Þjóðviljinn - 22.07.1964, Blaðsíða 4
4 SÍÖA
MÓÐVILJINN
Miðvikudagur 22. júli 19G4
Otgefandi: Sameiningarflokkur alþýðu — Sósialistaflokk-
urinn. —
Ritstjórar: Ivar H. Jónsson, Magnús Kjartansson (áb.),
Sigurður Guðmundsson.
Ritstjóri Sunnudags: Jón Bjamason.
Fréttaritstjóri: Sigurður V. Friðþjófsson.
Ritstjóm, afgreiðslá, auglýsingar, prentsmiðja, Skólavörðust. 19,
Sími 17-500 (5 línur). Áskriftarverð kl- 90,00 á mánuði.
Birgðastöð
JJernámssinnar hafa allt til þessa streitzt við að
neita þeirri augljósu staðreynd, að hernaðarleg
þýðing landsins hafi stórum minnkað með nýjustu
hemaðartækni, flugskeytum, sem draga heimsálf-
anna á milli. En nú hefur dr. Kliesing frá þing-
mannasambandi NATO-ríkjanna komið þeim í
slæma klípu með því að viðurkenna þessa stað-
reynd opinberlega. Sú „illa nauðsyn“ sem her-
námssinnar hafa svo oftlega afsakað hernámið
með er því ekki lengur fyrir hendi, og hefði því
mátt ætla að þeir fögnuðu þessari yfirlýsingu
sérstaklega. En það er öðru nær; ekki voru þessi
ummæli dr. Kliesings þornuð á prenti, þegar her-
námssinnar voru búnir að finna upp nýjar rök-
semdir fyrir nauðsyn áframhaldandi hernáms.
Þannig segir Vísir í fyrradag, að eftir sem áður
verði ísland „eftirsóknarverð birgðastöð“; „Þess
vegna má búast við árás, ef varnirnar eru ekki í
lagi“, segir Vísir í áköllun sinni um áframhald-
andi hernám.
J þessari röksémdafærslu Vísis er með öllu geng-
íð fram hjá þeim sannindum, sem liggja jafn-
vel opin fyrir hverju skólabarni og ritstjóri Vísis
ætti því einnig að gera sér grein fyrir, að enginn
staður á jörðinni verður af sjálfu sér hernaðarleg
„birgðastöð“. Það gerist þá fyrst, þegar birgðirnar
eru komnar þangað. Þessu atriði er lýst á áhrifa-
mikinn og eftirminnilegan hátt bæði 1 máli og
myndum í hinni kunnu dauðaskýrslu, sem dr.
Ágúst Valfells forstöðumaður almannavarna
samdi fyrir dómsmálaráðherra. Þar er rækilega
undirstrikað, að það eru einmitt ýmsax „birgðir“,
hernaðarútbúnaður og annað þess háttar, sem
kallar árásarhættu yfir Keflavíkursvæðið og hugs-
anlega herstöð í Hvalfirði. Það er líka athyglis-
vert, að Vísir leggur á það höfuðáherzlu að her-
námsliðið sé hér til þess að verja „birgðastöð“ á
vegum Atlanzhafsbandalagsins, — „birgðastöð“
sem býður heim tortímingarhættu fyrir þorra ís-
lenzku þjóðarinnar i stað þess að bægja þeirri
hættu frá. Þannig er ekkert orðið eftir af hinum
svokölluðu rökum fyrir hernáminu; eftir standa
málsvarar þess ávallt reiðubúnir að verja her-
námið sem slíkt hvað sem í skerst.
• /ii
„Erlend fors/a
'Jh'minn ásakar ríkisstjórnina harðlega í gær fyrir
það að láta íslendinga búa við „erlenda forsjá“
í sjónvarpsmálum, og leggur réttilega áherzlu á,
að í „engu frjálsu landi þekkist slíkt einkaleyfi
erlends aðila“. Hins láist Tímanum að geta, að
það var Kristinn Guðmundsson utanríkisráðherra
í samstjóm Sjálfstæðisflokksins og Framsóknar,
sem leiddi þessa „djöfuls forsmán" yfir þjóðina,
svo notað sé annað orðalag, sem einnig hefur séz't
á síðum Tímans um þessa „erlendu forsjá“. En
þetta er svo sem ekki eina málið. þar sem Fram-
sókn hefur lagt blessun sína yfir sjálfan verknað-
inn, en þykist svo skeleggust allra í baráttunni
gegn afleiðingum hans. — b.
Hin mikla búbót Vopnfirðinga
Síldarverksmiðjan á Vopna-
firði var fyrir helgina búin
að brasða hundrað og þrjátíu
þúsund mál og tuttugu þúsund
mála þróafpláss fyllist jafnóð-
um frá þreyjandi flotanum í
löndunarbið.
Þetta er sama magn og
verksmiðjan bræddi í allt
fyrrasumar. He'fur verksmiðj-
an braett óslitið sið&n þrett-
ánda júní og gengur þar allt
e ns og í svissnesku úrverki;
hefur braeðslan aldrei slitnað
í sundur frá fyrsta bræðslu-
degi.
Tekti og
myndir G. M.
Þessi verksmiðja er í miklu
uppáhaldi hjá sjómönnum og
eru þeir alltaf að hæla henni
á bátabylgjunum, eins og þeir
skammast mikið út í ríkis-
verksmiðjurnar á Seyðisfirði
og Reyðarfirði.
