Þjóðviljinn - 21.05.1966, Blaðsíða 7

Laugardagur 21. mai 1966 — ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA J
Þau streyma inn I raðirnar
Félagshyggja á undanhaldi
Hann heitir Skúli Magnússbn
og er húsasmíðanemi á öðru
ári og hefur á undanförnum
vikum unnið við Landsspítala-
bygginguna. Hann segir: \
öll félagshyggja hefur verið
á undanhaldi undanfarin ár og
mikið skortir á félagslega
framkvæmd að húsbyggingum
hér í borginni, enda hefursjón-
armið einstaklingshyggjunnar
vakið að sama skapi. Og marg-
ur hefur reist sér hurðarás ufn
öxl með bessu puði sínu, —
hver í sínu homi. enda er slíkt
í samræmi við skoðanir í-
haldsmanna og það eru gráleg
, örlög að treysta slíkum mönn-
um fyrir að leysa félagslegar
þarfir borgarbúa, — þeim
mönnum, sem sízt eru svo af
guði gerðir að hafa áhuga á
slíkum efnum.
Ég þekki unga heimilisfeður,
sem leigja saggafuUar kjall-
Skúli Magnússon.
araholur fyrir þrjú þúsund
krónur á mánuði og eru að
byrja búskap við þessar áð-
stæður.
Þannig hrapa lífskjörin nið-
ur hjá hinum venjulega laun-
þega, þegar íhaldsmenn eru við
stjórnvölinn og mér hrýs hug-
ur við framtíðinni með þessa
menn við stjóm, — hvort sem
það er við borgarmálefni eða í
landsmálum.
Tvennt á sama meiði
Hann heitir Gunnar Óskars-
son og vinnur sem verzlunar-
maður í húsgagnaverzluninni
Búslóð í Skipholti.
— Mér finnst Alþýðubanda-
lagið vera einu stjórnmála-
samtökin hér á landi. segir
hann, sem bera hag hins vinn-
andi manns fyrir brjósti og
mikið er í húfi að' efla póli-
tíska aðstöðu þess á sviði borg-
armálefna og einnig gegn ráð-
villtri landsmálastjóm, og er
ekki hægt að skilja þetta
tvennt að.
M^rgar frjóar tillögur hafa
líka borgarfulltrúar Alþýðu-
bandalagsins flutt fram í borg-
arstjóm á undanförnum árum
Gunnar Óskarsson.
og þær hafa séð dagsins ljós
m^ð tímanum. — en sorglega
seint hefur það stundum tekið
vegna viðnámsins hjá borgar-
fulltrúum íhalflsins.
, Bregstu ekki sjálfum þér
Hún heitir Sigrún Ágústs-
dóttir og vinnur sem skrifstofu-
stúlka á lögfræðiskrifstofu hér
í borg. Við náðum tali af
Sigrúnu á dögunum og talið
• barst að komandi borgarstjóm-
arkosningum.
— Ég þekki margt ungt fólk
hér f borginni,, — elskulegt og
geðugt fólk og tilfinningaleg
afstáða þess er heilbrigð gagn-
vart umhverfinu.
Eh á kjördegi bregzt mörgu
þéssu fólki bogalistin og raun-
ar er' það fórnardýr fjársterki-a
áróðúrspostula og kyndir undir
elda sþilltra þjóðfélagsafla sér
og sínum í óhag.
Þessu fólki er ekkert brýnna
Hinn venjulegi maður
Hann heitir Bragi S. Ólafsson
og er að Jjúka námi í skrif-
vélavirk.iun. Hann $egist vera á
fjórða ári og námið tekur fjög-
ur ár.
Eg hef alltaf litið á mig sem
venjulegan mann og vonast til
þess að geta stundað starf mitt
í framtíðinni sem skrifvéla-
virki. segir hann. Eftir nokkur
ár kem ég til með að stofna
mitt heimili og geng þessa
venjulegu lífsbraut launþegans
til æviloka.
Ég get hinsvegar ekki fellt
mig við núverandi /hlutskipti
launbega í lándinu og hvernig'
lífskjör þeirra em höfð að bit- -
beini spilltra þjóðfélagsafla og
hvemig þeir em hraktir úr
hverju víginú á fætur öðra, —
hvernig lffskjör þeirra hafa
bókstaflega visnað upp á und-
anförnum ámm.
Ég sætti mig ekki við þetta
. ingargjöld, þeir fá þannig ekki
kaup í tvo og hálfan mánuð á
ári f skólanum og virðist mér
þetta koma líkt út með kaupið.
— lærlingamir fá hinsvegar
meira eftir hverja viku án þess
að hugsa um árið í heild og
er það kannski táknrænt nú
til dags.
Nei, — þetta er alltof lágt
kaup í dag.
Svo er enn eitt, sem mér
Það hefur verið örvandi sjón undanfama daga
að sjá unga fólkið koma á vettvang við undirbún-
ing kosninganna með þetta ferska og líflega við-
horf til hlutanna og huga til framtíðarinnar með
skaphita og óþoli æskumannsins.
