Þjóðviljinn - 01.07.1965, Blaðsíða 3

Fimmtudagur X. Júlí »65 — ÞJÓÐVILJINN — SlÐA 3
Ein harðasta orusta stríðsins í Suður-Víetnam
stendur nú yfir við Cheo Reo á miðhálendinu
Talið að tveim af þremur herflokkum Saigonsfiórnarinnar þar
hafi verið eyft. herferð Bandaríkjamanna við Saigon mistókst
Sendiherrar USA
og Kína á löngum
fundi í Varsjá
VAKSJÁ 30/6 — Sendiherrar
Bandaríkjanna og Kína komu
saman á fund í Varsjá í dag.
Slíkir fundir eru háldnir alltaf
annað slagið, og var þetta 128.
fundur þeirra. Þeir vildu að
venju ekkert um fundinn segja,
en það vakti nokkra athygli að
hann stóð talsvert lengur en
' venjulega, eða hátt í þrjár klst.
SAIGON 30/6 — Sókn sú sem búizt hefur verið
við að skæruliðar Þjóðfrelsisfylkingarinnar ætluðu
að hefja á miðhálendinu í Suður-Víetnam lét ekki
á sér standa. Skammt frá fylkishöfuðborginni Cheo
Reo í Phu Bom geisar nú ein harðasta orusta
stríðsins. Skæruliðar eiga í höggi við þrjá her-
flokka Saigon-stjórnarinnar, hafa umkringt einn
þeirra og aðalstöðvar annars. Orustunni er líkt við
stórorusturnar við Quan Gai og Dong Xoai nýlega,
þegar fimm af herflokkum Saigon-stjórnarinnar var.
eytt.
1 tveim af þessum þremur
herflokkum eru fallhlífahermenn
sem sendir voru til Cheo Reo á
sunnudaginn til að aðstoða við
brottflutning setuliðsins í bæn-
um Thuan Non, 13 km frá
Cheo Reo, en um hann sátu
skæruliðar. Falhlífasveitirnar
lögðu af stað til Thuan Non í
gær, en í dag barst skeyti frá
setuliðinu þar að það væri um-
kringt og árás hafin á bæinn.
Skömmu seinna rofnaði sam-
bandið.
Samtímis var ráðizt á fallhlífa-
sveitirnar sem voru á leiðinni til
Thuan Non og hófust harðir bar-
dagar. Síðar barst sú frétt að
önnur fallhlífasveitin væri um-
kringd, en hin sagði að skæru-
liðar hefðu slegið hring um að-
alstöðvar sínar.
Bandaríkjamenn á vettvang
Síðar í dag var sagt í Saigon
að umsátrið um aðalstöðvamar
hefði verið rofið og fjarskipta-
samband hefði aftur fengizt við
þær. AFP-fréttastofan segir að
tvær bandarískar faHhlífasveit-
ir hafi verið sendar til vígvallar-
ins og það hafi verið þær sem
rufu umsátrið.
Thuan Non tekin
Fréttaritari AFP segir enn-
fremur að skæruliðar hafi náð
Thuan Non á vald sitt snemma
í dag og hafi enn haft hann á
sínu valdi þegar síðast fréttist
þrátt fyrir harðar atlögur banda-
rískra hermanna og árásir úr
lofti. Flugvélar Saigonhers fóru
í 37 árásarferðir yfir þessar
slóðir í dag. AFP segir ennfrem-
ur að bardaginn um Than Non
kunni að verða einn sá harðasti
í öllu Vietnamstríðinu.
Thuan Non er um 75 km fyrir
suðaustan Pleiku, þar sem Sai-
gonstjóm og Bandaríkjamenn
hafa mikilvægustu herstöð sína
á miðhálendinu. Um 75 km fyir
norðvestan Pleiku er bærinn Tou
Morong, sem skæruliðar náðu á
Ben Gurion klýfur
MAPAI-flokkinn
TELAVIV 30/6 — Ben Gurion,
fyrrverandi forsætisráðherra Is-
raels, ákvað í gærkvöld að segja
skilið við MAPAI-flokkinn, sem
hann stofnaði fyrir 35 árum.
