Þjóðviljinn - 15.08.1965, Page 5

Sunnudagur 15. ágúst 1965 — ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 5
í sambandi við Spartakiöð-
una korrtu til Prag margrr sýn-
ingarflokkar af ýrrrsu tagi, Þar
voru t.d. dansflokkar; sem ég
því miður hafði ekki aðstöSu
eða tíma -til að sjá. Margir
fimleikaflokkar voru þar og
sýndu, þ. á. m. frá Svíþjóð og
Finnlandi, Þýzkalandi, Austur-
ríki og svo flestum A'astor-
EvrópuRjndumwn.
A*ör þessir ííokkar hc@ða
það sameiginJegt, að það var
hljómtet sem stjórnaði öítum
hreyfiwgsm. Það vay Mka nokk.
uð áheraodt að flokkunum frá
AwstMteEvíópia svipaðí svoáftið
hverjum ta an«a*Sv en- flokkarn-
ir frá Sviiþjtó© og RrmJawfi Hfet-
rast svoKtið í œfmgum sín-
Kffls en vow» þó nokfcað frá-
brugðn-ir hiwum flokkunum.
Finmski flokkurinn var að
mfnu viti allmikht betri en sá
sænski.
Vera má að það hafi ráðið
nokkru, að æfingar og athafn-
ir flokkanna frá Austur-Evr-
ópu voru eitthvað nýstárlegri,
og mér fannst sýningar þeirra
man glaesilegri og stórbrotnari.
Það vakti óskipta áthygli
mína þegar flökkar Ungverja
og Rúmeníu komu inn á sýn-
ingarsvæðið. Gengu þar hlið
við hlið kariar bg komur og
fylktu sér þó í sinn hvorn
hópinn á gólfinu í hinni stóru
sýningarholl í Prag sem tekur
um 16.000 manns og var nær
fullsetin.
Frímann skrtíar am Spafta&i&ðis
Karlar og komir sýna fimleika
í sama sal við sðmu
hljómlist en mismunandi æfingar
Hin stórkostlega íþróttahöll í
mann segir frá í greininni.
Þegar hljómlistin hefst
taka flokkarnir til við
æfingar sínar, og til
að byrja með léttar
og leikandi, eins og til að hita
hópinn upp, en áður en varir
eru báðir flokkarnir komnir
með mismunandi æfingar.
Karlarnir með erfiðar æfingar
sem kröfðust krafta, mýktar og
átaka. en konurnar seiddu
fram kvenlega mýkt og sveigj-
anleik.
Vakti þetta mikla hrifningu
meðal áhorfenda, og ekki að
ástæðulausu.
Æfingarnar drógu fram á
einkar skemmtilegan hátt mic-
mun kynjanna, þar sem hin
margumtalaða orka og kraftur
karlmannsins opinberaðist
greinilega og sannfærandi í
hreyfingum og átökum. Á sama
hátt kom andstæðan eða hin
kvenlega mýkt bg yndisþokki
hinnar vel sköpuðu konu í
beygjum og bolvindum msð
nokkurskonar danssporum sem
ívaf.
Austurríski flokkurinn var
og sérlega skemmtilegur, og
hann sýndi eftir þessu sama
kerfi. b.e. að stúlkumar óg
karlamir sýndu stundum sam-
tímis. en mismunandi æfingar.
Stúlkurnar sýndu svo einar,
og vakti bað ekki litla hrifn-
ingu að ein beirra sýndi nokk-
urskonar „sóló“ í hreyfingum
og danssporum en umhverfis
hana sýndu svo hinar með allt
öðrum hreyfíngum og skrefum
en víð sömu hljómlist.
Stökk og veltur karlanna
voru eitt það bezta sem kom
fram á sS’ningunni.
Tékkneski flokkurinn sem
var langfiöimennastor, var og
sé-lega góður — með miktam
b’æbrigðum. Notuðu konum-
Prag þar scm hópsýningar margra þjéða fóru fram og Fri-
ar mikið knetti, bönd og
önnur áhöld, og gaf það sýn-
ingunni mikið líf og breyti-
leik.
Rússneski flokkurinn var
greinilega ákaflega vel þjálí-
aður, og vöktu þeir á sér at-
hygli fyrir það að koma með
laufguð tré inn ! salinn, og
voru þau studd af tveim þátt-
takendum meðan á sýningu
þein-a stóð.
Æfingar og framkvæmd öil
minnti meira á fjölleikamenn,
en venjulegt fimleikafólk. Ör-
yggi og einstakar æfingar voru
stórkostlegar, en samt ein-
hvermveginn ekki eins sann-
færandi og flestir hinna flokK-
anna, það var eiginlega of of-
urmannlegt sem þeim tókst að
gera.
