Þjóðviljinn - 27.01.1966, Blaðsíða 1

Fimmtudagur 27. janúar Í1966 — 31. árgangur — 21. tölublað.
Þegar Ben Barka var myrtur
I dag birtist á 5. síðu frásögn Georges Figons af því
þegar Bcn Barka var rænt á götu í París fyrir tæpum
þrem mánuðum og hann síðan myrtur. Þessi frásögn sem
upphaflcga birtist í vikublaðin.u „L‘Express“ varð til þess
að franska stjórnin neyddist til að hefjast handa um rann-
sókn málsins.
Georges Figon.
Friðrik eða
Vosiúkof?
1 gærkvöld voru tefldar bið-
skákir í Keykjavíkurmótinu og
uröu úrslit þeirra sem ihér segir.
O’Kelly og Freysteinn gerðu
jafnteflij Guömundur Pálmason
og Friðrik Ólafsson gerðu einnig
jafntefli. en Kieninger tapaði
báðum biðskákum sínum, fyrir
Jóni Hálfdánarsyni og Guðmundi
Pálmasyni.
Staðan fyrir síðustu umferð er
því þessi:
X.—2. Friðrik 8
Vasjúkof 8
3. O’Kelly 7
4. Guðmundur Pálmason 6V2
5. Freysteinn 6
Böök 5
7. Jón Kristinsson 4V2
8. Wade 4
9. Bjöm 3V2
10. Kieninger 3
11. Guðmundur Sigurjónss. 2Vj
12. Jón Hálfdánarson 2
11. og síðasta umferð móts-
ins verður tefld í kvöld og hefst
hún kl. 7 í Lídó. Þá tefla þess-
ir saman, og hafa þeir fyrrtöldu
hvítt: Vasjúkof og Guðmundur
Pálmason, Jón Kriistinsson og
Friðrik Ólafsson, Freysteinn Þor-
bergsson og Björn Þorsteinsson,
Jón Hálfdánarson og O’Kelly.
Wade og Böök, Kieninger og
Guðmundur Sigurjónsson. Bið-
ská'kir úr síðustu umferð verða
tefldar á föstudag kl. 10 f.h.
30% hækkun á útsvörum í Hafnarfirði:
Skuldir bæjarins jukust um
46,5 milj. krónur á sl. ári
Vasjúkof (standandi) og Friðrik Ölafsson
□ Fjárhagsáætlun Hafnar-
fjarSárkaupstaðar fyrir áriS
1966 var afgreidd í bæjar-
stjórn Hafnarfjaröar sl.
þriðjudag. Miklar og harðar
umræður urðu á fundinum
og stóö hann langt fram á
nótt. Heildarniðurstöðutölur
fjárhagsáætlunarinnar eru
kr. 76.5 miljónir en útsvör
og aöstöðugjöld eru áætluö
samtals 52.2 miljónir króna.
Sömu gjöld námu í fyrra 40
miljónum króna og er hækk-
unin á þessum liðum því
rúm 30%.
Samkvæmt reikningsyfirliti
bæjarsjóðs fyrir síðast liðið ár
hefur skuldaaukning bæjarins
verið gífurleg á árinu. Föst lán
hækkuðu úr kr. 8 milj. 594 þús.
í kr. 43 milj. 341 þús. og sam-
Loftárásimar á N- Vietnam
aftur hafnar innan skamms
Enn hefur það ekki verið staðfest í Washington en öllum kunnugum
ber saman um að hléinu á loftárásunum muni Ijúka alveg á næstunni
WASHINGTON 26/1 — Það
er nú talið víst að Johnson
forseti hafi þegar ákveðið aö
loftárásir skuli aftur hafnar
á Norður-Vietnam, en hlé
hefur verið á þeim síðan
rétt fyrir jól. Því er að vísu
neitað í Washington að
nokkur endanleg ákvörðun
hafi verið tekin, en bæði
hefur Johnsongefið fyllilega
í skyn að hléinu mundi senn
ljúka og frá ýmsum höfuð-
borgum berast fréttir um að
sendiherrar Bandaríkjanna
hafi búið viðkomandi ríkis-
stjórnir undir það.
Æ fleiri hal'last að því í Was-
hingtoti að loftárásirnar verði
hafnar aftur innan skamms, seg-
ir í Reutersfrétt og það styður
þessa skoðun að frá Tokio hefur
borizt fregn um að sendifulltrúi
Bandaríkjanria þar. John Emm-
erson, hafi skýrt Shimoda að-
stoðarutanríkisráðherra frá því
að Norður-Vietnam hafi notað
hléið á árásunum til að auka
séndingar vopna og skotfæra til
Suður-Vietnams. Þetta er lagt út
á þann veg að Bandaríkin muni
á næstunni aftur hefja loftárás-
ir á Norður-Vietnam. Shimoda
lét í ljós von um að Bandaríkin
framlengdi hléið á árásunum.
