Þjóðviljinn - 08.09.1963, Blaðsíða 12

Grágæsaplágan í algleymingi
Heilir
hektarar
nýrœktar
að fíagi
- HALLORMSSTAÐ í sept-
emberbyrjun. — Við Hér-
aðsbúar höfrpn um nokk-
urra ára skeið orðið að þola
plágu á nýræktarlöndum
og komökrum, sem helzt
jaðrar við engisprettufar-
aldur í Suðurlöndum. Þetta
eru þúsundir — ef ekki tug-
þúsundir — grágæsa, sem
flæða yfir sveitir vor og
haust.
í fyrra fréttum við um
marga byggakra, þar sem
grágæsir höfðu urið upp allt
korn á allt að þriðjungi.
Fyxir nokkrum dögum var
fréttaritari Þjóðvitjans staddur
í Hjaltastaðaþinghá og hitti m.
a. að máli Þorstein bónda Sig-
fússon á Sandbrekku, formann
Búnaðarsambands Austurlands.
Hann hafði fréttir að færa af
atferli grágæsarinnar í sinni
landareign. Heill hektari ný-
ræktartúns, sem hann sáði í í
vor, var aftur orðinn að flagi
fyrir tilverknað gsesanna. Enn-
fremur eru þær famar að leita
í kaföflugarða og gera þar mik-
inn usla. Fá ráð eru tiltæk til
þess að bægja óvinafagnaði
þessum frá. Þó var eitt, sem
helzt dugði til þess að verja
garðana, en það var að binda
hund á dreif í námunda við
garðinh. Þegar seppa fór að leið-
ast ófrelsið, tók hann að span-
góla og gelta ámátlega, svo að
vargurinn fyrtist nokkuð við.
Við höfum frétt, að helzti
fuglafræðingur landsins, dr.
Finnur Guðmundsson neiti
að horfast í augu við þá
staðreynd, að grágæsin sé
orðin landplága á fslandi, en
noti aðferð strútsins að
stinga hausnum í sandinn.
Hann kvað bera fyrir sig at-
huganir frá Skotlandi, þar
sem tjón af völdum gæsanna
reyndist minna en talið hafði
ve*ið. Notar hann þetta sem
skálkaskjól til þess að láta
engar athuganir fara fram á
tjóni því, sem gæsin geriir
hér á íslandi.
Auðvitað verður tafarlaust að
láta fara fram ítarlega rann-
sókn á því tjóni, sem gæsin
veldur, en að því búnu gera
ráðstafanir, sem duga til að
"koma í veg fyrir, að vargurinn
veiti bændum svo þungar bú-
sifjar sem raun er á.
1 Reykjavík' hafa nú um
11000 manns synt 200 ihetr-
ana, en meðal þeirra eru
margir utanbæjarmenn, sér-
staklega eru Kópavogsbúar
fjölmennir, enda er þar enn
ekki kominn sundstaður.
Framkvæmdanefndin hefur
skipt Reykjavík í 3 svo til
jöfn hverfi eftir íbúafjölda, og
reynast Austurbæingar (eða
réttara sagt Austurhverfingar)
duglegastir sundmenn og kon-
ur. Þátttakan í ‘ hverfunum er
orðin:

Austurhverfi
Miðhverfi
Vestuhhverfi
Ibúar Þáttt.
26.563 3.336
24.842 2.453
23.080 2.105
Vesturhverfi nær að Klapp-
arstíg, Skólavörðustíg, Eiiúks-
götu og Barónsstíg. Miðhverfið
nær austur að Grensásveg,
Suðurlandsbraut og Lækjarr
teig.
Emn er eftir vika af keopn-
istímanum, en kepo-
ur 15. sept.
HEYSKAPUR OG ELEERA
Á AUSTURVELU
Hann heitir Kristján Ben-
ónýsson og er ættaður úr
Arnarfirðinum. Hann hefur
verið gæzlumaður á Austur-
velli í sumar og einn góð-
viðrisdaginn í vikunni hitt-
um við hann þar sem hann
sat á bekk og horfði yfir ríki
sitt.
— Er það nýmæli að
gæzlumaður sé hafður hér á
bj Austurvelli?
™ — Onei. Þetta er nú sjö-
unda sumarið sem ég hef
völlinn, en eftir að breyt-
ingin var gerð á vellinum,
þótti heppilegra að ég bæri
einhve.rja. einkennishúfu. Það
hefur nefnilega viljað brenna
við, að sagt hefur verið við
mig: „Heyrðu góði, Tþér t kem-
ur bara ekkert við hvað ég
geri hér“.
Kristján bendir á einkenn-
ishúfuna sína, sem er með
gulllitu bandi og merkt
Skrúðgörðum Reyk.iavíkur.
— Hvar varstu áður en þú
tókst við hér á Austurvelli?
— Þá hafði ég Móðurgarð-
inn og brekkurnar við Lækj-
argötuna, svo hef ég líka ver-
ið í Hljómskálagarðinum og
Hallargarðinum. Það var
bölvað puð og maður varð
þreyttur. Þetta er svo' mikið
svæði.
