Þjóðviljinn - 17.10.1963, Blaðsíða 6

J
SÍÐA
HÖÐVIUINN
Fimmtudagur 17. október 1963
Fulltrúi Kúbu hjá Sameinuðu þjóðunum:
Meðan okkur er ógnað, samþykkjum
við ekki bann við kjarnasprengingum
Fulltrúi Kúbu hjá SÞ, Carlos Lechuga, gerði á
fundi SÞ grein fyrir afstöðu ríkisstjórnar Kúbu til
Moskvusamningsins. Hann útskýrði hvers vegna
Kúba hefur hingað til neitað að skrifa undir samn-
inginn, og með hvaða skilyrði Kúba muni styðja
samning um belti án kjarnavopna í Suður-
Ameríku.
Sömu tilfinn-
ingar, en ...
Lechuga sagði meðal annars:
Heimurinn hefur fagnað ákaft
fréttiimi um undirritun
Moskvusamningsins, sEunnings
um takmarkað bann við til-
raunum með kjamavopn, þar
sem þessi samningur dregur úr
áhyggjum mannkynsins varð-
andi hættuna sem stafar af
geáslavirkn!. En þessi hætta
etendur í beinu sambandi við
sprengjutilraunir. Við fögnum
þessum samningi einnig þar eð
hann opnar vissa möguleika á
afhleðslu í heimsmálum. Kúba
tók þátt í þessum fögnuði.
En á sama augnabliki og
samningurinn var undirritaður
hófu Bandaríkin á ný árásar-
undirbúning gegn Kúbu og auka
nú viðbúnað með það fyrir aug-
um að brjóta niður byltinguna
á Kúbu. Um leið styðja þau
allskyns aðgerðir, sem auka
spennuna á Karabíahafssvæð-
inu, og skapaist þar með að-
stæður fyrir nýja álíka atburði
og i október i fyrra. Siík hegð-
an er í fullu ósamræmi við
samninginn sem Bandnríkin
voru að undirrita.
Skjátlaðist
Lechuga kvað Bandríkja-
stjóm skjátlast, ef hún héídi.
að friður geti ríkt meðan hún
undirbúi stríð gegn Kúbu.
— Kúba metur afar mikils
þann árangur, sem unnt er að
ná á hinum erfiða róðri til af-
vopnunar. Við styðjum friðar-
stefnu Sovétríkjanna, sem knýr
þau til þess að taka þátt í
samningnum, og við viljum
fóma öllum okkar kröftum fyr-^
ir málstað friðaríns. En við get-
um ekki undirritað þennan
samning, þegar eitt stórveld-
anna, sem ritar undir hann
hegðar sér þannig gagnvart
landi okkar, að í rauninni er
um óyfirlýst stríð að ræða.
Ennfremur kvað hann óhugs-
andi að lægja endanlega ólg-
una á Karabíahafinu fyrr en
Bandaríkjastjóm hætti að troða
á skýlausum rétti Kúbubúa. En
Bandaríkin halda Kúbu áfram
í einangrun og/hætta ekki nið-
urrifsstarfsemi sinni. Kúba má
þola eilífar njósnir og skemmd-
arverk af hendi Bandaríkja-
manna. 1 þeim tilgangi nota
Bandaríkin óspart flugvöll sinn
á Kúbu, Guantanomo.
Kúba getur sem sagt ekki
undirritað samning um tak-
markað tilraunabann fyrr en
Bandaríkjastjóm lætur af glæp-
samlegum herferðum sínum
gegn landi okkar og þjóð.
Allt símasamband
milli Indónesíu
og Malasíu rofið
DJAKARTA 14/10 — Allt síma-
og útvarpssamband milli Indónes-
íu og Malasiu hefur verið rof-
ið. Fréttamönnum í Djakarta
hefur verið tilkynnt að þeir
muni ekki lengur fá að senda
skeyti sín þaðan til Singapore
«ða annarra staða í Malasíu.

Afstaða Kúbu til samnings-
ins dregur auðvitað ekki úr á-
hrifum samningsins, þar sem
Kúba er ekki kjamorkuveldi
og hefur ekki efni á að vera
það. En Kúbu ber skylda til
að taka afstöðu innan SÞ, sem
byggist á siðferðislegum grund-
velli og er í beinu framhaldi
af stefnu okkar í utanríkismál-
um.
