rétti.
Smáþjóðimar hafa ekki lokið
sínu hlutverki. Þær geta enn
lagt fram mikilsverðan skerf til
friðsamlegrar þróunar í heim-
inum með því að vera öðrum
fyrirmynd og með afstöðu sinni
gagnvart hinum fátæku þjóð-
um.
Við skorum því á norksu
þjóðina að gefa ótvírætt svar
í hinni boðuðu þjóðaratkvæða-
greiðslu, svar sem vísar alger-
lega á bug þátttöku okkar í
Efnahagsbandalaginu.
í nýlegri frétt um kær-
una út af bæjarstjórnarkosn-
ingunum á Sauðárkróki var
sagt, að rannsókn málsins
beindist aðallega að því. hvort
vafaalfkvæðin tvö hefðu verið
greidd á undan eða eftir að út-
gáfa kosningahandbókarinnar
auglýsti leiðréttingu á listabók-
staf I-listans.
Þetta er ekki alls kostar rétt.
Hið rétta er. að rannsóknin snýst
um það. hvort búið var að færa
þessa leiðréttingu inn í eintak
það af kosningahandbókinni er
lá frammi á kjörstað utankjör-
staðaatkvæðagreiðslunnar hér í
Reykjavík og kjósandinn sem
greiddi annað vafaatkvæðið, þ.
e. kaus A-lista í stað I-Hsta.
segir að sér hafi verið fengið í
hendur á kjörs'!aðnum til þess
að hann gæti séð listabókstafina
á Sauðárkróki en á framburði
hans var kæran reist.
li
*
I
!
*
I
i
Maiínovskí
boðið til
indlands
NÝJU DELHI 28/1. — Ind-
verska stjórnin hefur boðið
Rodion Malínovskí, Iand-
varnaráðherra Sovétríkj-
anna, að koma í opinbcro
heimsókn til Indlands. Æti
unin mun vera að Malír
ovskí komi til Indlands
heimleið frá Indónesíu, en
þangað fer hann í marz
mánuði. Einum aðstoðartú
anríkisráðherra Sovétrík'
anna, Niikolaj Firubin, h
ur cinnig verið boðið t«'
Indlands.
Stuðningsmcnn dr. Hastings Banda, alþýðuleiðtoga í Nyasalandi, hafa borið kistu þessa sex kíló-
metra veg og eru nú staddir frammi fyrir húsi foringja síns í Blantyre. Þar fór fram útför hins
hataða ríkjasambands við Norður- og Suður-Ródesíu þar sem sir Roy Welensky ræður ríkjum. A
kistuna er letrað: „Hér hvílir dauður skrokkurinn af sambandsríki Roys“.
Ibúar í brezkri nýlendu
lifa við sult og seyru
Fyrír skömmu yfirgaf ungur
læknir London í miklum flýti
og hélt til lítillar og hálf-
glcymdrar cyju í Suður-Atlanz-
hafi. Eyjan heitir St. Hclcna
og cr ein minnsta og afskekkt-
asta nýlenda Breta,
Einn læknir á allri
eyjunni
Læknirinn var sendur af
brezku ríkisstjórninni sam-
kvæmt eindreginni ósk lands-
stjórans á St. Helenu. Hann
flaug fyrst til Recife í Brasilíu.
þaðan hélt hann í flugvél til
bandarísku herstöðvarinnar é
Ascension-eyju og síðan fór
hann 700 km. leið til St. Helenu
í bandarísku flotaskipi.
Læknirinn var sendur á vett-
vang vegna umferðarslyss. Á-
rekstur á hálendi eyjarinnar
hafði kostað einn mann lífið, en
tíu særðust hættulega. Eini
læknirinn á eyjunni gat ekki
annazt alla hina særðu. Gert
er ráð fyrir að tveir læknar séu
að staðaldri á eyjunni en sú
hefur varla nokkum tímann
verið raunin.
Hungrið daglegt brauð
Eyjarskeggjar eru orðnir
skortinum vanir. Nú nýlega
gengu birgðir þeirra af mjöli,
smjöri, osti og ávöxtum til
burrðar, grænmeti skorti og
kjöt var skammtað. Skipskoma
bjargaði eyjarskeggjum frá
hungursneyð.
