Þjóðviljinn - 05.04.1963, Blaðsíða 6

6 SÍÐA
MÖÐVILIINN
Föstudagur 5, apríl 1963
Ivar Lo-Johansson reiður við norskt forlag
Stöivaði sölu á bók sinni
vegna klámmyndar á kápu
Norsk útgáfa á sfðustu bók
sænska skáldsins Ivars Lo-
Johanssons hefur valdið nokkru
fjaðrafokl f Noregi, þar sem
höfundurinn stöðvaði sölu bók-
arinnar og krafðist þess af
forlaginu, Tiden, að það kaliaði
inn þau eintök bókarinnar sem
send höfðu verið í verzlanir
og léti gera nýja hlífðarkápu á
hana. Hann ber því við að
teikningin á kápunni sé argasta
klám.
Bók þessi, Hamingjan, kom út
í Sviþjóð ekki alls fyrir löng.i
og er frá því greint að i henni
séu mjög berorðar kynlífslýs-
ingar og hefúr teiknari kápu-
myndarinnar, Nils Aas, að lík-
indum sótt mótif sitt í þær.
Lo-Johansson, sem nú er
staddur i Osló segir í viðtali
við Arbeiderbiadet að hann hafi ^
hugsað sig vel um áður en
hann krafðist þess af forlaginu
að það skipti um kápu á bók-
botna ekkert í þessu. Forlagið
hafði fallizt á tillögu mína um
kápumyndina, en vegna hótana
höfundarins verður bókin nú
a.m.k. fyrst um sinn seld hlífð-
arkápulaus. Ég vann þetta verk
af einlægni og alúð og kæri mig
ekki um að því sé slengt fram-
an í mig að ég hafi gert mig
sekan um klám.
Ný samningsákvæði
Formaður norska rithöfunda-
félagsins, Hans Heiberg, segir í
viðtali við NTB, að hann búist
ekki við að um þetta mál verði
fjallað í félaginu, en augljóst
sé að það verði tekið á dag-
skrá í norræna rithöfundaráð-
inu. Það sé um að ræða hvort
ástæða sé til þess að setja nán-
ari ákvæði inn í rammasamn-
ing rithöfunda og íorleggjara,
m.a. um rétt höfunda til að
ráða útliti bóka sinna. Heiberg
segir hins vegar að slíkur á-
greiningur sem þessi muni
mjög sjaldan hafa komið upp.
Formaður norska teiknarafé-
lagsins, Ame Amundsen, segir
að sér virðist að það muni
verða nokkuð erfitt fyrir teikn-
ara að leysa verkefni sín ef
höfundar bóka fá heimild tiljað,
segja fyrir um hvernig mynd-
imar eiga að vera. Nú er til-
högunin sú að forleggjarinn tek-
ur ákvörðunina á grundvelli
þeirra uppkasta sem teiknarinn
leggur fyrir hann og sú tilhög-
un hefur gefizt vel. En auðvit-
að munum við fjalla um þetta
mál á naasta aðaifundi okkar,
segir Amundsen.
lvae Lo-Johannsson
inni og hefði hann tekið þá ó-
kvörðun bæði af siðferöilegum
og fagurfræðilegum ástæðum.
„Saurgar bókina“
— Að' mínu áliti brýtur kápu-
myndin í bága við almennt
siðgæði og hún saurgar bókina.
Hún gengur í berhögg við til-
gang minn með bókinni sem ég
vann að í þrjú ár og tel vera
veigamesta verk mitt. Kópu-
myndin er ekki aðeins klám,
heldur er hún verri en klám
gerist og gengur. Ég hef þess
vegna neyðst til að krefjast þess
að öll eintök bókarjnnar verði
innkölluð, því að annars hefði
ég átt á hættu að höfðað hefði
verið mál fyrir klám vegna út-
gáfu bókar minnar.
Ég hef aldrei orðið fyrir
þessu áður, en ég er þeirrar
skoðunar að þetta mól hafi
grundvallarþýðingu fyrir alla
rithöfunda á Norðurlöndum og
legg til að rithöfundafélögin
taki það á dagskrá.
Er alveg gáttaður
Arbeiderbladet lagði þessi
ummæli Lo-Johanssons fyrir
teiknara kápumyndarinnar, Nils
Aas. Hann segir:
— Ég verð að játa að ég
Æskulýðsmál
Framhald af 8. síðu.
orðið gefið frjálst og tóku
margar konur til móls og
ræddu af miklum áhuga. M.a.
ræddi María Þorsteinsdóttir um j
glæpahneigð unglinga og nauð-
syn á auknu starfi með ung-
lingum. Halldóra Kristjánsdótt
ir ræddi um sjoppur og tóm-
stundir. Þórunn Magnúsdóttir
vildi að skólinn stæði lengur
fram á vorið og væru þá sum
fög, svo sem náttúrufræði
kennd á lífrænni hótt úti f |
náttúrunni. Adda Bára Sigfús-
dóttir skýrði író gangi æsku-
lýðsmála og hvað fram hefði
komið í þeim í borgarstjóri og
minnti m.a. á tillögu Sigurjóns
Péturssonar um sumarbúða-
starfsemi fyrir böm og ung-
linga og að lokum talaði Mar-
grét Signrðardóttir um sumar-
vinnu bama og unglinga.