Hann lagði fram sína eigin fram-
boðslista fyrir þingkosningarnar
sem fram eiga að fara í nóv-
ember.
Undanfarna mánuði hafa ver-
ið miklar og harðar deilur inn-
an flokksins milli fylgismanna
og andstæðinga Ben Gunons,
sem Lev Eshkol, núverandi for-
sætisráðherra, hefur forystu fyr-
ir. Fyrir tveim vikum réðst Ben
Gurion harkalega á forystu
flokksins og kvað hann ekki
eiga sér lengur tilverurétt. Á
fundi í miðstjórn flokksins 3.
júní kaus hún Eshkol sem for-
sætisráðherraefni hans að kosn-
ingum loknum. Eshkol fékk 179
atkvæði, en Ben Gurion 103.
Tve!r ráðherrar sem fylgja Ben
Gurion að málum sögðu af sér
í síðustu viku.
MKMiBBMIfflbWIMMIMHKIMiBBWB
Nýtt símanúmer
2 44 20
— 4 línur um skiptiborð. — Sjá nánar nýju
•ímaskrána.

Kosygin:
Sambúðin við USA stöðugt
erfíðari vegna Víetnams
sitt vald fyrir síðustu helgi og
halda enn. Margt þykir benda til
þess að skæruliðar stefni að þvi
að taka Pleiku og fylkishöfuð-
borgina Kontum, sem er miðja
vegu milli Pleiku og Tou Mor-
ong.
I Saigon er sagt að þeir hafi
dregið saman mikið lið á miðhá-
lendinu, og enn halda Banda-
ríkjamenn því fram að þar seu
komnar fullþjálfaðar hersveitir
frá N-Vietnam, búnar hlaupvið-
um fallbyssum. Það var skyndi-
áhlaup skæruliða á Pleiku í vet-
ur sem Bandaríkjamenn notuðu
sem fyrirslátt þegar þeir hófu
loftárásir sínar á Norður-Viet-
nam.
Misheppnuð herferð
Fyrsta meiriháttar hernaðarað-
gerðin í Vietnamstríðinu sem
skipulagðar bandarískar hersveit-
ir hafa tekið beinan þátt í var
misheppnuð frá hemaðarsjónar-
miði, segir fréttaritari AFP. Það
var í gær sem bandarískar fa)I-
hlífasveitir voru sendar við hlið
Saigonhersins gegn skæruliðum
á hinu svonefnda „D-hersvæði‘‘
fyrir norðan Saigon. Seinnabætt-
ist einnig áströlsk hersveit í
liðið. Fréttaritari AFP segir að
enginn árangur hafi orðið af
leiðangrinum, þar sem skærul ð-
ar hafi hörfað undan jafnóðum
og ekki gefið á sér höggstað. I
Saigon er hins vegar sagt að bú-
izt sé við meiriháttar gagná-
hlaupi skæruliða á þessum slóð-
um.
Fela mannfall
Tilkynnt var í Saigon í dag að
framvegis yrðu listar um mann-
fall í liði Bandaríkjamanna í S-
Vietnam ekki birtir daglega eins
og hingað til, heldur aðeins vilru-
lega.
MOSKVU 30/6 — Alexei Kosy- I
gin, forsætisráðherra Sovétríkj-
anna, sagði í dag að vinsamleg 1
sambúð þeirra við Bandarikin
yrði stöðugt erfiðari vegna hern-
aðar Bandaríkjamanna í Viet-
nam.
Kosygin sagði þetta við Rich-
ard Maudling, fyrrverandi fjár-
málaráðherra Bretlands, sem tal-
inn er einna líklegastur til að
taka við forystu Ihaldsflokksins
af sir Alec Douglas-Home. Maud-
ling hefur dvalizt í Sovétríkjun-
um sem gestur Æðstaráðsins.