Sultur er ekkert nýtt fyrir-
bæri á eyjunni. Verkamenn í
'jónustu stjórnarinnar fá í
hæsta lagi um 300 krónur i
vikulaun. Hörvinnsla er megin-
atvinnuvegur eyjarskeggja og
meðallaun þeirra sem við hana
vinna eru um 170 krónur á
viku, konur fá þó enn lægri
laun. Fátæktarstyrk hljóta
Frakkar óttast f járfestingu
Bandaríkjamanna í Afríku
Franskir ráðamenn eru farn-
ir að verða órólcgir vcgna þess
að Bandaríkjamenn leitast æ
meir við að auka Itök sín i cfna-
hagslífi og iðnaði hiinna fyrrver-
andi nýlendna Frakka í Afríku.
Frakkar hafa þcgar ncytt banda-
menn sína í Efnahagsbandalag-
inu til að beita sér gegn fjár-
festingu Bandaríkjanna í Evrópu,
og þá einkum cftir að Kreisl-
er-hringurinn kcypti mikinn
hluta af Simca-fyrirtækinu. Ný
verið komu Frakkar því til leið-
ar að Efnahagsbandalagið mun
verja 60 prósent af „aðstoð"
sinni við vanþróuð lönd til fyrr-
verandi franskra nýlendna í
Afríku. Frakkar telja að ef Bret-
ar gangi í EBE, þá sé tróju-
hesturinn kominn inn fyrir borv-
armúrana og að Bandríkjamönn-
um verði þá auðveldari aðgang
urinn að nýlcndunum fyrrvcr-
andi.
Voldugu bankamir í Frakk-
landi opnuðu bandarísku fjár-
magni veginn til ítaka í bönkum
Afríkuríkjanna. Sociaté Generale
og Credit Lyonnais buðu erlend-
um aðilum hlutabréf í útibú-
um sínum til þess að komast
hjá þjóðnýtingu. Nú heíur Bank
of America náð tangarhaldi á
’okkrum hluta hlutabréfanna í
'kisbanka Senegals, First Nation-
l City Bank og Allen & Co. eign
ilutabréf í Banque de l’Afrique
iccidentale. Morgan Guaranty
International á hlutabréf í bönk-
unum f Gabon og Fílabeinsströnd-
inni. U. S. Bethlehem Steel ræð-
ur lögum og lofum í námafélög-
um sem nýlega voru stofnuð til
að vinna málm (járn og mangan)
sem nýlega fannst í Gabon og
Togo. Bandarísk stálfyrirtæki
virðast fá sífellt meiri áhuga
á möguleikunum í Afríku.
færri en vilja en hann nemur
30 krónum á viku.
Fjórtán skip koma til eyjar-
innar árlega, sjö með vörur og
sjö farþegaskip. Á síðastliðnum
áratug hafa 1500 eyjarskeggjar
flutzt úr landi, er hér einkum
um að ræða konur sem gerzt
hafa vinnukonur í Bretlandi.
Fyrsta stjórnarbótin
frá 1659
Nýlega var ákveðið að ráð-
gjafanefnd landstjórans skuli
kjörin með almennum kosning-
ingum og er það fyrsta skrefið
sem stigið er í lýðræðisátt síðan
árið 1659 er fyrstu íbúamir
komu til eyjarinnar. Ekki virð-
ist þessi ráðstöfun samt vekja
mikla hrifningu meðal íbúanna
sem munu vera 4.648 að tölu.
Nýlendustjórnin í Bretlandi
hefur löngum látið sér fátt
finnast um þarfir íbúanna á
St. Helenu. Árið 1907 bað lands-
stjómin um nýjan tímamæli og
fékk þau svör að sólskífa myndi
nægja. Landsstjórinn er jafn-
framt yfirmaður réttvísinnar;
ríkissaksóknarinn er einnig yf-
irumsjónarmaður fangelsanna,
skjalavörður og skattstjóri.
Vannærð börn
Fjöldi barna á eyjunni eru
vannærð og tötrum klædd. Al-
þjóðlega heilbrigðismálastofn-
un S.Þ. hefur skýrt frá því, að
börnin á St. I-Iclenu séu að
jafnaði sex og hálfum senti-
metra minni en jafnaldrar
þeirra í Bretlandi, á sjöunda
ári eru þau rúmum þrem kíló-
um léttari og á fjórtánda ári
níu kílóum léttari.
í höfuðborginni, Jamcston, er
algengt að 12 menn sofi í sama
herbergi. Skólarnir eru troðfull-
ir af fólki sem byrjar nám sitt
fimmtán ára að aldri.
St. Helena komst undir
brezku krúnuna á því herrans
ári 1843.
Ráðstefna gegn EBE - aðild
haldin í Osló um helgina