Lýðræði framkvæmt í Guatemala
Þingmenn saksóttir
fyrir fundarhaid
Eitt fyrsta verk hins nýja ein-
vaida í Guatemala, Peralta Az-
urdia, sem hefur sagt að hann
muni vinna að því að koma á
„raunhæfu lýðræði“ í landinu
og hlotið Iof Bandaríkjastjórn-
ar fyrir, var að kunngera á
þriðjudaginn að þeir þingmenn
sem komið hefðu saman á fund
í Guatemalaborg myndu verða
leiddir fyrir rétt. Þeim verður
gefið að sök að hafa brotið
gegn banni, sem sett hefur ver-
ið við öl'um mannfundum fleiri
en fjögurra manna.
Peralta sagði blaðamönnum,
að stjóm sín myndi ekkj geta
gengið að neinum þeim sam-
þykktum sem gerðar ' voru 4
fundi þingmannanna, þar sem
hún hefði leyst upp þingið þeg-
ar á sunnudaginn.
Hann skýrði annars frá því
að Arévalo, fyrrverandi for-
seti Guatemala (á árunum
1945—1951), sem kom heim úr
útlegð í síðustu viku myndi nú
aftur vera farinn úr landi.
Hann sagði blaðamönnunum
að stjóm sín hefðj uppgötvað
mörg dæmi um fjármálaspill-
ingú ‘hjá ’fyrrvérandi valdhöf-
um. Þannig hefði fyrrverandi
efnahagsmálaráðherra Eduardo
Rodriguez stolið um 4 milljón-
um króna úr ríkissjóði.
Nýtt lyf fundið
gegn krabbameini
Vísindamenn við John Hop-
kins-háskólann í Bandaríkjun-
unum hafa skýrt frá því, að ef
til vtill hefði nú verið unnið
mikið átak í baráttunni gegn
krabbameininu.
Dr. Summer Wood skýrði frá
því að þeim hefði tekizt að
kvikmynda myndun og brott-
nám krabbameinsfruma sem
bárust um með bióðstraumnum.
Frumur þessar eru kallaðar
metastasar og eru ein algeng-
asta dánarorsök krabbameins-
sjúklinga.
Flökkufrumur
Dr. Wood sagði að oft væri
unnt að fjarlægja sjálft krabba--
meinsæxlið með skurðaðgerð
eða geislalækningu, en litlar
krabbameinsfrumur losna oft
og berast með blóðstraumnum
út í lí'kamann o.g festast þar sem
ómögulegt er að fjarlægja þær
með nokkrum ráðum.
Vísindamennimir leituðust
við að ganga úr skugga um á
hvaða hátt þessar flökkufrumur
festust og hvort lyf eitt sem
enn er í rannsókn gæti fjarlægt
þær í tíma.
Nánari rannsóknir
Lyf þetta nefnist Plasmin og
er enwm sem leysir upp blóð-
lifrar. Komið hefur í ljós að
unnt hefur verið að nota það
til þess að leysa upp blóðlifrar
sem sezt hafa um krabba-
meinsfrumur í blóðrás kanína
Þegar blóðliframar hafa verið
leystar upp, er frumunni skolað
brott.
Dr. Wood sagði að í fjölmörg-
um rannsóknarstofum víða um
heim værí unnið að nákvæmri
rannsókn á plasmini með það
fyrir augum að framleiða það
í stórum stíl.

Gina Lollobrigida
var mesta „stjarna" ítalskra kvilcmynda fyrir nokkrumj (irum,
en hefur nú undanfarið staðiö mjög í skugga Soffíu Loren. Hún
er þó ekki dauð úr öllum æðum, því að fyrir nokkrum dögum sæmdu ítalskir kvikmyndagagnrýn-
endur hana „Nastro-verðlaununum" fyrir leik hennar í kvikmyndinni „Hin keisaralcga Venus“, en
sú kvikmynd segir frá ævi hinnar fögru og léttúðugu systur Napóleons, Pálínu Bonaparte. Vittorio
Gassman fékk verðlaunin fyrir leik sinn í mynd inni „II Sorpasso" og sjást þau Gina hér á myndinnl.
Áfengi alveg á
þrotum í Svíþjóð
' Aldrei hefur veriö slíkur
skortur á áfengi í Svíþjóð frá
því árið 1914. Vegna verkfalU
starfsmanna viö áfengiseihká-
sölurnar hefur 48 vínsölum ver-
ið iokað og heldur er fátæklegt
um að litast í þeim sem enn
eru opnar.
IJtsala 1. apríl
Allar venjulegar áfengisteg-
undir eru uppseldar. Þó mur.
enn vera eitthvað eftir af dýr-
um tegundum viskís og kon-
jaks í einstaka afskekktum
bæjum.
Veitingahúsin búast við að
birgðir þeirra endist enn í mán-
uð, en naumt er skammtað þar
sem hver gestur getur ekki
fengið meira en 16 sentilítra.
