Þjóðviljinn - 28.10.1965, Blaðsíða 3

r ^i&aBmáaám- —-sxbá 3
inn barízt um Plei
Me í Suður- Vietnam
SAIGON 27/10 — Orustan um virkisbæinn Plei Me á mið-
hálendinu í Suður-Vietnam stendur enn og var í dag
ekkert lát á atlögu skæruliða sem hófu umsátur sitt um
bæinn fyrir níu dögum.
Flugvélar Bandarikjamanna
hafa haldið uppi látlausium árás-
um á stöðvar umsátursmanna.
dengt á þær sprengjum, en þeir
hafa haldið velli þrátt fyrir það.
1 dag var reynt að jafna niður
hæð eina utan við bæinn þar
sem skæruliðar höfðu komið sér
fyrir með vélbyssur, en ekki fylg-
ir það fréttinni hvemig til
tókst.
Annars staðar í grennd við
hinn umsetna bæ lentu þyrlur
með liðsauka bandarískra her-
manna frá Pleiku handa setuiið-
inu. Bandarískur talsmaður sagði
í dag að fundizt hefðu lík 464
skæruliða eftir viðureignina síð-
ustu viku. Talið hefur verið að
skæruliðar hafi þama um 2.000
Þetta kemur illa heim við þá
kenningu sem haldið hefur verið
á loft í Washington að stóraukin
aðild Bandarikjamanna að stríð-
inu í Vietnam hafi dregið allan
mátt úr her Þjóðfrelsisfylkingar-
innar.
Fréttaþjónusta hennar tilkynnti
í dag að skæruliðar hefðu grand-
að tveimur herflokkum Banda-
ríkjamanna og Saigonstjómar í
orustunni um Plei Me, eða um
þúsund manns.
Skæruliðar réðust í dag líka á
bæinn Duc'Lap. um 30 km tyr-
ir norðan Saigon, og var haft
eftir bandarískum talsmanni að
þeir hefðu skilið þar eftir meira
en hundrað menn í valnum.
Mótmæli stúdenta í Kafífomía gegn stríðina í Víetnam
menn.
1 Reutersfrétt segir að ,.af ein-
hverri ástæðu telji skæmliðar
Plei Me sér mikilvæga". Þeir
hafi haldið áfram umsátrinu
hvað sem á dundi, þrátt fyrir
látlausar loftárásir og mikið
mannfali. Sumir eru sagðir gizka
á að það vaki fyrir skæruliðum
að tæla Saigonherinn og Banda-
ríkjamenn til að senda mikið lið
til Plei Me. eins og á sínum
t.íma var gert við Dien Bien Phu,
til að geta þar greitt andstæð-
ingnum þungt högg.
„Flóttamsður"
vill fara heim
KEY WEST, Florida 27/10 —
Haft er eftir s am b and s lögreglu
Bandaríkjanna, FBI, að flótta-
: -.aður frá Kúbu hafi í gær reynt
að neyða flugmann farþegaflug-
vélar sem var á leið frá Miami
til Key West að fljúga til Hav-
ana á Kúbu. Flugmanninum
hafi hins vegar tekizt að af"
vopna Kúbumanninn, sem hafði
bandað að honum skammbyssu
óg skipað honum að fljúga með
sig heim.
Herínn borg-
ar ekki
sö/uskatt
Bandaríska hernámsliðið
nýtur ýmissa fríðinða hér á
landi, — til dæmis er það nú
korrtið á daginn, að þetta
breiða bak treystir sér ekki
til þess að ganga undir það
ok að greiða íslenzka söln-
skatta frá stjómarvöldum, —
verður þó að viðurkennast i
söluskattsæði undanfarinna
ára á íslenzkum almenning, að
, viðamiklir risar geta kveinkað
sér undan slíkri skattheimtu.
Svokölluð innkaupadeild
varnarliðsins hefur þannig
söluskattsskírteini upp á vas-
ann og greiðir ekki íslenzka
söluskatta af innkaupum hjá
íslenzkum stórkaupmönnum,
en þessum heildsölum ber
að innhcimta Iiinn íslcnzka
söluskatt af vörusölu sinni til
aðila, sem ekki hafa sölu-
skattsskírteini milli handa.
Bandarískir hermenn sem
einstaklingar verða þó að
greiða þcnnan söluskatt í við-
skiptum við smásöluverzlanir,
en það má heita viðburður, að
bandariskur hermaður verzli í
íslenzkri búð, — njóta þeir
ákaflega hagstæðra kjara í
svokölluðu PX á Vellinum
með miklu vöruúrvali.