Hann hafði eftir Kosygin að
sovétstjómin legði mikið upp
úr vináttu Sovétríkjanna og
Bandaríkjanna, en Kosygin
harmaði að eins og nú horfði
yrði stöðugt erfiðara að halda
þeirri vináttu. Þeir höfðu aðal-
lega rætt um ástandið í Suð-
austur-Asíu og Maudling sagði
að greinnilegt hefði verið að sov-
étstjórnin myndi auka aðstoð
sína við N-Víetnam ef haldið
yrði áfram að færa út stríðið.
Þcgar Ben Bella hafði verið steypt af stóli sendi Nasser, forseti Egyptalands, nánasta samstarfs-
mann sinn, Abdel Harim Ainer til Algeirsborga r til viðræðna við hina nýju valdhafa. Myndin er
tekin þegar Boiunedienine fylgdi Amer aít ur í flugvélina scm flutti hann heim til Kaíró.
Jean Daniel:
Saga samsæris
Í meira en þrjá mánuði höfðu
þeir tveir, Abdelaziz Bouteflika
utanríkisráðherra og Ahmed
Medeghri, fyrrv. innanríkis-
ráðherra, reynt að telja for-
ingja sinn og ,,yfirboðara“,
Boumedienne, á að tími væri
kominn til að víkja Ben Bella
úr sassi. Boumedienne var alls
ekki sannfærður um það. í
hvert sinn sem þessir tveir
trúnaðarmenn hans þóttust
hafa í höndum sannanir fyrir
tvískinnungi eða mistökum f or-
seta lýðveldisins, svaraði Bou-
medienne því til að ekki væri
hættandi á að leiða aftur yfir
serknesku þjóðina borgara-
stríð á borð við það sem geis-
aði í landinu í júlí 1962. Kunn-
ugir vita að það stríð kostaði
ekki minna en 3.000 mannslíf.
Nærri því jafn margir féllu í
landamæraerjunum við Mar-
okkó . . .
Það sem til þurfti nú, eins
og 1962, var einmitt að Bou-
medienne væri sjálfur í hættu.
Það var sú ákvörðun bráða-
birgðastjórnarinnar undir for-
sæti Ben Khedda að setja Bou-
medienne af sem á sinum tíma
leiddi til bandalags hans við
Ben Balla og til þess borgara-
stríðs sem Alsírbúar súpa enn
seyðið af. Það var ákvörðun
Ben Bella í fyrri viku að setja
af Boumedicnne sem leiddi af
sér samsærið aðfaranótt 19.
júní. En aðdragandinn hafði
verið langur og ótvíræður.
Jafnframt þvi sem vinsældir
Ben Bella náðu hámarki bæði
innan lands og utan, ágerðist
sú fæð sem félagar hans og
stjórnmálaforingjar lögðu á
hann. Þar er að finna skýring-
una á kæruleysi ráðamanna
gagnvart handtöku Ben Bella
en fjandsamlegum viðbrögðum
æskumanna og kvenna gegn
valdhafaskiptunum. Það var
fjarri því að Boumedienne
dyldust vinsældir Ben Bella
heimafyrir og hið mikla álit
sem hann var í erlendis. Hann
taldi þessar vinsældir þvert á
móti höfuðmeinið, hörmulega
blekkmgu. rykský sem hyldi
atvinnuleysið, örbirgðina og
spillinguna. Hann, Boumedi-
enne, taldi sig útvalinn til að
„standa vörð um föðurlandið".
Þegar hætta steðiaði að vinum
hans og síðan að honum sjálf-
um, þá var bað föðurlandið
sem var í hættu.