Krakkarnir geta verið dug-
legir og samvizkusamir og
upp til hópa eru þeir ekki
ókurteisir. Mér finnst hins-
vegar að fólk beri ekki eins
mikla virðingu fyrir vinn-
unni nú til dags og áður fyrr.
En eins og ég sagði geta þeir
verið anzi duglegir. þó þeim
hætti til að hlaupa frá og
drolla.
YNGRI
KYNSLÓÐIN
Eg 'brá inér nú til stúlkn-
anna, þar sem þær voru að
raka:
— Má ég taka mynd af
ykkur, stúlkurý
— Kemur hún- í einhvérju
blaði?
— Já, í Þjóðviljanum á
sunnudaginn.
— Allt í lagi.
— Hvað fáið þið í kaup?
krónur með
6
— Um 6000
sparimerkjum.
— Og vinnutíminn?
*— Frá kl. 7,20 til
kvöldin.
— Hvað heitið þið?
Þær leystu greiðlega úr
þvi, en bættu svo við á-
hyggjufullar á svipinn:
— En það má ekki koma
í blaðinu.
Nú koma þrír strákar á
dráttarvél með körfu með-
ferðis. Þeir eru að sækja
heyhrúgumar, sem stúlkurn-
ar eru búnar að raka sam-
an. Kristján víkur sér að
mér, bendir á strákana og
segir:
— Sjáðu nú þessi vinnu-
brögð. Það eru sendir þrír
íriskir strákar til að sækja
þessar hrúgur í eina körfu.
Ætli það hefði þótt of mik-
ið verk fyrir einn mann í
mínu ungdæmi? — G. O.

AGÆTT
SAMSTARF
— En áður en þú tókst við
skrúðgarðavörzlu hjá bænum?
— Þá kynti ég í hálft
sjötta ár hjá systrunum í
Landakoti. Það var mikil og
erfið vinna og vanþakklát.
— Þú sagðir mér áðan að
þú værir að vestan. Þá hef-
urðu náttúrlega verið til
sjós?
— Já í 30 ár á opnum skip-
um og kútterum. Ég var
aldrei á togurum, en síðast
var ég á línuveiðara og lík-
aði ekki.
— Hvemig er samvinnan
við fólkið héma?
— Alveg prýðileg. Um-
gengnin fer batnandi ár frá
ári. Það kernur að vísu fyrir
enn að sígarettustubbum er
hent á gangstígana, en
aldrei bréfarusli. Stundum
verð ég að stugga við ung-
lingum og bömum, sem álp-
ast inná á reiðhjólum eða
vaða út á grasflatirnar og í
beðin, en yfirleitt fer það
allt friðsamlega fram.
— Ég sé að þú ert með
tvær bráðfallegar stúlkur i
heyskap og ungan pilt við
slátt. Hvemig er samvinn-
an?
— Yfirleitt er hún ágæt.
Sunnudagur 8. september 1963
28. árgangur
191. tölublað
!
!
Lögiu blessun sínu
yfír uthufnuleysið
Eins- og frá var sagt hér í blaðinu í fyrradag sam-
þykkti íhaldsmeirihlutinn í borgarstjórn Reykjavíkur frá-
vísunartillögu við tillögu frá Öddu Báru Sigfúsdóttur þar
sem átalið var að tvær samþykktir borgarstjórnar frá í
vor, önnur um starfrækslu dagvöggustofu að Hlíðarenda
og hin um rekstur skólaheimilis, hefðu ekki verið fram-
kvæmdar og lagði þannig blessun sína yfir athafnaleysið
í þessum málum.
1 framsöguræðu fyrir tillögunni
benti Adda Bára á þá staðreynd
að gamla húsið að Hlíðarenda
hefði nú verið látið standa ónot-
að í meirá en tvo mánuði síðan
vöggustofa Thorvaldssensfélags-
ins tók til starfa 19. júní sl.
þrátt fyrir samþykkt borgar-
stjórnar um að taka það fyrir
dagvöggustofu þegar er húsnæðið
væri laust. Hér hefði þó aðeins
verið um lítið og auðvelt fram-
kvæmdaatriði að ræða þar eð
húsið hefði sáralítilla endurbóta
þurft við en á hinn bóginn hefði
það verið mjög mikilsvert fyrir
þá sem þess hefðu átt að njóta
að dagvöggustofan kæmist sem
fyrst í gagnið. þar sem aðeins
eru fyrir 12 dagvöggustofupláss
í borginni og þau ætíð yfirfull.
Á' fyrsta fundi barnaheimila-
og leikvallanefndar sem haldinn
var fyrir nokkrum dögum var
það upplýst að ekkert var farið
að gera til þéss að hrinda mál-
inu í framkvæmd, ekki einu
sinni búið að ákveða hvort Sum-
argjöf ætti að reka dagvöggu-
stofuna eða borgin sjálf. Svo
undarlega brá hins vegar við,
sagði Adda Bára, að tveim dög-
uín eftir að ég hafði lagt fram
tillögu þá sem hér er til umræðu
um að víta framkvæmdaleysið,
var allt í einu komin hreyfing á
rnálið og framkvæmdastióri
Sumargjafar kominn inn að
Hlíðarenda með smiði til þess
að skoða húsið og undirbúa lag-
færingar á því.