íslenzkur söluskattur er nú
7,5% af andvirði vara og er
mcð hæstu sölusköttum í
heimi.
Forseti Brasilfu tekur sér
alræðisvald, bannar flokka
\
Herforingjaklíkan sem hrifsaði til sín völdin í
fyrra óttast um sig vegna ósigra í kosningum
BRASILÍA 27/10 — Humberto Branco, forseti Brasilíu,
tók sér í dag alræðisvald og bannaði starfsemi allra stjóm-
málaflokka. Hann kvaðst gera þetta til að styrkja að-
stöðu ,,byltingarstjórnar“ sinnar.
Branco sem varð forseti Bras-
ilíu eftir valdarán herforingja
og afturhaldsafla í fyrravor þeg-
ar löglega kjömum forseta
Súkarno forseti:
Góð sambúð Kína
og Indónesíu
SINGAPORE 27/10 — Súkamo
Indónesíuforseti sagði í gær-
kvöld að enn færi vel á með
Kínverjum og Indónesum, þótt
viss öfl reyndu að spilla sam-
búð þeirra. Singapore-útvarpiö
gaf enga heimild fyrir þessari
frétt sinni, en sagði að Súkamo
hefði viðhaft þessi ummæli á
tæplega klukkustundar Höngum
fundi með sendiherra Kína í
Djakarta. Þetta mun hafa verið
fyrsti fundur þeirra eftir upp
reisnartilraunina 30. september
s.l.
Kína verður ekki
á fundi AA-ríkja
ALGEIRSBORG 27/10 — Ljóst
virðist orðið að Kinverjar setli
sér ekki að taka þátt í fyrir-
hugaðri ráðstefnu Afríku- og
Asíuríkja sem ætlunin hefur
verið að komi saman j Algeirs-
borg 5. nóvember. Þeir hafa sótt
það fast að ráðstefnunni verði
frestað og hafa borið fyrir sig
að svo miklar deilur séu nú
á miilli margra þeirra ríkja sem
rétt hafa til þingsetu að heppi-
legasst væri að bíða átekta. Víst
varð í dag að Kínverjar myndu
ekki senda menn á undirbún-
ingsfund sem hefst á morgun í
Algeirsborg.
Styrkur til dag'blaða
STOKKHÓLMI 27/10 — Stjóm-
arfrumvarpi sem væntanlegt er
um að greiddir verði styrkir úr
ríkissjóði til að standa straum
af kostnaði við útgáfu dagblaða
stjómmálaflokkanna í Svíþjóð
hefur nú verið tryggður þing-
meirihluti.
landsins, Goulart, var steypt af
stóli og hann hrakinn úr landi
setti hann um leið lög sem eiga
að festa hann og félaga í
sessi og halda uppi lögum og
reglu í landinu, eins og það er
orðað. Þennan boðskap ílutti
hann þjóðinni í útvarps- og
sjónvarpsræðu.
Að loknum boðskap hans voru
lesnar tilskipanir sem hann
hefur gefið út samkvæmt því
valdi sem hann hefur lekið sér
og fjallaði sú fyrsta um að hann
hefði svipt alla stjómmálaleið-"
toga setu á þingi og öllum rétt-
indum í tíu ár. Þessari filskip-
an má þó breyta eftir 15. marz
1967. Branco heimilar sér einn-
ig sjálfum að ákveða hvenær
næstu forsetakosningar skuli
fara fram.
Beint tilefnj þessarar ráðstöf-
unar Brancos forseta er það að
þjóðþingið hafnaði í gærkvöld
tillögum hans um nýja stjóm-
arskrá. Ætlunin var að þingið
kæmi aftur saman á fund í
kvöld en úr þeim fundi mun
ékki hafa orðið.
Hin ráunverulega ástaeða til
þess að Branco forseti hefur
neyðzt til að herða tökin er sú
að vaxandi óánægja er með
stjórn hans í landinu og kom
það greinilega £ ljós í fylkis-
stjórakosningunum 3. október
þegar andstæðingar hennar úr
flokki Kubitscheks, fyrrverandi
forseta, fóm með sigur af hólmx,
og fengu m.a. kjörna fylkis-
stjóra í tveimur helztu fylkjum
landsins, í Minas Gerais og í
Guanabara sem er héraðið um-
hveris stærstu borg landsins,
Rio de Janeiro.