Belti án kjarna-
vopna
Lechuga sagði að Kúba væri
hlynnt slíkum béltum sem slík-
um, og öllum þeim varúðar-
ráðstöfunum, sem gætu dregið
úr stríðshættu. En byltingar-
stjóm Kúbu er þeirrar skoðun-
ar. að árangurinn af slíkum
tillögum sé undir því kominn,
hvort trygging fæst varðandi
notkun kjamavopna eina kjam-
orkuveldisins á ameríska meg-
inlandinu.
— Þess y,egna geta Kúbubú-
ar ekki gengið til móts við til-
lögu um belti án kjamavopna,
ef ekki verður gert ráð fyrir
einhverjum flutningi vopna frá
svæðinu við Panamaskurðinn,
Puerto Rico og öðrum norður-
amerískum herstöðvum utan
Bandaríkjanna, Einnig krefj-
umst við, að Bandaríkin láti af
hendi landssvæði, er þau hafa
hemumið á ólöglegan hátt.
Kúba þráir frið á meginlandi
Ameríku meira en nokkur önn-
ur þjóð, sagöi Carlos Lechuga
að lokum. Byltingin á Kúbu
kostar mikil átök. Við eyðum
kröftum okkar i að hyggja
mannsæmandi þjóðfélag, og ef
ekki helzt friður, verður öll
okkar vinna til einskis.
RITSTJÓRI DREG-
INN FYRIR RÉTT
Ritstjóri eins Hamborgarblað-
anna ..Blinkfuer”. hefur verið
dreginn fyrir rétt ásakaður um
starfsemi hættulega ríkinu,
vegna gagnrýni þeirrar. sem
Adenauer stjómin hefur sætt
í blaði hans.
V-þýzkat
herstöðvar
i Portúga/
LISSABON 15/10 — Portú-
galska stjórnin hefur á-
kveðið að láta V-Þýzka-
landi í té afnot af flug-
völlum Qg öðrum hemað-
armannvirkjum í Portúgal
með sömu skilyrðum og
önnur Natoríki njóta.
Castro og Krústjoff í stöðvum SÞ í Ncw York haustið 186L
Betancourt valtur í sessi
Frelsishreyfing Venezúela
vinnur á með hverjum degi
Andstæð'ingar Romulo Betancourt, forseta í Venezu-
ela, hafa hert mjög sóknina að imdanfömu cg gert fjöl-
margar árásir í höfuðborginni Caracas og bæjum á
noröurströnd iandsins.
Síðan Betancourt fyrirskip-
aði í seinustu viku að fangelsa
23 kommúnista og nokkra
vinstrisinnaða þingmenn, hafa
tuttugu manns látið lífið og
fjölmargir særzt í átökum við
her og lögreglu.
Ríkisstjómin hefur látið loka
æðrí skólum í Caracas á þeim
fors. að þeir séu gróðrarstíur
hermdarverka og kommúnisma,
og herlið og skriðdrekar hafa
verið send inn í fátækrahverfi
borgarinnar, þar sem uppreisn-
armenn eiga vísan stuöning.
Víða hefur verið skipzt á skot-
um, og fórnarlömbin hafa aðal-
lega verið saklausir vegfarand-
ur. Smástrákar hafa sprengt
bíla í loft upp með heimagerð-
um sprengjum. Lögreglan hef-
ur handtekið 500 menn í fá-
tækrahverfunum, sem grunað-
ir eru um stuðning við upþ-
reisnarmenn.
Frelsishreyfingin nefnist FA-
LN, sem þýðir „Hinar vopnuðu
sveitir til að frelsa ættjörðina”
og hafa forystumenn hennar
lýst því yfir, að þeir ætli að
feta í fótspor Castrós á Kúbu
og steypa hinum óvinsæla for-
seta, Betancourt, af stóli með
valdi. Hreyfingin er að sjálf-
sögðu bönnuð. Undanfama
daga hefur hún staðiö fyrir
hermdarverkum um allt landið.
í bænum Coro var kveikt í
Coca-Colaverksmiðju, annars
staðar var ráðizt á vindlinga-
verksmiðju og á þriðja staðn-
um var gerð tilraun til að
sprengja upp olíuleiðslur í eigu
The Texas Oil Company. Þetta
var í áttunda sinn á þessu ári
að árás var gerð á olíuleiðsl-
Van tra ustti I laga
á stjórn Krags
BRUSSEL 15/10 — Fram-
kvæmdastjóm Efmaihagsbanda-
lags Evrópu þarf næsta ár tólf
milljónir króna til þess að greiða
fyrir skrifpappír, og gefur það
nokkuð til kynna þá skriffinnsku
sem tíðkast í hinu mikla stjórn-
arbákni bandalagsins.