Slíkur vaxtarbroddur hefur líka oft valdið sköp-
um í framþróun og feykir burtu feysknu og stað-
bundnu ástandi hlutanna og vísar málum fram á
við til heilla fyrir fólkið í landinu, — gömul
kynslóð getur róleg gengið til hliðar fyrir nýjum Láttu vit ráéa hag
liðsmönnum og gengur þo misjafnlega að skilja
það.
Það er gleðiefni að kynnast víðhorfum þessa
æskufólks og skynja tilfinningar þess að sætta
sig ekki við núverandi ástand hlutanna og vilja
þess að breyta hlutunum til hins betra.
Við náðum stuttu spjalli á dögunum af nokkr-
um þessara nýju liðsmanna og fer það hér á
eftir.
firmst óréttlátt og vil að komi
fram. Á mínum vinnustaft haía
verift ráðnir nokkrir Norðmenn
til málmiðna og fjöldi manna
úr Vélskólanum. Fara þessir
menn allir til starfa úti á landi,
en það er eitthvaft eftirsóttasta
starf okkar nemanna eins og
sakir standa. Mér finnst það
óréttlátt í hæsta máta, að við
sem emm samningsbundnir,
megum dúsa í smiðjunni, við
miklu verri kjör.
®3K:i*8s8s!
Sigrún Ágústsdóttir.
en þekkja aðstöftu sína í þjóð-
félaginu og tengja hana heil-
brigðri þróun þjóðfélagsmála
sér í hag.
Hvað em eiginlega margir
launþegar hér í borginni?
Hin hlýju handtök
Hún heitir v Ingibjörg Valde-
marsdóttir og vinnur sem skrif-
stofustúlka hjá heilsölufirma
hér í borg.
— Auðvitað lít ég á mig sem
launþega. segir hún, og hefur
verið hörmulegt að horfa upp
', á þessa • vanmáttugu baráttu
'hjá launþegum undanfarin ár
fyrir mannsæmandi lífskjömm.
Allir em líka haldnir póli-
tískri þreytu og leiða á allri
pólitík. Það er búið að svíkja
fólkið ávt> oft, — undirskrift-
irnar em ekki fyrr þomaðar
undir samningum launþeganna
við atvinnurekendur en þúið
er að taka þetta aftur, — þeir
hafa varla haft tíma til þess
að standa upp frá borðum til
þess að taka á móti þessum
hlýju handtökum hjá atvinnu-
rekendum.
Nei, — hér er mikið í húfi
Lagstur í múnklífi
Hann heitir Bjartmar Svein-
björnsson og er fæddur og upp-
alinn hér í borg. Hann er að
lesa undir stúdentspróf þessa
daga og segist gjaman vilja
úyggja múraðan heim kringum
sig þessa dagana til þess að
varna utanaðkomandi áhrifum
til tmflunar á lestrinum.
Þetta er eins og múnklífi.
— En maður gengur á kjör-
stað á morgun segir hann, og
leggur fram sinn litla skerf
gegn sérhagsmunastefnunum —
sem era að tröllríða öllu mann-
lífi hér á landi.
Engum flokki treysti ég bet-
ur til þess að framfylgja hags-
PffPPi '
Ingibjörg Valdimarsdóttir.
og spurningin er ekki í þess-
um kosningum, hvort einhver
götuspotti í úthverfunum er
malbikaður mánuðum seinna
eða fyrr. ,
Það þarf að efla pólitíska
vígstöðu verkalýðshreyfingar-
innar og gefa henni meira vald
heldur en á faglega sviðinu.
Lífshamingja fjölmargra heim-
ila í landinu er komin undir
slíku valdi.
Hann heitir Albert Ríkarðs-
son og er vélvirkjanemi á
fjórða ári og raunar fær hann
sveinsstykkið eftir nokkra daga
til að smíða og er þá orðinn
fullgildur fagmaður með lífs-
baráttuna framundan.
— Mér hrýs hugur við fram-
tíðinni, segir þessi ungi vélvirki,
og raunar em þetta lífskjör
þrælsins við núverandi aðstæð-
ur. Ég vil ekki sætta mig við
þessar aðslæður með þennan
óhóflega vinnutíma og kannski
er maður orðinn gamall og út-
slitinn um þrítugt.
Það er. eitthvað að þessu
öllu saman og hlutskipti laun-
þegans hefur verið borið fyrir
borð á undanfömum árum ög
það er hægt að heimta aftur
valdið til þess að kippa þessu
í lag með því að efla verka-
.lýðshreyfinguna til pólitískra
valda og áhrifa um þjóðfélags-
málin.
Kjördagurinn á morgun er
Vítahringar að lokast
Hann heitir Hjörvar Garð-
arsson og starfar sem hús-
gagnasmiður hér i borg, —
vinnur hjá fyrirtækinu Álm s.f.
við Háaleitisbraut.
— Ég er óðum að lokast inn í
þeim vítahring sem ungur mað-
ur nð þurfa að vinna, tólf til
fjórtán vinnustundir í sólar-
hring, — þetta er myrkt hlut-
skipti næstu árin og öðlast
maður hina eiginlegu lífsham-
ingju á þennan hátt.