Flokkurinn sem ef til vill
vakti mesta athygli var flokk-
urinn frá Búlgaríu, ©g þá sér-
staklega fywr þann gífurlega
hraða sem bæði karlar og kon-
ur náðu, og þó einkum karl-
arnir.
Var sýningin í heild ákaf-
lega skemmtileg og má gera
ráð fyrir að þarna hafi kom-
ið fram eitt það bezta s,em til
er í heiminum í dag á sviði
fimleika.
Lífið gengur sinn gang
1 Prag er margt að sjá á
sviði byggingarlistar, og er
sagt að þar komi fram í bygg-
ingum svo að segja allar þær
byggingarstefnur sem uppi
hafa verið' síðan á 11. öld. Er
þar um að ræða klaustar, ráð-
hús, háskóla, leikhús, og síð-
ast en ekki sízt kirkjumar, sern
margar hverjar eru hrein lista-
verk. Tékkar era hreyknir af
þessum listaverkum sfnum og
varðveita þau vel og dekra við
þa«j senn merkilegan þátt I
menningarsögu sinni gegnum
aldimar. Það er því skemmti-
legt að fara í hringferð um
borgina með kunnugum túlk
og heyra sögu borgarinnar, og
á vissan hátt heyra og hlýða
á mál liðinna alda og kyn-
slóða. Veggir margra þessara
bygginga eru þakktir lista-
verkum, bókasöfnum, og hand-
ritum, og er í rauninni margra
daga verk að skoða þetta, sturi
ferð um þessi fjölbreytilegu
mannvirki tekur ekki með sér
nema örlítið af öllu því sem
fyrir eyru og augu ber.
Á þessari ferð minni, um
Prag varð mér minnisstætt
atvik úr einni fegurstu
kirkjunni, og þe’rri stærstu
sem við heimsóttum.
Þetta var um morgun, milli
kl. 10 og 11, og voru þarna
inni í kirkjunni fjöldi manm,
gætu hafa verið nær 1000
manns urn alla kipkjuna, þvi
allstaðar var nóg að skoða sem
forvitnilegt var.
Er ég var staddur innarlega
á miðju gólfi veitti ég því
athygli að þar gengur um gólf
maður nokkur í síðum kufli,
með rauða kollhúfu á höfði
og gildan staf í hendi, auð-
sýnilega prestur. Virtist hann
skima í allar át-tir, eins og
hann væri að gá að einhverju.
Missti ég síðan sjónar af hon-
um og hélt áfram að skoða
kirkjuna og listaverkin þar.
Ekki leið á löngu þar til þessi
sami maður var nú kominn
aftur innai-lega á mitt gólfið.
og var nú meiri asi á honum
en áður, hélt hann lengra inn.
og horfði stöðugt upp á skrauT-
lega stúku nokkuð frá gólfi.
Er hann nálgaðist stúkuna kom
bar fram maður i hvítum
jakka, og er prestur sér hann
— og þeir hvor annan — lemur
hann staf sínum þrisvar sinn-
um þétt í gólfið. Skiptir það
engum togum að maðurinn i
hvíta jakkanum snarast þar á
bekk og tekiur að leika und-
urfagurt göngulag sem þó virt-
ist í andlegum stfi. Mér varð
fyrst að hugsa sem svo að
þetta væri vinarbragð hins ka-
þólska prests við hina mörgu
gesti sem í kirkjunni voru,
að veita þeim andlega hljóm-
list. Mér fannst þetta ákaf-
lega hátíðlegt að finna þessa
fögru kirkju fulla af þessum
ómþíðu tónum.
Þegar, maðurinn í hvíta jakk-
anum hóf leik sinn snéri prest-
urinn til baka og stefndi út
úr kirkjunni, og hugði ég hlut-
verki hans þar með lokið, og
hugsaði með þakklæti til hins
síðklædda manns, það væri
ekki á hverjum degi sem mað-
ur fengi andlega tónlist í
svona dýrðlegu safnhúsi.
