Þjóðviljinn - 06.02.1963, Blaðsíða 4

4 SÍÐA
ÞJÓÐVILJINN
Miðvikudagur 6. febrúar 1963
Einróma álit íþróttaleiðtoga
Útrýma verður pólitískri
íhlutun um íbróttamálefni
„Alþjóða-olympíu-
nefndin mun að sjálf-
sögðu forðast að láta
olympíuleikana fara
fram í landi þar sem
stjómarvöldin eru ekki
reiðubúin að veita fólki
frá öllum þjóðum heims
dvalarleyfi“.
Fréttastofan UPI hefur átt við-
tal við forseta Alþjóða-olympíu -
nefndarinnar (CIO), Arvey
Brundage, og mælti hann þa
m.a. ofangreinda setningu.
Brundage sagði ennfremur:
„Alþjóðaolympíunefndin mun
krefjast skriflegrar yfirlýsingar
frá ríkisstjórnum hinna ýmsu
landa. þar sem standa skal
svart á hvítu að landið sé opið
öllum útlendingum, án póii-
tískra skilyrða án tillits til
mjllirikjatogstreitu í stjórnmóL
um“.
Brundage sagði eihnig að
þaer ríkisstjómir, sem neira
að veita íþróttafólki frá viss-
um löndum dvalarleyfi til í-
þróttamóta, verði hiklaust látn-
ar vita að lönd þeirra verða
útilokuð frá því að halda og
skipuleggja alþjóðieg meistara-
mót.
Þessi umrnæli forseta CIO
verða ekki skilin nema á einn
veg, og þetta eru orð í tíma
töluð.
„Nansens“-vegabréf
Norski íþróttaleiðtoginn Ein-
ar Bergsland bar fram merka
tállögu í fyrra. Hann lagði til
að Sameinuðu þjóðimar gæfu
út ,„Nansens-íþróttavegabréf“.
Þetta alþjóðlega vegabréf skyldi
opna íþróttafólki og íþrótta-
frömuðum leiö til hvaða lands
sem er þar sem þeir eiga kost
á þátttöku i íþróttamótum eða
íþróttaþingum. íþróttimar séu
svo sterkt afl í sköpun vinátti
og friðsamlegrar sambúðai
þjóða að íþróttafólk eigi kröfu
á sliku. Hugmyndin er byggð
á stefnu og starfi hins kunna
norska landkönnuðar og mann-
vinar Friðþjófs Nansens, sem
starfaði að málefnum flótta-
fólks á vegum Þjóðabandalags-
ins eftir fyrri neimstyrjöldina.
Árið 1922 gekkst hann fyrir út-
gáfu alþjóðlegs vegabréfs fyrir
flóttafólk. 55 þjóðir staðfestu
samning um þessi vegabréf. Þau
uröu að veruleika, stuðluðu ó-
tvirætt að bættri sambúð þjóða
og ruddu úr vegi valdstefnu
og misrétti..
íþróttir og pólitík
Næstkomandi föstudag, 8. fa-
brúar, kemur framkvæmda-
stjóm CIO saman til fundar i
Lausanne m.a. til að ræða þá
árekstra, sem orðið hafa vegna
pólitísks misréttis sem íþrótta-
fólk hefur verið beitt.
Þetta vandamál er íþrótta-
samskiptum fjötur um fót víða
um heim. Hér í Vestur-Evrópu
eru NATO-ríkin einna verst
sett. Aðildarríki Atlanzhaf s -
bandalagsins hafa skuldbundjð
sig til að meina íþróttafólki frá
Austur-Þýzkalandi að heim-
sækja NATO-löndin, nema með
skilyrðum sem Austurþjóðverj-
ar telja sig ekki geta gengið
Benedikt G. Waage.
fulltrúi íslands í CIO.
Wmk
Arvey Brundage.
forseti CIO.
að. Af þessum sökum má heita
útilokað að NATO-ríkin geti
skipulagt alþjóðamót, a.m.k. al-
þjóðleg meistaramót.