Vinstrímenn afíýsa
verkfaiii í Domingo
SANTO DOMINGO 27/10 —
Fréttir em enn mjög óljósar af
því sem gerzt hefur í E>omingo-
lýðveldinu síðustu sólarhringa. í
gær höfðu borizt þaðan þau tíð-
F/ugs/ys
íLondon
LONDON 27/10 — Brezk :
skrúfuþota af gerðinni Van- (
guard fórst í morgun við (
lendingu á Lundúnaflugvelli ;
og létu 36 menn lífið, þrjátíu :
farþegar, allir brezkir, og sex ■
manna áhöfn. Svartaþoka var ■
yfir flugvellinum þegar slysið :
vildi til og hafði flugvélin (
sem var að koma frá Edin- ■
borg beðið lendingar £ heila ■
ldukkustund áður en flug- :
stjórinn ákvað að tefla á tvær (
hættur.
indi að .,hægriöfgamenn“ hefðu
tekið á sitt vald stjómarbygg-
ingar í höfuðborginni Santo
Domingo og bandaríska herlið-
ið hefðí bannað útgáfu allra
blaða nema þess sem hægri-
menn gefa út.
f Reuters-skeyti í dag er hins
vegar skýrt, frá þv£ að „vinstri-
sinnaðir flokkar‘‘ hafi í gær-
kvöld aflýst verkfalli sem hefði
lamað flesta arma bráðabirgða-
stjómarinnar. Verkfallinu hefði
verið beint gegn íhlutun Banda-
ríkjamanna í Domingo-lýðveld-
inu.
Samtímis var það haft eftir
talsmönnum OAS-liðsins sem að
langmestu leyti er skipað banda-
riskum hermönnum, að allar
horfur væru nú á því að sættir
gætu tekizt milli bráðabirgða-
stjórnar Godoy forseta og aftur-
haldsforingj ann a í hemum. —
Stjórn Godoys hefur krafizt
þess að mannaforráð verði tek-
in af íhaldsforingjunum, en
henni er um megn að gera það
sjálf vegna þess að þeir hafa
OAS-liðið að bakhjalli.
Um fyrri hélgi fóru tugþúsundir ungra Bandaríkjamanna :
um götur borga og bæja til að láta í ljós andúð sína á hem- |
( aði ríkisstjómar sinnar í Vietnam. Mest urðu mótmæim í úá- (
skólabæjum, enda hefur gagnrýni á framferði Bandaríkjaima :
■ í Vietnam einkum verið haldid uppi af háskólakennurum. |
( stúdentum og öðrum menntamönnum, Hvergi urðu mótmælín (
sterkari en í Kalifomíu, en þaðan eru bandarískir hermenn i
flestir sendir til stríðsins í Asíu. Miðstöð mótmælanna í Kah- ■
( forníu er Berkéley-háskóli og á myndinni hér að ofan sjást (
stúdentar þaðan á leið til heretöðvar og í baksýn má sjá lög- ■
regLuliðið sem meinaði þeim að komast leiðar sinnar. Á mynd- (
( inni hér að neðan sést hverng lögreglumenn meðhöndluðu einn, :
■ mótmælenda.
■ ■
Utanríkisráðherra Frakka
kemur til Moskvu í dag
MOSKVU 27/10 — Á morgun.
fimmtudag, er væntanlegur til
Moskvu Maurice Couve de Mur-
ville, utanrikisráðherra Frakk-
lands. Þetta er í fyrsta sinn síð-
an de Gaulle tók við völdum í
Frakklandi á nýjan leik 1958
að hann sendir utanríkisráð-
herra sinn þangað.
Formlega kemur Couve de
Murville til Moshvu til að end-
urgjalda heimsókn Gromikos til
Parisar fyrr í ár, og þótt ekki
sé búizt við neinum stórtíðind-
um af viðræðum hans og sov-
ézkra ráðamanna. má vera að
heimsókn hans geti markað
tímamót i samskiptum þessara
landa. Hún er í beinu fram-
haldi af slíkum heimsóknum
franskra ráðherra í neer öllum
löndum Austur-Evrópu að und-
anfömu og i samræmi við þá
yfirlýstu stefnu de Gaulle for-
seta að reyna að jafna ágrein-
ing milli þjóða meginlandsins.
„Isvestía“, málgagn sovét-
stjómarinnar, birti í fyrradag
forystugrein þar sem rætt var
um bætta sambúð og svipuð
sjónarmið Sovétríkjanna og
Frakklands í helztu alþjóðamál-
um.