I 40 höfuðborgum
AFP-fréttastofan segir að
sendiherrar Bandaríkjanna í um
40 höfuðborgum hafi síðustu daga
rætt við fulltrúa ríkisstjórna í
viðkomandi löndum og gert þeim
grein fyrir þeim ástæðum sem
Bandaríkin telja sig hafa til að
hefja aftur loftárásimar á Norð-
ur-Vietnam.
Johnson forseti ræddi við
bandaríska Þjóðaröryggisráðið í
gær og er enginn vafi talinn á
að loftárásir á Norður-Vietnam
og aðrar auknar hernaðarað-
gerðir hafi verið á dagskrá.
Síðar kvaddi forsetinn á sinn
fund tuttugu helztu leiðtoga
beggja flokka á Bandaríkjaþingi
til að ræða sömu mál. Á þeim
fundi voru að sjálfsögðu tveir
helztu leiðtogar Demókrata í
öldungadeildinni sem báðir hafa
látið í ljós efasemdir um að
Bandaríkin færu rétt að í Viet-
nam, þeir Mike Mansfield, leið-
togi þingf'Iokksins, og William
Framhald á 3. síðu.
þykktir víxlar hækkuðu úr kr.
2 milj. 377 þús. í kr. 5 milj.
307 þús. Einnig kom fram á
fundinum að ekki er fært á
reikninga 7.9 milj. króna lán er
tekið var hjá Aðalverktökum s.f.
á sl. ári og vafalaust er svo um
fleiri skuldir bæjarsjóðs. Er því
varlega áætlað að skuldaaukn-
ingin á sl. ári hafi numið kr.
46 milj. 548 þús. kr. enda kom
það fram að þrátt fyrir 30%
hækkun á gatnagerðargjaldi og
143% hækkun á byggingarleyf-
isgjaldi, þá treysti meirihlutinn
sér ekki til að fleyta sér fram
yfir bæjarstjóimarkosningarnar í
maí n.k. með öðru móti en því
að samþykkja heimild til 2 milj-
ón króna lántöku.
Fjölmargar tillögur sem full-
trúar mirinihlutaflokkanna. Al-
þýðubandalagsins og Framsókn-
ar, stóðu saman að voru allar
felldar og vakti sérstaka athygli,
að bæjarstjómarmeirihlutinn
treysti sér ekki til að verja eyri
til að firra því að sama vand-
ræðaástandið yrði í vatnsmálum
Hafnarfjarðar og var á sl. sumri
og felldi tillögu minnihlutans
um fjárveitingu til þeirra mála.
Nánar verður skýrt frá fund-
inum hér í blaðinu síðar.
Frílistinn aukinn
1 fréttaauka ríkisútvarpsins í
gærkvöld gerði Gylfi Þ. Gísla-
son viðskjptamálaráðherra grein
fyrir stækkun frílistans svo-
nefnda og breytingu á innflutn-
ingsjrvótum, en auglýsing frá
viðskiptamálaráðuneytinu um
þetta efni birtist í Lögbirtinga-
blaðinu í gær.
Af vörum sem nú bætast á
frfliistann og ekki þarf lengur
gjaldeyris- og innflutningsleyfi
til að flytja inn nefndi ráðherr-
ann timbur, járn og stál, eld-
húsinnréttingar og skápa, pípu-
hluta, skyrtur, nærfatnað úr
baðmull, gúmmískófatnað, karl-
mannasokka og gólfteppi. Sagði
hann og að árið 1964 hefði inn-
flutningur þeirra vömtegunda
er nú bætast á frílistann numið
395 milj. kr. eða 7% af heildar-
innflutningi á því ári.
Innflutningskvótar nokkurra
vörutegunda eru og auknir og
er þar helzt að nefna húsgögn
og sement sagði ráðherrann.
; Helztu vörur sem enn eru háð-
ar innflutnings- og gjaldeyris-
leyfum eru benzín og brennslu-
olíur svo og sykur, kaffi, kven-
sokkar, krossviður og húsgögn.