-------------------------------«>
Skautameistaramót Evrópu
íÍHH
ÞRfR SKAUTAKAPPAR. Myndin er tekin á
vinstri er Norðmaðurinn Nils Aaness, sem varð
ríkjunum, sem sigraði í 500 m. og 1500 m. en til
annar á
Evrópumeistaramótinu í Gautaborg. Lengst tli
Evrópumeistari, í miðið er Boris Stenin frá Sovét-
hægri er Knut Johannessen frá Noregi sem varð
mótlnu.
S.l. sunnudag lauk í Stokk-
hólmi Evrópumeistaramótinu i
skautahlaupi. Úrslitin urðu
mikill sigur fyrir Norðmenn,
sem núna eru langöflugasta
skautaþjóðin.
Úrslitin í samanlögðum grein-
um urðu þessi:
1. Niis Aaness (Noregi)
183.147 stig.
2. Knut Johannessen (Noregi)
184.602.
3. Per Ivar Moe (Noregi)
185.072.
4. M. Thomassen (Noregi)
185.405.
5. Boris Stenin (Sovétríkin)
185.585.
6. Ivar Niisson (Svíþjóð)
185.845.
1. Jonny Níelsen (Svíþjóð)
186.233.
Úrslit í einstökum greinum
urðu þessi:
500 metrar
1. Stenin 42,3 sek.
2. Aaness 43,0.
3. Merkuriov (Sovétr.) 48,1.
1500 metrar
1. Stenin 2.10,2 mín.
2. Aaness 2.10,7.
3. Johannessen 2.12,2.
5000 metrar
1. Johannessen 7.55,2.
2. Jonny Nilsson 7.59,3.
3. Aaness 7.59,7.
10000 metrar
1. Jonny Nielsen 15.53.4 mín
2. Johannessen 16.00,3.
3. Ivar Nielson 16.02,9.
Hvað um ísland?
Iþróttasíðan sneri sér til ís-
lenzka utanríkisráðuneytisins og
spurðist fyrir um þessar höml-
ur NATO-ríkjanna gagnvart
ferðum austurþýzks íþróttafólks.
Níels Sigurðsson ráðuneytis-
fulltrúi sagði að í gildi væru
einhverjar reglur sem takmarki
ferðir AUsturþjóðverja hingað.
Reglur þessar hefðu NATO-
ríkin samþykkt eftir að Ber-
línarmúrinn svonefndi hefðj ver-
ið rejstur. Ekki hefði þó reynt
á þetta hingað til, en ef til
árekstra kæmi, þá myndi dóms-
málaráðuneytið og útlendinga-
eftirlitið úrskurða vandamálið
með vegabréfsáritunina.
Málið er þannig vaxið, að
NATO-ríkin krefjast þess, að
Austurþjóðverjar, sem hyggjast
heimsækja þessi lönd, fari fyrst
til Vestur-Berlínar og fái þar
uppáskrift hjá hernámsyfir-
völdum vesturveldanna. Aust-
urþjóðverjum þykir þetta lítils-
virðandi, enda munu slík skil-
yrði ekki vera sett neinni ann-
arri sjálfstæðri þjóð.
Misrétti beitt
Á fundinum mun verða rætt
um málið á breiðum grund-
velli, enda fleira við að glíma
en vandamál Austiurþjóðverja
á þessu sviði.
S.l. haust átti að haldaheims-
meistaramót í körfukriattleik í
Manila, en ríkisstjóm Filipps-
eyja neitaði júgóslavnesku þátt-
takendunum um vegabréfsárit-
un. Stjóm Indóriesíu bægði
íþróttamönnum frá Israel 0%
Formósu frá þátttöku i Asíu
leikunum í Djakarta. Egypzk-
stjómarvöld vildu ekki Kafá
Israelsmenn í heimsmeistara-
keppninnj í skoifimi í Kairó.
Bandarísk yfirvöld hafa þrá-
faldlega bægt austurþýzkum
íþróttamönnum frá alþjóðlegum
skíðamótum þar í landi og
einnig frá heimsmeistarakeppn-
inni í íshokkí. Útilokað ma
nú telja, að hægt sé að skjpu-
leggja nokkurt alþjóðlegt ’-
þróttamót í löndum Atlanzhafs-
bandalagsins, þar sem þau
hafa lofað Bonn-stjóminni þvi
að útiloka Austurþjóðverja.