1 þriðja sinn kemur þessi
maður með rauðu húfuna og
langa prikíð sitt, og nú gekk
hann hátíðlegum skrefum inn
eftir kirkjunni, og rétt á eftir
honum kom miðaldra maður
og leiddi sér við hönd fork-
unnarfríða stúlku. Þeim f-ylgdi
annar maður miðaldra með
ungan svein sér við hlið. Nú
fór forvitni mín fyrir alvöru
að vakna. Hér var eitthvað
undursamlegt að ske. Á eftir
þessum framherjum kom dá-
lítill hópur prúðbúins fólks
sem gekk álíka hátíðlega inn
eftir kirkjugólfinu. Þeir sem
næstir voru veittu þessu
nokk-ru athygli, en aðrir skoð-
uðu listaverkin í kirkjunni
tóku myndir af því sem þeim
þótti merkilegt, flestir töluðu
saman um kirkjuna og dagsins
mál. Það breytti á engan hátt
hinni hátíðlegu göngu þessa
prúðbúna fólks. Það var eins
og ekkert gæti raskað þeirra
Þar sem áhuginn vakir
Ferðin til Bolelav, sem er
smábær um 25 km fyrir utan
Prag, var fyrir sitthvað eftir-
minnileg. Fyrst og fremst var
þessum um það bil 30 erlendu
gestum boðið til að skoða ný-
byggingar þar í borg og spjalla
við arkitekt þar á staðnum sem
Tékkarnir sögðu að hefði fund-
ið visst byggingarform, sem
hefði hlotið mikla viðurkenn-
ingu í Tékkóslóvakíu, og marg-
ir þar í landi væru farnir
að nota og ennfremur að hefði
vakið athygli erlendis.
Einn af gestunum, arkitekt
frá .Kýpur, þurfti mikið að
ræða við „kollcga" sinn. Til
gamans má geta þess að hinn
tékkneski arkitekt sagði að það
tæki þá 7 vikur að gera fok-
helda byggingu sem væri 5OOV1
og 11 hæðir, og 7 mánuði að
ganga frá slfku húsi. Rúm-
metri í slikri byggingu sagði
borgaralegu ró og hátíðleik.
Allir sem á vegi verða víkja
hógvært og hátíðlega til hlið-
ar. Einstaka forvitnar sálir elta
hljóðlega hópinn eins og ekk-
ert megi trufla, einskis ró
raska. Áfram er haldið inn
undir kórinn. Aðeins hann er
áuður, og mannlaus. Hægum
skrefum stígur hin unga brúð-
ur upp þessi fáu þrep og inn
að grátunum, og fylgja hinir eft-
ir, fyrst brúðguminn og þá litli
hópurinn sem ætlar að vera
vitni að dásamlegum atburði.
Fyrir okkur hin sem fylgdum
eftir var eins og þarna væri:
Lok, lok og læs og allt úr
stáli! því enginn fór lengra,
þarna voru helg vé. Þarna var
dregið fyrir hið gagns.æja tjald,
og við urðum vottar að því,
að tvær sálir sameinuðust
undir orði prestsins — og guðs
—. Helgi stondarinnar tók
hugi litla hópsins uppi í kóm-
um, sem ekki virtist hafa hug-
mynd um hundruðin eða þús-
undin sem talaði saman í kirkj-
unni, tóku myndir og gengu
fram og aftur á þessum helga
stað. — Mér þótt þetta atvik
skemmtilegt og er ég gekk frá
kórnum brosti ég með sjálf-
um mér og hugsaði sem svo:
Já, lífið gengur sinn gang!
hann ag kostaði 230 tékkn. kr.
í þéssari borg höfðu verið
rifin mörg hús úr. miðbænum,
og hann síðan byggður upp í
þessum nýja stíl, og var það
mjög fagurt á að líta og greini-
leg stakkaskipti, og satt að
segja furðulegt átak í ekki
stærri bæ.
Var okkur og sýndur íþrótta-
völlur, sem var í smíðum.
Þegar þangað var komið voru
allmargir menn að vinna þar,
en þar sem þetta var síðdeg-
is á laugardegi og ég vissi að
ekki er unnið þar á þeim tíma,
spurði ég túlkinn hvort svona
mikið lægi á að koma veílln-
um áfram, að menn störfuðu
að honum í helgidagavinnu?
Fórum við þá til mannanna
sem voru að leggja ganghellur
á áhorfendapöllum, og kom þá
í ljós að þetta var áhugamanna-
hópur sem vann að vellinum,
og voru þessir menn starfs-
menn Skoda-verksmiðjanna.
Allt sem hefur verið unnið að
þessum velli hefur verið gert
í áhugavinnu og hafa þar lagt
hönd á plóginn menn úr öll-
um mögulegum s.tarfsgreinum.
— Við skiptum því svona á
okkur að koma til vinnunnar,
á kvöldin og í Írítímum sögðu
mennirnir. Þetta er ekkert sér-
stakt fyrir þennan bæ. þetta
er algengt um alla Tékkósló-
vakíu. Stærri verkfæri og það
sem þarf að kaupa af efni er
lagt til a£ bæ og ríki, en sem
sagt: um vinnuna sjáum við,
auðvitað endurgjaldslaust.
— Við eigum dálítið eftir af
Framhald á 9. síðn.
Byggingars.tíll Tékkans OsvaMs Döbert sem rutt hefur sér til rúms víðsvegar í Tékkóslóvakíu.