VegEegt og fjöl-
sótt afmælishóf
Mikið fjölmenni sótti 60 ára
afmælishóf Verkamannafclagsins
Dagsbrunar að Hótel Borg í gær-
kvöld. Formaður fclagsins Eð-
varð Sigurðsson setti fagnaðinn
með ræðu, en i lok hennar af-
hjúpaði Sigurður Guðnason,
hinn aldni forystumaður Dags-
brúnar, nýjan félagsfána, sem
Unnur Ólafsdóttir listakona hef-
ur gert. Mikill fjöldi skeyta,
blóma og gjafa barst í tilefni
afmælisins og verður nánar rak-
ið í næsta blaði og þá jafnframt
birt ræða sú, er Sverrir Kristj-
ánsson sagnfræðingur flutti í
hófinu, en hann var aðalræðu-
maður kvöldsins.
| Rætt við Kristin E. Andrésson um úthlutun listamannalauna
! Velferðarríkið hefur síður en svo
j bætt stöðu rithöfunda og listamanna
Ú
thlutui.arnefnd listamanna-
störfum með venjulegum af-
leiðingum: þeir sem áhuga
hafa á málum rífa hár sitt
og eru reiðir. I sambandi við
þessi tíðindi heimsóttum við
Kristin E. Andrés.son, for-
mann Máls og Menningar,
sem lengi hefur lagt gott til
hagsmunamála listamanna og
skálda. Og spurðum hann
hvernig honum litist á.
— Eins og oft áður, svar-
aði hann. Illt er það allt og
bölvað. Einna verst þykir mér
við þessa úthlutun, að það
er sem sagan sé að endur-
taka sig frá Þjóðstjórnar-
tímunum gömlu, þegar hald-
ið var uppi ofsóknum gegn
róttækum rithöfundum og
Iistamönnum og átti að kúga
þá til hlýðni við yfirvöldin.,
Það er í senn gaman og lær-
dómsríkt að sjá nú í efsta
sæti Halldór Daxness, sem þá
var í ofsóknarskyni sviptur
5000 kr. skáldalaunum, gerð-
ur „átjánhundruðkrónaskáld“
En skemmtilegra hefði verið
að sjá við h'lið hans félaga
‘ hans Þórberg Þórðarson, sem
þá sætti svipaðri meðferð.
— í hverju finnst þér end-
urtekning sögunnar koma
helzt fram?
— Það er einsog ekki ha£i
enn vaknað skilningur á því
að auka veg yngri rithöfunda.
sízt af öllu éf þeir sýna rót-
tækar tilhneigingar. Þeir höf-
undar sém mest blésu lífi í
bókmenntalíf í fyrra, menn
eins og Erlingur Halldórsson,
Jóhannes Helgi og Ingimar
Erlendur komast ekki einu
sinni á blað; hvað þá Jón
frá Pálmholti, sem verður að
láta sér nægja hina „góðu“
ritdóma. Það er ekki að sjá
að þjóðfélagsádeila eigi upp
á pallborðið hér frekar en í
ýmsum öðrum stað. Um Er-
ling J. Halldórsson vildi -ég
segja, að leikrit hans. Mink-
amir, sé eitt snjallasta leik-
rit sem skrifað hafi verið á
íslenzku, en meirihluti út-
hlutunarnefndar virðist ekki
hafa tekið eftir tilveru hans.
Og frumlegustu yngri Ijóð-
skáldin, Hannes Sigfússon,
Sigfús Daðason og Þorsteinn
frá Hamri hafa gjörsamlega
gufað upp af borði nefndar-
innar.
— Og enga ljósa punkta að
sjá?
— Ekki svo orð sé á ger-
andi — það er allt í svo smá-
um stíl.
— 17'innst þér Þjóðstjórn-
m. artímar eigi sér fleiri
'stæður en þessar?
— Mikil ósköp. Enn í dag
vantar gníndvallarskilning á
því til hvers listamannalaun
eru veitt og hvers virði list-
ir og bókmenntir eru þjóð-
inni. Mætti ég skjóta að smá-
ívitnun: „Þrátt fyrir alla við-
urkenningu í orði á gildi
bókmennta og lista hafa menn
ekki fengizt til að viðurkenna
fram á þennan dag, að skáld
og listamenn séu starfsmenn
þjóðfélagsins, sem séu launa
verðir, að það krefjist vinnu
og tíma eins og hvert annað
starf að skapa listaverk"
Þetta gæti hljómað eins og
sjálfsagðir hlutir, en gallinn
er sá, að þessi orð, sem eru
úr næstum því aldarfjórð-
ungsgamalli tímaritsgrein.
gætu eins vel verið borin
fram í dag. Upphæðirnar sem
listamönnum er nú boðið upp
á eru svo hlægilegar að engu
tali tekur. Þeim sem eru '
hæsta flokki úthlutunar-
nefndar er boðið upp á 50
þúsund krónur, upphæð sem
enginn vogaði sér að bjóða
tólf ára gömlum sendisveini.
Væri nokkurt vit f veit-
ingu listamannalauna ættu
l'stamenn sem verulega leggia
sig fram eftir listrænum
vinnubrögðum (til að mynda
Ölafur Jóhann Sigurðsson og
Thor Vilhjálmsson) að fá
a.m.k 148 þús. kr. árstekiur
Framhald á 4. síðu
r A
I
\