UPI-fréttastofan hcfur spurt
marga af forráðamönnum og
fulltrúum Alþjða-olympíunefnd-
arinnar um álit þeirra á þessu
máli.
Iþróttaleiðtogar cinróma
Greifinn af Exeter, forseti Al-
þjóða-frjálsíþróttasambandsins
og formaður brezku olympíu-
nefnarinnár, vill ekki á þessu
stigi málsins skýra frá því sem
hann ætlar að leggja til mála
á fundinum í Lausanne. Hins-
vegar dregur hann enga dul
á að hann er andvígur því að
höfð • séu pólitísk afskipti af
íþróttafólki og íþróttamálum.
Alit Benedikts G. Waage
Iþróttasíðan fór þess á leit
við Benedikt G. Waage, full-
trúa Alþjóða-olympíunefndar-
innar á Islandi, að hann segði
íslenzkum lesendum frá skoðun
sinni á þessu máli. Svar Bene-
dikts fer hér á eftir:
„Það er á móti lögum og
reglum Alþjóða-Ölympíunefnd-
arinnar (CIO), að banna eða
meina iþróttafólki að taka þátt
í íþróttamótum eða kappleikj-
um vegna trúarbragða þess,
litarháttar eða stjórnmálaskoð-
ana.
Frá því að Alþjóða-Ólympíu-
nefndin var stofnuð 23. júni
1894 (af Baron Pierre de Cou-
bertin), hefur það verið grund-
vallar-regla nefndarinnar, að
heimila öllum íþrótta-áhuga-
mönnum að taka þátt í Ólymp-
íu'eikunum án tjllits ',il trú-
arbragða keppandans, litarhátt-
Unglingaleiðtogi
- og unglingaráð
Á það hefur verið minnzt
í þáttum þessum, að nauðsyn-
Iegt sé að ungi maðurinn sem
gengur í íþróttafclag, komist
þegar í stað í einhver pers-
ónuleg kynni við féiagið. For-
maðurinn bjóði hann t.d. vel-
kominn, skýri fyrir honum og
segi honum frá venjum fc-
lagsins og uppá hvað það hef-
ur að bjóða.
Þetta er ágætt svo langt
sem það nær, og prýðileg
byrjun. En hvað svo um á-
framhaldið? Flestir munu
segja að það komi af sjálf'J
sér, þeir komi á æfingar þeg-
ar þær séu auglýstar og til-
kynntar, og reynt er að fá
einhvem til að sinna þeim
á æfingum og segja til. Þótt
þetta sé yfirleitt látið duga,
er það hvergi nærri nóg. Við
getum sagt að þetta sé skref
í áttina að því marki sem
íþróttahreyfingin hefur innst
inni sett sér.
Nýliðinn
Ef vel á að fara, verður
hvert félag, sem tekur á móii
ungum mönnum til hand-
leiðslu, að veita þeim slíkar
viðtökur að þeir hörfi ekki
burt aftur eða lognist útúr
félaginu vegna þess að þeir
verði ekkj varjr við þau fé-
lagslegu áhrif sem þeir eru
yfirleitt að leita eftir. Vegna
þess að þeir verða ekki var-
ir við skipulegt og markvisst
starf innan félaganna, sem
þeir verða greinlega varir við
að eigi að sjá um þá og leiða
og leiðbeina.
Hér liggur eitt af stóru
vandamálunum sem íþrótta-
hreyfingin leggur litla, eða
réttara sagt enga rækt við.
1 hverju félagi sem hefut
unglinga innan sinna vébanda,
verða að vera unglingaráð,
sem sé undir forustu ung-
lingalejðtoga. Þetta unglinga-
ráð hefur það hlutverk að
sjá um allt það er varðar
starfsemi unglinganna, bæði
innan vallar sem utan.
Leiðtoganámskeið
Þetta unglingaráð á að
vinna samkvæmt áætlun
þannig að ungu mennimir
viti að hverju þeir eru að
stefna Hver aldursflokkur
verður að hafa sín verkefni.
