Þjóðviljinn - 19.07.1964, Blaðsíða 7

Það viðrar ckki alltaf til sól- oc sjóbaða á hinum róniuðu bað-
ströndum moginlandsins fremur en í Nauthólsvíkinni okkar við
Skerjafjðrð, en þegar veðurguðirnir eru hliðhollir sóldýrkendum
er líka manngrúa að sjá á þessum stöðum. Myndirnar cru frá bað-
stað við Eystrasaltstrðnd Þýzka alþýðulýðveldisins.
Á baðströndinni
Sunnudagur 19. julí 1964
ÞJ6ÐVILIINN
SÍÐA <J
SKÓLASTJÓRAR RÆÐA FELAGS-
LEG VANDAMÁL UNGLINGA
Dagana 2.-5. júli var hald-
inn fundur á AlþýðuskóUnum
á Eiðum með *kólastjórum
héraðs- mið- og gagnfræðaskól-
anna. Fræðslumáiastjóri boðaði
til fundarins í *amráði við
menntamálaráðherra og stjóm
jagnfraeðastig»ins.
Aðalumræðuefni fundarins'
var félagsleg vandamól ungl-
inga og flutti Jónas Fálsson,
■ ilfraeðingur, mjög athyglisvert
amsöguerindi.
Miklar umræður urðu um
etta vandamál. ^amþykkt var
ð vekja athygli almennings,
fræðslumálastjómar og stjóm-
arvalda á eftirfarandi atriðum:
I.
1. Félagsleg vandamál ungl-,
inga verði ekki aðgreind
frá félagslegum vandamál-
um þjóðfélagsins í heild.
2. Störf unglinga í skólum
og á fjölmörgum sviðum
atvinnu- og þjóðlífs sýna,
að þorri islenzks æsku-^
fólks þroskast eðlilega og
vex upp til að verða nýt-
ir og dugandi þjóðfélags-
þegnar. Eigi að síður á
allstór hópur unglinga v-ð
alvarleg félagsleg vanda-
mál að stríða, sem leiða
til óreglu og hegðunar-
vandkvæða eins og dæmi
eru um. Sum þeirra
vandamála eru í eðli
sínu persónuleg og s:ð-
ferðileg og verða ekki
leyst með félagslegum úr-
ræðum einum.
3. Hinir fullorðnu, sem raun-
verulega eru allir með
einhverjum hætti uppal-
endur í þjóðfélaginu
maettu ávallt yera þess
minnugir, hver áhrif for-
dæmi þe'rra hefur. Ungl-
ingamir tile'nka sér sjálf-
rátt og ósjálfrátt mat
. þeirra á andlegum og
efnalegum verðmætum
svo og siðgæði þeirra og
þá hætti og siði, sem
æskufólki þykja eftir-
breytniverðir.
4. Vinna unglinga á almenn-
um vinnumarkaði hefur
leitt til þess, að margir
þeirra hafa mikil fjárráð.
Hins vegar njóta þeir oft
lítillar leiðsagnar um með-
ferð fjárins. enda veikja
fjárráðin iðulega uppeldis-
aðstöðu foreldra. Aukin
fjárráð unglinga hafa
eínnig le'tt til þess. að
magnazt hefur sérstök
viðskipta-starfsemi í land-
inu, sem hefur það að
markmiði að hagnýta fjár-
muni unglinganna í
gróðaskyni, með því að
m'snota eðlilega skemmt-
anaþörí þe'.rra. Af þessu
stafar íslenzkri æsku nú
meiri hætta en fyrri kyn-
slóðir hafa átt við að
stríða.
5. Mjög skortir á. að ýmsum
reglum. sem bömum og
unglingum eru settar af
hálfu stjórnarvalda, sé
framfylgt. Foreldrar, og
allur almenningur í land-
inu gerir sér oft ekki ljöst
uppeld'slegt gildi þess, að
reglur og fyrirmæli séu
virt. Agaleysi sumra ungl-
inga má að nokkru leyti
rekja til þessa.
II.
Fundinum er ljóst. að á skól-
unum hvílir mikil ábyrgð aö
því er snert.r félagsleg vanda-
mál unglinga ekki síður en
fræðslu þeirra. Það starf ber
skólunum að rækja eftir því,
sem aðstæður leyfa. Til þess
þarf einkum færa menn í
þjónustu skólanna, og gera
verður skólunum fjárhagslega
kle'ft að tryggja sér störf
slíkra manna að félagsmálum
unglinga og efla að öðru leyti
aðstöðu þeirra til félagsstarf-
semi.
Hins vegar er skólunum ekki
fært, og 'raunar ekki æskilegt,
að taka einir að sér að sjá
fyr'r félagslegri þörf unglinga,
og því telur fundurinn rétt.
að efld sé ýmis heilbrigð fé-
lagsstarfsemi á meðal æsku-
fólks. svo fremi að ekki komi
í bága við skyldustörf nem-
enda vegna skólans.
Kennslu og fræðslustörf
skólans eru í sjálfu sér snar
þáttur félagslegs og persónu-
legs uppeldis unglinga. Því er
mjög mikilvægt, að skóla-
starfið sé aðhæft og end-
umýjað t'l samræmis við
breyttar aðstæður. Minnir
fundui'inn í því sambandi á
tillögur, sem samþykktar voru
um það efni á fundi skóla-
stjóra héraðs-, mið og gagn-
fræðaskóla sl. vor, og telur
miður farið, að þær hafa ekki
enn komið til framkvæmda.