Þetta verður ljóst af fjórihags-
áætlun bandalagsins sem lögð
var fram í dag. Burðargjöld
nema 6 milljónum króna og
símakostriaður 18 milljónum.
Kostnaður við dvöl sérfræðinga
aðildarríkjanna í Brussel nem-
ur rúmum 20 milljónum, en
launagreiðslur hátt í 40 milljón-
ir. Allir liðir fjárhagsáætlun-
arinnar hafa hækkað síðan á
þessu ári.
Slys í gullnámu
í Suður-Afríku
•JÓHANNESARBORG 15/10 —
Þrír afrískir námumenn biðu
bana og ókunnur fjöldi lokaðist
inni, þegar göng hrundu sam-
an í Herkúles-gullnámunni við
Boksburg í Suður-Afríku. Slysið
varð 2.800 nietra niðri í jorð-
inni.
A síðasta borgarráðsfundi var
samþykkt samkvæmt tillögu
dómkvaddra húsavirðingar-
manna að álag á brunatrygging-
ariðgjöld verði ákveðið 8% frá
næstu áramótum að telja.
Hetíur brezkar en
sovézkar flugvélar
Sendimenn frá kínverska alþýðulýðveldinu eiga nú
samningaviðræður við fulltrúa frá brezka flugfélaginu
BOAC um, að Bretar taki við flugferðunum milli Kína
og Evrópu af Rússum.
Viðræður þessar fara fram í
Pekíng, og samkvæmt brezkum
heimildum er það fyrst og
fremst af stjómmálaástæðum,
að Kínverjar vilja fá Breta til
að annast þessa ftutainga. Sem
stendur verða Kínverjar að
fljúga um Moskvu, ef þeir ætla
til Evrópu, og það vilja þeir
greinilega losna við. Ef samn-
ingar takast, munu Kínverjar
væntalega hefja daglegar flug-
ferðir til Hong Komg, en far-
þegar munu fljúga þaðan með
BOAC-vélum frá Evrópu.
Skrifstofa BOAC i Lundún-
um staðfesti fyrir nokkrum
dögum, að forstjórí flugfélags-
ins værí um þessar mundir i
Peking að rasða við kínversk
stjómarvöld og ættu Kínverjar
frumkvæði að þc»sum viðræð-
um. Ýmis vandamál þarf að
leysa, ef til þessa kemur, sér-
staklega varðandi vegabréfsá-
ritanir og eftirlit. Enn er ekki
vitað, hvort BOAC fær lend-
ingarleyfi í Kina, en ekki er
það - talið. sennilegt.
Eisenhower varaforsetí?
Washingtonblaðið „Evcning
8tar“ fullyrti fyrir nokkrum
dögum, að Dwight D. Eiscn-
hower fyrrverandi Banda-
ríkjaforseti, væri nú að at-
buga, hvort það brytl i bág
við stjómarskrána, ef hann
byði sig fram sem varafor-
setaefni Republikana við
næstu forsetakosningar.
Eisenhower hershöfðingi
var forseti Bandaríkjanna
frá 1952 til 1960, en þá tók
John F. Kennedy við. Banda-
ríska stjómarskráin heimilar
ekki, að forseti sé við völd
lengur en tvð kjörtímabil, en
hins vegar er ekki Ijóst, hvort
fyrrverandi forseti getur boð--
ið sig fram til varaforseta.
Fullyrt er, að innan Repu-
blikanaflokksins sé míkill á-
hugi á því, að Eisenhower
gangí enn á ný í þjónustu
flokksins og bjóði sig fram
við næstu forsetakosningar,
enda þótt hann yrði aðeins
varaforsetaefni, en núve'.’-
andi varaforseti Bandarílc1
anna er Lyndon B. Johnse
Eisenhower hefur sjálfur e'
viljað ræða þetta mál.
talsmenn hans hafa látið '
eftir sér, að eins og ste
sé það mjög ólíklegt að g
maðurinn vilji demba sér
stjórnmálin á nýjan leik.
i