Stundum hefur einn skip-
stjóri orðið á bátabylgjunum
og svara þá margir í kór á
móti. — Vopnfirðingar eru
fæddir sildarmenn sagði einn
skipstjórinn í lof/inu á dögun-
um og samþykkjandi kurr
heyrðist í öllum áttum.
Þeir eru slappir á Seyðis-
firði. — O, — ho, heyrðist þá
allstaðar að í loftinu.
— Staðsetning verksmiðj-
unnar á Vopnafirði var happa-
sæl ráðstöfun og hefur lyf fc
heilu byggðarlagi upp úr fá-
tækt og dróma, sagði gamall
maður með staf á götu utar-
lega í þorpinu.
'ÍT ☆ ☆
I gömlu bárujámshúsi sem
er hálffalið innan um stór-
byggingar verksmiðjunnar. eru
skrifstofur hennar og efna-
rannsóknarstofa.
Maður verður hissa að rek-
ast á þessa lágkúrulegu bygg-
ingu sem titrar öll og skelfur
við tröllaukinn dyn vélanna.
Þama inni situr rauðhærð-
ur þrekskrokkur í stól og er
það framkvæmdastjóri verk-
smiðiunnar. Hann heitir Sigur-
jón Þorbergsson.
Hann er heldur -léttur á
brúnina og talar létt við ein-
hvern í símanum og hann er
ekki fyrr búinn að leggja tól ð
á sinn stað en r.áðskona mötu-
neytisins kemur inn og heimt-
ar •peninga, eins og eigmkona
á stóru heim li. Fær hún skjóta
afgreiðslu og er rokin á dyr.
— Ég er illa svikinn, ef við
bræðum ekki þrjú hundruð
þúsund mál í sumar og reikna
ég þá með óslitinni bræðslu
til ágústloka, segir Sigurjón.
— Það verður einhver orð-
inn lágur til hnésins þá er
spá mín.
— Annars höfum við verið
heppnir með starfsfólk í verk-
smiðjunni og eru þeir strmir
hér sumar eftir sumar Áttatíu
og f'mm menn eru starfandi í
verksmiðjunni og er hélming-
urinn aðkomumenn. t
Verksmiðjustjórinn heitir
Guðlaugur Gíslason og vakta-
formennimir Tryggvi Jónsson
frá Akureyri og S'gurður Ingi-
bergsson frá Reykjavík og eru
þetta úrvalsmenn á sínu sviði.
Þetta er sjötta sumarið, sem
verksmiðjan er rekin. Eru
margir heimamenn úr þorpinu
Sildarverksmiðjan i Vopnafirði. — Allar myndirnar tók G.M.
búnir að ná góðri þjálfun við
gæzlu vélanna og emm v ð að
festast í sessi í síldariðnaðin-
um.
Annars er verksmiðjan tuttu-
ugu ára gömul og var flutt á
Steingrimur Sæmundsson er á
öðrum löndunarkrananum hjá
verksmiðjunni á Vopnafirði.
Hann er heimamaður.
sínum tima frá Dagverðareyri.
Höfum við reynt að endurbæta
vélakostinn eins og með auk-
inni sjálfvirkni á kynditækj-
um og þurrkurum.
Verksmiðjan hefur þó enga
stækkunarmöguleika, en hún
bræðir fimm þúsund mál á
sólarhring. Næsta skrefið hjá
okkur er að byggja stóran tank
til geymslu á síld'nni og nota
hann jafnframt sem lýsis-
geymslu. Tuttugu þúsund mála
þróarrými er of lítið fyrir
verksmiðjuna og er hætta á
því að bræðslan slitni í sund-
ur. Þá erum við í vandræðum
með geymslu á lýsinu og höf-
um leigt á Hjalteyri í sumar
geymslupláss fyl’ir þúsund
tonn. Mjölið reynum við að af-
greiða eftir hendinni, en auð-
vitað vantar stærri mjöl-
geymslu.
Þá erum við byrjaðir að
grafa fyrir grunni á verbúðum
fyrir fimmtíu menn og verður
þar bæði mötuneyti og svefn-
pláss.
I vetur unnu að staðaldri
tíu til fimmtán menn að við-
haldi og endurbótum og vél-
stjórar og járnsmiðir komu á
Signrjón Þorbergsson verk-
smiðjustjóri í skrifstofu sinni.
vettvang í aprílmánuði. Vorum
v'ð snemmbúnir til þé'sk að
taka á móti síldinni og reynd-
ist það farsæl fyrirhyggja.
Verksmiðjan hefur reynzt
mikil búbót fyrir Vopnfirðinga
og skilur nú enginn hvemig
Vopnfirðingar gátu lifað -áður
en þessi atvinnuaukning kom
í plássið. — g.m.
Einn kventrillari er á mjölhúsloftinu og heitir Birna Ketilsdóttir, 16 ára, til hcimilis að Langagerði
108 í Reykjavik. Hún býst við að sumarhýran verði 60 þúsund krónur. í pústum reykir hún pipu
og skýzt út á efnarannsóknastofu, þar sem hún masar við vinkonu sina, Margréti Tryggvadótt-
ur frá Akureyri. — Fimm stúlkur vinna í síldarverksmiðjunni á Vopnafirði
VÖRUK
Kartöflumús — Kokómalt — Kaffi — Kakó
KRON b ú ð i r n a r .
Læknirinn og ljósmóðirin eru til viðtals um
Fjölskylduáætlanir og frjógrvunarvamir
á mánudögum kl. 4—6 e.h. — Gjald kr. 300,00.
káðleggingarstöðin
um hjúskaparmál os fjölskylduáætlanir
Lindargötu 9 *— II. hæð.
I
M