1 sambandi við fund skóla-
stjóranna á Eiðum, var hald-
inn aðalfundur s.kólastjórafé-
lags gagnfræðastigsins. Stjóm
félagsins skipa:
Árni Þórðarson, Reykjavík.
formaður. Ölafur Þ. Kristjáns-
son, Hafnarf., varaformaður.
Jón A. Gissuraron, Reykjavík.
r'tari. Magnús Jónsson, Rvík.
gjaldkeri og Þórarinn Þórarins-
son, Eiðum.
Norrænt húsmæðrakennara-
mét í Reykjavík næsta sumar
Aðalfundur kennarfélagsins
Hússtjómar var haldinn í Hús-
mæðraskóla Suðurlands að
Laugarvatni dagana 25.—28.
júní sl. Aðalmál fundarins voru
kennslumál og undirbúningur
norræns hú*mæðrakennaramóts
í Reykjavík í júlí 1965.
Álykanir fundarins um
fræðslumál voru þessar;
I. Fundurinn skorar á Alþingi
og ríkisstjóm að hefja nú þeg-
ar undirbúning að byggingu
nýs skólahúss íyrir Húsmæðra-
kennaraskóla Islands, núver-
andi húsnæði skólans er al-
gerlega ófullnægjandi. einkum
kennslustofur fyrir aðalverk-
námsgreinar skólans, mat-
leiðslu, þvott og ræstingu.
Skortur er nú mikill á hús-
mæðrakennurum, er því að-
kallandi að húsnæðismál skól-
ans komist í viðunandi horf,
svo að hægt verði að braut-
skrá nægilega marga kennara.
Ennfremur bein'r fundurinn
þeim eindregnu tilmælum til
sömu aðila að flýta svo sem
unnt er afgreiðslu frumvarps
til laga um Húsmæðrakenn-
araskóla íslands, er nú ligg-
ur fyrir hjá menntamálaráðu-
neytinu,
II. Fundurinn beinir þeim
eindregnu tilmælum til hátt-
virts menntamálaráðherra, að
hann í samráði við námsstjóra
húsmæðrafræðski og handa-
vinnu. skipi nefnd sérfræðinga
til að endurskoða og semja
reglugerð um nám handavinnu-
og vefnaðarkennara.
III. Fundurinn skorar á
fræðslumálastjórn. að hun
hlutist til um að hraðað verði
byggingu kennslueldhúsa i
gagnfræðaskóíum landsins.
Eins og nú er ástatt er mik-
ill skortur á kennslueldhúsum,
og er því ekki hægt að veita
neniendum gagnfræðaskólanna
þá hússtjórnarfræðslu sem
nauðsyn er, og þeir e'ga heimt-
ingu á að njóta.
IV. Fundurinn skoxar á Kven-
félagasamband lslands að efla
og auka upplýsingaþjónustu
fyrir húsmæður og ráðunauta-
starf í þeirra þágu.
V. Fundurinn beinir þeirri
fyrirspurn til Iðnaðarmála-
stofnunar Islands, hvað miði
athugunum og undirbúningi
þess, að koma á stöðlun eld-
húsa og skápainnréttinga i
íbúðarhús. Jafnframt skorar
fundurinn á Iðnaðarmálastofn-
unina að hraða þeim fram-
kvæmdum.
VI. Fundurinn skorar á Al-
þingi og ríkisstjóm að hraða
afgreiðslu frumvarps til l$ga
um rannsóknir í þágu at-
vinnuveganna, sem nú liggur
fyrir Alþingi, og fella nú þeg-
ar inn í frumvarpið grein
um rannsóknarstofnun heim'l-
anna. svo sem komið hefur
fram og grein er gerð fyrir
í bréfi frá Kvenfélagasam-
bandi Islands til ríkisstjórnar-
innar og alþingismanna.
Nú á dögum verða svo örar
breytingar á framle'ðsluháttum
og vöruframboði, að æ örð-
ugrá verður fyrir kennara og
leiðbeinendur húsmæðra að
afla sér upplýsinga og þekk-
Framhald á 9. síðu.
18. DAGUR.
Þann vetur giíti Jarizleifur konungur dóttur sína Haraldi.
Sú hét Elísabet; þá kalla Norðmenn Ellisif. En að vori byrjaði
hann ferð sína úr Hólmgarði og fór um’ vorið til Aldeigju-
borgar, fékk sér þar skip og sigldi austan um sumarið; sneri
iyrst til Svíþjóðar og lagði^il Sigtúna.
Haraldur fann þar Svein Olfsson. Það haust hafði hann
flúið fyrir Magnúsi konungi við Helganes. En er þeir fund-
ust, fagnaði hvor cSrum vel. Ölafur sænski Svíakonungur
var móðurfaðir Ellisifjar, konu Haralds, en Ástríður, móðir
Sveins, var systir Ölafs konungs. Gerðu þeir Haraldur og
Sveinn íélagskap og bundu einkamálum. Allir Svíar voru
viair Sveins, þvi' að hann átti þar ina stærstu ætt í landi.
Gerðust þá og allir Svíar vinir Haralds og liðsinnismenn.
Var þar margt stórmenni bundið í mægðum við hann.
Síðan réðu þeir sér til skipa, Haraldur og Sveinn, og dróst
þeim brátt her mikffl. Og er lið það var búið, þá sigla
þeir austan til Danmerkur. Þeir lögðu fyrst til Sjálands og
herjuðu þar og brenndu víða þar. Síðan héldu þeir til Fjóns,
gengu þar upp og herjuðu.