Adda sagði að þetta <-yndilega
viðbragð breytti engu um bað
að hér hefði verið slælega að
unnið og það svo að borgarstjóm
gæti ekki látið það afskiptalaust.
Það væri engin afsökun þótt bví
væri lýst yfir núna að undirbún-
ingur væri hafinn, enda sýndu
dæmin að ekki bæri að treysta
um of slíkum yfirlýsingum.
Minnti hún í því sambandi á
framkvæmdir við bamaheimilið
að Reykjahlíð sem sagt var 1
fyrra að væru hafnar en hafa
enn ekki verið gerðar.
Varðandi hitt málið, rekstur
skólaheimilis fyrir 6—10 ára böm
sem ekki geta dvalið heima hjá
sér að deginum, sagði Adda
Bára að samþykþt hefði verið í
borgarstjóm 2. maí í vor að gera
tilraun með rekstur slíks heimil-
is í vetur. Enn hefði hins vegar
ekkert verið gert til undirbún-
ings þess. Allt sumarið hefði far-
ið í að skipa bamaheimila- og
leikvallanefnd sem fræðslustjóri
er formaður í. Hefði það komið
fram á fyrsta fundi hennar rétt
fyrir mánaðamótin síðustu að
málinu hefði enn ekki verið
hreyft neitt. Næsti fundur í
nefndinni yrði ekki fyrr en 20.
þ.m. svo ekki væri að vænta
mikilla framkvæmda á næstunni.
Birgir fsleifur sagði að Sum-
argjöf myndi taka að sér rekstur
dagvöggustofunnar að Iilíðar-
enda og væri undirbúningur að
framkvæmdum hafin. Ennfrem-
ur sagði hann að fræðslustjóri
væri nú á Norðurlöndum að
kynna sér rekstur skólaheimila.
Flutti hann frávísunartillöguna
sem var samþykkt, 9 :5.
Menntumáluráð át-
hlutur fímm áru
námsstyrkjunum
\
\
\
Menntamálaráð hefur lokið
úthlutun 5 ára námsstyrkja fyr-
5r árið 1963. Styrkir þessir era 7,
að upphæð 40 þús. kr. hver.
Styrkirnir era ætlaðir nýstúd-
entum til náms við erlenda há-
skóla eða við Háskóla fslands.
— Þar eð einn eldri styrkþegi
hefur hætt námi og afsalað sér
styrk sínum, var að þessu sinni
einnig hægt að veita elnn 40
þús. kr. styrk til allt að 4 ára.
Umsækjendur voru 16 að
þessu sinni.
Styrk til aílt að 4 ára hlaut:
Rafn Kjartansson, Borg,
Djúpavogi, stúdent úr M.A., til
náms í ensku í Edinborg.
Námstími 3—4 ár. Rafn hlaut
á stúdentsprófi 1. ágætiseinkunn.
9.26.
Styrk til allt að 5 ára hlutu:
Baldur Hermannsson, Laufás-
vegi 45B, Reykjavík, stúdent úr
MR, ujtanskóla til náms í efna-
fræði í Bergen. Námstími 5%
ár. Baldur hlaut á stúdentsprófi
1 ágætiseinkunn, 9,24.
Ingvar Helgti Árnason, Skóg-
um, Eyjafjöilum. Rangárvalla-
sýslu, stúdent úr. MA, til náms
í efnafræði í Karlsruhe. Náms-
tími 6 ár. Ingvar hlaut á stúd-
entsprófi 1. ágætiseinkun, 9.24.
Rcynir Axelsson, Bíldudal,
stúdent úr MR, til náms í
stærðfræði í Göttingen. Náms-
tími 6 ár. Reynir hlaut ó stúd-
entsprófi I. ágætiseinkunn, 9.22.
Jón ögmundur Þormóðsson,
Miklubraut 58, Reykjavík, stúd-
ent úr MR, til nápis í lögfræði
við Háskóla Islands. Námstími
6 ár. Jón hlaut á stúdentsprófi
I. ágætiseinkunn 9.11.
Sigurður Ragnarsson, Brávalla-
götu, 44. Reykjavík .stúdent úr
MR, til náms í sagnfræði í Ósló.
Sigurður hlaut á stúdentsprófi I.
ágætiseinkunn, 9.10. I sögu
hlaut hann 10 bæði í árseink-
unn og prófseinkunn.
Vaidimar Ragnarsson, Byggða-
vegi 89, Akureyri, stúdent úr
M.A.,‘ til náms í efnafræði í
Karlsruhe eða Darmstadt.
Valdimar hlaut á stúdentsprófi
r ágætiseinkunn 9.08.
Rögnvaldur Ölafsson, Melgerði
16, Kópavogi, stúdent úr MR,
til náms í lífeðlisfræði við há-
skólann í St. Andrews í Skot-
’andi. Rögnvaldur hlaut á stúd-
éntsprófi einkunina 8.91.
i