Fyrrverandi samstarfsmenn
Bcn Bella rekja nú misgerðir
hans. Einn segir að hann hafi
jafnan haft handbært fé til að
kaupa sér hollustu hvers sem
veitti honum minnstu fyrir-
stöðu. Annar fullyrðir að i
hvert sinn sem einhver vinur
hans gekk á fund hans í for-
setahöllinni hefði aldrei verið
að vita hvort hann kæmi það-
an út aftur frjáls maður eða
handjárnaður . . . Hann er
sagður hafa verið farinn að
trúa því að allir væru falir
fyrir fé. Hann vildi geðjast
öllum, hvað sem það kostaði,
en hann fyrirleit alla. Þetta
segja flestir framámenn Serkja
nú, en að vísu ekki fyrr en
nú . . .
16. júní komu allir fimmtíu
fulltrúar miðstjórnar Þjóð-
frelsisfylkingarinnar (FLN)
saman á fund. Stjórn FLN er
þrískipt: Æðsta valdið er í
höndum framkvæmdanefndar-
innar, síðan kemur miðstjórn-
in, þá flokksþing. Á síðasta
fundi framkvæmdanefndarinn-
ar, sem skipuð er 17 mönnum,
hafði Ben Bella reitt þá flesta
til reiði með því að koma þar
fram á sama hátt og hann var
vanur á ráðuneytisfundum.
Eftir að eitthvert mál hafði
verið reifað var harin vanur
að spyrja: „Hver er ekki sam-
~'Ai.a?“ Ef einhver rétti upp
höndina, gaf Ben Bella hon-
um ekki orðið, heldur sagði:
„Fjrrst svo er, er málið afgreitt
með öllum atkvæðum gegn
einu.“
í þetta sinn höfðu nokkrir
fulltrúar í miðstjórninni á-
kveðið að veita viðnám. Ben
Bella hóf fundinn með heiftar-
legri árás á skjólstæðing sinn
og lærisvein, Ali Mahsas land-
búnaðarráðherra. „Allt er á
ringulreið í ráðuneyti þínu,
fólkið kvartar, sjálfstjórnin fer
öll í handaskolum, þetta getur
ekki gengið.“ Ali Mahsas tók
þetta óstinnt upp. Hann minnti
á að í -íöasta mánuði hefði
hann boðizt til að segja af sér,
en þá með því skilyrði að rík-
isstjórnin öll viðurkenndi það
sem aflaga hefði farið hjá
henni. „Fyrst við erum að
miða okkur við Kúbu, þá skul-
um við gera eins og Kúbu-
menn. Fordæma okkar eigin
röngu starfsaðferðir."
Ben Bella varð æfur við. Til
þess að sanna að það væri
ekki ríkisstjórnin sjálf sem
ætti sökina, heldur aðeins
stjórn Mahsas á ráðuneyti sínu,
gaf hann Zahouane orðið, ung-
um manni, heiðarlegum og rétt-
sýnum, sem ásamt Mohamed
Harbi hefur átt meginþáttinn í
þeim sósíalistísku viðhorfum
se,.i mótað hafa ræður Ben
Bella. Zahouane bar fram rök-
studda gagnrýni á stjórn land-
búnaðarmála, án þess þó að
skella skuldinni á Ali Mahsas,
sem reyndar ber mikla virð-
ingu fyrir Zahouane. En Mah-
sas sagði að Ben Bella styddi
hvorki sjónarmið sín né Za-
houane og kvaðst hafa margar
sannanir fyrir því. Hann sagði
við Ben Bella: „Þú hefur þeg-
ar forsetaembættið, innanríkis-
og upplýsingaráðuneytin og
hluta af utanríkismálunum,
viljirðu enn eitt ráðuneyti, þá
getur þú fúslega fengið mitt.“
Boumaza, annar fornvinur Ben
Bella lagðist á sveif með Mah-
sas. Boumedienne og félagar
hans höfðu ekkert til málanna
lagt. í fyrsta sinn hafði sundr-
ung komið upp í liði Ben Bella.
Þeir kunnu að draga sínar á-
lyktanir af því. (Niðurl).
*
*