Þau verður unglingaráðið að
undirbúa, og þá auðvitað
að nota þroskuðu mennina í
flokkunum til hjálpar og að-
stoðar. En umfram allt verða
þeir að finna að unnið sé
markvisst. Þeir sem þekkja
skaplyndi ungra manna vita
að þeir vilja vinna eftir á-
ætlun. Til þess að slík starf-
semi sé möguleg verður að
vera .til álitlegur hópur vax-
inna manna í hverju félagi
sem tekur að sér þetta starf.
Það varðar því miklu að
þessir menn séu til, og að
þeir hafi yfir að ráða þekk-
ingu og áhuga til að taka að
sér slík störf. Hér er því um
að ræða verkefni sem íþrótta-
forustan verður að taka að
sér að vinna að og leysa.
7. grein
Að sjálfsögðu geta einstök
héraðssambönd haft frum-
kvæði innan sinna vébanda
um námskeiðahald fyrir þessa
nauðsynlegu forustumenn. En
fyrst og fremst ætti stjóm
Iþróttasambands íslands að
gera þetta að stefnumáli sínu
og leggja á það áherzlu að
komið verði upp nokkurskon-
ar skólum þar sem veitt er
fræðsla í þessum efnum. Þess-
um skólum eða námskeiðum
þarf að koma fyrir hér og
þar um landið. Og það
þarf að vekja upp öflugan
áróður fyrir þeirri nauðsyn
að innan hvers félags séu
starfandi sérstök ungljnga-
ráð og unglingaleiðtogi, sem
fari með mál ungljnganna í
félaginu. Þar á ÍSÍ að vinna
að og kenna hvemig eðli-
legast er að leiða og leið-
beina æskufólkinu.
Það þarf að kenna þessum
mönnum að gera áætlanir um
starfsemina, þannig að hún
verið lífleg og skemmtileg,
og að fólkið hlakki til að
koma á æfinguna. á fund-
inn, eða hvað það nú er sem
gera þarf.
Framtíð hvers félags
Þessir unglingaleiðtogar
verða að vera góðar fyrir-
myndir um daglega fram-
göngu, skynja íþróttahreyfing-
una — eðli og anda, skynja
að þeir séu að ala upp, eklci
aðeins góða íþróttamenn,
heldur góða félaga og góða
borgara. Unglingaleiðtoginn
þarf að skilja að allir sem
koma til æfinga þurfa að fá
útrás, og að það er hans verk
að skipuleggja þetta þannig
að allir fái sína ánægju, sem
þeir hafa kröfu til. Sem sagt,,
ungljngalejðtoginn og ung-
lingaráð í hverju félagi em
þeir aðilar sem leggja grund-
völlinn að framtíð félagsins
ef til vill meira en nokkur
annar.
Þessu máli hefur ekki ver-
ið sinnt innan íþróttahreyfing-
arinnar eins og eðlilegt hefði
verið. Það er ein ástæðan fyr-
ir því að menn vilja sneiða
hjá skyldum sínum við félag-
ið. og orsök þess að þeir
hafa ekki komizt í samband
við þann kjarna sem liggur
á bak við allt þétta starf
okkar fyrir félags- og íþrótta-
starfsemi í landinu.
Frímann.
ar eða stjórnmálaskoðana. Með
þessu grundvallar-ákvæði má
segja að Ólympíunefndinni hafi
tekizt að sameina alLar þjóðir
um gildi Ólympíuhugsjónarinn
ar og íþróttanna. Um þá mik-
ilsverðu þýðingu að sameina
allar þjóðir að efla æskulýð
allra landa. til drengskapar og
dáða. — Og hefur hin síaukna
þátttaka í Ólympíuleikunum,
sem fara fram á fjögra ára
fresti, sannað þetta bezt. —
Eins og alkunnugt er, er
merki Ólympíuleikárina FIMM
samtengdir hringir, sem tákna
m.a. hinar fimm heimsálfur og
hina fimrn 'uP,.hnptti mannn-
Framhald á 2. síðu.
(
I