Um helgina hengdu gárung
arnir upp auglýsingaspjöld úti
fyrir vínbúðunum í Stokkhólmi
og gat þar að lesa: Tollskyldar
vörur sem gerðar hafa verið
upptækar til sölu meðan birgðir
endast. Otsalan átti að heíjast
1. apríl.
Viskí í fallbyssu
hlaupum
Fyrir nokkrum dögum kom
skólaskip sænska flotans Álv-
snabben, heim úr löngum leið-
angri til suðurlanda. Þegar toll-
verðir Gautaborgar fóru um
borð í skipið gátu þeir varla
þverfótað fyrir áfengi. Jafnvei
fallbyssuhlaupin voru fyllt me-3
viskíflöskum og gini og konjaki
var staflað við hliðina á skot-
færunum. 1 vistarverum skips-
manna var hver hugsanlegur
geymslustaður notaður.
Venjulega þegar Álvsnabben
kemur í höfn ganga aðmírálar
og aðrir flotaforingjar um borð
með miklum glæsibrag en nú
voru það tollverðirnir sem sáu
um móttökuathöfnina. Skips-
menn hlupu til og frá og
reyndu að losa sig við smygl-
vínið. Flöskum var hent fyrir
borð og víni hellt miskunnar-
laust í vaska og frárennsli.
Samt sem áður heppnaðist tolt-
urunum að klófesta 800 flöskur
og 100.000 sígarettur.
Oftast var auðveit að finna
eigenduma bar sem nöfn
þeirra voru rituð á flöskumár. (
Bæði nemendur og menn úr
hinni föstu áhöfn voru viðriðn-
ir málið.
Ekki bætti það úr skák að um
kvöldið veitti sænska sjónvarp-
ið hinni þ.yrstu þjóð tækifæri
til að skoða vínbirgðimar —
og bað með nærmyndum.
ú>-
Smygluiu tonni
af heróíni til USA
Ben Bella boðar mikla
þjóðnýtingu i Alsír
Forsætisráðherra Aisírs, Ben Bella, hefur boðað þjóð-
nýtingu lands og fyrirtækja sem áður voru í eign franskra
landnema. Þjóðnýtingin tekur til um milljón hektara rækt-
aðs lands og um 500 Iðnfyrirtækja, sem eigendurnir yfir-
gáfu þegar Serkir fengu sjálfstæði. Auk þess hefur serkn-
eska stjórnin þjóðnýtt margar stórjarðir í eigu Iandnema
enda þótt þeir séu enn í Alsír. Þá hafa öll stærri gistihús
landsins verið þjóðnýtt, 69 að tölu, og verða. þau fengin
! hendur starfsliði þeirra til reksturs.
Bandaríska lögreglan hefur^
upprætt eiturlyfjahring í Bost-
on sem smyglað hefur meira en
einni smálest af heróíni inn í
Bandaríkin frá því áriö 1949.
Talið er að söluverð þess hafi
verið um 13.500 milljónir kr.
)
Yfirmaður eiturlyfjalögregi-
unnar, Henry L. Giordano.
skýrði þingnefnd frá starfsemi
hringsins 6. marz. en nú fyrst
hefúr skýrsia hans verið birt.
Hann sagði að meðal þeirru
sem vlðriðnir væru málið værj
Joseph Sax, þekktur refsirétt-
arlögfræðingur í Boston, og
Joseph Massa, kunnur kaup-
sýslumaður þar f borg. Frá þvi
þeir hófu starfsemi sína árið
1949 hafa þeir smyglað 1000
kílóum af hreinu heróini inni
landið.
Næst æðsti maður eiturlyfja-
lögreglunnar, Charles Siragusa.
sagði að 1000 kíló af heróíni
kostaði um 800 milljónir í inn-
kaupi. En þegar það er selt :
smáskömmtum er það þynnt
svo söluvarningurinn inniheld-
ur aðeins fimm prósent af
hreinu heróíni. Með þetta i
huga gerði hann ráð fyrir að
söluverðið hefði verið um 13.500 .
milljónir króna. 1
Egyptar
móðgaðir
Egypzka stjórnarmálgagnið
A1 Ahram hefur ásakað sýr-
ienzka forsætisráðherranj SaÞ
ah Bjtar og fylgismenn hans
vegna „móðgandi“ greina sem
birzt hafa í Damaskus-bl&Suo-
um og segir blaðið að slíkt boðl
ekkert gott um samningavið-
ræður um bandalag milli Eg-
yptaiands. Sýrlands Og Iraks
sem hefjast eiga í Kaíró á laug-
ardag.
Samkvæmt frásögn A1 Ahram
eru þejr Salah Bitar og Mieh-
el Aflak framktfæmrlastjóri
Baath-flokksins. ábyrgir fyrir
greinar þessar. bar 'sem fullyrt
er að Egyptar en ekki Sýrlend-
ingar hafi valdið upplausn Ar-
abíska BambandSlýðveldisin*
árið 1961.
Ennfremur munu blöðin hafa
sakað Nasser fnrs&ta um
vilja drottna yfir him' væntan-
lega þríveldasambandi.
*
i
4