En þetta er hlutskipti þræls-
ins. — svona er hlutskipti laun-
þeganna í dag. Ég er enginn
bisnessmaður og ætla mér ekki
að verða það í framtíðinni, —
hinsvegar vil ég stunda starf
mitt og hljóta verðugan skerf
fyrir vinnu mína og einhvern-
veginn grunar mig, að þetta
sé hin farsæla leið fyrir hinn
venjulega mann í þjóðfélaginu,
— menn mega ekki láta hinn
| |gjjg|
-ÍM
V|
Albcrt Ríkarðsson.
dýrmætt tækifæri fyrir alla
launþega að rétta vift hlut
þeirra og öðlast slíkt vald til
þess að skipa málum fyrir að
þeirra geðþótta og raunar varð-
ar - þetta lífshamingju þorra
þjóðarinnar.
Ég bjó til eina vísu áftan og
mætti hún fljóta með þessu
spjalli.'
Leiðin eina Ijósa —
Iáta vit ráða hag —
er að allir kjósa
Alþýðubandalag.

Hjörvar Garðarsson.
fljóttekna gróða villa um fyr-
ir sér, enda eru menn bók-
staflega ærðir af slíku hlut-
skipti.
fíei, — ég vil ekki sætta mig
við þetta ástand hlutannaídag
og kjördagurinn á morgun er
alltof dýrmætt tækifæri tilbes®
að leggja ekki sinn skerí til
farsælli þróunar fyrir málstað
launþegans.
Bjartmar Sveinbjömsson.
munum launþega heldur en
Alþýðubandalaginu og til þess
að beita sér fýrir jákvæðri
þróun á þjóðfélagsmálum.
Hann er úr vestnrbænnm
Bragi S. Ólafsson.
) I
ástand og kannski ber ég kvíð-
boga fyrir þeirri miklu raun
framundan við að eignast þak
yfir höfuðið og framfleyta fjöl-
skyldu við núverandi aðstæður.
Það em lífskjör þrælsins og
hvað endist maður lengi með
fjörtán vinnustundir í sólar-
hring?
Nei, — ég vil efla hlutskipti
verkalýðshreyfingarinnar í þjóð
málum.
Hann heitir örlygur Sigurðs-
son og er vélvirkjanemi á 3ja
ári í Vélsmiðjunni Héðni. ör-
lygur er varaforrnaður Félags
jánriðnaðarmanna og Vestur-
bæingur í húð og hár, — þeir
láta þess alltaf getið.
— Þeir em ekki stórir mol-
arnir. sem hrökkva til okkar
iðnnema nú xtil dags í allri
dýrtíðinni segir hann. Mikið
ófremdarástand ríkir í launa-
málum okkar.
Járnsmíðanemi á fyrsta ári
hefur sex hundmð krónur á
viku og lærlingur á þriðja ári
eins og ég helminginn af
sveinskaupi, — þetta þættu
Fyrirspurn til
Framsóknarmanna

Örlygur Sigurðsson.
litlar upphæðir i veltunni
sumsstaðar,
Flestir lærlingar vilja heldur
vinna á verkamannakaui i og
verða þá að borga skólakostn-
að sinn sjálfir og ýmis trygg-
Emð það þið sem ætlið að
mæta, fyrir hönd vinnandi
launamanna í samningunum
við íhaldið í hönd farandi .
vinnudeilu? Ætlið þið ef til
vill að nota til þess fulltrúa
ykkar í Vinnuveitendasamband-
inu, erindreka Oliufélagsins
h.f.. Mjólkurbús Flóamanna og
M j ólkursamsölunnar.
Þið minnizt ekkert á það
’ivaða styrk þið ætlið að veita
launafólki í flokki þess, Al-
þýðubandalaginu, í þessum
sömu átökum ef íhaldið skákar
í sínu sama hróksvaldi, hinum
ellihmma Alþýðuflokki.
Muna sjómenn hvemig at-
kvæði Bjama Magnússonar (S.
I.S.) féll um fiskverðið til sjó-
manna? Er ykkur ekki ljóst að
það er Alþýðubandalagið sem
gerigur til leiks við íhaldift um
kaup'launamanna eftirleiðis, og
er nokkur sá launamaður til,
sem ekki skilur það að þar í
flokki ber honum að vera?
Það er ekki nóg þótt víst sé og
vitað að margir ágætir menn
em í Framsóknarflokknum, þvi
þá dæmisögu vil ég segja ykk-
ur, að í gamla daga var það
ekki nóg að fæðast hrútlamb
til að verða hrútur. því bónd-
inn réð því að fjöldinn allur
af hrútlömbum varð aðeins
sauðir, hvorki hrútur né ær.
Þessi alkunna lífsstaðreynd
færist óhjákvæmilega yfir á
þá sem ekki vita hvort þeir
eiga að vera með eða móti
sjálfum sér í átökunum um að
lifa og hafa sitt Seli. Vesalings
sauðirm’-' Kiósandl.
i
k